Góðar aðgerðir - gildar kvartanir Kristín Þorsteinsdóttir skrifar 8. ágúst 2015 07:00 Ljóst er að víðtæk samstaða ríkir meðal stjórnmálamanna um viðskiptaþvinganir gegn Rússum vegna aðgerða þeirra í Úkraínu. Utanríkismálanefnd ályktaði samhljóða nú í vikunni að þvingunum skyldi haldið áfram þrátt fyrir hótanir Rússa um að gjalda líku líkt með innflutningsbanni á íslenskar sjávarafurðir. Ástandið í Úkraínu er flóknara en svo að skýra megi með einföldum hætti. Í grófum dráttum er staðreyndin þó sú að Rússar hafa gengið fram af hörku, og brotið gróflega gegn fullveldi nágranna sinna í Úkraínu. Innlimun Pútíns og kóna hans á Krímskaga eru fordæmalausar frá falli járntjaldsins og minna um margt á aðgerðir Þjóðverja á fjórða áratug síðustu aldar. Þá, líkt og nú, var réttlætingin sú að íbúar hinna innlimuðu svæða tilheyrðu í raun innrásaraflinu í menningarlegu tilliti. Vel kann að vera að sannleikskorn leynist í því. En siðuð ríki endurteikna ekki landamæri með hervaldi. Sporin hræða í þeim efnum. Flest bendir til þess að afstaða utanríkisráðherra og utanríkismálanefndar í málinu sé vel ígrunduð. Ráðherrann var snöggur til að fordæma ódæði aðskilnaðarsinna síðasta sumar þegar þeir grönduðu farþegaflugvél yfir Úkraínu. Hann hefur heimsótt landið og gert tilraun til að kynna sér ástandið af eigin raun. Ísland á sögulega samleið með NATO og Evrópusambandinu, en hvað sem öðru líður er varla umdeilt að sambandið hefur verið afl í þágu friðar í álfunni. Ráðherrann virðist því byggja afstöðu sína bæði á eigin athugunum og með tilliti til sögunnar. Það er góð blanda. Ekki má þó loka augunum fyrir því að ákvörðun sem þessi verður alltaf umdeild. Nauðsynlegt er að sýna útgerð og sjómönnum skilning. Það er súrt í broti að hafa lagt í fjárfestingar í fiskiflota, tækjum, viðskiptasamböndum og öðru til þess eins að láta kippa undan sér fótunum á augabragði. Það er umhugsunarefni, eins og utanríkisráðherra nefnir, hvort ekki er ástæða til að bæta skaðann með einhverjum hætti. Viðskiptabannið er almenn aðgerð sem bitnar í þessu tilfelli fyrst og fremst á útgerð, sjómönnum og fiskvinnslu, sem hafa fullan rétt á að kveinka sér. Viðskiptahagsmunir eru einn hornsteinninn í utanríkisstefnu fullvalda ríkis. Þar er mikilvægt að horfa á allar hliðar máls. Fólk getur verið fylgjandi hugmyndinni um hvalveiðar, en mótfallið veiðunum sjálfum. Þar víki rétturinn til að veiða hval með tapi, sem þar að auki skaðar orðspor Íslands, fyrir ávinningi á alþjóðavettvangi við að segja skilið við veiðarnar. Þannig verði minni hagsmunum fórnað fyrir meiri. Stundum er ekki hægt að setja hlutina upp í Excel-skjal. Íslandi er fyrir bestu að taka afstöðu með bandamönnum sínum gegn ágangi Rússa. Það er hagur smáríkja að alþjóðasamningar og reglur í samskiptum þjóða haldi. Það er tryggasta vörn gegn yfirgangi þess stóra. En á þeirri vegferð skal gæta þess að enginn lendi á köldum klaka að ósekju. Á því virðist skilningur hjá utanríkisráðherra. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kristín Þorsteinsdóttir Mest lesið Sögufölsun í heimildarþætti RÚV — Svör óskast Jóna Benediktsdóttir,Hjörtur Hjartarson,Katrín Oddsdóttir,Kjartan Jónsson,Kristín Erna Arnardóttir,Sigríður Ólafsdóttir,Þórir Baldursson Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Nýtanleg verðmætasköpun um allt land Jóhann Frímann Arinbjarnarson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun Geðrænn vandi barna og ungmenna Eldur S. Kristinsson Skoðun
