„Þú ert að sturta þessum prófessorstitli þínum í ruslflokk“ Ólafur Björn Sverrisson skrifar 15. janúar 2023 14:45 Vilhjámur Birgisson og Stefán Ólafsson tókust á í um ýmislegt í útvarpsþættinum Sprengisandi og lá við að upp úr syði í lok þáttar. samsett Vilhjálmur Birgisson formaður Starfsgreinasambandsins segist ekki hrifinn af hugmyndum innan stéttarfélagsins Eflingar að draga eigi launafólk í dilka eftir búsetu. Stefán Ólafsson, sérfræðingur innan Eflingar segir að Samtök atvinnulífsins hafi haldið sýndarfundi við Eflingu sem þau hafi viljað semja síðast við. Hann segir Vilhjálm einnig „hóta“ Eflingarfólki því að það muni tapa þremur milljörðum á því að berjast fyrir sínum kjörum. Þeir Vilhjálmur og Stefán tókust á um ýmis atriði í kjaramálum í Sprengisandi á Bylgjunni og lá við að upp úr syði í lok þáttar þegar rætt var um kjaraviðræður Eflingar. Í upphafi þáttar var rætt um kröfur Eflingar um farmfærsluuppbót. Stefán, sem er einnig prófssor í félagsfræði hjá Háskóla Íslands segir Eflingarfólk á höfuðborgarsvæði eiga heimtingu á slíkri uppbót vegna búsetu. Vísar hann til þess að húsnæðiskostnaður á höfuðborgarsvæði sé um það bil 145 prósent hærri en á landsbyggðinni. Farið var fram á uppbótina í kjaraviðræðum við Samtök atvinnulífsins sem Efling sleit í vikunni. Stefnir nú allt í verkfall hjá félagsfólki Eflingar. „Ef það á að fara þessa leið þá verða menn að gjöra svo vel og skoða alla þætti,“ segir Vilhjálmur sem kveðst annars andvígur þessum hugmyndum. „Það liggur til dæmis fyrir að bensínverð á landsbyggðinni er umtalsvert hærra en á höfuðborgarsvæðinu,“ segir Vilhjálmur. Hann nefnir einnig raforku- og húshitunarkostnað sem séu um 32 prósent hærri á landsbyggðinni. Stefán Ólafsson segir öll útgjöld vera tekin í myndina hjá Eflingu. „Húsnæðiskostnaðurinn er þessi stóri þáttur og við erum að bregðast við því. Við viljum að Eflingarfólk á höfuðborgarsvæði eigi álíka góða möguleika á því að ná endum saman og verkafólk á landsbyggðinni,“ segir Stefán. Vilhjálmur spyr hvar draga eigi mörkin varðandi búsetu. „Eiga háskólaprófessorar á Akureyri að vera á lægri launum en háskólaprófessor í Reykjavík? Hvað með aðra starfsmenn eins og lækna eða hjúkrunarfræðinga? Eiga þeir að vera á lægri launum?“ Umræður Stefáns og Vilhjálms í Sprengisandi í dag: Dýpri greining verði að fara fram „Við erum að tala um þetta sem framfærsluuppót. Það er bara útfærsluatriði, ef það er ekki tilefni til að setja þetta til Hveragerðis eða Hvalfjarðar er það bara útfærsluatriði. Þetta skiptir engu máli,“ svarar Stefán. Þetta snerti hins vegar aðallega láglaunafólk, ekki millistéttarfólk. „Yfirborganir eru miklu sjaldgæfari hjá Eflingarfólki og þess vegna erum við að reyna að mæta þessu fólki.“ Kristján Kristjánsson þáttastjórnandi bendir á að vinnumarkaður verðleggi vinnu misjafnlega eftir staðsetningu. Hærri laun séu almennt borguð í stærri bæjum. Vilhjálmur tekur undir það og tekur iðnaðarmenn sem dæmi. Hjá iðnaðarmönnum á höfuðborgarsvæði sé svokallað markaðslaunakerfi í gildi á meðan iðnaðarmenn á landsbyggðinni séu á svokölluðum kauptaxta vegna minni eftirspurnar. Hann segist ekki vera á móti því að Efling sæki hærri laun fyrir sína félagsmenn í kjaraviðræðum en að meiri umræða og dýpri greining þurfi að fara fram áður en ákveðið verður að mismuna launafólki eftir búsetu. „Þú ert að sturta þessum prófessorstitli þínum í ruslflokk“ Í síðari hluta umræðunnar sem hefst þegar