Lífið

Langar þig að verða forseti? Þetta þarftu þá að hafa í huga

Stefán Ó. Jónsson skrifar
Það þarf ýmislegt að ganga upp vilji fólk bæta lyklunum að Bessastöðum á lyklakippuna sína.
Það þarf ýmislegt að ganga upp vilji fólk bæta lyklunum að Bessastöðum á lyklakippuna sína. Vísir/GVA
Forsetakosningar eru fyrirhugaðar á næsta ári en þrátt fyrir það eru fáir farnir að setja sig í stellingar fyrir væntanleg framboð til embættisins. Sú er að minnsta kosti upplifun Andrésar Jónssonar almannatenglis sem var gestur Bítisins í morgun. Þar ræddi hann við þáttastjórnendur um þá hluti sem frambjóðendur þyrftu að hafa í huga hygðust þær ætla að gefa kost á sér og eiga raunhæfa möguleika á sigri.

Byrjaðu snemma að gera forsetalega hluti

Besti undirbúningurinn er að vita af framboðinu áður en aðrir fara að geta sér til um það og þá sérstaklega áður en þú tilkynnir fjölmiðlum um framboðið. Það er til þess að þú getir snemma farið að gera „forsetalega hluti“ og sjást í því hlutverki að mati Andrésar. „Fyrir forsetakosningarnar 1996 þegar Ólafur Ragnar er fyrst kjörinn þóttust menn taka eftir því og voru svona að skjóta á hann að hann hlyti að vera að fara í eitthvað framboð því að hann hætti allt í einu að fara upp í ræðustól og skamma ríkisstjórna,“ segir Andrés.

Búðu þig undir umtalið

Í aðdraganda kosninganna verður allt grafið upp um fortíð þína – og að öllum líkindum maka þíns líka. Því fengu frambjóðendur í síðustu forsetakosningum að kynnast, ekki síst Þóra Arnórsdóttir sem lengi vel var talin sú eina sem gat skákað sitjandi forseta. Hjónaband hennar var töluvert í sviðsljósinu og þá sérstaklega einkalíf manns hennar. „Fyrrverandi maki hans og barnsmóðir gekk ef ég man rétt á milli fjölmiðla og bauð sögu sína,“ segir Andrés og bætir við að fólk sé að fara út á völlinn og gamlir fjendur kunna að vilja nýta sér tækfærið og gera upp gamlar sakir. Þessu fékk Ólafur líka að finna fyrir í aðdraganda kosninganna 1996 þegar einstaklingar úr viðskiptalífinu keyptu heilsíðuauglýsingu til höfuðs honum.

Þetta mun kosta þig skilding

Þó svo að fólk vilji helst ekki hugsa til þess að tengsl séu á milli fjármála og forsetaframboðs er leiðin á Bessastaði óneitanlega kostnaðarsöm. Kosningabaráttur eru dýrar, það kostar töluvert að kaupa auglýsingar og þá mega frambjóðendur búast við því að þurfa að ferðast mikið innanlands til að ná til væntanlegra kjósenda. Vigdís Finnbogadóttir flaug til að mynda um allt land á litlum rellum þegar hún var í framboði 1980 og allt kostar þettar skilding. Andrés áætlar að „alvöru frambjóðandi“ mun þurfi að safna sér um 15 milljónum króna vilji hann eiga raunhæfa möguleika.  Það sé jafnvel varlega áætlað í ljósi þess að frambjóðendur til rektors Háskóla Íslands, þó sú kosning sé margfalt minni í sniðum og baráttan mun meðfærilegri, þurftu líklega að reiða um 5 milljónir af hendi. 

Vertu andstæðingur

Það virðist nánast vera lögmál að sá sem sigrar forsetakosningar er, með einum eða öðrum hætti, sem fjærst þykir standa valdhöfunum á hverjum tíma.

Ásgeir Ásgeirsson sigraði séra Bjarna Jónsson vígslubiskup sem, þó óformlega, var frambjóðandi stjórnarflokkana, Kristján Eldjárn bar sigurorð af Sjálfstæðismanninum Gunnari Thoroddsen sem síðar varð forsætisráðherra, Vigdís Finnbogadóttir var máluð upp sem hernaðarandstæðingur og flaut á kvennabaráttubylgjunni sem barðist gegn fjötrum hins ríkjandi feðraveldis og Ólafur Ragnar Grímsson hafði lengi eldað grátt silfur við stjórnarflokkana sem alþingismaður og ráðherra þegar hann sigraði árið 1996. Ólafur Ragnar bætti um betur þegar hann sigraði árið 2004 og aftur 2012 en þá hafði hann skömmu áður, án fordæma í sögu forsetaembættisins, vísað tveimur lagafrumvörpum sitjandi stjórnarflokka til þjóðarinnar.

Kjósendur virðast vilja forseta sem myndar mótvægi við valdhafana og því ættu áhugasamir um embættið að taka til sín í þjóðmálaumræðunni – eða bara ekki vera fulltrúi stjórnvalda í forsetakosningunum sem fram fara næsta sumar.

Spjall þeirra Sigurjóns M. Egilssonar og Gulla Helga við Andrés Jónsson má heyra í heild sinni í spilaranum hér að ofan.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×