Ljóst er að víðtæk samstaða ríkir meðal stjórnmálamanna um viðskiptaþvinganir gegn Rússum vegna aðgerða þeirra í Úkraínu. Utanríkismálanefnd ályktaði samhljóða nú í vikunni að þvingunum skyldi haldið áfram þrátt fyrir hótanir Rússa um að gjalda líku líkt með innflutningsbanni á íslenskar sjávarafurðir. Ástandið í Úkraínu er flóknara en svo að skýra megi með einföldum hætti. Í grófum dráttum er staðreyndin þó sú að Rússar hafa gengið fram af hörku, og brotið gróflega gegn fullveldi nágranna sinna í Úkraínu. Innlimun Pútíns og kóna hans á Krímskaga eru fordæmalausar frá falli járntjaldsins og minna um margt á aðgerðir Þjóðverja á fjórða áratug síðustu aldar. Þá, líkt og nú, var réttlætingin sú að íbúar hinna innlimuðu svæða tilheyrðu í raun innrásaraflinu í menningarlegu tilliti. Vel kann að vera að sannleikskorn leynist í því. En siðuð ríki endurteikna ekki landamæri með hervaldi. Sporin hræða í þeim efnum. Flest bendir til þess að afstaða utanríkisráðherra og utanríkismálanefndar í málinu sé vel ígrunduð. Ráðherrann var snöggur til að fordæma ódæði aðskilnaðarsinna síðasta sumar þegar þeir grönduðu farþegaflugvél yfir Úkraínu. Hann hefur heimsótt landið og gert tilraun til að kynna sér ástandið af eigin raun. Ísland á sögulega samleið með NATO og Evrópusambandinu, en hvað sem öðru líður er varla umdeilt að sambandið hefur verið afl í þágu friðar í álfunni. Ráðherrann virðist því byggja afstöðu sína bæði á eigin athugunum og með tilliti til sögunnar. Það er góð blanda. Ekki má þó loka augunum fyrir því að ákvörðun sem þessi verður alltaf umdeild. Nauðsynlegt er að sýna útgerð og sjómönnum skilning. Það er súrt í broti að hafa lagt í fjárfestingar í fiskiflota, tækjum, viðskiptasamböndum og öðru til þess eins að láta kippa undan sér fótunum á augabragði. Það er umhugsunarefni, eins og utanríkisráðherra nefnir, hvort ekki er ástæða til að bæta skaðann með einhverjum hætti. Viðskiptabannið er almenn aðgerð sem bitnar í þessu tilfelli fyrst og fremst á útgerð, sjómönnum og fiskvinnslu, sem hafa fullan rétt á að kveinka sér. Viðskiptahagsmunir eru einn hornsteinninn í utanríkisstefnu fullvalda ríkis. Þar er mikilvægt að horfa á allar hliðar máls. Fólk getur verið fylgjandi hugmyndinni um hvalveiðar, en mótfallið veiðunum sjálfum. Þar víki rétturinn til að veiða hval með tapi, sem þar að auki skaðar orðspor Íslands, fyrir ávinningi á alþjóðavettvangi við að segja skilið við veiðarnar. Þannig verði minni hagsmunum fórnað fyrir meiri. Stundum er ekki hægt að setja hlutina upp í Excel-skjal. Íslandi er fyrir bestu að taka afstöðu með bandamönnum sínum gegn ágangi Rússa. Það er hagur smáríkja að alþjóðasamningar og reglur í samskiptum þjóða haldi. Það er tryggasta vörn gegn yfirgangi þess stóra. En á þeirri vegferð skal gæta þess að enginn lendi á köldum klaka að ósekju. Á því virðist skilningur hjá utanríkisráðherra.
Sögufölsun í heimildarþætti RÚV — Svör óskast Jóna Benediktsdóttir,Hjörtur Hjartarson,Katrín Oddsdóttir,Kjartan Jónsson,Kristín Erna Arnardóttir,Sigríður Ólafsdóttir,Þórir Baldursson Skoðun
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Sögufölsun í heimildarþætti RÚV — Svör óskast Jóna Benediktsdóttir,Hjörtur Hjartarson,Katrín Oddsdóttir,Kjartan Jónsson,Kristín Erna Arnardóttir,Sigríður Ólafsdóttir,Þórir Baldursson Skoðun
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun