„Staðfest að þessir gömlu lykilflokkar eru ekki eins stórir og þeir voru áður“ Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 30. október 2017 15:30 Formenn þeirra átta flokka sem náðu kjöri á Alþingi á laugardag. Guðmundur Hálfdánarson, prófessor í sagnfræði, segir niðurstöður kosninganna staðfesta að gamlir lykilflokkar í stjórnmálunum eins og Sjálfstæðisflokkurinn og Samfylkingin séu ekki eins stórir og þeir voru áður. Margt er sérstakt við úrslit þingkosninganna. Strax má benda á það að aldrei hafa fleiri flokkar tekið sæti á Alþingi og þá hafa konur ekki verið færri á þingi síðan 2007. Sumt breytist þó aldrei í íslenskum stjórnmálum og það er lykilstaðan sem Framsóknarflokkurinn virðist hvað oftast koma sér í varðandi myndun ríkisstjórnar en ætli kosningar séu sögulegar á einhvern hátt? Vísir heyrði í Guðmundi Hálfdánarsyni, prófessor í sagnfræði, og spurði hann hvað hann sæi í niðurstöðum kosninganna nú á mánudegi eftir kjördag. „Það er svona ákveðin þróun sem virðist vera staðfest, það er að segja það er staðfest að þessir gömlu lykilflokkar eru ekki eins stórir og þeir voru áður. Sjálfstæðisflokkurinn er að festast á þessu bili 25 til 30 prósent en áður var hann 35 til 40 prósent flokkur. Þetta er eitt sem blasir við. Samfylkingin sem var hinn turninn þá er hann fjarri því að vera nálægt þeim hæðum sem hún náði áður þó flokkurinn hafi aukið við fylgi sitt nú,“ segir Guðmundur.Guðmundur Hálfdánarson, prófessor í sagnfræði við Háskóla Íslands.Vísir/anton brinkFjöldi flokkanna á þingi kominn til að vera Þá nefnir hann jafnframt fjölda flokkanna. Sjö flokkar áttu sæti á þingi á seinasta kjörtímabili en þeir verða átta nú. Guðmundur segist telja að þessi fjöldi sé kominn til að vera. „Fjórir flokkar á þingi, eða í mesta lagi fimm, það kerfi virðist vera horfið í bili og mun varla koma aftur,“ segir Guðmundur. Kosningaþátttaka var meiri í ár en í alþingiskosningunum í fyrra. Þetta segir Guðmundur ánægjulegt og bendir á að mögulega hafi fjöldi flokkanna eitthvað með aukna þátttöku að gera. Að minnsta kosti virðist vera sem það sé eftirspurn eftir fleiri flokkum á þingi. Aðspurður um lykilstöðuna sem Framsóknarflokkurinn er í núna bendir Guðmundur á að Framsókn sé miðjuflokkur. „Flokkurinn getur horft bæði til hægri og vinstri. Það hefur ekkert breyst og þar er hann ennþá. Það er athyglisvert við þessar kosningar er það að Sigmundur Davíð fékk svona mikið fylgi sem er auðvitað mjög sláandi og svo hins vegar hitt að fylgi Framsóknarflokksins minnkaði lítið sem ekkert. Sigmundur Davíð hefur því ekki verið að taka fylgi af kjósendum Framsóknarflokksins, að minnsta kosti ekki frá kosningunum í fyrra, en það kann að vera að þessi aukna kjörsókn hafi eitthvað með þetta að gera, það er að stuðningsmenn Sigmundar Davíðs hafi setið heima síðast en mætt núna á kjörstað.“Hlutfall kvenna á þingi hefur ekki veri lægra síðan 2007.grafík/stöð 2Fjöldi kvenna ætti ekki að koma á óvart en gerir það samt Fjöldi kvenna á nýju þingi hefur síðan vakið athygli en hlutfall þingkvenna hefur ekki verið lægra í 10 ár. „Miðað við þessi úrslit og hvernig raðað var á listana og flokkana sem voru að fá mikið af atkvæðum þá ætti þetta ekki að koma á óvart. Þetta kemur auðvitað samt á óvart því manni fannst eins og þetta ætti ekki að geta gerst. En það er bara greinilegt að það eru ekkert allir flokkar sem hugsa um þetta þegar þeir raða á lista,“ segir Guðmundur og bendir á tvö dæmi sem snúa að Sjálfstæðisflokknum, annars vegar á Suðurkjördæmi þar sem þrír karlar voru í efstu sætunum og náðu kjöri. Hins vegar nefnir Guðmundur Suðvesturkjördæmi þar sem Vilhjálmur Bjarnason féll af þingi en eftir prófkjör í kjördæminu í fyrra var voru karlarnir þrír sem skipuðu sæti 2, 3 og 4 færðir niður um eitt sæti á lsitanum og Bryndís Haraldsdóttir færð upp í 2. sætið. Vilhjálmur fór niður í 5. sæti. „Svo er greinilegt að Miðflokkurinn hafði þetta sjónarmið ekkert að leiðarljósi þegar hann raðaði á lista,“ segir Guðmundur en af sex þingmönnum flokksins er ein kona. Kosningar 2017 Tengdar fréttir Íhaldssveifla eina heildstæða lína kosninganna Kosningar eru að baki og stjórnarmyndunarviðræður eru í vændum. Álitsgjafar Fréttablaðsins rýna í nýja stöðu í íslenskum stjórnmálum. 30. október 2017 07:00 Konur og frjálslyndir hrynja af þinginu Ekki hafa færri konur náð kjöri í kosningum til Alþingis í áratug. "Þetta er afturför,“ segir fyrrverandi forseti þingsins, Unnur Brá Konráðsdóttir. Varaformaður Viðreisnar og oddviti flokksins í Suðurkjördæmi segir frjálslynda hrynja af þingi. 30. október 2017 07:00 Vill mynda ríkisstjórn með breiða skírskotun til hægri og vinstri Sigurður Ingi Jóhannsson, formaður Framsóknarflokksins, segist spenntari fyrir því að taka þátt í ríkisstjórn með breiða skírskotun á bæði hægri og vinstri væng stjórnmálanna. 30. október 2017 12:45 Mest lesið Stúlka í sjóinn við Reynisfjöru Innlent Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Innlent Stúlkan sem fór í sjóinn er látin Innlent Stúlka flutt á sjúkrahús eftir fall í sjóinn við Reynisfjöru Innlent Að bugast á hálf nöktum ferðamönnum og beita sektum Erlent „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Innlent „Varla gangfær“ og „skulfu eins og hríslur“ Innlent „Fordæmalaus hitabylgja“ leikur Skandínava grátt Erlent Aldrei upplifað annað eins: „Það eru öll stígvél á þessari eyju uppseld“ Innlent Herjólfur siglir ekki meira í dag Innlent Fleiri fréttir Fagna afmæli virkjunar sem sökkti sveitajörðum en rafvæddi síldarbæ Kvenfólkið í Eyjum bjargaði deginum Skinkur og Sykurpabbar skemmta sér á Egilsstöðum Blússandi stemning á harmonikkuhátíð á Borg Stúlkan sem fór í sjóinn er látin Aldrei upplifað annað eins: „Það eru öll stígvél á þessari eyju uppseld“ Stígvélaskortur í Eyjum og brekkusöngur í Kópavogi Þjóðhátíðarbrennunni frestað til sunnudags Stúlka flutt á sjúkrahús eftir fall í sjóinn við Reynisfjöru Herjólfur siglir ekki meira í dag Stúlka í sjóinn við Reynisfjöru „Varla gangfær“ og „skulfu eins og hríslur“ Verbúðarstemning á Hjalteyri og nóg af ástarpungum fyrir alla Mannmergð vildi sjá fyrsta konunglega breska gestinn Óveður í Eyjum og verbúðarstemning á Hjalteyri Hnífurinn reyndist grilltangir „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Hávaðarok á Snæfellsnesi og Faxaflóa Læti í miðbænum og í veðrinu Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sjá meira
Margt er sérstakt við úrslit þingkosninganna. Strax má benda á það að aldrei hafa fleiri flokkar tekið sæti á Alþingi og þá hafa konur ekki verið færri á þingi síðan 2007. Sumt breytist þó aldrei í íslenskum stjórnmálum og það er lykilstaðan sem Framsóknarflokkurinn virðist hvað oftast koma sér í varðandi myndun ríkisstjórnar en ætli kosningar séu sögulegar á einhvern hátt? Vísir heyrði í Guðmundi Hálfdánarsyni, prófessor í sagnfræði, og spurði hann hvað hann sæi í niðurstöðum kosninganna nú á mánudegi eftir kjördag. „Það er svona ákveðin þróun sem virðist vera staðfest, það er að segja það er staðfest að þessir gömlu lykilflokkar eru ekki eins stórir og þeir voru áður. Sjálfstæðisflokkurinn er að festast á þessu bili 25 til 30 prósent en áður var hann 35 til 40 prósent flokkur. Þetta er eitt sem blasir við. Samfylkingin sem var hinn turninn þá er hann fjarri því að vera nálægt þeim hæðum sem hún náði áður þó flokkurinn hafi aukið við fylgi sitt nú,“ segir Guðmundur.Guðmundur Hálfdánarson, prófessor í sagnfræði við Háskóla Íslands.Vísir/anton brinkFjöldi flokkanna á þingi kominn til að vera Þá nefnir hann jafnframt fjölda flokkanna. Sjö flokkar áttu sæti á þingi á seinasta kjörtímabili en þeir verða átta nú. Guðmundur segist telja að þessi fjöldi sé kominn til að vera. „Fjórir flokkar á þingi, eða í mesta lagi fimm, það kerfi virðist vera horfið í bili og mun varla koma aftur,“ segir Guðmundur. Kosningaþátttaka var meiri í ár en í alþingiskosningunum í fyrra. Þetta segir Guðmundur ánægjulegt og bendir á að mögulega hafi fjöldi flokkanna eitthvað með aukna þátttöku að gera. Að minnsta kosti virðist vera sem það sé eftirspurn eftir fleiri flokkum á þingi. Aðspurður um lykilstöðuna sem Framsóknarflokkurinn er í núna bendir Guðmundur á að Framsókn sé miðjuflokkur. „Flokkurinn getur horft bæði til hægri og vinstri. Það hefur ekkert breyst og þar er hann ennþá. Það er athyglisvert við þessar kosningar er það að Sigmundur Davíð fékk svona mikið fylgi sem er auðvitað mjög sláandi og svo hins vegar hitt að fylgi Framsóknarflokksins minnkaði lítið sem ekkert. Sigmundur Davíð hefur því ekki verið að taka fylgi af kjósendum Framsóknarflokksins, að minnsta kosti ekki frá kosningunum í fyrra, en það kann að vera að þessi aukna kjörsókn hafi eitthvað með þetta að gera, það er að stuðningsmenn Sigmundar Davíðs hafi setið heima síðast en mætt núna á kjörstað.“Hlutfall kvenna á þingi hefur ekki veri lægra síðan 2007.grafík/stöð 2Fjöldi kvenna ætti ekki að koma á óvart en gerir það samt Fjöldi kvenna á nýju þingi hefur síðan vakið athygli en hlutfall þingkvenna hefur ekki verið lægra í 10 ár. „Miðað við þessi úrslit og hvernig raðað var á listana og flokkana sem voru að fá mikið af atkvæðum þá ætti þetta ekki að koma á óvart. Þetta kemur auðvitað samt á óvart því manni fannst eins og þetta ætti ekki að geta gerst. En það er bara greinilegt að það eru ekkert allir flokkar sem hugsa um þetta þegar þeir raða á lista,“ segir Guðmundur og bendir á tvö dæmi sem snúa að Sjálfstæðisflokknum, annars vegar á Suðurkjördæmi þar sem þrír karlar voru í efstu sætunum og náðu kjöri. Hins vegar nefnir Guðmundur Suðvesturkjördæmi þar sem Vilhjálmur Bjarnason féll af þingi en eftir prófkjör í kjördæminu í fyrra var voru karlarnir þrír sem skipuðu sæti 2, 3 og 4 færðir niður um eitt sæti á lsitanum og Bryndís Haraldsdóttir færð upp í 2. sætið. Vilhjálmur fór niður í 5. sæti. „Svo er greinilegt að Miðflokkurinn hafði þetta sjónarmið ekkert að leiðarljósi þegar hann raðaði á lista,“ segir Guðmundur en af sex þingmönnum flokksins er ein kona.
