Víst manneskja Pawel Bartoszek skrifar 1. ágúst 2015 12:00 Í mínum huga er hann ekki einu sinni mennskur,“ sagði alvörugefinn ungur maður í heimabæ tannlæknisins sem skaut frægt og tignarlegt ljón. Þetta er kennslubókardæmi um sálfræðileg varnarviðbrögð við eigin villimennsku. Flestir telja sig vera gott fólk. Fáir myndu lýsa sér sem blóðþyrstum, hefnigjörnum, ófyrirgefandi ófreskjum. Hvernig leysum við úr þeirri mótsögn að við myndum stundum vilja horfa á aðra þjást og drepast vegna misgjörða sinna? Jú, við segjum að viðkomandi maður sé ekki maður. Þar með er hann orðinn eins og illgresi sem á enga samúð skilið. Nokkrar staðreyndir. Ljón eru ekki flokkuð sem dýr í útrýmingarhættu, stofninn er sagður „viðkvæmur“. Það er löglegt að veiða ljón í Simbabve. Það er löglegt að veiða ljón með boga. Það er löglegt að ginna ljón af verndarsvæði með bráð. Það er löglegt að veiða fullvaxta karldýr, þar sem dráp þeirra hefur minnstu áhrifin á stærð stofnsins. Menn geta haft skoðun á því að sumt af þessu sé ógeðslegt og að lítill bragur sé á þessu áhugamáli. En það sem virðist hafa verið ólöglegt við drápið var að það fór fram á svæði án ljónakvóta. Sem vissulega er veiðiþjófnaður, rétt eins og það að að dorga í Elliðaám án leyfis eða skjóta rjúpu utan veiðitímabils. En passleg refsing fyrir slík brot er ekki ævilöng og óafturkræf brottvikning úr samfélagi mannanna. „Viðrini!“ „Tannlæknadrusla!“ „Það ætti að henda manninum fyrir ljón.“ Svo lætur fólk út úr sér á samfélagsmiðlunum í skjóli fjöldans. Götudómstóllinn vill réttlæti og það strax. En það er ekki þannig sem við, mannkynið, gerum hluti. Við setjum lög um það sem við viljum banna. Ef þau lög eru brotin er fólk kallað fyrir dómstóla þar sem það fær að verja sig. Við ráðumst ekki eins og villt hjörð á þá sem skjóta sig í fótinn. Það er nú það sem aðgreinir okkur – frá dýrunum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Pawel Bartoszek Mest lesið Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Þú ert búin að eyðileggja líf mitt!!! Sandra Ósk Jóhannsdóttir Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson Skoðun Þegar hið smáa verður risastórt Sigurjón Þórðarson Skoðun Halldór 26.07.2025 Halldór
Í mínum huga er hann ekki einu sinni mennskur,“ sagði alvörugefinn ungur maður í heimabæ tannlæknisins sem skaut frægt og tignarlegt ljón. Þetta er kennslubókardæmi um sálfræðileg varnarviðbrögð við eigin villimennsku. Flestir telja sig vera gott fólk. Fáir myndu lýsa sér sem blóðþyrstum, hefnigjörnum, ófyrirgefandi ófreskjum. Hvernig leysum við úr þeirri mótsögn að við myndum stundum vilja horfa á aðra þjást og drepast vegna misgjörða sinna? Jú, við segjum að viðkomandi maður sé ekki maður. Þar með er hann orðinn eins og illgresi sem á enga samúð skilið. Nokkrar staðreyndir. Ljón eru ekki flokkuð sem dýr í útrýmingarhættu, stofninn er sagður „viðkvæmur“. Það er löglegt að veiða ljón í Simbabve. Það er löglegt að veiða ljón með boga. Það er löglegt að ginna ljón af verndarsvæði með bráð. Það er löglegt að veiða fullvaxta karldýr, þar sem dráp þeirra hefur minnstu áhrifin á stærð stofnsins. Menn geta haft skoðun á því að sumt af þessu sé ógeðslegt og að lítill bragur sé á þessu áhugamáli. En það sem virðist hafa verið ólöglegt við drápið var að það fór fram á svæði án ljónakvóta. Sem vissulega er veiðiþjófnaður, rétt eins og það að að dorga í Elliðaám án leyfis eða skjóta rjúpu utan veiðitímabils. En passleg refsing fyrir slík brot er ekki ævilöng og óafturkræf brottvikning úr samfélagi mannanna. „Viðrini!“ „Tannlæknadrusla!“ „Það ætti að henda manninum fyrir ljón.“ Svo lætur fólk út úr sér á samfélagsmiðlunum í skjóli fjöldans. Götudómstóllinn vill réttlæti og það strax. En það er ekki þannig sem við, mannkynið, gerum hluti. Við setjum lög um það sem við viljum banna. Ef þau lög eru brotin er fólk kallað fyrir dómstóla þar sem það fær að verja sig. Við ráðumst ekki eins og villt hjörð á þá sem skjóta sig í fótinn. Það er nú það sem aðgreinir okkur – frá dýrunum.
Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir Skoðun
Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir Skoðun