Bakþankar

Ööögúlp!!

Gerður Kristný skrifar
Um daginn hitti ég skemmtilega konu sem sagði mér að hún hefði eitt sinn tekið sig til og eldað ýmsa rétti sem hún hafði séð bregða fyrir í bókum. Hún hafði svo oft velt fyrir sér bragðinu af öllum bökunum, kássunum og búðingunum sem sögupersónurnar röðuðu í sig. Svona geta bækur vakið oft forvitni lesenda um líf annarra. Ég hef líka oft leitt hugann að því hvernig labbkássan smakkast í einu teiknimyndasögunni sem ég eignaðist sem krakki, Ástríki og útlendingahersveitinni. Það þurfti reyndar bæði botnlangakast og garnaflækju til að ég fengi hana.

Ég var 11 ára gömul og lá inn á barnadeild Landspítalans þegar bekkjarsystur mínar birtust feimnar og hikandi inni í þessari hvítu og hljóðu veröld með Ástríksbókina meðferðis. Labbkássan sem Ástríkur og Steinríkur slöfruðu í sig vakti forvitni mína og stundum fannst mér spítalafæðið hreint ekki svo ólíkt. Kjötið af höfrunum hans Þórs í dönsku Goðheimabókunum væri líka gaman að smakka. Mér fannst ég hafa himin höndum tekið þegar Forlagið byrjaði að gefa aftur út þennan skemmtilega og fræðandi bókaflokk, enda löngu uppseldur.

Þar er sagt frá norrænu goðunum og ævintýrum þeirra og oft farið frjálslega með, enda er það alltaf langskemmtilegast. Þarna birtast guðirnir svo ósköp hugdjarfir og snjallir en líka fljótfærir og sérhlífnir. Í fyrstu bókinni, Úlfurinn bundinn, kemur Þór við á sveitabæ í Miðgarði þar sem systkinin Röskva og Þjálfi búa. Þór býður upp á að öðrum hafrinum hans sé slátrað og hann étinn en hafurinn birtist aftur stálslegnir ef beinunum er safnað saman aftur að áti loknu. Þjálfa verður það hins vegar á að brjóta eitt beinið og þá fýkur í þrumuguðinn.

Hann skikkar drenginn til að gerast skósveinn sinn til að bæta fyrir brotið og tekur hann með til Ásheima. Röskva stelst með. Hafur sem hrekkur aftur í samt lag þótt honum sé slátrað kvöld eftir kvöld er vitaskuld draumur hverrar fjölskyldu. Svoleiðis grip væri gott að eiga. Annars er mikið etið og drukkið í Goðheimabókunum. Timburmenn og jafnvel uppköst af þeim sökum koma við sögu. Í bókinni Sagan af Karki kastar Loki upp eftir mikið húllumhæ með hljóðunum: „Ööögúlp!!“, „Böööhö!!“ og „Búúöööh!!“ Viðhorfið við timburmönnum er líka einfalt og Loki segir jötunbarninu Karki: „Karlmenn fá iðulega timburmenn sem vara allan daginn…Það eina sem gildir þá er bara að þrauka!“ Það má margt læra af bókum.






×