„Þú ert að sturta þessum prófessorstitli þínum í ruslflokk“ Ólafur Björn Sverrisson skrifar 15. janúar 2023 14:45 Vilhjámur Birgisson og Stefán Ólafsson tókust á í um ýmislegt í útvarpsþættinum Sprengisandi og lá við að upp úr syði í lok þáttar. samsett Vilhjálmur Birgisson formaður Starfsgreinasambandsins segist ekki hrifinn af hugmyndum innan stéttarfélagsins Eflingar að draga eigi launafólk í dilka eftir búsetu. Stefán Ólafsson, sérfræðingur innan Eflingar segir að Samtök atvinnulífsins hafi haldið sýndarfundi við Eflingu sem þau hafi viljað semja síðast við. Hann segir Vilhjálm einnig „hóta“ Eflingarfólki því að það muni tapa þremur milljörðum á því að berjast fyrir sínum kjörum. Þeir Vilhjálmur og Stefán tókust á um ýmis atriði í kjaramálum í Sprengisandi á Bylgjunni og lá við að upp úr syði í lok þáttar þegar rætt var um kjaraviðræður Eflingar. Í upphafi þáttar var rætt um kröfur Eflingar um farmfærsluuppbót. Stefán, sem er einnig prófssor í félagsfræði hjá Háskóla Íslands segir Eflingarfólk á höfuðborgarsvæði eiga heimtingu á slíkri uppbót vegna búsetu. Vísar hann til þess að húsnæðiskostnaður á höfuðborgarsvæði sé um það bil 145 prósent hærri en á landsbyggðinni. Farið var fram á uppbótina í kjaraviðræðum við Samtök atvinnulífsins sem Efling sleit í vikunni. Stefnir nú allt í verkfall hjá félagsfólki Eflingar. „Ef það á að fara þessa leið þá verða menn að gjöra svo vel og skoða alla þætti,“ segir Vilhjálmur sem kveðst annars andvígur þessum hugmyndum. „Það liggur til dæmis fyrir að bensínverð á landsbyggðinni er umtalsvert hærra en á höfuðborgarsvæðinu,“ segir Vilhjálmur. Hann nefnir einnig raforku- og húshitunarkostnað sem séu um 32 prósent hærri á landsbyggðinni. Stefán Ólafsson segir öll útgjöld vera tekin í myndina hjá Eflingu. „Húsnæðiskostnaðurinn er þessi stóri þáttur og við erum að bregðast við því. Við viljum að Eflingarfólk á höfuðborgarsvæði eigi álíka góða möguleika á því að ná endum saman og verkafólk á landsbyggðinni,“ segir Stefán. Vilhjálmur spyr hvar draga eigi mörkin varðandi búsetu. „Eiga háskólaprófessorar á Akureyri að vera á lægri launum en háskólaprófessor í Reykjavík? Hvað með aðra starfsmenn eins og lækna eða hjúkrunarfræðinga? Eiga þeir að vera á lægri launum?“ Umræður Stefáns og Vilhjálms í Sprengisandi í dag: Dýpri greining verði að fara fram „Við erum að tala um þetta sem framfærsluuppót. Það er bara útfærsluatriði, ef það er ekki tilefni til að setja þetta til Hveragerðis eða Hvalfjarðar er það bara útfærsluatriði. Þetta skiptir engu máli,“ svarar Stefán. Þetta snerti hins vegar aðallega láglaunafólk, ekki millistéttarfólk. „Yfirborganir eru miklu sjaldgæfari hjá Eflingarfólki og þess vegna erum við að reyna að mæta þessu fólki.“ Kristján Kristjánsson þáttastjórnandi bendir á að vinnumarkaður verðleggi vinnu misjafnlega eftir staðsetningu. Hærri laun séu almennt borguð í stærri bæjum. Vilhjálmur tekur undir það og tekur iðnaðarmenn sem dæmi. Hjá iðnaðarmönnum á höfuðborgarsvæði sé svokallað markaðslaunakerfi í gildi á meðan iðnaðarmenn á landsbyggðinni séu á svokölluðum kauptaxta vegna minni eftirspurnar. Hann segist ekki vera á móti því að Efling sæki hærri laun fyrir sína félagsmenn í kjaraviðræðum en að meiri umræða og dýpri greining þurfi að fara fram áður en ákveðið verður að mismuna launafólki eftir búsetu. „Þú ert að sturta þessum prófessorstitli þínum í ruslflokk“ Í síðari hluta umræðunnar sem hefst þegar um 15 mínútur eru eftir tókust þeir Stefán og Vilhjálmur á um afstöðu Starfsgreinasambandsins gagnvart kjaraviðræðum Eflingar. Starfsgreinasambandið samdi fyrir hönd sinna félagsmanna við SA og samþykktu félagsmenn SGS samninginn með 86 prósentum atkvæða. Stefán segir samning SGS og SA lélegan og að hann komi niður á þeim sem séu með lægstu launin. „Kauptaxtarnir hækka um 11 prósent,“ segir Vilhjálmur. Við erum að semja eftir þeirri verðbólguspá sem Seðlabankinn gefur út. Ef þessi spá gengur eftir, milli 5 og 6 prósent, mun kaupmáttaraukning vera á milli 5 og 6 prósent. Samt kemur þessi prófessor og talar um að þetta sé kaupmáttarskerðing“ Stefán segir hins vegar að taka verði rýrnun á kaupmætti, sem hafi orðið á síðari hluta síðasta árs, inn í myndina. Í lok þáttar var rætt um fyrirhugað verkfall Eflingar. Stefán segir atvinnurekendur hafi haldið sýndarfundi við Eflingu í upphafi kjaraviðræðna. Fyrirhugað hafi verið að „semja við þá auðveldu“ og ræða svo við Eflingu. „Stilla okkur upp við vegg og í öngstræti. Þar erum við núna og þá kemur Vilhjálmur fram og hótar því við Eflingarfólk að það muni tapa þremur milljörðum á því að berjast fyrir sínum kjörum. Rétt eins og hann heldur að það verði bara samið um starfsgreinarsamninginn.“ Vilhjálmur brást illa við þessum ásökunum. „Þú ert nú bara að sturta þessum prófessorstitli þínum í ruslflokk,“ svarar hann. „Hvar hef ég verið að hóta einhverjum þremur milljörðum? Ég er bara að benda á hvað dráttur myndi kosta,“ sagði Vilhjálmur áður en Kristján þáttastjórnandi batt enda á viðtalið við þá Stefán. Kjaramál Vinnumarkaður Kjaraviðræður 2022-23 Sprengisandur Mest lesið Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum Innlent Bein útsending: Páfakjör í Páfagarði Erlent „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Innlent Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Innlent Reyndi til hins síðasta að koma skikki á fjármál Vatíkansins Erlent Samþykktu Trump-samninginn einróma Erlent Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Innlent Svik við almenning, kerfið og samstarfsfólk Innlent Annar snarpur skjálfti í Ljósufjallakerfi Innlent Rúmir níu milljarðar runnið úr ríkissjóði til flokkanna Innlent Fleiri fréttir Viðsnúningur í rekstri sveitarfélaga Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Rúmir níu milljarðar runnið úr ríkissjóði til flokkanna Ólafur Þór undrandi og dómsmálaráðherra talar um svik við þjóðina Heilsa, vellíðan, friður, réttlæti og jöfnuður mikilvægustu markmiðin Svik við almenning, kerfið og samstarfsfólk Ein breyting á stjórn sem leggja á niður „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Annar snarpur skjálfti í Ljósufjallakerfi Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum „Þetta er mál sem varðar ekki einungis kaþólsku kirkjuna“ „Íslenskir bankar eru með belti, axlabönd, sikrisnælur og hjálma“ „Þetta er svona eitraður kokteill” Til skoðunar hvort hægt sé að innheimta leigu beint af tekjum Hefur áhyggjur af því að Amgen „gleypi Íslenska erfðagreiningu og spýti því út“ Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Páfaspenna, drykkjulæti og umdeildur útburður „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Skora á stjórnvöld að skoða áhrifin af hærra veiðigjaldi á Vestfirði Konan í gæsluvarðhaldi í mánuð til viðbótar Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Bein útsending: Staða ungs fatlaðs fólks á húsnæðis- og leigumarkaði Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Ekkert sem bendi til málþófs um veiðigjöld Þeir sem gangi inn sem páfaefni gangi út sem kardinálar Skorað á Ísraela og átök hafin milli Indlands og Pakistans Ekki hægt að renna sér í Lágafellslaug næstu vikuna Rekstur Reykjanesbæjar fram úr vonum vegna hærri útsvarstekna Sjá meira
Þeir Vilhjálmur og Stefán tókust á um ýmis atriði í kjaramálum í Sprengisandi á Bylgjunni og lá við að upp úr syði í lok þáttar þegar rætt var um kjaraviðræður Eflingar. Í upphafi þáttar var rætt um kröfur Eflingar um farmfærsluuppbót. Stefán, sem er einnig prófssor í félagsfræði hjá Háskóla Íslands segir Eflingarfólk á höfuðborgarsvæði eiga heimtingu á slíkri uppbót vegna búsetu. Vísar hann til þess að húsnæðiskostnaður á höfuðborgarsvæði sé um það bil 145 prósent hærri en á landsbyggðinni. Farið var fram á uppbótina í kjaraviðræðum við Samtök atvinnulífsins sem Efling sleit í vikunni. Stefnir nú allt í verkfall hjá félagsfólki Eflingar. „Ef það á að fara þessa leið þá verða menn að gjöra svo vel og skoða alla þætti,“ segir Vilhjálmur sem kveðst annars andvígur þessum hugmyndum. „Það liggur til dæmis fyrir að bensínverð á landsbyggðinni er umtalsvert hærra en á höfuðborgarsvæðinu,“ segir Vilhjálmur. Hann nefnir einnig raforku- og húshitunarkostnað sem séu um 32 prósent hærri á landsbyggðinni. Stefán Ólafsson segir öll útgjöld vera tekin í myndina hjá Eflingu. „Húsnæðiskostnaðurinn er þessi stóri þáttur og við erum að bregðast við því. Við viljum að Eflingarfólk á höfuðborgarsvæði eigi álíka góða möguleika á því að ná endum saman og verkafólk á landsbyggðinni,“ segir Stefán. Vilhjálmur spyr hvar draga eigi mörkin varðandi búsetu. „Eiga háskólaprófessorar á Akureyri að vera á lægri launum en háskólaprófessor í Reykjavík? Hvað með aðra starfsmenn eins og lækna eða hjúkrunarfræðinga? Eiga þeir að vera á lægri launum?“ Umræður Stefáns og Vilhjálms í Sprengisandi í dag: Dýpri greining verði að fara fram „Við erum að tala um þetta sem framfærsluuppót. Það er bara útfærsluatriði, ef það er ekki tilefni til að setja þetta til Hveragerðis eða Hvalfjarðar er það bara útfærsluatriði. Þetta skiptir engu máli,“ svarar Stefán. Þetta snerti hins vegar aðallega láglaunafólk, ekki millistéttarfólk. „Yfirborganir eru miklu sjaldgæfari hjá Eflingarfólki og þess vegna erum við að reyna að mæta þessu fólki.“ Kristján Kristjánsson þáttastjórnandi bendir á að vinnumarkaður verðleggi vinnu misjafnlega eftir staðsetningu. Hærri laun séu almennt borguð í stærri bæjum. Vilhjálmur tekur undir það og tekur iðnaðarmenn sem dæmi. Hjá iðnaðarmönnum á höfuðborgarsvæði sé svokallað markaðslaunakerfi í gildi á meðan iðnaðarmenn á landsbyggðinni séu á svokölluðum kauptaxta vegna minni eftirspurnar. Hann segist ekki vera á móti því að Efling sæki hærri laun fyrir sína félagsmenn í kjaraviðræðum en að meiri umræða og dýpri greining þurfi að fara fram áður en ákveðið verður að mismuna launafólki eftir búsetu. „Þú ert að sturta þessum prófessorstitli þínum í ruslflokk“ Í síðari hluta umræðunnar sem hefst þegar um 15 mínútur eru eftir tókust þeir Stefán og Vilhjálmur á um afstöðu Starfsgreinasambandsins gagnvart kjaraviðræðum Eflingar. Starfsgreinasambandið samdi fyrir hönd sinna félagsmanna við SA og samþykktu félagsmenn SGS samninginn með 86 prósentum atkvæða. Stefán segir samning SGS og SA lélegan og að hann komi niður á þeim sem séu með lægstu launin. „Kauptaxtarnir hækka um 11 prósent,“ segir Vilhjálmur. Við erum að semja eftir þeirri verðbólguspá sem Seðlabankinn gefur út. Ef þessi spá gengur eftir, milli 5 og 6 prósent, mun kaupmáttaraukning vera á milli 5 og 6 prósent. Samt kemur þessi prófessor og talar um að þetta sé kaupmáttarskerðing“ Stefán segir hins vegar að taka verði rýrnun á kaupmætti, sem hafi orðið á síðari hluta síðasta árs, inn í myndina. Í lok þáttar var rætt um fyrirhugað verkfall Eflingar. Stefán segir atvinnurekendur hafi haldið sýndarfundi við Eflingu í upphafi kjaraviðræðna. Fyrirhugað hafi verið að „semja við þá auðveldu“ og ræða svo við Eflingu. „Stilla okkur upp við vegg og í öngstræti. Þar erum við núna og þá kemur Vilhjálmur fram og hótar því við Eflingarfólk að það muni tapa þremur milljörðum á því að berjast fyrir sínum kjörum. Rétt eins og hann heldur að það verði bara samið um starfsgreinarsamninginn.“ Vilhjálmur brást illa við þessum ásökunum. „Þú ert nú bara að sturta þessum prófessorstitli þínum í ruslflokk,“ svarar hann. „Hvar hef ég verið að hóta einhverjum þremur milljörðum? Ég er bara að benda á hvað dráttur myndi kosta,“ sagði Vilhjálmur áður en Kristján þáttastjórnandi batt enda á viðtalið við þá Stefán.
Kjaramál Vinnumarkaður Kjaraviðræður 2022-23 Sprengisandur Mest lesið Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum Innlent Bein útsending: Páfakjör í Páfagarði Erlent „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Innlent Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Innlent Reyndi til hins síðasta að koma skikki á fjármál Vatíkansins Erlent Samþykktu Trump-samninginn einróma Erlent Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Innlent Svik við almenning, kerfið og samstarfsfólk Innlent Annar snarpur skjálfti í Ljósufjallakerfi Innlent Rúmir níu milljarðar runnið úr ríkissjóði til flokkanna Innlent Fleiri fréttir Viðsnúningur í rekstri sveitarfélaga Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Rúmir níu milljarðar runnið úr ríkissjóði til flokkanna Ólafur Þór undrandi og dómsmálaráðherra talar um svik við þjóðina Heilsa, vellíðan, friður, réttlæti og jöfnuður mikilvægustu markmiðin Svik við almenning, kerfið og samstarfsfólk Ein breyting á stjórn sem leggja á niður „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Annar snarpur skjálfti í Ljósufjallakerfi Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum „Þetta er mál sem varðar ekki einungis kaþólsku kirkjuna“ „Íslenskir bankar eru með belti, axlabönd, sikrisnælur og hjálma“ „Þetta er svona eitraður kokteill” Til skoðunar hvort hægt sé að innheimta leigu beint af tekjum Hefur áhyggjur af því að Amgen „gleypi Íslenska erfðagreiningu og spýti því út“ Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Páfaspenna, drykkjulæti og umdeildur útburður „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Skora á stjórnvöld að skoða áhrifin af hærra veiðigjaldi á Vestfirði Konan í gæsluvarðhaldi í mánuð til viðbótar Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Bein útsending: Staða ungs fatlaðs fólks á húsnæðis- og leigumarkaði Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Ekkert sem bendi til málþófs um veiðigjöld Þeir sem gangi inn sem páfaefni gangi út sem kardinálar Skorað á Ísraela og átök hafin milli Indlands og Pakistans Ekki hægt að renna sér í Lágafellslaug næstu vikuna Rekstur Reykjanesbæjar fram úr vonum vegna hærri útsvarstekna Sjá meira