Íslensk rúlletta Magnús Guðmundsson skrifar 13. júlí 2016 07:00 Það er eitthvað alveg sérstakt við íslenska viðskiptahætti. Kannski er það þetta eitthvað sem heimurinn átti enn óséð að mati Ólafs Ragnars Grímssonar á sínum tíma? Það virðist að minnsta kosti snúast um að halda áfram með sín áform til þess að afla meiri tekna hvað sem tautar og raular. Að halda áfram og láta ekki einhverjar mögulegar og hundleiðinlegar afleiðingar vera að flækjast fyrir rekstrarhagsmunum í viðkomandi bissness og góðæri. Árangur áfram – ekkert stopp. Í síðasta góðæri var fjárhagslegt öryggi þjóðarinnar lagt að veði og það fór eins og það fór. En stærsta breytan í endurheimt fjárhagslegs sjálfstæðis þjóðarinnar hefur svo reynst vera ferðamennska sem byggir ekki síst á einstakri náttúrufegurð landsins sem við eigum öll saman. Lands sem við deilum og berum ábyrgð á gagnvart okkur sjálfum, umheiminum og komandi kynslóðum. Af þeim sökum skyldi maður ætla að þetta land væri metið að verðleikum og umgengni okkar væri í samræmi við hversu viðkvæmt og verndarþurfi það er. Það virðist þó ekki vera tilfellið, því miður. Eitt athyglisverðasta dæmið er áform um byggingu á stóru hóteli við bakka Mývatns sem einhvers konar viðbyggingu við hið gamalgróna Hótel Reykjahlíð. Ljóst er að viðbyggingin mun rísa innan þeirra 200 metra marka sem eru sett til verndunar vatnsins og því í raun illskiljanlegt að áformin skuli hafa náð þetta langt. Það er bannað að byggja innan þessara marka og því hefði málið aldrei átt að komast á dagskrá. Það er hins vegar gleðiefni að meirihluti íbúa í Skútustaðahreppi hafi nú með virkum hætti lagst gegn þessum áformum með undirskriftalista. Þar kemur fram að byggingin gangi gegn anda laga um verndun Mývatns og Laxár, af henni muni hljótast spilling á útsýni til vatnsins og hún brjóti gegn þeirri reglu að hefja ekki atvinnurekstur vatnsmegin vegar. Þessi andstaða meirihluta íbúa í Skútustaðahreppi er ekki síst aðdáunarverð í ljósi þess að vissulega geta þessi áform haft áhrif á stöðu atvinnumála í hreppnum. En hér er horft til lengri tíma með hagsmuni náttúrunnar og komandi kynslóða að leiðarljósi. Það er erfitt að sjá annað en að vöxtur ferðaþjónustunnar á Íslandi sé langtum hraðari en við ráðum við. Hótelbyggingum og gistiheimilum fjölgar vissulega ört en óvíst er með afleiðingar þeirrar þenslu. Vegakerfið virðist illa ráða við þessa miklu fjölgun með meðfylgjandi slysahættu. Aðstaða og aðbúnaður ferðamanna á vinsælum heimsóknarsvæðum eru í bágu standi og þannig mætti áfram telja. Vandamálin virðast fleiri en lausnirnar. En lausnin má aldrei felast í að skerða hagsmuni náttúrunnar. Velferð hennar og verndun er stærsta hagsmunamál sem þjóðin stendur frammi fyrir í dag og ef við ætlum enn og aftur að taka upp á þeim ósóma að beygja og sveigja lög og reglur eftir viðskiptahagsmunum stórra og mikilvægra atvinnurekenda þá er illa komið fyrir okkur. Illa komið fyrir íslenskri náttúru. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Magnús Guðmundsson Mest lesið Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun Verklausi milljónakennarinn Þórunn Sveinbjarnardóttir Skoðun
Það er eitthvað alveg sérstakt við íslenska viðskiptahætti. Kannski er það þetta eitthvað sem heimurinn átti enn óséð að mati Ólafs Ragnars Grímssonar á sínum tíma? Það virðist að minnsta kosti snúast um að halda áfram með sín áform til þess að afla meiri tekna hvað sem tautar og raular. Að halda áfram og láta ekki einhverjar mögulegar og hundleiðinlegar afleiðingar vera að flækjast fyrir rekstrarhagsmunum í viðkomandi bissness og góðæri. Árangur áfram – ekkert stopp. Í síðasta góðæri var fjárhagslegt öryggi þjóðarinnar lagt að veði og það fór eins og það fór. En stærsta breytan í endurheimt fjárhagslegs sjálfstæðis þjóðarinnar hefur svo reynst vera ferðamennska sem byggir ekki síst á einstakri náttúrufegurð landsins sem við eigum öll saman. Lands sem við deilum og berum ábyrgð á gagnvart okkur sjálfum, umheiminum og komandi kynslóðum. Af þeim sökum skyldi maður ætla að þetta land væri metið að verðleikum og umgengni okkar væri í samræmi við hversu viðkvæmt og verndarþurfi það er. Það virðist þó ekki vera tilfellið, því miður. Eitt athyglisverðasta dæmið er áform um byggingu á stóru hóteli við bakka Mývatns sem einhvers konar viðbyggingu við hið gamalgróna Hótel Reykjahlíð. Ljóst er að viðbyggingin mun rísa innan þeirra 200 metra marka sem eru sett til verndunar vatnsins og því í raun illskiljanlegt að áformin skuli hafa náð þetta langt. Það er bannað að byggja innan þessara marka og því hefði málið aldrei átt að komast á dagskrá. Það er hins vegar gleðiefni að meirihluti íbúa í Skútustaðahreppi hafi nú með virkum hætti lagst gegn þessum áformum með undirskriftalista. Þar kemur fram að byggingin gangi gegn anda laga um verndun Mývatns og Laxár, af henni muni hljótast spilling á útsýni til vatnsins og hún brjóti gegn þeirri reglu að hefja ekki atvinnurekstur vatnsmegin vegar. Þessi andstaða meirihluta íbúa í Skútustaðahreppi er ekki síst aðdáunarverð í ljósi þess að vissulega geta þessi áform haft áhrif á stöðu atvinnumála í hreppnum. En hér er horft til lengri tíma með hagsmuni náttúrunnar og komandi kynslóða að leiðarljósi. Það er erfitt að sjá annað en að vöxtur ferðaþjónustunnar á Íslandi sé langtum hraðari en við ráðum við. Hótelbyggingum og gistiheimilum fjölgar vissulega ört en óvíst er með afleiðingar þeirrar þenslu. Vegakerfið virðist illa ráða við þessa miklu fjölgun með meðfylgjandi slysahættu. Aðstaða og aðbúnaður ferðamanna á vinsælum heimsóknarsvæðum eru í bágu standi og þannig mætti áfram telja. Vandamálin virðast fleiri en lausnirnar. En lausnin má aldrei felast í að skerða hagsmuni náttúrunnar. Velferð hennar og verndun er stærsta hagsmunamál sem þjóðin stendur frammi fyrir í dag og ef við ætlum enn og aftur að taka upp á þeim ósóma að beygja og sveigja lög og reglur eftir viðskiptahagsmunum stórra og mikilvægra atvinnurekenda þá er illa komið fyrir okkur. Illa komið fyrir íslenskri náttúru.