Kosningar 2017 Tengdar fréttir Íhaldssveifla eina heildstæða lína kosninganna Kosningar eru að baki og stjórnarmyndunarviðræður eru í vændum. Álitsgjafar Fréttablaðsins rýna í nýja stöðu í íslenskum stjórnmálum. 30. október 2017 07:00 Konur og frjálslyndir hrynja af þinginu Ekki hafa færri konur náð kjöri í kosningum til Alþingis í áratug. "Þetta er afturför,“ segir fyrrverandi forseti þingsins, Unnur Brá Konráðsdóttir. Varaformaður Viðreisnar og oddviti flokksins í Suðurkjördæmi segir frjálslynda hrynja af þingi. 30. október 2017 07:00 Vill mynda ríkisstjórn með breiða skírskotun til hægri og vinstri Sigurður Ingi Jóhannsson, formaður Framsóknarflokksins, segist spenntari fyrir því að taka þátt í ríkisstjórn með breiða skírskotun á bæði hægri og vinstri væng stjórnmálanna. 30. október 2017 12:45 Mest lesið Stúlka í sjóinn við Reynisfjöru Innlent Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Innlent Stúlkan sem fór í sjóinn er látin Innlent Stúlka flutt á sjúkrahús eftir fall í sjóinn við Reynisfjöru Innlent Að bugast á hálf nöktum ferðamönnum og beita sektum Erlent „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Innlent „Varla gangfær“ og „skulfu eins og hríslur“ Innlent „Fordæmalaus hitabylgja“ leikur Skandínava grátt Erlent Aldrei upplifað annað eins: „Það eru öll stígvél á þessari eyju uppseld“ Innlent Herjólfur siglir ekki meira í dag Innlent Fleiri fréttir Fagna afmæli virkjunar sem sökkti sveitajörðum en rafvæddi síldarbæ Kvenfólkið í Eyjum bjargaði deginum Skinkur og Sykurpabbar skemmta sér á Egilsstöðum Blússandi stemning á harmonikkuhátíð á Borg Stúlkan sem fór í sjóinn er látin Aldrei upplifað annað eins: „Það eru öll stígvél á þessari eyju uppseld“ Stígvélaskortur í Eyjum og brekkusöngur í Kópavogi Þjóðhátíðarbrennunni frestað til sunnudags Stúlka flutt á sjúkrahús eftir fall í sjóinn við Reynisfjöru Herjólfur siglir ekki meira í dag Stúlka í sjóinn við Reynisfjöru „Varla gangfær“ og „skulfu eins og hríslur“ Verbúðarstemning á Hjalteyri og nóg af ástarpungum fyrir alla Mannmergð vildi sjá fyrsta konunglega breska gestinn Óveður í Eyjum og verbúðarstemning á Hjalteyri Hnífurinn reyndist grilltangir „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Hávaðarok á Snæfellsnesi og Faxaflóa Læti í miðbænum og í veðrinu Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sjá meira
Íhaldssveifla eina heildstæða lína kosninganna Kosningar eru að baki og stjórnarmyndunarviðræður eru í vændum. Álitsgjafar Fréttablaðsins rýna í nýja stöðu í íslenskum stjórnmálum. 30. október 2017 07:00
Konur og frjálslyndir hrynja af þinginu Ekki hafa færri konur náð kjöri í kosningum til Alþingis í áratug. "Þetta er afturför,“ segir fyrrverandi forseti þingsins, Unnur Brá Konráðsdóttir. Varaformaður Viðreisnar og oddviti flokksins í Suðurkjördæmi segir frjálslynda hrynja af þingi. 30. október 2017 07:00
Vill mynda ríkisstjórn með breiða skírskotun til hægri og vinstri Sigurður Ingi Jóhannsson, formaður Framsóknarflokksins, segist spenntari fyrir því að taka þátt í ríkisstjórn með breiða skírskotun á bæði hægri og vinstri væng stjórnmálanna. 30. október 2017 12:45