Innlent

Toppgígur Bárðarbungu 75 km frá næstu byggð

Kristján Már Unnarsson skrifar
Bárðarbunga heldur áfram að sýna merki um óróa en þar urðu tveir jarðskjálftar í nótt sem mældust yfir þrjú stig. Verði þarna mikið sprengigos, eins og sumir spá, er það kannski huggun harmi gegn að þetta er sú eldstöð á Íslandi sem er einna lengst frá byggð.

Tíu mánuðum eftir að eldgosinu í Holuhrauni lauk eru jarðvísindamenn farnir að tala á þeim nótum að það sé ekki spurning um hvort heldur hvænær eldstöðin Bárðarbunga gjósi næst. Þannig taldi Ármann Höskuldsson eldfjallafræðingur fyrir jól að það gæti verið stutt í gos; það gæti orðið á þessu ári eða því næsta.

„Ef næsta sprunga opnast inni í jöklinum þá verður það klárlega sprengigos. Og ef hún kemur upp um toppinn þá myndi ég halda að við fengjum ansi myndarlegt sprengigos,” sagði Ármann í fréttum Stöðvar 2 þann 21. desember síðastliðinn.

Frá eldgosinu í Grímsvötnum árið 2011. Mikið öskufall fylgdi því gosi.Visir/Egill
Slíku eldgosi fylgdi mikið öskufall og þá yrði það kannski lán í óláni hversu langt Bárðarbunga er frá næstu byggð. Þannig eru um 90 kílómetrar í fremstu bæi í Eyjafirði, 85 kílómetrar eru í Svartárkot í Bárðardal og enn lengra er í Möðrudal og Hrafnkelsdal fyrir austan, 110 kílómetrar.  Þær byggðir sem næstar eru Bárðarbungu eru sunnan Vatnajökuls, 75 kílómetrar eru í Skaftafell og 80 kílómetrar í bæi í Fljótshverfi.  

Ef við skoðum þéttbýlisstaði þá eru 130 kílómetrar til Akureyrar, 125 í Reykjahlíð, 170 í Egilsstaði, 120 kílómetrar eru að Höfn í Hornafirði en styst er að Kirkjubæjarklaustri, 100 kílómetra loftlína.

En það yrði einnig veruleg ógn af hamfarahlaupi, verði gos undir jökli, en vísindamenn telja að Bárðarbunga geti skilað hlaupi einkum í fjóra farvegi, eftir því hvar gosið kæmi upp í öskjunni. Hlaupvatn gæti farið til suðurs, um Grímsvötn og Skeiðarársand, líkt og gerðist í Gjálpargosinu árið 1996; til suðvesturs í Köldukvísl og Þórisvatn, - það gæti ógnað virkjunum. Það gæti farið norður í Skjálfandafljót en líklegasta hlaupleiðin hefur þó jafnan verið talin til norðausturs, um farveg Jökulsár á Fjöllum. Það þýddi að hlaupið færi um Dettifoss og til sjávar í Öxarfirði.


Tengdar fréttir

Hrina gæti verið hafin í Bárðarbungu

Jarðskjálftar og mælingar benda ótvírætt til að kvika safnist nú fyrir í eldstöðvarkerfi Bárðarbungu. Ari Trausti Guðmundsson jarðfræðingur segir ekki ólíklegt að umbrotahrina sé hafin, en saga fjallsins kennir að nokkur eldgos gætu orðið uppi á næstu áratugum.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×