Virkjum vindinn Ólafur Þ. Stephensen skrifar 21. maí 2014 07:00 Eitt af umræðuefnunum á ársfundi Landsvirkjunar í gær var nýting vindorku. Fyrirtækið hefur undanfarin þrjú ár gert tilraunir með vindmyllur á svokölluðu Hafi við Búrfell. Eins og Fréttablaðið sagði frá í gær bendir reynslan af þeim tilraunum til að aðstæður á Íslandi séu óvenjulega hagstæðar til að framleiða raforku með vindmyllum. Á svæðinu mætti setja upp 70 stórar vindmyllur, sem gætu skilað allt að 200 megavatta raforkuframleiðslu. Það er ekkert smáræði; síðasta vatnsaflsvirkjunin sem Landsvirkjun tók í notkun, Búðarhálsvirkjun, er 95 MW. Risinn Kárahnjúkavirkjun er 650 MW. Vindurinn getur með öðrum orðum orðið orkugjafi sem máli skiptir hér á landi í framtíðinni. Virkjun vindorkunnar er einhver umhverfisvænsta leið til orkuvinnslu sem völ er á; umhverfisrask er lítið og losun gróðurhúsalofttegunda vegna efnisflutninga bara lítið brot af því sem er til dæmis vegna vatnsaflsvirkjana. Vegna þess að nýting á vindmyllunum er betri þegar lítið vatn er í uppistöðulónum Landsvirkjunar er hægt að nota vindorkuna til að jafna framboð á raforku, sem er ótvíræður kostur. Skoðanakönnun sem var gerð í fyrra sýnir að um 80 prósent landsmanna eru hlynnt nýtingu vindorkunnar, en aðeins um sjö prósent andvíg því að reisa vindmyllur. Það rennir stoðum undir þá skoðun að með því að nýta vindorkuna megi skapa aukna sátt um orkuöflun í landinu. Óli Grétar Blöndal Sveinsson, framkvæmdastjóri þróunarsviðs Landsvirkjunar, sagði í Fréttablaðinu í gær að kostnaður við vindmyllur færi nú lækkandi og ef þær yrðu samkeppnisfærar við stærri virkjanir, myndi það breyta forgangsröðun Landsvirkjunar og vindorkan fara fram fyrir aðra virkjunarkosti. Nú þegar sé vindorkan samkeppnisfær við smærri vatnsaflsvirkjanir, miðað við niðurstöður tilraunarinnar á Hafinu. Guðmundur Hörður Guðmundsson, formaður Landverndar, sagði í fréttum okkar á Bylgjunni í gær, að vinna þyrfti mat á umhverfisáhrifum vegna framkvæmdanna og reisa vindmyllugarðana í góðri samvinnu við alla hagsmunaaðila. Stóri kosturinn væri hins vegar að bæta mætti nýtingu vatnsaflsvirkjananna og draga þannig úr þrýstingi á að reistar verði nýjar vatnsafls- eða jarðvarmavirkjanir. Þótt viðhorfið til virkjunar vindorku sé jákvætt hér, eru vindmyllurnar ekki óumdeildar í nágrannalöndunum. Þær þykja valda sjónmengun, kvartað hefur verið undan hvininum frá þeim (reyndar í þéttbýlli löndum en Íslandi) og sums staðar hafa þær valdið fugladauða. Það er ekki ósennilegt að þegar vindmyllunum fjölgar, aukist deilur um þær. Það getur verið ágætt að rifja upp að þegar deilurnar um Kárahnjúkavirkjun stóðu sem hæst sáu margir jarðvarmavirkjanir sem leið til að skapa sátt í orkunýtingarmálum, en síðan hefur komið á daginn að umhverfisáhrif þeirra eru umtalsverð og þær eru ekki síður umdeildar en vatnsaflsvirkjanirnar. Það breytir ekki því að virkjun vindorkunnar er góð viðbót í orkubúskap landsmanna. Því fleiri kosti sem við eigum á orkuöflun, þeim mun líklegra er að hún fari fram í sæmilegri sátt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Stephensen Mest lesið Halldór 22.12.2024 Halldór Baldursson Halldór Kæri Grímur Grímsson – sakamaður gengur laus? Árni Guðmundsson Skoðun Þarf alltaf að vera svín? Harpa Kristbergsdóttir Skoðun Opið bréf til valkyrjanna þriggja Björn Sævar Einarsson Skoðun Tímamót Jón Steindór Valdimarsson Skoðun Hvað eru jólin fyrir þér? Hugrún Sigurjónsdóttir Skoðun Landið helga? Ingólfur Steinsson Skoðun Þegar Samtök verslunar og þjónustu vita betur Erna Bjarnadóttir Skoðun Að sinna orkuþörf almennings Kristín Linda Árnadóttir Skoðun Menntun fyrir Hans Vögg Þuríður Magnúsína Björnsdóttir Skoðun
Eitt af umræðuefnunum á ársfundi Landsvirkjunar í gær var nýting vindorku. Fyrirtækið hefur undanfarin þrjú ár gert tilraunir með vindmyllur á svokölluðu Hafi við Búrfell. Eins og Fréttablaðið sagði frá í gær bendir reynslan af þeim tilraunum til að aðstæður á Íslandi séu óvenjulega hagstæðar til að framleiða raforku með vindmyllum. Á svæðinu mætti setja upp 70 stórar vindmyllur, sem gætu skilað allt að 200 megavatta raforkuframleiðslu. Það er ekkert smáræði; síðasta vatnsaflsvirkjunin sem Landsvirkjun tók í notkun, Búðarhálsvirkjun, er 95 MW. Risinn Kárahnjúkavirkjun er 650 MW. Vindurinn getur með öðrum orðum orðið orkugjafi sem máli skiptir hér á landi í framtíðinni. Virkjun vindorkunnar er einhver umhverfisvænsta leið til orkuvinnslu sem völ er á; umhverfisrask er lítið og losun gróðurhúsalofttegunda vegna efnisflutninga bara lítið brot af því sem er til dæmis vegna vatnsaflsvirkjana. Vegna þess að nýting á vindmyllunum er betri þegar lítið vatn er í uppistöðulónum Landsvirkjunar er hægt að nota vindorkuna til að jafna framboð á raforku, sem er ótvíræður kostur. Skoðanakönnun sem var gerð í fyrra sýnir að um 80 prósent landsmanna eru hlynnt nýtingu vindorkunnar, en aðeins um sjö prósent andvíg því að reisa vindmyllur. Það rennir stoðum undir þá skoðun að með því að nýta vindorkuna megi skapa aukna sátt um orkuöflun í landinu. Óli Grétar Blöndal Sveinsson, framkvæmdastjóri þróunarsviðs Landsvirkjunar, sagði í Fréttablaðinu í gær að kostnaður við vindmyllur færi nú lækkandi og ef þær yrðu samkeppnisfærar við stærri virkjanir, myndi það breyta forgangsröðun Landsvirkjunar og vindorkan fara fram fyrir aðra virkjunarkosti. Nú þegar sé vindorkan samkeppnisfær við smærri vatnsaflsvirkjanir, miðað við niðurstöður tilraunarinnar á Hafinu. Guðmundur Hörður Guðmundsson, formaður Landverndar, sagði í fréttum okkar á Bylgjunni í gær, að vinna þyrfti mat á umhverfisáhrifum vegna framkvæmdanna og reisa vindmyllugarðana í góðri samvinnu við alla hagsmunaaðila. Stóri kosturinn væri hins vegar að bæta mætti nýtingu vatnsaflsvirkjananna og draga þannig úr þrýstingi á að reistar verði nýjar vatnsafls- eða jarðvarmavirkjanir. Þótt viðhorfið til virkjunar vindorku sé jákvætt hér, eru vindmyllurnar ekki óumdeildar í nágrannalöndunum. Þær þykja valda sjónmengun, kvartað hefur verið undan hvininum frá þeim (reyndar í þéttbýlli löndum en Íslandi) og sums staðar hafa þær valdið fugladauða. Það er ekki ósennilegt að þegar vindmyllunum fjölgar, aukist deilur um þær. Það getur verið ágætt að rifja upp að þegar deilurnar um Kárahnjúkavirkjun stóðu sem hæst sáu margir jarðvarmavirkjanir sem leið til að skapa sátt í orkunýtingarmálum, en síðan hefur komið á daginn að umhverfisáhrif þeirra eru umtalsverð og þær eru ekki síður umdeildar en vatnsaflsvirkjanirnar. Það breytir ekki því að virkjun vindorkunnar er góð viðbót í orkubúskap landsmanna. Því fleiri kosti sem við eigum á orkuöflun, þeim mun líklegra er að hún fari fram í sæmilegri sátt.