Úps, við sulluðum niður Ólafur Þ. Stephensen skrifar 24. maí 2013 06:00 Fréttablaðið sagði í lok marz frá miklum áhyggjum heilbrigðisnefnda sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu og framkvæmdastjórnar um vatnsvernd á svæðinu af áformum um aukin umsvif á Bláfjallasvæðinu. Þar undir féllu til að mynda áætlanir um stækkun skíðasvæðisins í Bláfjöllum og ekki síður stórbrotnar fyrirætlanir um að laða hundruð þúsunda ferðamanna á ári að Þríhnúkagíg. Heilbrigðisnefndirnar vöruðu við sofandahætti í vatnsverndarmálum og bentu meðal annars á að ekki hefði verið gerð nein heildstæð samgönguáætlun fyrir Bláfjallasvæðið, en slíkt væri forsenda þess að byggja mætti upp þjónustu fyrir svo marga ferðamenn. Þá þyrfti nauðsynlega að endurnýja Bláfjallaveginn og gera ýmsar aðrar varúðarráðstafanir. „Ef það verður olíumengunarslys, og það þarf ekki að vera stórvægilegt, eru vatnsbólin farin á stundinni,“ sagði Guðmundur H. Einarsson, framkvæmdastjóri heilbrigðiseftirlits Hafnarfjarðar og Kópavogs, þá hér í blaðinu. Varla höfðu heilbrigðisnefndirnar sleppt orðinu þegar alvarlegt olíuslys varð á Bláfjallasvæðinu, í tengslum við framkvæmdir við Þríhnúkagíg. Olíutankur, sem verið var að flytja á svæðið, slitnaði neðan úr þyrlu og 600 lítrar af olíu fóru niður. Það var líkast til lán í óláni að tankurinn lenti á bílastæði og hægt var að moka upp olíumengraðri mölinni, í stað þess að olían færi niður í gljúpt hraunið allt um kring. Það var líka heppni að frost var í jörðu. Í þetta sinn sluppu höfuðborgarbúar því með skrekkinn, en litlu mátti muna að illa færi. Umfjöllun um þetta slys bendir til að margir átti sig ekki á því um hversu grafalvarlegt mál er að ræða. Framkvæmdaglaðir ferðamálafrömuðir geta ekki bara sagt „úps, við sulluðum niður“, beðizt afsökunar og haldið svo áfram að ferja olíutanka með þyrlum yfir vatnsverndarsvæði höfuðborgarbúa. Fréttablaðið sagði frá því fyrr í þessari viku að úttekt Orkuveitu Reykjavíkur á slysinu hefði leitt í ljós að ekki hefði verið farið eftir margvíslegum reglum í aðdraganda þess að slysið átti sér stað. Umhverfisstofnun gleymdi að spyrja hagsmunaaðila vatnsverndar áður en hún veitti leyfi fyrir aðstöðunni við Þríhnúkagíg. Í starfsleyfinu stóð ekkert um að þar ætti að hafa olíutank. Fyrr um daginn sem slysið átti sér stað var olía flutt eftirlitslaust á svæðið með plasttönkum á vörubíl. Þyrlueldsneyti sem var á svæðinu var flutt þangað án tilskilinnar fylgdar. Olíubíll flutti 4.000 lítra eldsneytis á svæðið umfram þörf. Orkuveitan klúðraði sjálf málum þegar hún leyfði flutningana þrátt fyrir frávik frá reglunum. Og eldsneytisdæling fór fram á vatnsverndarsvæðinu án nokkurra lekavarna. Svona getum við ekki umgengizt þá auðlind, sem hreint neyzluvatn höfuðborgarbúa er. Það er alveg sjálfsagt að leitast við að efla ferðaþjónustuna á svæðinu. En flutningar á olíu og öðrum hættulegum efnum verða að lúta mjög ströngum reglum og eftirliti. Hér er alltof mikið í húfi til að hið þjóðlega viðkvæði um að þetta reddist eigi við. Olíuslysið í byrjun mánaðarins á að vera víti til varnaðar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Stephensen Mest lesið Treystir þú konum? Hópur 72 kvenna úr sex stjórnmálaflokkum Skoðun Grasker mannréttinda á degi hinna framliðnu Anna Kristín Jensdóttir Skoðun Heilbrigðiskerfið logar og er að hrynja: Þú áttir betra skilið Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Fræðsluskylda í stað skólaskyldu Eldur Smári Kristinsson Skoðun Græðgin er komin út fyrir öll mörk Sigurjón Þórðarson Skoðun Að vera ung kona á Íslandi árið 2024 Eden Ósk Eyjólfsdóttir Skoðun Ummæli borgarstjóra og óbragð í munni Kristín Björnsdóttir Skoðun Þegar Vestfjörðum gengur vel, gengur Íslandi vel Jón Páll Hreinsson Skoðun Hvaða aukna aðgengi, Willum Þór? Trausti Breiðfjörð Magnússon Skoðun Umræða á villigötum Diljá Matthíasardóttir Skoðun
