Að nýta kvíðann sem styrk­leika og okkur til fram­dráttar

Það sem gerir lífið samt erfiðara er þegar kvíðinn verður svo ríkjandi að hann nær að hamla okkur í daglegu lífi; Við erum kvíðin í vinnunni, kvíðin heima, kvíðin yfir því sem er í dag, verður á morgun og svo framvegis. Að sporna við kvíða eða leita aðstoðar vegna kvíða er alltaf af hinu góða þegar kvíði er orðinn viðvarandi.

En getur verið að kvíði geti orðið okkur til framdráttar, jafnvel að okkar helsta styrkleika?

 Svo vill rithöfundurinn Morra Aarons-Mele meina, en hún er stjórnenda- og starfsframaráðgjafi, heldur úti nokkuð vinsælu hlaðvarpi í Bandaríkjunum og er höfundur bókarinnar The Anxious Achiever.

Bókin er gefin út af Harvard Business Review en hún innifelur ýmsar persónulegar frásagnir af því hvernig fólk upplifir kvíða í vinnunni og síðan æfingar og verkfæri til að nýta með það að markmiði að umbreyta kvíðanum í styrkleika.  Nánar má lesa um bókina hér.

Höfundurinn Aarons-Mele þekkir sjálf, hversu hamlandi kvíði getur verið. Ekki síst í starfsframanum. Það tók hana þó langan tíma að átta sig á því að það væri einna helst kvíðinn hennar sem var að skemma fyrir. Lengi vel sagðist hún einfaldlega ekki hafa skilið hvers vegna hlutirnir væru ekki að ganga betur upp hjá henni.

Þó var hún ein margra sem var reglulega að díla við mikinn kvíða og á stundum þunglyndi.

Þegar Aarons-Mele var um þrítugt hætti hún að vinna hjá stóru og góðu fyrirtæki, meðal annars vegna þess að henni leið svo illa.

En í kjölfarið fékk hún loksins þetta „Aha“ móment sem oft þarf til svo við áttum okkur sjálf á hlutunum. Sem þýddi að loksins fattaði hún að helsti óvinurinn hennar í starfsframa sem og öðru var kvíðinn.

Eftir þetta „Aha“ móment segist Aarons-Mele hafa gert sér grein fyrir því að hún þyrfti að fara að vinna öðruvísi og hugsa öðruvísi. Sem á endanum leiddi hana til þess að hún vill meina að kvíðinn hennar hafi umbreyst í styrkleika og orðið henni til framdráttar. Sem hún síðan skrifaði um í umræddri bók.

Þrjú atriði segir Aaron-Mele þó geta nýst fólki mjög vel sem upplifir oft kvíða í vinnunni.

Þessi þrjú atriði eru:

Skref #1: Rannsóknarlögga (e. Be a detective)

Aarons-Mele segir fyrsta skrefið vera að rannsaka ofan í kjölinn hvað það er sem triggerar kvíðann okkar og hvað við yfir höfuð teljum vera upptökin af kvíðanum. Aarons-Mele segir það hjálpa okkur að við finnum fyrir kvíðanum líkamlega. Í þessum rannsóknarleiðangri okkar þurfum við því að skrá niður hjá okkur öll móment þar sem kvíðinn lætur á sig kræla, líka þótt hann sé bara mildur.

Skref #2: Hvað svo? (e. Notice your reactions)

Næst er að rýna í það hvernig við bregðumst við kvíðanum. Því það er okkur öllum eðlislægt að reyna sjálfkrafa að láta okkur ekki líða illa, heilinn okkar er einfaldlega forritaður á þann veg. Stundum bregðumst við því við kvíða með því að hunsa eitthvað eða fresta hlutum. Til dæmis hunsum að svara tölvupósti eða frestum því eins lengi og við komumst upp með að taka erfitt samtal.

Skref #3: Snúðu á‘ann (e. Beat ‘anxiety trickle-down’)

Þegar við erum búin að átta okkur vel á greiningunni miðað við skref eitt og tvö, kemur loks að þriðja og síðasta atriðinu sem Aarons-Mele nefnir.

Sem allir telja eflaust að snúist um þá pínu og það grettistak að reyna að sigrast á kvíðanum sjálf:

Anda djúpt inn og út, taka kvíðalyf, lifa heilbrigðu lífi og vera í rútínu með svefn, hreyfingu, gott matarræði og fleira, taka rökhugsunina á kvíðann og tala hann niður, nýta verkfærin úr hugrænu atferlismeðferðinni sem margir hafa lært og nýtist einmitt oft svo vel. Fleira mætti nefna sem fólk grípur til.

Það er hins vegar allt annað atriði sem Aarons-Mele nefnir. Því hún segir þriðja lykilatriðið vera að tala við einhvern í vinnunni okkar um kvíðan; Upplýsa um hann og ræða út frá þessari greiningu sem við vorum að klára að gera.

Að tala við einhvern gæti verið samstarfsfélagi og vinur í vinnunni. Eða yfirmaðurinn okkar. Sem mögulega er ekki hægt því eitt dæmið sem Aarons-Mele nefnir er að starfsfólk upplifi kvíða vegna þess að þeim finnst yfirmaðurinn vera svo mikið með nefið ofan í öllu sem viðkomandi er að gera. En þá spyr Aarons-Mele: Er það ekki sterk vísbending um að yfirmaðurinn sé að glíma við kvíða?

Það sem Aarons-Mele er fyrst og fremst að benda á er að kvíði þarf ekki að vera neitt feimnismál. Ekki heldur í vinnunni. Því kvíði er svo þekkt fyrirbæri að það truflar miklu fleira fólk en við oft áttum okkur á.

Með því að opna á umræðuna og ræða við einhvern í vinnunni um kvíðann okkar erum við að taka stórt skref í að skora kvíðann á hólm: Og á endanum að snúa á‘ann.