Skorpuþjóðin Kolbeinn Óttarsson Proppé skrifar 19. nóvember 2008 06:00 Á sjöunda áratugnum gekk síldin um Íslandsmið sem aldrei fyrr. Búinn ASDIC-fiskleitartækjum og kraftblökkum mætti íslenski flotinn henni og hreinsaði hana upp. Með öllu. Veiðin fór úr 770 þúsund tonnum árið 1966 í síldveiðibann árið 1972. En síldin var í okkar lögsögu og við vorum því í fullum rétti. Norðmenn stóðu í ströngu við Íslendinga í Smugunni á tíunda áratugnum. Þar þótti okkur sjálfsagt að fá að veiða það sem okkur sýndist, þvert ofan í ráðgjöf fiskifræðinga, af því Smugan væri alþjóðlegt hafsvæði og við hefðum rétt á því. Á dögunum bárust síðan fregnir af því að Íslendingar hefðu veitt fimm sinnum meira af makríl en þeir höfðu kvóta fyrir. Í stað 20 þúsund tonna urðu þau 100 þúsund. Við höfðum á þessu eðlilega skýringu, þetta hefði verið meðafli, við værum því í fullum rétti. Spurningum varðandi áhrif Kárahnjúkavirkjunar var misjafnlega vel tekið. Ábendingum um slælegar rannsóknir á afleiðingum hennar fyrir vatnafar á svæðinu, fyrir hrygningarstofna undan landi og um þensluhvetjandi áhrif hennar, var vísað frá sem nöldri. Okkur vantaði aura og því skiptu óafturkræf áhrif engu máli; við værum í fullum rétti. Íslensku bankarnir stofnuðu síðar reikninga erlendis. Þrátt fyrir skýr lagaleg ákvæði þar um fannst íslenskum stjórnvöldum engin ástæða til að tryggja þann hluta innstæðnanna sem þeim bar. Það snerist upp í sjálfstæðisbaráttu að segja breskum sveitarfélögum og ömmum með ævisparnaðinn, að þrátt fyrir að Ísland hefði sagst standa að baki ríflega 20 þúsund pundum á hvern reikning, þá gilti það ekki núna. Ástandið hjá okkur væri bara þannig. Við værum því í fullum rétti. Sú hugsun læðist að manni að við Íslendingar séum rányrkjuþjóð. Við einhendum okkur í verkin og köllum það að vera skorpuþjóð. Í raun reynum við að ná sem mestum gróða inn á sem skemmstum tíma og sjáumst ekki fyrir um afleiðingarnar. Um það vitnar geirfuglinn í Eldey sem ekki þurfti að kemba hærurnar. Við erum dugleg, það vantar ekki, en ráðdeildina skortir. Ef við teljum okkur í fullum rétti þá erum við sátt, þótt við skiljum eftir okkur sviðna jörð. Kannski má heimsbyggðin þakka fyrir að við erum ekki nema um 300 þúsund. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kolbeinn Óttarsson Proppé Mest lesið Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun
Á sjöunda áratugnum gekk síldin um Íslandsmið sem aldrei fyrr. Búinn ASDIC-fiskleitartækjum og kraftblökkum mætti íslenski flotinn henni og hreinsaði hana upp. Með öllu. Veiðin fór úr 770 þúsund tonnum árið 1966 í síldveiðibann árið 1972. En síldin var í okkar lögsögu og við vorum því í fullum rétti. Norðmenn stóðu í ströngu við Íslendinga í Smugunni á tíunda áratugnum. Þar þótti okkur sjálfsagt að fá að veiða það sem okkur sýndist, þvert ofan í ráðgjöf fiskifræðinga, af því Smugan væri alþjóðlegt hafsvæði og við hefðum rétt á því. Á dögunum bárust síðan fregnir af því að Íslendingar hefðu veitt fimm sinnum meira af makríl en þeir höfðu kvóta fyrir. Í stað 20 þúsund tonna urðu þau 100 þúsund. Við höfðum á þessu eðlilega skýringu, þetta hefði verið meðafli, við værum því í fullum rétti. Spurningum varðandi áhrif Kárahnjúkavirkjunar var misjafnlega vel tekið. Ábendingum um slælegar rannsóknir á afleiðingum hennar fyrir vatnafar á svæðinu, fyrir hrygningarstofna undan landi og um þensluhvetjandi áhrif hennar, var vísað frá sem nöldri. Okkur vantaði aura og því skiptu óafturkræf áhrif engu máli; við værum í fullum rétti. Íslensku bankarnir stofnuðu síðar reikninga erlendis. Þrátt fyrir skýr lagaleg ákvæði þar um fannst íslenskum stjórnvöldum engin ástæða til að tryggja þann hluta innstæðnanna sem þeim bar. Það snerist upp í sjálfstæðisbaráttu að segja breskum sveitarfélögum og ömmum með ævisparnaðinn, að þrátt fyrir að Ísland hefði sagst standa að baki ríflega 20 þúsund pundum á hvern reikning, þá gilti það ekki núna. Ástandið hjá okkur væri bara þannig. Við værum því í fullum rétti. Sú hugsun læðist að manni að við Íslendingar séum rányrkjuþjóð. Við einhendum okkur í verkin og köllum það að vera skorpuþjóð. Í raun reynum við að ná sem mestum gróða inn á sem skemmstum tíma og sjáumst ekki fyrir um afleiðingarnar. Um það vitnar geirfuglinn í Eldey sem ekki þurfti að kemba hærurnar. Við erum dugleg, það vantar ekki, en ráðdeildina skortir. Ef við teljum okkur í fullum rétti þá erum við sátt, þótt við skiljum eftir okkur sviðna jörð. Kannski má heimsbyggðin þakka fyrir að við erum ekki nema um 300 þúsund.
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun