Móðursýkin er í rénun Jón Kaldal skrifar 14. nóvember 2009 06:00 Hjálmar Jónsson dómkirkjuprestur sagði litla en merkilega sögu í viðtali í Fréttablaðinu um síðustu helgi. Hún fjallaði um hversu víða fréttir af meintum hörmungum á Íslandi hafa borist. Með henni tókst Hjálmari á einfaldan hátt að setja hlutina í upplýsandi samhengi. Gefum honum orðið: „Verst fannst mér þó þegar ég fékk bréf frá kunningja mínum, presti í Úganda í Afríku. Þar er bláfátækt fólk en hann spurði hvort hann gæti hjálpað okkur. Ég dauðskammaðist mín. Um hvað erum við eiginlega að biðja, básúnandi um eymd okkar um allan heim?" Í þessum orðum séra Hjálmars felast þörf og tímabær skilaboð. Fyrir ári greip um sig fjöldamóðursýki á Íslandi, sem hefur staðið of lengi. Afraksturinn er meðal annars sá að þjóðin, sem sögulega hefur verið sú allra bjartsýnasta á heimsvísu, er komin alveg yfir á hinn endann, og er nú svartsýnust allra. Þá niðurstöðu má lesa um í nýrri skoðanakönnun sem var gerð nú á haustdögum í 24 löndum og Capacent Gallup sagði frá í gær. Í könnuninni kemur fram að svartsýninni fylgir dapurlega hár skammtur af þunglyndi. Þar eru Íslendingar líka á röngum enda listans því hlutfall þeirra sem segjast hafa upplifað þunglyndi, sem beina afleiðingu af efnahagsástandinu, er áberandi hæst hér á landi, eða 42 prósent. Í öðrum löndum könnunarinnar er meðaltalið 17 prósent. Þetta eru ekki uppörvandi tölur. Fyrirfram hefði maður talið að íslensk þjóð byggi jafnvel yfir æðruleysi í ríkari mæli en aðrar þjóðir eftir meira en tólf hundruð ára dvöl á hjara veraldar í nábýli við eldfjöll og vægðarlausa veðurguði. Sú reyndist hreint ekki raunin þegar á reyndi. Þvert á móti virðumst við eiga erfiðara með að halda haus þegar á móti blæs en aðrar þjóðir. Þetta þekkja þeir til dæmis sem hafa fylgst með lífinu á Spáni eða í Bandaríkjunum. Á báðum stöðum hefur heimskreppan látið finna harkalega fyrir sér. Atvinnuleysi á Spáni var til að mynda 18 prósent í október og í Bandaríkjunum var það 10 prósent. Þetta ástand hefur þó ekki yfirtekið alla umræðuna eins og hér, þar sem atvinnuleysið er 7,6 prósent og kreppuberserkir halda áfram að senda frá sér heimsendaspár. Viðbrögð þjóðarinnar við atburðum undanfarins árs eiga örugglega eftir að verða rannsóknarefni í sálfræði og félagsfræði. Ein skýringin á útbreiddu hamsleysinu getur verið að svartsýnin og þunglyndið sé birtingarmynd af því að sjálfsmynd þjóðarinnar brast síðasta haust. Sú mynd var hins vegar örugglega ekki síður byggð á ranghugmyndum um yfirburði þjóðarinnar en núverandi dökk sýn á stöðuna. Könnun Capacent er sem betur fer ekki alvond. Út úr henni má líka lesa að innlend svartsýni, þó mikil sé, er í rénun frá því að hún varð mest í sumar. Yfir því má gleðjast. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Jón Kaldal Mest lesið Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Nýtanleg verðmætasköpun um allt land Jóhann Frímann Arinbjarnarson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Gerum betur Hilmar Björnsson Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Hjálmar Jónsson dómkirkjuprestur sagði litla en merkilega sögu í viðtali í Fréttablaðinu um síðustu helgi. Hún fjallaði um hversu víða fréttir af meintum hörmungum á Íslandi hafa borist. Með henni tókst Hjálmari á einfaldan hátt að setja hlutina í upplýsandi samhengi. Gefum honum orðið: „Verst fannst mér þó þegar ég fékk bréf frá kunningja mínum, presti í Úganda í Afríku. Þar er bláfátækt fólk en hann spurði hvort hann gæti hjálpað okkur. Ég dauðskammaðist mín. Um hvað erum við eiginlega að biðja, básúnandi um eymd okkar um allan heim?" Í þessum orðum séra Hjálmars felast þörf og tímabær skilaboð. Fyrir ári greip um sig fjöldamóðursýki á Íslandi, sem hefur staðið of lengi. Afraksturinn er meðal annars sá að þjóðin, sem sögulega hefur verið sú allra bjartsýnasta á heimsvísu, er komin alveg yfir á hinn endann, og er nú svartsýnust allra. Þá niðurstöðu má lesa um í nýrri skoðanakönnun sem var gerð nú á haustdögum í 24 löndum og Capacent Gallup sagði frá í gær. Í könnuninni kemur fram að svartsýninni fylgir dapurlega hár skammtur af þunglyndi. Þar eru Íslendingar líka á röngum enda listans því hlutfall þeirra sem segjast hafa upplifað þunglyndi, sem beina afleiðingu af efnahagsástandinu, er áberandi hæst hér á landi, eða 42 prósent. Í öðrum löndum könnunarinnar er meðaltalið 17 prósent. Þetta eru ekki uppörvandi tölur. Fyrirfram hefði maður talið að íslensk þjóð byggi jafnvel yfir æðruleysi í ríkari mæli en aðrar þjóðir eftir meira en tólf hundruð ára dvöl á hjara veraldar í nábýli við eldfjöll og vægðarlausa veðurguði. Sú reyndist hreint ekki raunin þegar á reyndi. Þvert á móti virðumst við eiga erfiðara með að halda haus þegar á móti blæs en aðrar þjóðir. Þetta þekkja þeir til dæmis sem hafa fylgst með lífinu á Spáni eða í Bandaríkjunum. Á báðum stöðum hefur heimskreppan látið finna harkalega fyrir sér. Atvinnuleysi á Spáni var til að mynda 18 prósent í október og í Bandaríkjunum var það 10 prósent. Þetta ástand hefur þó ekki yfirtekið alla umræðuna eins og hér, þar sem atvinnuleysið er 7,6 prósent og kreppuberserkir halda áfram að senda frá sér heimsendaspár. Viðbrögð þjóðarinnar við atburðum undanfarins árs eiga örugglega eftir að verða rannsóknarefni í sálfræði og félagsfræði. Ein skýringin á útbreiddu hamsleysinu getur verið að svartsýnin og þunglyndið sé birtingarmynd af því að sjálfsmynd þjóðarinnar brast síðasta haust. Sú mynd var hins vegar örugglega ekki síður byggð á ranghugmyndum um yfirburði þjóðarinnar en núverandi dökk sýn á stöðuna. Könnun Capacent er sem betur fer ekki alvond. Út úr henni má líka lesa að innlend svartsýni, þó mikil sé, er í rénun frá því að hún varð mest í sumar. Yfir því má gleðjast.
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun