Gagnrýni

Strengjakvartettinn Siggi

Jónas Sen skrifar
Una Sveinbjarnardóttir, Helga Þóra Björgvinsdóttir, Þórunn Ósk Marinósdóttir og Sigurður Bjarki Gunnarsson.
Una Sveinbjarnardóttir, Helga Þóra Björgvinsdóttir, Þórunn Ósk Marinósdóttir og Sigurður Bjarki Gunnarsson.
Tónlist

Strengjakvartettinn Siggi

Tónleikaröðin Hljóðön í Hafnarborg

sunnudaginn 4. janúar.





Ég veit ekki af hverju Strengjakvartettinn Siggi heitir svona flippuðu nafni. Kannski vegna þess að einn liðsmaður kvartettsins ber nafnið Sigurður.

Kvartettinn hélt tónleika í Hafnarborg á sunnudaginn. Tónleikarnir voru hluti af röð sem er líka kölluð skrítnu nafni: Hljóðön. Það er hugtak úr hljóðfræði tungumála. Hljóðön, á ensku phonem, eru smæstu hljóðeiningarnar sem við getum gert með munninum. Með því að raða þessum einingum saman á mismunandi hátt myndum við orð og setningar.

Tónleikaröðin er helguð samtímatónlist, sem rétt eins og orð er byggð úr örsmáum hljóðum. Þar með er undirstrikuð sú staðreynd að tónlist er tungumál, sem nær þó inn á önnur svið en venjulega. Victor Hugo sagði að tónlist væri um eitthvað sem ekki er mögulegt að koma orðum að, en er ekki heldur hægt að þegja yfir. Það á auðvitað við um alla tónlist, bæði úr samtímanum og þá sem eldri er.

Siggi samanstendur af fiðluleikurunum Unu Sveinbjarnardóttur og Helgu Þóru Björgvinsdóttur, Þórunni Ósk Marinósdóttur víóluleikara og Sigurði Bjarka Gunnarssyni á selló. Leikur kvartettsins á tónleikunum var samstilltur og kraftmikill, sama hvað gekk á.

Það fyrsta á dagskránni, kvartett nr. 2 eftir Naomi Kinnock, var magnað. Einfaldir, ísmeygilegir tónar í upphafi fóru í gegnum alls konar úrvinnslu. Þeir voru teygðir og togaðir, saxaðir niður, en héldu þó alltaf stemningunni í byrjun. Sú stemning var myrk, nánast martraðarkennd.

Túlkunin á fallega áleitnum og alvörugefnum kvartett nr. 5 eftir Giacinto Scelsi var líka sannfærandi, bæði þétt og fókuseruð. Æskuverki eftir Atla Heimi Sveinsson, kvartett nr. 2 frá árinu 1960 í endurskoðaðri mynd frá 2005 var jafnframt gerð góð skil.

En áhugaverðastur var kvartett Unu Sveinbjarnardóttur sem fyrr var nefnd. Kvartettinn, sem bar nafnið Þykkt, var í fjórum köflum. Hver kafli skartaði mun lengri sólókafla en gengur og gerist í sambærilegri tónsmíð.

Sólókaflarnir voru leiknir af mismunandi hljóðfæraleikurum. Undir sólóunum mynduðu hin hljóðfærin þykkan hljóðavef til mótvægis. Það var eitthvað ferskt og sakleysislegt við stefin, blátt áfram og óheft. Undirspilið var hins vegar skemmtilega dulúðugt. Þessar andstæður minntu eilítið á síhvikula náttúrustemninguna í verkum tékkneska tónskáldsins Leos Janacek. Una hefur hingað til ekki verið sérlega áberandi sem tónskáld. En hún er greinilega bráðefnileg og ég hlakka til að heyra meira eftir hana.

Niðurstaða: Glæsilegur flutningur, yfirleitt skemmtilegar tónsmíðar.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×