Framtíðarrifrildi á kaffistofum Magnús Halldórsson skrifar 1. nóvember 2012 10:17 Eftir hrun fjármálakerfisins haustið 2008 hefur einn geiri atvinnulífsins skipt sköpum fyrir íslenskan efnahag; Makrílveiðar, vinnsla og sala. Frá árinu 2006 hefur makríllinn verið að láta sjá sig í íslenskri lögsögu og síðan hafa veiðar á honum breyst í arðbærastu atvinnugrein landsins, held ég að sé óhætt að segja. Í fyrra nam útflutningsverðmæti Makríls 24 milljörðum króna, og viðbúið er að upphæðin verði enn hærri á þessu ári. Á sex árum hafa árlegar veiðar á makríl farið úr í kringum 10 þúsund tonnum árið 2006 í 155 þúsund tonn í fyrra. Líklega á sagan ein eftir að dæma um hvort skynsamlega hafi verið staðið að þessum veiðum og þá einkum upphafi þeirra. Engin efast um ábátann, sem sést best í metafkomu útgerðarfyrirtækjanna sem stunda makrílveiðar. Nokkrar spurningar verða kannski algeng uppspretta rifrilda á kaffistofum vítt og breitt um landið í framtíðinni, er tengjast makrílveiðunum. Af hverju bauð íslenska ríkið ekki heimildir til makrílveiða til sölu í upphafi og seldi heimildirnar hæstbjóðanda? Eru aflaheimildir ekki verðmæti? Eru rökin um að tilteknar útgerðir hafi fengið heimildirnar gefins á grundvelli veiðireynslu ekki tómt rugl, vegna þess að veiðireynslan var engin? Af hverju voru aflaheimildirnar gefnar útgerðarmönnum? "Hvaða rugl er þetta?", segja kannski einhverjir. Ég er nokkurn veginn viss um að lífleg rifrildi verða um þetta skeið í framtíðinni, og í þeim munu allir þátttakendur telja sig vita best, nema hvað. Þannig hefur það í það minnsta verið hingað til þegar fiskveiðistjórnunarkerfið er annars vegar.Myndin er tekin upp úr skýrslu Íslandsbanka um sjávarútveg, sem kynnt var á dögunum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Magnús Halldórsson Mest lesið Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir Skoðun
Eftir hrun fjármálakerfisins haustið 2008 hefur einn geiri atvinnulífsins skipt sköpum fyrir íslenskan efnahag; Makrílveiðar, vinnsla og sala. Frá árinu 2006 hefur makríllinn verið að láta sjá sig í íslenskri lögsögu og síðan hafa veiðar á honum breyst í arðbærastu atvinnugrein landsins, held ég að sé óhætt að segja. Í fyrra nam útflutningsverðmæti Makríls 24 milljörðum króna, og viðbúið er að upphæðin verði enn hærri á þessu ári. Á sex árum hafa árlegar veiðar á makríl farið úr í kringum 10 þúsund tonnum árið 2006 í 155 þúsund tonn í fyrra. Líklega á sagan ein eftir að dæma um hvort skynsamlega hafi verið staðið að þessum veiðum og þá einkum upphafi þeirra. Engin efast um ábátann, sem sést best í metafkomu útgerðarfyrirtækjanna sem stunda makrílveiðar. Nokkrar spurningar verða kannski algeng uppspretta rifrilda á kaffistofum vítt og breitt um landið í framtíðinni, er tengjast makrílveiðunum. Af hverju bauð íslenska ríkið ekki heimildir til makrílveiða til sölu í upphafi og seldi heimildirnar hæstbjóðanda? Eru aflaheimildir ekki verðmæti? Eru rökin um að tilteknar útgerðir hafi fengið heimildirnar gefins á grundvelli veiðireynslu ekki tómt rugl, vegna þess að veiðireynslan var engin? Af hverju voru aflaheimildirnar gefnar útgerðarmönnum? "Hvaða rugl er þetta?", segja kannski einhverjir. Ég er nokkurn veginn viss um að lífleg rifrildi verða um þetta skeið í framtíðinni, og í þeim munu allir þátttakendur telja sig vita best, nema hvað. Þannig hefur það í það minnsta verið hingað til þegar fiskveiðistjórnunarkerfið er annars vegar.Myndin er tekin upp úr skýrslu Íslandsbanka um sjávarútveg, sem kynnt var á dögunum.