Ruddaskapur og villimennska á Sinfóníutónleikum Jónas Sen skrifar 25. febrúar 2019 21:30 Leikur Sæunnar einkenndist af tilfinningadýpt og skáldskap. Ég fylgdist aðeins með Eurovision undankeppninni. Þar var athyglisvert að upplifa að lög sem höfðu komið ágætlega út í stúdíóútgáfu hljómuðu miklu verr í lifandi flutningi. Hljóðið hjá RÚV var afleitt en ekki bara það; flytjendur voru sumir hverjir ekki upp á sitt besta. Ekki ósvipaða sögu er að segja um hið tíu ára gamla verk Daníels Bjarnasonar, Bow to String, sem var flutt á tónleikum Sinfóníuhljómsveitar Íslands á fimmtudagskvöldið. Einleikari var Sæunn Þorsteinsdóttir og stjórnandi Daníel sjálfur. Tónsmíðin var upphaflega samin fyrir Sæunni og hljómaði fyrst á geisladiskinum Processions. Hann kom Daníel á kortið sem tónskáldi. Bow to String eins og það kemur fyrir á geisladiskinum samanstendur af mörgum rásum mismunandi sellóradda. Þær eru allar leiknar af Sæunni. Raddirnar eru settar saman svo úr verður strengjasveit. Fyrir ofan trónir sellóeinleikur, líka í höndunum á Sæunni. Tónsmíðin á geisladiskinum hefur yfir sér eins konar myrkan sjarma. Tónmálið er dökkt og einmanalegt, þrungið depurð og angist. Dimmur hljómur sellósins magnar upp andrúmsloftið. Fjölföldunin á einum sellóleikara gefur tónlistinni síðan fókus sem hittir beint í mark. Á tónleikunum á fimmtudagskvöldið var þessu ekki fyrir að fara. Borin var fram útsetning þar sem sellósveitin var orðin að heilli hljómsveit. Hún náði aldrei einbeitingu frumgerðarinnar. Raddsetningin var of víðfeðm og raddirnar sundurleitar sem hafði þær afleiðingar að tónlistin varð flöt. Leikur hljómsveitarinnar hefði líka mátt vera markvissari í sjálfu sér. Strengjaplokk var t.d. ónákvæmt á viðkvæmum stað, og samspil einleikara og hinna stundum bjagað. Sæunn sjálf spilaði þó firnavel. Leikur hennar einkenndist af tilfinningadýpt og skáldskap. Tæknilegar hliðar voru eins og best verður á kosið, tónarnir hreinir og fagurlega mótaðir. Annað á tónleikunum kom ágætlega út. Fratres eftir Arvo Pärt var leikið af fágun eins og ofurviðkvæm tónlistin krafðist. Það gerist ekki mikið í henni, en stemningin er grípandi. Hún skilaði sér fullkomlega á tónleikunum. Vorblótið eftir Stravinsky, lokatónsmíðin á efnisskránni, var líka skemmtilegt. Það olli straumhvörfum í tónlistarsögunni þegar það var frumflutt í París árið 1913. Tónlistin var allt öðru vísi en þá þekktist, fólki fannst hún ruddaskapur og villimennska. Hneykslunin var slík að slagsmál brutust út í salnum. Mikið vatn hefur runnið til sjávar síðan, en tónlistin hljómaði furðufersk í höndunum á hljómsveitinni undir öruggri stjórn Daníels. Hrynjandin var hárnákvæm og hvöss, krafturinn ógurlegur. Tréblásturinn var fullur af sannfærandi litbrigðum og óvanalega stór sveit hornleikara var með allt sitt á hreinu. Í heild var leikur hljómsveitarinnar glæsilegur og endirinn ótrúlega flottur. Þetta var frábært. Birtist í Fréttablaðinu Menning Mest lesið „Gæti skrifað bókaseríu um vandræðileg stefnumót“ Makamál Laufey Lín skartaði íslenska fánanum á Coachella Lífið Viðar Örn og Sylvía Rós eiga von á barni Lífið Hjartaknúsarinn tileinkaði íslenskri fyrirsætu rómantískan slagara Lífið Hélt að Sálin hafi hvatt fólk til að horfa til himins með höfuðið hátt Lífið Ósamþykkt kjallaraíbúð á rúmar 44 milljónir Lífið Hugmyndin kviknaði í New York þegar eldgos hófst heima Menning Losnaði við alla fíkn á augabragði: „Því Guð er með skyndilausnir líka“ Áskorun Hátíð sem er skipulögð í kringum yngstu kynslóðina Lífið Stjörnulífið: Frumsýnir kærastann á Tenerife Lífið Fleiri fréttir Þetta er ástæðan fyrir því að þú átt aldrei að bjóða óperusöngvara í matarboð Spegill, spegill, herm þú mér, hve léleg endurgerðin er Rislítil ástarsaga Eldborg breyttist í vélrænt helvíti Kaldrifjað morð, ungar karlrembur og kæfandi andrúmsloft Strípibúlluást sem hleypir öllu í háaloft Stormur fellur á prófinu Víkingur Heiðar á fjölbreyttri afmælisveislu með ljóslifandi hápunktum Leiksigur Ladda Elísabet fær uppreist æru Sjá meira
Ég fylgdist aðeins með Eurovision undankeppninni. Þar var athyglisvert að upplifa að lög sem höfðu komið ágætlega út í stúdíóútgáfu hljómuðu miklu verr í lifandi flutningi. Hljóðið hjá RÚV var afleitt en ekki bara það; flytjendur voru sumir hverjir ekki upp á sitt besta. Ekki ósvipaða sögu er að segja um hið tíu ára gamla verk Daníels Bjarnasonar, Bow to String, sem var flutt á tónleikum Sinfóníuhljómsveitar Íslands á fimmtudagskvöldið. Einleikari var Sæunn Þorsteinsdóttir og stjórnandi Daníel sjálfur. Tónsmíðin var upphaflega samin fyrir Sæunni og hljómaði fyrst á geisladiskinum Processions. Hann kom Daníel á kortið sem tónskáldi. Bow to String eins og það kemur fyrir á geisladiskinum samanstendur af mörgum rásum mismunandi sellóradda. Þær eru allar leiknar af Sæunni. Raddirnar eru settar saman svo úr verður strengjasveit. Fyrir ofan trónir sellóeinleikur, líka í höndunum á Sæunni. Tónsmíðin á geisladiskinum hefur yfir sér eins konar myrkan sjarma. Tónmálið er dökkt og einmanalegt, þrungið depurð og angist. Dimmur hljómur sellósins magnar upp andrúmsloftið. Fjölföldunin á einum sellóleikara gefur tónlistinni síðan fókus sem hittir beint í mark. Á tónleikunum á fimmtudagskvöldið var þessu ekki fyrir að fara. Borin var fram útsetning þar sem sellósveitin var orðin að heilli hljómsveit. Hún náði aldrei einbeitingu frumgerðarinnar. Raddsetningin var of víðfeðm og raddirnar sundurleitar sem hafði þær afleiðingar að tónlistin varð flöt. Leikur hljómsveitarinnar hefði líka mátt vera markvissari í sjálfu sér. Strengjaplokk var t.d. ónákvæmt á viðkvæmum stað, og samspil einleikara og hinna stundum bjagað. Sæunn sjálf spilaði þó firnavel. Leikur hennar einkenndist af tilfinningadýpt og skáldskap. Tæknilegar hliðar voru eins og best verður á kosið, tónarnir hreinir og fagurlega mótaðir. Annað á tónleikunum kom ágætlega út. Fratres eftir Arvo Pärt var leikið af fágun eins og ofurviðkvæm tónlistin krafðist. Það gerist ekki mikið í henni, en stemningin er grípandi. Hún skilaði sér fullkomlega á tónleikunum. Vorblótið eftir Stravinsky, lokatónsmíðin á efnisskránni, var líka skemmtilegt. Það olli straumhvörfum í tónlistarsögunni þegar það var frumflutt í París árið 1913. Tónlistin var allt öðru vísi en þá þekktist, fólki fannst hún ruddaskapur og villimennska. Hneykslunin var slík að slagsmál brutust út í salnum. Mikið vatn hefur runnið til sjávar síðan, en tónlistin hljómaði furðufersk í höndunum á hljómsveitinni undir öruggri stjórn Daníels. Hrynjandin var hárnákvæm og hvöss, krafturinn ógurlegur. Tréblásturinn var fullur af sannfærandi litbrigðum og óvanalega stór sveit hornleikara var með allt sitt á hreinu. Í heild var leikur hljómsveitarinnar glæsilegur og endirinn ótrúlega flottur. Þetta var frábært.
Birtist í Fréttablaðinu Menning Mest lesið „Gæti skrifað bókaseríu um vandræðileg stefnumót“ Makamál Laufey Lín skartaði íslenska fánanum á Coachella Lífið Viðar Örn og Sylvía Rós eiga von á barni Lífið Hjartaknúsarinn tileinkaði íslenskri fyrirsætu rómantískan slagara Lífið Hélt að Sálin hafi hvatt fólk til að horfa til himins með höfuðið hátt Lífið Ósamþykkt kjallaraíbúð á rúmar 44 milljónir Lífið Hugmyndin kviknaði í New York þegar eldgos hófst heima Menning Losnaði við alla fíkn á augabragði: „Því Guð er með skyndilausnir líka“ Áskorun Hátíð sem er skipulögð í kringum yngstu kynslóðina Lífið Stjörnulífið: Frumsýnir kærastann á Tenerife Lífið Fleiri fréttir Þetta er ástæðan fyrir því að þú átt aldrei að bjóða óperusöngvara í matarboð Spegill, spegill, herm þú mér, hve léleg endurgerðin er Rislítil ástarsaga Eldborg breyttist í vélrænt helvíti Kaldrifjað morð, ungar karlrembur og kæfandi andrúmsloft Strípibúlluást sem hleypir öllu í háaloft Stormur fellur á prófinu Víkingur Heiðar á fjölbreyttri afmælisveislu með ljóslifandi hápunktum Leiksigur Ladda Elísabet fær uppreist æru Sjá meira