Koffínbörnin Lára G. Sigurðardóttir skrifar 31. júlí 2017 07:00 Það er kvöldmatarleyti og tvö börn, giska 12 ára, eru á undan mér við kassa í matvörubúð. Á færibandinu eru tveir orkudrykkir. Afgreiðsludaman gerir enga athugasemd við innkaupin. Ég er við það að segja eitthvað því ein lítil dós of orkudrykk inniheldur rúmlega 100 mg af koffíni og á henni stendur að drykkurinn sé ekki ætlaður börnum. Ég bít saman varirnar og held aftur af mér, hugsandi hvort kaupin séu með samþykki foreldranna. Ástæðan fyrir því að börn eiga ekki að neyta koffíns er meðal annars sú að koffín er vanabindandi og örvandi efni. Sem dæmi þá safnast boðefnið adenósín upp í heilanum þegar við vökum og veldur syfju. Koffín ýtir adenósíni til hliðar og hindrar að við verðum þreytt. Það lengir þannig sofnunartíma og styttir heildarsvefntíma, þar með talið mikilvægasta svefnstigið, djúpsvefninn, þegar meðal annars vaxtarhormón verða til. Þegar barn innbyrðir koffín seinnipart dags er líklegt að það trufli svefn þess, því koffín er lengi að fara úr líkamanum. Barn sem fær koffín klukkan sex um kvöld er enn með helming þess í líkamanum um miðnætti. Auk þess að trufla svefn getur einn orkudrykkur aukið blóðþrýsting hjá barni, valdið hröðum hjartslætti, höfuðverk, einbeitingarleysi og óróleika. Tölur sýna að koffínneysla barna hefur aukist undanfarin ár enda orðið algengt að koffíni sé bætt í drykki eins og gos, íste, sykraða drykki með kaffibragði og orkudrykki. Sjálf hef ég fundið koffíndrykki í fórum míns barns. Eftir að hafa útskýrt hvað koffín gerir, þá gætir hann þess nú að velja drykki án koffíns. Við foreldrarnir getum sem betur fer gripið inn í áður en neyslan verður að vana.Höfundur er læknir. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Lára G. Sigurðardóttir Mest lesið Það er betra fyrir okkur öll að Háskóli Íslands efli fjarnám Darri Rafn Hólmarsson Skoðun Níðingsverk Jón Daníelsson Skoðun Stríðsglæpir sem munu ekki gleymast! Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Þegar líða fer að jólum Ísak Hilmarsson Skoðun 5.maí Alþjóðadagur ljósmæðra Unnur Berglind Friðriksdóttir Skoðun Það er flókið að eiga næstum 500 milljarða króna á Íslandi Þórður Snær Júlíusson Skoðun Við eigum ekki efni á vonleysi né uppgjöf Magnús Magnússon Skoðun Hingað og ekki lengra Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Stjórnvöld, Óskar á heima hér! Þóra Andrésdóttir Skoðun Svansvottaðar íbúðir – fjárfesting í lífsgæðum Bergþóra Góa Kvaran Skoðun
Það er kvöldmatarleyti og tvö börn, giska 12 ára, eru á undan mér við kassa í matvörubúð. Á færibandinu eru tveir orkudrykkir. Afgreiðsludaman gerir enga athugasemd við innkaupin. Ég er við það að segja eitthvað því ein lítil dós of orkudrykk inniheldur rúmlega 100 mg af koffíni og á henni stendur að drykkurinn sé ekki ætlaður börnum. Ég bít saman varirnar og held aftur af mér, hugsandi hvort kaupin séu með samþykki foreldranna. Ástæðan fyrir því að börn eiga ekki að neyta koffíns er meðal annars sú að koffín er vanabindandi og örvandi efni. Sem dæmi þá safnast boðefnið adenósín upp í heilanum þegar við vökum og veldur syfju. Koffín ýtir adenósíni til hliðar og hindrar að við verðum þreytt. Það lengir þannig sofnunartíma og styttir heildarsvefntíma, þar með talið mikilvægasta svefnstigið, djúpsvefninn, þegar meðal annars vaxtarhormón verða til. Þegar barn innbyrðir koffín seinnipart dags er líklegt að það trufli svefn þess, því koffín er lengi að fara úr líkamanum. Barn sem fær koffín klukkan sex um kvöld er enn með helming þess í líkamanum um miðnætti. Auk þess að trufla svefn getur einn orkudrykkur aukið blóðþrýsting hjá barni, valdið hröðum hjartslætti, höfuðverk, einbeitingarleysi og óróleika. Tölur sýna að koffínneysla barna hefur aukist undanfarin ár enda orðið algengt að koffíni sé bætt í drykki eins og gos, íste, sykraða drykki með kaffibragði og orkudrykki. Sjálf hef ég fundið koffíndrykki í fórum míns barns. Eftir að hafa útskýrt hvað koffín gerir, þá gætir hann þess nú að velja drykki án koffíns. Við foreldrarnir getum sem betur fer gripið inn í áður en neyslan verður að vana.Höfundur er læknir.