Varnarlínur gegn skynsemi Ólafur Þ. Stephensen skrifar 12. júlí 2011 06:00 Umsókn Íslands um aðild að Evrópusambandinu er að sumu leyti eins og himnasending fyrir þá sem vilja sem allra minnstar breytingar á íslenzka landbúnaðarkerfinu. Andstæðingar breytinga geta nú sett þær allar í einn pakka merktan ESB og barizt svo gegn þeim á þeim forsendum að við ætlum nú ekki að láta útlendinga segja okkur hvernig eigi að reka íslenzkan landbúnað. Þannig eru „varnarlínurnar“, sem Bændasamtökin kynntu á nýjan leik í síðustu viku, í raun varnarlínur um óbreytt ástand í landbúnaði. Í ályktun Búnaðarþings, þar sem varnarlínurnar voru settar fram sem ófrávíkjanleg skilyrði í aðildarviðræðunum við ESB, var sömuleiðis sú krafa að „allar umræður sem leiða af sér grundvallarbreytingar á ríkisstuðningi, tolla- og stofnanaumhverfi íslensks landbúnaðar verði að bíða þar til yfirstandandi samningaferli lýkur“. Er það nú endilega nauðsynlegt? Margir af þeim sem hafa áhuga á umbótum í landbúnaðinum hafa engan áhuga á Evrópusambandsaðild og enga trú á að hún verði að veruleika. Af hverju þá að bíða með þessar umræður? Alveg óháð ESB-aðild er til dæmis ástæða til að ræða hvort ekki þurfi að koma á bæði innlendri og erlendri samkeppni á búvörumarkaði hér á landi, með því að samkeppnislög nái til alls landbúnaðargeirans eins og annarra atvinnugreina og tollvernd verði afnumin, þannig að bændur og afurðastöðvar keppi við innflutning rétt eins og flestir aðrir innlendir framleiðendur neyzluvöru. Um leið er ástæða til að ræða hvort færa eigi stuðning við hinar dreifðu byggðir úr markaðstruflandi, framleiðslutengdum styrkjum til framleiðenda mjólkur og kindakjöts og yfir í styrki sem fremur eru bundnir við búsetu, umhverfisvernd (til dæmis skógrækt eða endurheimt votlendis) og ferðaþjónustu svo dæmi séu nefnd. Það hefur verið þróunin í Evrópusambandinu. Ekkert segir að það geti ekki verið hagstæðari leið til að styrkja hinar dreifðu byggðir á Íslandi en núverandi kerfi, jafnvel þótt ekkert verði af aðild að ESB. Forysta Bændasamtakanna og hin pólitíska forysta landbúnaðarmála, með ráðherra málaflokksins í broddi fylkingar, láta eins og íslenzka landbúnaðarkerfið sé svo frábærlega heppnað að verja þurfi það með kjafti og klóm, jafnt gegn ESB-aðild og öllum nýjum hugmyndum. En er kerfið svona dásamlegt? Sú staðreynd að íslenzkir skattgreiðendur og neytendur greiða einhverja hæstu landbúnaðarstyrki í heimi og borga engu að síður eitt hæsta búvöruverð á byggðu bóli úti í búð, segir okkur að eitthvað erum við að gera vitlaust. Þar við bætist að fjöldamargir bændur hafa ekki mannsæmandi afkomu af búskapnum og verða að grípa í aðra vinnu til að framfleyta sér og fjölskyldum sínum. Heilbrigð skynsemi ætti því að segja okkur að full ástæða sé til að ræða nýjar leiðir í landbúnaðarmálunum. Hvaða tilgangi þjónar að verjast slíkri umræðu? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Stephensen Mest lesið Pólitískt hugrekki og pólitískt hugleysi: ólík stefna tveggja systurflokka Birgir Finnsson Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun Ísland gjaldþrota vegna fatlaðs fólks? Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun Hvernig hljómar 100.000 kr. mánaðarlegur samgöngustyrkur? Valur Elli Valsson Skoðun Trumpistar eru víða Trausti Breiðfjörð Magnússon Skoðun Árið 2023 kemur aldrei aftur Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Mig langar að byggja heim með frið og umlykja með ást Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín Skoðun Þjóðin stendur með sjúkraliðum Sandra B. Franks Skoðun Veiðigjöld, gaslýsingar og valdníðsla Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun
Umsókn Íslands um aðild að Evrópusambandinu er að sumu leyti eins og himnasending fyrir þá sem vilja sem allra minnstar breytingar á íslenzka landbúnaðarkerfinu. Andstæðingar breytinga geta nú sett þær allar í einn pakka merktan ESB og barizt svo gegn þeim á þeim forsendum að við ætlum nú ekki að láta útlendinga segja okkur hvernig eigi að reka íslenzkan landbúnað. Þannig eru „varnarlínurnar“, sem Bændasamtökin kynntu á nýjan leik í síðustu viku, í raun varnarlínur um óbreytt ástand í landbúnaði. Í ályktun Búnaðarþings, þar sem varnarlínurnar voru settar fram sem ófrávíkjanleg skilyrði í aðildarviðræðunum við ESB, var sömuleiðis sú krafa að „allar umræður sem leiða af sér grundvallarbreytingar á ríkisstuðningi, tolla- og stofnanaumhverfi íslensks landbúnaðar verði að bíða þar til yfirstandandi samningaferli lýkur“. Er það nú endilega nauðsynlegt? Margir af þeim sem hafa áhuga á umbótum í landbúnaðinum hafa engan áhuga á Evrópusambandsaðild og enga trú á að hún verði að veruleika. Af hverju þá að bíða með þessar umræður? Alveg óháð ESB-aðild er til dæmis ástæða til að ræða hvort ekki þurfi að koma á bæði innlendri og erlendri samkeppni á búvörumarkaði hér á landi, með því að samkeppnislög nái til alls landbúnaðargeirans eins og annarra atvinnugreina og tollvernd verði afnumin, þannig að bændur og afurðastöðvar keppi við innflutning rétt eins og flestir aðrir innlendir framleiðendur neyzluvöru. Um leið er ástæða til að ræða hvort færa eigi stuðning við hinar dreifðu byggðir úr markaðstruflandi, framleiðslutengdum styrkjum til framleiðenda mjólkur og kindakjöts og yfir í styrki sem fremur eru bundnir við búsetu, umhverfisvernd (til dæmis skógrækt eða endurheimt votlendis) og ferðaþjónustu svo dæmi séu nefnd. Það hefur verið þróunin í Evrópusambandinu. Ekkert segir að það geti ekki verið hagstæðari leið til að styrkja hinar dreifðu byggðir á Íslandi en núverandi kerfi, jafnvel þótt ekkert verði af aðild að ESB. Forysta Bændasamtakanna og hin pólitíska forysta landbúnaðarmála, með ráðherra málaflokksins í broddi fylkingar, láta eins og íslenzka landbúnaðarkerfið sé svo frábærlega heppnað að verja þurfi það með kjafti og klóm, jafnt gegn ESB-aðild og öllum nýjum hugmyndum. En er kerfið svona dásamlegt? Sú staðreynd að íslenzkir skattgreiðendur og neytendur greiða einhverja hæstu landbúnaðarstyrki í heimi og borga engu að síður eitt hæsta búvöruverð á byggðu bóli úti í búð, segir okkur að eitthvað erum við að gera vitlaust. Þar við bætist að fjöldamargir bændur hafa ekki mannsæmandi afkomu af búskapnum og verða að grípa í aðra vinnu til að framfleyta sér og fjölskyldum sínum. Heilbrigð skynsemi ætti því að segja okkur að full ástæða sé til að ræða nýjar leiðir í landbúnaðarmálunum. Hvaða tilgangi þjónar að verjast slíkri umræðu?
Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín Skoðun
Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín Skoðun