Erlent

Ár síðan átök brutust út í Rakhine-héraði í Mjanmar: „Aðstæður eru skelfilegar“

Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar

Ár er liðið í dag síðan átök brutust út í Rakhine-héraði í Mjanmar. Yfir 700 þúsund manns hafa lagt á flótta til Bangladess og lifa við erfiðar aðstæður. Íslensk kona sem starfaði í flóttamannabúðum skammt frá landamærunum segir aðstæður skelfilegar og óttast að þær muni versna nú þegar rigningatímabilið er gengið í garð.

Það var á þessum degi fyrir ári síðan sem mikil átök brutust út og fólksflutningar hófust frá Rakhine-héraði í Mjanmar. Sameinuðu þjóðirnar segja átökin í héraðinu vera skólabókadæmi um þjóðarmorð þar sem Róhingjar hafa sætt miklu ofbeldi og ofsóknum.

Alls hafa 24 sendifulltrúar á vegum Rauða krossins á Íslandi starfað við neyðartjaldsjúkrahús í flóttamannabúðum í Balukhali Cox‘s Bazar, skammt frá landamærunum Mjanmar og Bangladess. Ein þeirra er hjúkrunarfræðingurinn Magna Björk Ólafsdóttir sem er nýkomin aftur heim til Íslands.

„Við vorum að fá mikið af börnum, mikið af slysum, sýkingar, það eru farsóttir. Við vorum eini spítalinn sem var starfandi allan sólarhringinn innan alls flóttamannasvæðisins,“ segir Magna. Sjúkrahúsið sinnir nær eingöngu bráðatilfellum en þar starfaði magna í Magna einn mánuð.

Magna Björk Ólafsdóttir starfaði sem bráðahjúkrunarfræðingur í tjaldsjúkrahúsi í flóttamannabúðunum við landamæri Mjanmar og Bangladess.mynd/aðsend

„Fólkið þarna er í rauninni ekki að fá skjól, börnin eru ekki að fá menntun, þau eru ekki að fá grunnþjónustu. Þetta eru allt tímabundnar búðir, en hversu tímabundnar eru þær?“ spyr Magna.

Búðirnar eru einhverjar þær stærstu í heimi en til að setja í samhengi er fjöldi fólksins sem þar hefst við ríflega tvöfaldur á við Íslendinga alla.

„Við erum rétt rúmlega 300 þúsund, þarna eru 700 þúsund manns saman komin á einhverjum bletti sem er orðinn ansi stór. Við getum ímyndað okkur að 75 fjölskyldur búi í einni góðri sundlaug, svona keppnislaug,“ útskýrir Magna. Aðspurð segir hún það helst sitja eftir hve glaðlynt og yfirvegað fólkið sé þrátt fyrir þær erfiðu aðstæður sem það býr við.

„Það tekur einn dag í einu. Það fókusar á daginn í dag, á fólkið sem er eftir í kringum sig. Margir hafa misst heilu fjölskyldurnar, það er mikið af börnum sem eru þarna ein án sinnar fjölskyldu, hafa misst alla sína eða þeir urðu þá eftir í þessu héraði í Mjanmar. Þannig að fólkið sjálft, glaðlyndi þeirra þrátt fyrir áföllin sem þau hafa gengið í gegnum og aðstæður sem þau búa við, það er það sem situr eftir hjá mér.“ 

Magna segir sitja eftir hve glaðlynt og yndislegt fólkið var þrátt fyrir erfiðar aðstæður.mynd/aðsend

Þetta er ekki í fyrsta sinn sem Magna sinnir störfum við sambærilegar aðstæður en hún hefur meðal annars verið sendifulltrúi Rauða krossins á Haítí eftir jarðskjálftann þar og var á Filippseyjum eftir fellibylinn. Þá hefur hún sinnt fólki og kennslu á stríðshrjáðum svæðum, meðal annars í Írak og Suður-Súdan. Nú er rigningatímabilið gengið í garð og Magna kveðst hugsi yfir aðstæðum fólksins í flóttamannabúðunum.

„Aðstæðurnar eru skelfilegar. Þær batna ekki núna yfir regntímann og svo er fellibyljatímabilið að koma. Og þessir kofar sem þau hafa búið sér til og búa sitt heimili úr, maður sér fyrir sér hvað verður þá? Mun það halda? Sem að væri bara kraftaverk held ég.“

Fáir snúið til baka

Tugþúsundir róhingja á flótta hafa mótmælt í dag þar sem ár er liðið síðan átökin brutust út og krefjast réttlætis. Átökin hófust í þegar herinn gerði atlögu að Róhingjum eftir að hópur herskárra Róhingja gerðu árás á lögreglu á þessum degi fyrir ári síðan. Síðan þá hafa yfir 700 þúsund manns lagt á flótta og hefur flóttafólk mátt sæta kynferðisofbeldi og pyndingum. Samtökin Læknar án landamæra segja að minnst 6.700 hátt Róhingjar, þar af um 730 börn undir fimm ára aldri, hafi týnt lífi strax í fyrsta mánuði átakanna. 

Meginþorri íbúa Mjanmar eru búddatrúar og fá Róhingjar, sem eru einn margra múslimskra minnihlutahópa í landinu, ekki ríkisborgararétt í Mjanmar. Stjórnvöld í Mjanmar segjast þó aðeins heyja baráttu gegn herskáum hópum Róhingja en beini ekki spjótum sínum að óbeyttum borgurum. Sameinuðu þjóðirnar segja átökin í Rakhine-héraði aftur á móti vera skólabókadæmi um þjóðarmorð.

Yfirvöld í Mjanmar og Bangladess hafa komist að samkomulagi um að gera flóttafólki kleift að snúa aftur til síns heima en afar fáir hafa snúið til baka. Leiðtogar úr röðum Róhingja segjast ekki munu snúa til baka nema þegar öryggi þeirra í heimalandinu hefur verið tryggt. Aung San Suu Kyi, leiðtogi Mjanmar og handhafi friðarverðlauna Nóbels, hefur sætt mikilli gagnrýni á alþjóðavettvangi fyrir að fordæma ekki aðgerðir hersins í Rakhine-héraði og reynt að grípa í taumana.


Tengdar fréttir

Róhingjar sendir aftur til Mjanmar

Til stendur að senda hundruð þúsunda flóttamanna aftur til Mjanmar frá Bangladess. Flóttamenn margir hverjir hræddir við að snúa aftur og mannréttindabaráttusamtök gagnrýna samkomulagið harðlega.

Ekki hægt að útiloka þjóðarmorð í Mjanmar

Mannréttindastjóri SÞ útilokar ekki að mjanmarski herinn fremji þjóðarmorð á Róhingjum. Fulltrúi Mjanmar í Mannréttindaráði hafnar því að herinn myrði almenna borgara úr þjóðflokknum. Unnið að heimkomu Róhingja til Rakhine.

Róhingjar geti ekki snúið aftur til heimkynna sinna

Ursula Mueller, aðstoðarframkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna á sviði mannúðarmála, segir stjórnvöld í Mjanmar ekki reiðubúin til að taka á móti flóttafólki úr þjóðflokki Róhingja.

Suu Kyi heimsækir Rakhine-hérað

Aung San Suu Kyi, ríkisráðgjafi og leiðtogi Mjanmar, heimsótti Rakhine-hérað í gær í fyrsta sinn síðan hún tók við embætti.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×