Fréttablaðið sagði í lok marz frá miklum áhyggjum heilbrigðisnefnda sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu og framkvæmdastjórnar um vatnsvernd á svæðinu af áformum um aukin umsvif á Bláfjallasvæðinu. Þar undir féllu til að mynda áætlanir um stækkun skíðasvæðisins í Bláfjöllum og ekki síður stórbrotnar fyrirætlanir um að laða hundruð þúsunda ferðamanna á ári að Þríhnúkagíg. Heilbrigðisnefndirnar vöruðu við sofandahætti í vatnsverndarmálum og bentu meðal annars á að ekki hefði verið gerð nein heildstæð samgönguáætlun fyrir Bláfjallasvæðið, en slíkt væri forsenda þess að byggja mætti upp þjónustu fyrir svo marga ferðamenn. Þá þyrfti nauðsynlega að endurnýja Bláfjallaveginn og gera ýmsar aðrar varúðarráðstafanir. „Ef það verður olíumengunarslys, og það þarf ekki að vera stórvægilegt, eru vatnsbólin farin á stundinni,“ sagði Guðmundur H. Einarsson, framkvæmdastjóri heilbrigðiseftirlits Hafnarfjarðar og Kópavogs, þá hér í blaðinu. Varla höfðu heilbrigðisnefndirnar sleppt orðinu þegar alvarlegt olíuslys varð á Bláfjallasvæðinu, í tengslum við framkvæmdir við Þríhnúkagíg. Olíutankur, sem verið var að flytja á svæðið, slitnaði neðan úr þyrlu og 600 lítrar af olíu fóru niður. Það var líkast til lán í óláni að tankurinn lenti á bílastæði og hægt var að moka upp olíumengraðri mölinni, í stað þess að olían færi niður í gljúpt hraunið allt um kring. Það var líka heppni að frost var í jörðu. Í þetta sinn sluppu höfuðborgarbúar því með skrekkinn, en litlu mátti muna að illa færi. Umfjöllun um þetta slys bendir til að margir átti sig ekki á því um hversu grafalvarlegt mál er að ræða. Framkvæmdaglaðir ferðamálafrömuðir geta ekki bara sagt „úps, við sulluðum niður“, beðizt afsökunar og haldið svo áfram að ferja olíutanka með þyrlum yfir vatnsverndarsvæði höfuðborgarbúa. Fréttablaðið sagði frá því fyrr í þessari viku að úttekt Orkuveitu Reykjavíkur á slysinu hefði leitt í ljós að ekki hefði verið farið eftir margvíslegum reglum í aðdraganda þess að slysið átti sér stað. Umhverfisstofnun gleymdi að spyrja hagsmunaaðila vatnsverndar áður en hún veitti leyfi fyrir aðstöðunni við Þríhnúkagíg. Í starfsleyfinu stóð ekkert um að þar ætti að hafa olíutank. Fyrr um daginn sem slysið átti sér stað var olía flutt eftirlitslaust á svæðið með plasttönkum á vörubíl. Þyrlueldsneyti sem var á svæðinu var flutt þangað án tilskilinnar fylgdar. Olíubíll flutti 4.000 lítra eldsneytis á svæðið umfram þörf. Orkuveitan klúðraði sjálf málum þegar hún leyfði flutningana þrátt fyrir frávik frá reglunum. Og eldsneytisdæling fór fram á vatnsverndarsvæðinu án nokkurra lekavarna. Svona getum við ekki umgengizt þá auðlind, sem hreint neyzluvatn höfuðborgarbúa er. Það er alveg sjálfsagt að leitast við að efla ferðaþjónustuna á svæðinu. En flutningar á olíu og öðrum hættulegum efnum verða að lúta mjög ströngum reglum og eftirliti. Hér er alltof mikið í húfi til að hið þjóðlega viðkvæði um að þetta reddist eigi við. Olíuslysið í byrjun mánaðarins á að vera víti til varnaðar.