Skuldagrunnur á teikniborði eftirlitsins Þorsteinn Friðrik Halldórsson skrifar 17. janúar 2019 07:30 Fjármálaeftirlitið hefur unnið að því að koma á fót miðlægum skuldagrunni í því skyni að efla greiningu og eftirlit. Verkefnið er skammt á veg komið, enda stórt í sniðum, og mun að öllum líkindum krefjast sérstakrar heimildar í lögum. Fréttablaðið/Vilhelm Fjármálaeftirlitið hefur unnið að því að koma á fót miðlægum skuldagrunni í því skyni að efla greiningu og eftirlit. Verkefnið er skammt á veg komið, enda stórt í sniðum, og mun að öllum líkindum krefjast sérstakrar heimildar í lögum. Í hvítbókinni um framtíðarsýn fyrir fjármálakerfið var fjallað um hugmyndir að miðlægum skuldagrunni sem nýttist stofnunum við að fá auknar upplýsingar um skuldsetningu í efnahagslífinu. Fjármálaeftirlitið heldur nú þegar utan um skuldbindingaskrá þar sem upplýsingum um skuldbindingar sem nema yfir 300 milljónum króna er safnað. „Við erum sammála því sem kemur fram í hvítbókinni að það sé æskilegt að ganga enn lengra þannig að Fjármálaeftirlitið fái heimild til þess að safna skuldaupplýsingum yfir lágum fjárhæðarmörkum,“ segir Jón Þór Sturluson, aðstoðarforstjóri Fjármálaeftirlitsins, í samtali við Markaðinn. „Fyrir tveimur árum hófum við vinnu sem miðar að því að útvíkka skuldbindingaskrána.“ Jón Þór segir að víðtækur skuldagrunnur verði fyrst og fremst notaður í greiningar- og eftirlitsskyni. „Þetta mun gera okkur kleift að fylgjast betur með lykilmælikvörðum eins og vanskilum, mismunandi flokkum vanskila o.s.frv. Þannig getum við greint breytingar með skjótari hætti. Við erum líka að horfa til þess að þetta sé tæki til að skoða samþjöppun á markaði, þ.e.a.s. hvernig lánveitingar til einstakra atvinnugreina og hópa séu að þróast,“ segir Jón Þór. „Einnig má nýta gögnin til að framkvæma álagspróf um leið og þau berast án frekari vinnslu af hálfu fjármálastofnana.“ Aðdragandann má rekja aftur til ársins 2017 þegar Fjármálaeftirlitið kynnti fjármálastofnunum tillögur sínar um að þær veittu eftirlitinu ýtarlegri upplýsingar um skuldbindingar. Jón Þór segist sjá gagnkvæman ávinning í þess konar fyrirkomulagi. „Í dag erum við að sinna sömu þörf með þeim hætti að bankar og aðrar fjármálastofnanir taka saman og veita okkur ákveðin gögn með mismunandi hætti. Víðtækur skuldagrunnur myndi einfalda upplýsingagjöf fjármálastofnana. Þá þurfum við ekki jafn margar sérhannaðar skýrslur, til dæmis með samandregnum upplýsingum um gæði útlána, og einnig höfum við betri yfirsýn yfir stöðuna þannig að sértækum fyrirspurnum fækkar,“ segir Jón Þór en bætir við að verkefnið sé skammt á veg komið. „Ég get ekki sagt til hvenær þessu verkefni lýkur enda er það stórt og flókið í tæknilegum skilningi,“ segir Jón Þór. Þá telur hann líklegt að lagasetningu þurfi til að unnt verði að koma slíkum skuldagrunni á fót. Þá benda höfundar hvítbókarinnar á það að miðlægur skuldagrunnur geti stuðlað að betri ákvarðanatöku fjármálafyrirtækja og lánþega, auk þess að nýtast stjórnvöldum í tengslum við almenna stjórn efnahagsmála. Upplýsingasöfnun af þessu tagi krefst hins vegar þess að hugað verði vandlega að persónuvernd þeirra sem upplýsingarnar varða. Jón Þór segir að Fjármálaeftirlitið þurfi ekki persónugreinanlegar upplýsingar nema þegar um stórar skuldbindingar er að ræða. „Fjármálaeftirlitið þarf ekki að vita deili á öllum skuldurum landsins, það eru fyrst og fremst stærri skuldbindingar sem þarf að persónugreina og það þarf að vera lögbundinn tilgangur með slíkri söfnun. Við sjáum fyrir okkur að undir ákveðnum fjárhæðarmörkum verði upplýsingarnar órekjanlegar.“ Birtist í Fréttablaðinu Persónuvernd Mest lesið ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Viðskipti innlent Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi Viðskipti innlent „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ Viðskipti innlent Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Viðskipti innlent 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Viðskipti innlent Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Viðskipti innlent Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Viðskipti innlent Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Atvinnulíf Eiríkur Orri til Ofar Viðskipti innlent Fleiri fréttir „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Sjá meira
Fjármálaeftirlitið hefur unnið að því að koma á fót miðlægum skuldagrunni í því skyni að efla greiningu og eftirlit. Verkefnið er skammt á veg komið, enda stórt í sniðum, og mun að öllum líkindum krefjast sérstakrar heimildar í lögum. Í hvítbókinni um framtíðarsýn fyrir fjármálakerfið var fjallað um hugmyndir að miðlægum skuldagrunni sem nýttist stofnunum við að fá auknar upplýsingar um skuldsetningu í efnahagslífinu. Fjármálaeftirlitið heldur nú þegar utan um skuldbindingaskrá þar sem upplýsingum um skuldbindingar sem nema yfir 300 milljónum króna er safnað. „Við erum sammála því sem kemur fram í hvítbókinni að það sé æskilegt að ganga enn lengra þannig að Fjármálaeftirlitið fái heimild til þess að safna skuldaupplýsingum yfir lágum fjárhæðarmörkum,“ segir Jón Þór Sturluson, aðstoðarforstjóri Fjármálaeftirlitsins, í samtali við Markaðinn. „Fyrir tveimur árum hófum við vinnu sem miðar að því að útvíkka skuldbindingaskrána.“ Jón Þór segir að víðtækur skuldagrunnur verði fyrst og fremst notaður í greiningar- og eftirlitsskyni. „Þetta mun gera okkur kleift að fylgjast betur með lykilmælikvörðum eins og vanskilum, mismunandi flokkum vanskila o.s.frv. Þannig getum við greint breytingar með skjótari hætti. Við erum líka að horfa til þess að þetta sé tæki til að skoða samþjöppun á markaði, þ.e.a.s. hvernig lánveitingar til einstakra atvinnugreina og hópa séu að þróast,“ segir Jón Þór. „Einnig má nýta gögnin til að framkvæma álagspróf um leið og þau berast án frekari vinnslu af hálfu fjármálastofnana.“ Aðdragandann má rekja aftur til ársins 2017 þegar Fjármálaeftirlitið kynnti fjármálastofnunum tillögur sínar um að þær veittu eftirlitinu ýtarlegri upplýsingar um skuldbindingar. Jón Þór segist sjá gagnkvæman ávinning í þess konar fyrirkomulagi. „Í dag erum við að sinna sömu þörf með þeim hætti að bankar og aðrar fjármálastofnanir taka saman og veita okkur ákveðin gögn með mismunandi hætti. Víðtækur skuldagrunnur myndi einfalda upplýsingagjöf fjármálastofnana. Þá þurfum við ekki jafn margar sérhannaðar skýrslur, til dæmis með samandregnum upplýsingum um gæði útlána, og einnig höfum við betri yfirsýn yfir stöðuna þannig að sértækum fyrirspurnum fækkar,“ segir Jón Þór en bætir við að verkefnið sé skammt á veg komið. „Ég get ekki sagt til hvenær þessu verkefni lýkur enda er það stórt og flókið í tæknilegum skilningi,“ segir Jón Þór. Þá telur hann líklegt að lagasetningu þurfi til að unnt verði að koma slíkum skuldagrunni á fót. Þá benda höfundar hvítbókarinnar á það að miðlægur skuldagrunnur geti stuðlað að betri ákvarðanatöku fjármálafyrirtækja og lánþega, auk þess að nýtast stjórnvöldum í tengslum við almenna stjórn efnahagsmála. Upplýsingasöfnun af þessu tagi krefst hins vegar þess að hugað verði vandlega að persónuvernd þeirra sem upplýsingarnar varða. Jón Þór segir að Fjármálaeftirlitið þurfi ekki persónugreinanlegar upplýsingar nema þegar um stórar skuldbindingar er að ræða. „Fjármálaeftirlitið þarf ekki að vita deili á öllum skuldurum landsins, það eru fyrst og fremst stærri skuldbindingar sem þarf að persónugreina og það þarf að vera lögbundinn tilgangur með slíkri söfnun. Við sjáum fyrir okkur að undir ákveðnum fjárhæðarmörkum verði upplýsingarnar órekjanlegar.“
Birtist í Fréttablaðinu Persónuvernd Mest lesið ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Viðskipti innlent Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi Viðskipti innlent „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ Viðskipti innlent Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Viðskipti innlent 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Viðskipti innlent Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Viðskipti innlent Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Viðskipti innlent Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Atvinnulíf Eiríkur Orri til Ofar Viðskipti innlent Fleiri fréttir „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Sjá meira