Gríðarlegur uppgangur vinni gegn verðbólguhjöðnun Viktor Örn Ásgeirsson skrifar 21. september 2023 20:18 Eftir fjórtán stýrivaxtahækkanir Seðlabankans í röð er farið að bera á að greiðslubyrði heimilanna sé farin að þyngjast. Vísir/Vilhelm Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri segir að gríðarlegur uppgangur í íslenska hagkerfinu vinni að nokkru leyti gegn verðbólguhjöðnun. Hagvöxtur sé góður á evrópskan mælikvarða en baráttan við verðbólguna verði áfram sársaukafull. Ásgeir fór yfir stöðu lántakenda í Reykjavík síðdegis í dag en fjallað var um það í vikunni að greiðslubyrði heimilanna hafi þyngst þrátt fyrir töluverðar stýrivaxtahækkanir síðustu mánuði. Þá hefur seðlabankastjóri hvatt lántakendur til að skoða lánsmöguleika, mögulega blanda lánum og fara í eitthvað verðtryggt. Fyrir nokkrum misserum ráðlagði hann fólki að forðast verðtryggð lán, en Ásgeir segir forsendur breytast hratt í mikilli verðbólgu. Hann telur horfurnar góðar en segir að enn sé þörf á töluverðu aðhaldi. „Verðbólga hefur verið mjög þrálát, enda er gríðarlegur þrýstingur til staðar. Það sem að skiptir kannski máli er að hagkerfið er í þokkalegu jafnvægi. Ef við lítum til dæmis á utanríkisviðskiptin, það er ekki viðskiptahalli. Við erum að halda fjármálakerfinu í skefjum. Við sjáum merki um það að það er verið að draga úr útlánum. Miðað við það sem er í gangi þá var sjö eða átta prósent hagvöxtur á síðasta ári, gríðarlegur uppgangur á mörgum sviðum, gríðarleg aukning í eftirspurn.“ Ásgeir telur stýrivaxtahækkanirnar virka vel og tekur aukinn sparnað almennings sem dæmi. Innlánsvextir hafi enda hækkað töluvert. „Fólk er að leggja peningana sína í bankann. Við sjáum þegar áhrif á einkaneysluna. Þannig að beiting peningastefnunnar er að ganga mjög vel en hún er sársaukafull. Og það sem við erum að eiga við – aðrar þjóðir í Evrópu eru til dæmis ekki með álíka hagvöxt og við. Margar þjóðir eru í raun með hálfgerðan samdrátt. Það er bara mikill uppgangur hjá okkur.“ Er uppgangurinn að vinna gegn okkur? „Gegn og ekki gegn, já. Það hefur náttúrulega áhrif á verðbólguna og svo náttúrulega eru hlutir – síðustu kjarasamningar. Íslenskir launþegar eru þeir eini í Evrópu sem hafa ekki fengið lægri kaupmátt. Á síðasta ári gekk mjög svipuð verðbólga yfir alla Evrópu, lækkaði kaupmátt heimilanna þar en gerði það ekki hér. Síðustu kjarasamningar voru tiltölulega háir, kannski níu eða tíu prósent launahækkanir. Þannig að það munar náttúrulega gríðarlega mikið líka,“ segir Ásgeir. Hér er aðeins stiklað á stóru en hægt er að hlusta á viðtalið í heild sinni hér að neðan. Seðlabankinn Verðlag Íslenskir bankar Reykjavík síðdegis Tengdar fréttir Vilhjálmur segir Seðlabankann búinn að skíta í buxurnar Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins, skrifar pistil á Facebook-síðu sína þar sem hann beinir sjónum að Seðlabankanum og stöðugum stýrivaxtahækkunum bankans. Vilhjálmur er venju fremur ómyrkur í máli og er þá mikið sagt. 21. september 2023 14:11 „Mun taka tíma“ að byggja upp heimamarkað fyrir ótryggðar útgáfur bankanna Fjármálakerfið hefur sýnt að það er sumpart í sterkari stöðu en margir bankar erlendis, með því að geta þolað tímabundið hátt vaxtastig og meira fjármálalegt aðhald, og vaxtaálagið á erlendar skuldabréfaútgáfur bankanna hefur lækkað skarpt að undanförnu. Seðlabankastjóri segir að horft fram á við megi hins vegar áfram búast við sveiflum í vaxtakjörum bankanna á erlendum mörkuðum en fjarvera íslenskra stofnanafjárfesta þegar kemur að kaupum á ótryggðum útgáfum stendur þeim fyrir þrifum. 21. september 2023 10:13 „Við erum á tánum“ Viðskiptabankarnir gætu búist við holskeflu viðskiptavina á næstu mánuðum vegna aukinnar greiðslubyrði fasteignalána. Seðlabankastjóri segir að verðbólga þurfi að minnka svo áfram verði hægt að bjóða upp á óverðtryggða vexti. 20. september 2023 20:00 Mest lesið Fjórar týpur af yfirmönnum sem eru sjálfir að drukkna í vinnu Atvinnulíf Tókst ekki að sýna fram á galla og situr uppi með körfuboltaskóna Neytendur Gera fjölmargar breytingar á kílómetragjaldinu Neytendur Löng röð myndaðist í Lágmúlanum á miðnætti Viðskipti innlent Topplúgan kom á óvart á annars praktískum ferðatrukk Samstarf Yfir 20.000 viðskiptavinir og tíföldun gengis á fimm árum Samstarf Kjarasamningar Play og ÍFF í höfn Viðskipti innlent Reon ræður inn hönnunarstjóra frá Spotify Viðskipti innlent Meðallaun 758 þúsund á mánuði Viðskipti innlent Greiddu 865 milljónir fyrir Herkastalann Viðskipti innlent Fleiri fréttir Reon ræður inn hönnunarstjóra frá Spotify Kjarasamningar Play og ÍFF í höfn Greiddu 865 milljónir fyrir Herkastalann Löng röð myndaðist í Lágmúlanum á miðnætti Hrefna stýrir Attentus SFF hafna ásökunum bifreiðaeigenda „Klárlega“ breytingar í ytra umhverfi sem ÁTVR þurfi að laga sig að Vilborg Arna og Auðbjörg til liðs við FranklinCovey Þorgerður skipuð forstjóri ÁTVR „Ég veit ekki alveg hvað er að fara að gerast“ Ríkið greiddi 25 milljarða í laun Skor flytur: „Ansi þreytt“ að þurfa að reka fólk út klukkan tíu Meðallaun 758 þúsund á mánuði Saka hagfræðing SFF um að reyna að draga úr samkeppni í tryggingum Bein útsending: Kynna yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar Sveiflujöfnunarauki helst óbreyttur Ráðinn framkvæmdastjóri Janusar heilsueflingar Fyrsta sinni í mörg herrans ár neftóbakslaust í Leifsstöð Mun stýra Starfsþróunarsetri BHM Tilfallandi neftóbaksskortur veldur skjálfta 134 sagt upp í þremur hópuppsögnum Ingvi Steinn frá Arion til Defend Iceland Ferjuleiðir taka við rekstri ferjunnar Baldurs Nýr verslunarkjarni opnaður á Selfossi Íslensk fyrirtæki geti endurheimt verulegar fjárhæðir Í hópi þeirra sem hlutu Viator Experience-verðlaunin Heiður Björk tekur við eftir brotthvarf Gunnars Egils GeoSilica hefur framleiðslu á Þeistareykjum Sigurður Jökull stýrir Cruise Iceland Taka við nýjum forstöðumannastöðum hjá Krónunni Sjá meira
Ásgeir fór yfir stöðu lántakenda í Reykjavík síðdegis í dag en fjallað var um það í vikunni að greiðslubyrði heimilanna hafi þyngst þrátt fyrir töluverðar stýrivaxtahækkanir síðustu mánuði. Þá hefur seðlabankastjóri hvatt lántakendur til að skoða lánsmöguleika, mögulega blanda lánum og fara í eitthvað verðtryggt. Fyrir nokkrum misserum ráðlagði hann fólki að forðast verðtryggð lán, en Ásgeir segir forsendur breytast hratt í mikilli verðbólgu. Hann telur horfurnar góðar en segir að enn sé þörf á töluverðu aðhaldi. „Verðbólga hefur verið mjög þrálát, enda er gríðarlegur þrýstingur til staðar. Það sem að skiptir kannski máli er að hagkerfið er í þokkalegu jafnvægi. Ef við lítum til dæmis á utanríkisviðskiptin, það er ekki viðskiptahalli. Við erum að halda fjármálakerfinu í skefjum. Við sjáum merki um það að það er verið að draga úr útlánum. Miðað við það sem er í gangi þá var sjö eða átta prósent hagvöxtur á síðasta ári, gríðarlegur uppgangur á mörgum sviðum, gríðarleg aukning í eftirspurn.“ Ásgeir telur stýrivaxtahækkanirnar virka vel og tekur aukinn sparnað almennings sem dæmi. Innlánsvextir hafi enda hækkað töluvert. „Fólk er að leggja peningana sína í bankann. Við sjáum þegar áhrif á einkaneysluna. Þannig að beiting peningastefnunnar er að ganga mjög vel en hún er sársaukafull. Og það sem við erum að eiga við – aðrar þjóðir í Evrópu eru til dæmis ekki með álíka hagvöxt og við. Margar þjóðir eru í raun með hálfgerðan samdrátt. Það er bara mikill uppgangur hjá okkur.“ Er uppgangurinn að vinna gegn okkur? „Gegn og ekki gegn, já. Það hefur náttúrulega áhrif á verðbólguna og svo náttúrulega eru hlutir – síðustu kjarasamningar. Íslenskir launþegar eru þeir eini í Evrópu sem hafa ekki fengið lægri kaupmátt. Á síðasta ári gekk mjög svipuð verðbólga yfir alla Evrópu, lækkaði kaupmátt heimilanna þar en gerði það ekki hér. Síðustu kjarasamningar voru tiltölulega háir, kannski níu eða tíu prósent launahækkanir. Þannig að það munar náttúrulega gríðarlega mikið líka,“ segir Ásgeir. Hér er aðeins stiklað á stóru en hægt er að hlusta á viðtalið í heild sinni hér að neðan.
Seðlabankinn Verðlag Íslenskir bankar Reykjavík síðdegis Tengdar fréttir Vilhjálmur segir Seðlabankann búinn að skíta í buxurnar Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins, skrifar pistil á Facebook-síðu sína þar sem hann beinir sjónum að Seðlabankanum og stöðugum stýrivaxtahækkunum bankans. Vilhjálmur er venju fremur ómyrkur í máli og er þá mikið sagt. 21. september 2023 14:11 „Mun taka tíma“ að byggja upp heimamarkað fyrir ótryggðar útgáfur bankanna Fjármálakerfið hefur sýnt að það er sumpart í sterkari stöðu en margir bankar erlendis, með því að geta þolað tímabundið hátt vaxtastig og meira fjármálalegt aðhald, og vaxtaálagið á erlendar skuldabréfaútgáfur bankanna hefur lækkað skarpt að undanförnu. Seðlabankastjóri segir að horft fram á við megi hins vegar áfram búast við sveiflum í vaxtakjörum bankanna á erlendum mörkuðum en fjarvera íslenskra stofnanafjárfesta þegar kemur að kaupum á ótryggðum útgáfum stendur þeim fyrir þrifum. 21. september 2023 10:13 „Við erum á tánum“ Viðskiptabankarnir gætu búist við holskeflu viðskiptavina á næstu mánuðum vegna aukinnar greiðslubyrði fasteignalána. Seðlabankastjóri segir að verðbólga þurfi að minnka svo áfram verði hægt að bjóða upp á óverðtryggða vexti. 20. september 2023 20:00 Mest lesið Fjórar týpur af yfirmönnum sem eru sjálfir að drukkna í vinnu Atvinnulíf Tókst ekki að sýna fram á galla og situr uppi með körfuboltaskóna Neytendur Gera fjölmargar breytingar á kílómetragjaldinu Neytendur Löng röð myndaðist í Lágmúlanum á miðnætti Viðskipti innlent Topplúgan kom á óvart á annars praktískum ferðatrukk Samstarf Yfir 20.000 viðskiptavinir og tíföldun gengis á fimm árum Samstarf Kjarasamningar Play og ÍFF í höfn Viðskipti innlent Reon ræður inn hönnunarstjóra frá Spotify Viðskipti innlent Meðallaun 758 þúsund á mánuði Viðskipti innlent Greiddu 865 milljónir fyrir Herkastalann Viðskipti innlent Fleiri fréttir Reon ræður inn hönnunarstjóra frá Spotify Kjarasamningar Play og ÍFF í höfn Greiddu 865 milljónir fyrir Herkastalann Löng röð myndaðist í Lágmúlanum á miðnætti Hrefna stýrir Attentus SFF hafna ásökunum bifreiðaeigenda „Klárlega“ breytingar í ytra umhverfi sem ÁTVR þurfi að laga sig að Vilborg Arna og Auðbjörg til liðs við FranklinCovey Þorgerður skipuð forstjóri ÁTVR „Ég veit ekki alveg hvað er að fara að gerast“ Ríkið greiddi 25 milljarða í laun Skor flytur: „Ansi þreytt“ að þurfa að reka fólk út klukkan tíu Meðallaun 758 þúsund á mánuði Saka hagfræðing SFF um að reyna að draga úr samkeppni í tryggingum Bein útsending: Kynna yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar Sveiflujöfnunarauki helst óbreyttur Ráðinn framkvæmdastjóri Janusar heilsueflingar Fyrsta sinni í mörg herrans ár neftóbakslaust í Leifsstöð Mun stýra Starfsþróunarsetri BHM Tilfallandi neftóbaksskortur veldur skjálfta 134 sagt upp í þremur hópuppsögnum Ingvi Steinn frá Arion til Defend Iceland Ferjuleiðir taka við rekstri ferjunnar Baldurs Nýr verslunarkjarni opnaður á Selfossi Íslensk fyrirtæki geti endurheimt verulegar fjárhæðir Í hópi þeirra sem hlutu Viator Experience-verðlaunin Heiður Björk tekur við eftir brotthvarf Gunnars Egils GeoSilica hefur framleiðslu á Þeistareykjum Sigurður Jökull stýrir Cruise Iceland Taka við nýjum forstöðumannastöðum hjá Krónunni Sjá meira
Vilhjálmur segir Seðlabankann búinn að skíta í buxurnar Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins, skrifar pistil á Facebook-síðu sína þar sem hann beinir sjónum að Seðlabankanum og stöðugum stýrivaxtahækkunum bankans. Vilhjálmur er venju fremur ómyrkur í máli og er þá mikið sagt. 21. september 2023 14:11
„Mun taka tíma“ að byggja upp heimamarkað fyrir ótryggðar útgáfur bankanna Fjármálakerfið hefur sýnt að það er sumpart í sterkari stöðu en margir bankar erlendis, með því að geta þolað tímabundið hátt vaxtastig og meira fjármálalegt aðhald, og vaxtaálagið á erlendar skuldabréfaútgáfur bankanna hefur lækkað skarpt að undanförnu. Seðlabankastjóri segir að horft fram á við megi hins vegar áfram búast við sveiflum í vaxtakjörum bankanna á erlendum mörkuðum en fjarvera íslenskra stofnanafjárfesta þegar kemur að kaupum á ótryggðum útgáfum stendur þeim fyrir þrifum. 21. september 2023 10:13
„Við erum á tánum“ Viðskiptabankarnir gætu búist við holskeflu viðskiptavina á næstu mánuðum vegna aukinnar greiðslubyrði fasteignalána. Seðlabankastjóri segir að verðbólga þurfi að minnka svo áfram verði hægt að bjóða upp á óverðtryggða vexti. 20. september 2023 20:00