um 15 mínútur eru eftir tókust þeir Stefán og Vilhjálmur á um afstöðu Starfsgreinasambandsins gagnvart kjaraviðræðum Eflingar. Starfsgreinasambandið samdi fyrir hönd sinna félagsmanna við SA og samþykktu félagsmenn SGS samninginn með 86 prósentum atkvæða. Stefán segir samning SGS og SA lélegan og að hann komi niður á þeim sem séu með lægstu launin. „Kauptaxtarnir hækka um 11 prósent,“ segir Vilhjálmur. Við erum að semja eftir þeirri verðbólguspá sem Seðlabankinn gefur út. Ef þessi spá gengur eftir, milli 5 og 6 prósent, mun kaupmáttaraukning vera á milli 5 og 6 prósent. Samt kemur þessi prófessor og talar um að þetta sé kaupmáttarskerðing“ Stefán segir hins vegar að taka verði rýrnun á kaupmætti, sem hafi orðið á síðari hluta síðasta árs, inn í myndina. Í lok þáttar var rætt um fyrirhugað verkfall Eflingar. Stefán segir atvinnurekendur hafi haldið sýndarfundi við Eflingu í upphafi kjaraviðræðna. Fyrirhugað hafi verið að „semja við þá auðveldu“ og ræða svo við Eflingu. „Stilla okkur upp við vegg og í öngstræti. Þar erum við núna og þá kemur Vilhjálmur fram og hótar því við Eflingarfólk að það muni tapa þremur milljörðum á því að berjast fyrir sínum kjörum. Rétt eins og hann heldur að það verði bara samið um starfsgreinarsamninginn.“ Vilhjálmur brást illa við þessum ásökunum. „Þú ert nú bara að sturta þessum prófessorstitli þínum í ruslflokk,“ svarar hann. „Hvar hef ég verið að hóta einhverjum þremur milljörðum? Ég er bara að benda á hvað dráttur myndi kosta,“ sagði Vilhjálmur áður en Kristján þáttastjórnandi batt enda á viðtalið við þá Stefán. Kjaramál Vinnumarkaður Kjaraviðræður 2022-23 Sprengisandur Mest lesið Reiður Trump segir Schumer að fara til helvítis Erlent Segir „erfiðara“ að náða Diddy eftir „hræðilegar yfirlýsingar“ Erlent „Við erum auðvitað mjög slegin yfir þessu slysi“ Innlent „Allt uppselt“ af símum eftir rigninguna Innlent Vestmanneyingar „slógu velferðarskjaldborg“ yfir gesti Innlent Níu ára stúlka frá Þýskalandi sem lést Innlent Rússneskt eldfjall gýs í fyrsta sinn í sex hundruð ár Erlent Stúlkan sem fór í sjóinn er látin Innlent Fagna afmæli virkjunar sem sökkti sveitajörðum en rafvæddi síldarbæ Innlent Grunaður um að myrða heila fjölskyldu en skilja ungabarnið eftir á lífi Erlent Fleiri fréttir „Allt uppselt“ af símum eftir rigninguna Þurfum ekki að loka landamærum en þurfum að opna augun Leggjast yfir hvað megi bæta í Reynisfjöru „Við erum auðvitað mjög slegin yfir þessu slysi“ Fullt af furðubátum keppa á Flúðum í dag Níu ára stúlka frá Þýskalandi sem lést Tilkynnt um þrjár líkamsárásir en flestir gestir „vel búnir, kurteisir og til fyrirmyndar“ Vinnsla stöðvuð í Vatnsfellsvirkjun vegna leka Ekki hlynntur lokun Reynisfjöru og líkamsárásir um helgina Meistaraverkefni sem endaði í The Lancet: „Af hverju ekki að miða hátt?“ Herjólfur siglir í dag Bandaríkin, innflytjendur og Gasa á Sprengisandi Olli slysi undir áhrifum fíkniefna Vestmanneyingar „slógu velferðarskjaldborg“ yfir gesti Búast við gasi á höfuðborgarsvæðinu og Akranesi Landsvirkjun sé ekki „löngu búin að semja“ við alla landeigendur Fagna afmæli virkjunar sem sökkti sveitajörðum en rafvæddi síldarbæ Kvenfólkið í Eyjum bjargaði deginum Skinkur og Sykurpabbar skemmta sér á Egilsstöðum Blússandi stemning á harmonikkuhátíð á Borg Stúlkan sem fór í sjóinn er látin Aldrei upplifað annað eins: „Það eru öll stígvél á þessari eyju uppseld“ Stígvélaskortur í Eyjum og brekkusöngur í Kópavogi Þjóðhátíðarbrennunni frestað til sunnudags Stúlka flutt á sjúkrahús eftir fall í sjóinn við Reynisfjöru Herjólfur siglir ekki meira í dag Stúlka í sjóinn við Reynisfjöru „Varla gangfær“ og „skulfu eins og hríslur“ Verbúðarstemning á Hjalteyri og nóg af ástarpungum fyrir alla Mannmergð vildi sjá fyrsta konunglega breska gestinn Sjá meira
Þeir Vilhjálmur og Stefán tókust á um ýmis atriði í kjaramálum í Sprengisandi á Bylgjunni og lá við að upp úr syði í lok þáttar þegar rætt var um kjaraviðræður Eflingar. Í upphafi þáttar var rætt um kröfur Eflingar um farmfærsluuppbót. Stefán, sem er einnig prófssor í félagsfræði hjá Háskóla Íslands segir Eflingarfólk á höfuðborgarsvæði eiga heimtingu á slíkri uppbót vegna búsetu. Vísar hann til þess að húsnæðiskostnaður á höfuðborgarsvæði sé um það bil 145 prósent hærri en á landsbyggðinni. Farið var fram á uppbótina í kjaraviðræðum við Samtök atvinnulífsins sem Efling sleit í vikunni. Stefnir nú allt í verkfall hjá félagsfólki Eflingar. „Ef það á að fara þessa leið þá verða menn að gjöra svo vel og skoða alla þætti,“ segir Vilhjálmur sem kveðst annars andvígur þessum hugmyndum. „Það liggur til dæmis fyrir að bensínverð á landsbyggðinni er umtalsvert hærra en á höfuðborgarsvæðinu,“ segir Vilhjálmur. Hann nefnir einnig raforku- og húshitunarkostnað sem séu um 32 prósent hærri á landsbyggðinni. Stefán Ólafsson segir öll útgjöld vera tekin í myndina hjá Eflingu. „Húsnæðiskostnaðurinn er þessi stóri þáttur og við erum að bregðast við því. Við viljum að Eflingarfólk á höfuðborgarsvæði eigi álíka góða möguleika á því að ná endum saman og verkafólk á landsbyggðinni,“ segir Stefán. Vilhjálmur spyr hvar draga eigi mörkin varðandi búsetu. „Eiga háskólaprófessorar á Akureyri að vera á lægri launum en háskólaprófessor í Reykjavík? Hvað með aðra starfsmenn eins og lækna eða hjúkrunarfræðinga? Eiga þeir að vera á lægri launum?“ Umræður Stefáns og Vilhjálms í Sprengisandi í dag: Dýpri greining verði að fara fram „Við erum að tala um þetta sem framfærsluuppót. Það er bara útfærsluatriði, ef það er ekki tilefni til að setja þetta til Hveragerðis eða Hvalfjarðar er það bara útfærsluatriði. Þetta skiptir engu máli,“ svarar Stefán. Þetta snerti hins vegar aðallega láglaunafólk, ekki millistéttarfólk. „Yfirborganir eru miklu sjaldgæfari hjá Eflingarfólki og þess vegna erum við að reyna að mæta þessu fólki.“ Kristján Kristjánsson þáttastjórnandi bendir á að vinnumarkaður verðleggi vinnu misjafnlega eftir staðsetningu. Hærri laun séu almennt borguð í stærri bæjum. Vilhjálmur tekur undir það og tekur iðnaðarmenn sem dæmi. Hjá iðnaðarmönnum á höfuðborgarsvæði sé svokallað markaðslaunakerfi í gildi á meðan iðnaðarmenn á landsbyggðinni séu á svokölluðum kauptaxta vegna minni eftirspurnar. Hann segist ekki vera á móti því að Efling sæki hærri laun fyrir sína félagsmenn í kjaraviðræðum en að meiri umræða og dýpri greining þurfi að fara fram áður en ákveðið verður að mismuna launafólki eftir búsetu. „Þú ert að sturta þessum prófessorstitli þínum í ruslflokk“ Í síðari hluta umræðunnar sem hefst þegar um 15 mínútur eru eftir tókust þeir Stefán og Vilhjálmur á um afstöðu Starfsgreinasambandsins gagnvart kjaraviðræðum Eflingar. Starfsgreinasambandið samdi fyrir hönd sinna félagsmanna við SA og samþykktu félagsmenn SGS samninginn með 86 prósentum atkvæða. Stefán segir samning SGS og SA lélegan og að hann komi niður á þeim sem séu með lægstu launin. „Kauptaxtarnir hækka um 11 prósent,“ segir Vilhjálmur. Við erum að semja eftir þeirri verðbólguspá sem Seðlabankinn gefur út. Ef þessi spá gengur eftir, milli 5 og 6 prósent, mun kaupmáttaraukning vera á milli 5 og 6 prósent. Samt kemur þessi prófessor og talar um að þetta sé kaupmáttarskerðing“ Stefán segir hins vegar að taka verði rýrnun á kaupmætti, sem hafi orðið á síðari hluta síðasta árs, inn í myndina. Í lok þáttar var rætt um fyrirhugað verkfall Eflingar. Stefán segir atvinnurekendur hafi haldið sýndarfundi við Eflingu í upphafi kjaraviðræðna. Fyrirhugað hafi verið að „semja við þá auðveldu“ og ræða svo við Eflingu. „Stilla okkur upp við vegg og í öngstræti. Þar erum við núna og þá kemur Vilhjálmur fram og hótar því við Eflingarfólk að það muni tapa þremur milljörðum á því að berjast fyrir sínum kjörum. Rétt eins og hann heldur að það verði bara samið um starfsgreinarsamninginn.“ Vilhjálmur brást illa við þessum ásökunum. „Þú ert nú bara að sturta þessum prófessorstitli þínum í ruslflokk,“ svarar hann. „Hvar hef ég verið að hóta einhverjum þremur milljörðum? Ég er bara að benda á hvað dráttur myndi kosta,“ sagði Vilhjálmur áður en Kristján þáttastjórnandi batt enda á viðtalið við þá Stefán.
Kjaramál Vinnumarkaður Kjaraviðræður 2022-23 Sprengisandur Mest lesið Reiður Trump segir Schumer að fara til helvítis Erlent Segir „erfiðara“ að náða Diddy eftir „hræðilegar yfirlýsingar“ Erlent „Við erum auðvitað mjög slegin yfir þessu slysi“ Innlent „Allt uppselt“ af símum eftir rigninguna Innlent Vestmanneyingar „slógu velferðarskjaldborg“ yfir gesti Innlent Níu ára stúlka frá Þýskalandi sem lést Innlent Rússneskt eldfjall gýs í fyrsta sinn í sex hundruð ár Erlent Stúlkan sem fór í sjóinn er látin Innlent Fagna afmæli virkjunar sem sökkti sveitajörðum en rafvæddi síldarbæ Innlent Grunaður um að myrða heila fjölskyldu en skilja ungabarnið eftir á lífi Erlent Fleiri fréttir „Allt uppselt“ af símum eftir rigninguna Þurfum ekki að loka landamærum en þurfum að opna augun Leggjast yfir hvað megi bæta í Reynisfjöru „Við erum auðvitað mjög slegin yfir þessu slysi“ Fullt af furðubátum keppa á Flúðum í dag Níu ára stúlka frá Þýskalandi sem lést Tilkynnt um þrjár líkamsárásir en flestir gestir „vel búnir, kurteisir og til fyrirmyndar“ Vinnsla stöðvuð í Vatnsfellsvirkjun vegna leka Ekki hlynntur lokun Reynisfjöru og líkamsárásir um helgina Meistaraverkefni sem endaði í The Lancet: „Af hverju ekki að miða hátt?“ Herjólfur siglir í dag Bandaríkin, innflytjendur og Gasa á Sprengisandi Olli slysi undir áhrifum fíkniefna Vestmanneyingar „slógu velferðarskjaldborg“ yfir gesti Búast við gasi á höfuðborgarsvæðinu og Akranesi Landsvirkjun sé ekki „löngu búin að semja“ við alla landeigendur Fagna afmæli virkjunar sem sökkti sveitajörðum en rafvæddi síldarbæ Kvenfólkið í Eyjum bjargaði deginum Skinkur og Sykurpabbar skemmta sér á Egilsstöðum Blússandi stemning á harmonikkuhátíð á Borg Stúlkan sem fór í sjóinn er látin Aldrei upplifað annað eins: „Það eru öll stígvél á þessari eyju uppseld“ Stígvélaskortur í Eyjum og brekkusöngur í Kópavogi Þjóðhátíðarbrennunni frestað til sunnudags Stúlka flutt á sjúkrahús eftir fall í sjóinn við Reynisfjöru Herjólfur siglir ekki meira í dag Stúlka í sjóinn við Reynisfjöru „Varla gangfær“ og „skulfu eins og hríslur“ Verbúðarstemning á Hjalteyri og nóg af ástarpungum fyrir alla Mannmergð vildi sjá fyrsta konunglega breska gestinn Sjá meira