Eddinn Stígur Helgason skrifar 1. febrúar 2013 06:00 Erfiðleikarnir við að halda veglega verðlaunahátíð fyrir íslenska kvikmynda- og sjónvarpsgeirann á hverju ári afhjúpuðust á vandræðalegasta mögulega máta í vikunni. Í ljós kom að íslenskir handritshöfundar og leikstjórar gera fyrst og fremst bíómyndir og sjónvarpsþætti um karla. Konur eru svo fámennar í leiknu efni að það er ekki einu sinni hægt að tilnefna þær til verðlauna til jafns á við karlana. Um það gilda strangar reglur og akademían er mjög selektíf á tilnefningar, eins og dæmin sanna. Áhugafólk um feminísk fræði er eflaust þegar búið að komast að því að konur hafi einfaldlega ekki nægan áhuga á að vera í sviðsljósinu. Nú, eða að þær hafi ekki nógu mikinn áhuga á að skrifa handrit (því að augljóslega þarf konur til að skrifa um konur). Og þær hafa auðvitað engan áhuga á leikstjórn heldur, frekar en annarri stjórn. Konur hafa víst bara ekkert sérstaklega mikinn áhuga á þátttöku í samfélaginu – svona almennt. Þetta dregur svo athyglina að öðru áhugaverðu við listann yfir Eddutilnefningar í ár. Á honum kennir fjölmargra grasa. Reyndar man ég ekki í fljótu bragði eftir neinu efni sem var framleitt á Íslandi í fyrra og er ekki tilnefnt. Þrjár kvikmyndir etja kappi um nafnbótina „besta mynd" síðasta árs. Tvær eiga það skilið – og eru enda tilnefndar í svo gott sem öllum flokkum – en sú þriðja hlaut svo dræmar viðtökur að þótt öllum stjörnunum sem hún fékk hjá íslenskum gagnrýnendum hefði verið raðað hlið við hlið hefðu þær samt ekki litið vel út á auglýsingaplakati. Af hverju er Mið-Ísland „leikið efni" en Steindinn okkar „skemmtiþáttur"? Héldu menn að barngóði, perralegi gamlinginn hans Steinda væri raunverulegur húsvörður í reykvískum grunnskóla? Eða þótti Mið-Ísland bara ekki nógu skemmtilegt? Eða getur hugsast að svona hafi verið heppilegast að fylla flokkana og koma öllum að? Auðvitað finnst bransanum gaman að halda sína uppskeruhátíð árlega, detta í það, fara í hæfilega hipp spariföt, taka við verðlaunum og lenda svo kannski – ef vel tekst til – í handalögmálum á Næsta bar. En væri kannski ráð að gera það með öðrum hætti en þessum, að minnsta kosti annað hvert ár? Yrði þessi verðlaunahátíð jafnvel ekki algjört dúndur ef hún færi bara fram sömu ár og Sumarólympíuleikar? Það eftirminnilegasta – og jafnframt táknrænasta – sem hefur gerst á hátíðinni fram til þessa er nefnilega þegar Ómari Ragnarssyni voru afhent Edduverðlaun fyrir framúrskarandi sjónvarpsfréttamennsku árið 2001 og þau brotnuðu í höndunum á honum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bakþankar Skoðanir Stígur Helgason Mest lesið Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir Skoðun Halldór 05.07.2025 Halldór Baldursson Halldór Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun
Erfiðleikarnir við að halda veglega verðlaunahátíð fyrir íslenska kvikmynda- og sjónvarpsgeirann á hverju ári afhjúpuðust á vandræðalegasta mögulega máta í vikunni. Í ljós kom að íslenskir handritshöfundar og leikstjórar gera fyrst og fremst bíómyndir og sjónvarpsþætti um karla. Konur eru svo fámennar í leiknu efni að það er ekki einu sinni hægt að tilnefna þær til verðlauna til jafns á við karlana. Um það gilda strangar reglur og akademían er mjög selektíf á tilnefningar, eins og dæmin sanna. Áhugafólk um feminísk fræði er eflaust þegar búið að komast að því að konur hafi einfaldlega ekki nægan áhuga á að vera í sviðsljósinu. Nú, eða að þær hafi ekki nógu mikinn áhuga á að skrifa handrit (því að augljóslega þarf konur til að skrifa um konur). Og þær hafa auðvitað engan áhuga á leikstjórn heldur, frekar en annarri stjórn. Konur hafa víst bara ekkert sérstaklega mikinn áhuga á þátttöku í samfélaginu – svona almennt. Þetta dregur svo athyglina að öðru áhugaverðu við listann yfir Eddutilnefningar í ár. Á honum kennir fjölmargra grasa. Reyndar man ég ekki í fljótu bragði eftir neinu efni sem var framleitt á Íslandi í fyrra og er ekki tilnefnt. Þrjár kvikmyndir etja kappi um nafnbótina „besta mynd" síðasta árs. Tvær eiga það skilið – og eru enda tilnefndar í svo gott sem öllum flokkum – en sú þriðja hlaut svo dræmar viðtökur að þótt öllum stjörnunum sem hún fékk hjá íslenskum gagnrýnendum hefði verið raðað hlið við hlið hefðu þær samt ekki litið vel út á auglýsingaplakati. Af hverju er Mið-Ísland „leikið efni" en Steindinn okkar „skemmtiþáttur"? Héldu menn að barngóði, perralegi gamlinginn hans Steinda væri raunverulegur húsvörður í reykvískum grunnskóla? Eða þótti Mið-Ísland bara ekki nógu skemmtilegt? Eða getur hugsast að svona hafi verið heppilegast að fylla flokkana og koma öllum að? Auðvitað finnst bransanum gaman að halda sína uppskeruhátíð árlega, detta í það, fara í hæfilega hipp spariföt, taka við verðlaunum og lenda svo kannski – ef vel tekst til – í handalögmálum á Næsta bar. En væri kannski ráð að gera það með öðrum hætti en þessum, að minnsta kosti annað hvert ár? Yrði þessi verðlaunahátíð jafnvel ekki algjört dúndur ef hún færi bara fram sömu ár og Sumarólympíuleikar? Það eftirminnilegasta – og jafnframt táknrænasta – sem hefur gerst á hátíðinni fram til þessa er nefnilega þegar Ómari Ragnarssyni voru afhent Edduverðlaun fyrir framúrskarandi sjónvarpsfréttamennsku árið 2001 og þau brotnuðu í höndunum á honum.
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun