Hvers vegna tölum við um bongóblíðu? Rafn Ágúst Ragnarsson skrifar 15. júní 2024 11:00 Orðið má rekja til Sólarsömbu Magnúsar Kjartanssonar en hefur borið á góma í veðurfréttum og í pontu sjálfs Alþingis. Vísir/Samsett Þegar líða fer á júní skýtur orðið bongóblíða, eða bara bongó, æ oftar upp kollinum þegar landsmenn lýsa veðráttu. Þetta orð á sér, eins og gefur að skilja, ekki langa sögu í málinu og blaðamanni þótti ólíklegt að Jónas Hallgrímsson eða Hallgrímur Pétursson hefðu talað um bongó þegar veðrið lék við þá forðum daga. Rannsóknarferlið tók ekki drjúga stund þar sem Guðrún Kvaran, prófessor emeritus í íslenskum fræðum, gerði grein fyrir sifjum orðsins í grein sem hún birti á Vísindavefinn árið 2017. Þar segir hún að orðið bongóblíða hafi fyrst komið fram í laginu Sólarsömbu sem Bræðrabandalagið söng í Söngvakeppni sjónvarpsins árið 1988. Guðrún vitnar í ummæli sem hún fann á vefnum Bland. „Lagið á 20 ára afmæli núna í vor og því tilvalið að dusta rykið af þessum þemasöng íslenska sumarsins og kynna það vonandi fyrir nýjum kynslóðum. Lag þetta var sem límt við heila landsmanna þegar það braust fram á sjónarsviðið árið 1988 og má nefna að það var í texta þessa lag sem nýyrðið "bongóblíða" skaut fyrst upp kollinum. Í dag er ekki útskrifaður veðurfræðingur á Íslandi án þess að hann hafi tamið sér notkun þessa orð,“ skrifar ónefndur notandi Bland. Í grein sinni á Vísindavefnum tekur Guðrún fram að bongó sé nafn á antílóputegund á sléttum Mið-Afríku sem og afró-kúbanskri trommu og því hefur þessi tiltekna samsetning hljóða haft einhvern suðrænan, hitabeltisblæ fyrir höfundi lagsins. Orðið hefur síðan jafnt og þétt aukist í notkun í fréttum ef marka má leitarvél Tímarit.is. Því hefur einnig borið á góma í veðurfréttum og á samfélagsmiðlum. Um Verslunarmannahelgina árið 2017 var viðtal við höfund orðsins bongóblíða Halldór Gunnarsson. Hann samdi textann fyrir Magnús Kjartansson og segir orðið eiga tilvist sinni að þakka því að hann vantaði stuðul við höfuðstafinn í „básúnur.“ „Vegna stuðlunarinnar í orðinu passaði það sérstaklega vel inn í sumarlegan textann: „Þetta er algjör bongóblíða, og básúnur og trommur hljóma þrumuvel í dag.“ Sumarið 1988 kom svo út safnplatan Bongóblíða á vegum plötuútgáfunnar Steinar sem innihélt meðal annars lagið Sólarsamba og þá jókst hróður orðsins enn frekar,“ segir Halldór Gunnarsson í viðtali við DV. Halló, komið öll á fætur (öll á fætur nú) Fínt er veðrið borgin iðar sér í takt. Sjáið hvernig lífið lætur það er lýgilegra en nokkur orð fá sagt. Þett' er algjör bongó blíða og básúnur og trommur hljóma þrumuvel í dag. frá hljómskálanum sömbutónar líða út í oft þegar lúðra sveitin þeytir heitan brag. „Ég hef ekkert fylgst sérstaklega með þessu, en ég tók eftir því þegar bongóblíða var fyrst notað í veðurfréttum – hærra verður náttúrlega ekki komist,“ segir Halldór líka en þar skjátlaðist honum allörugglega. Hróður orðsins átti nefnilega eftir að ná slíkum hæðum að orðhöfundinn hefði líklega ekki órað fyrir því. Þann 25. janúar á síðasta ári var orðið sagt í sjálfri Alþingispontunni þegar Andrés Ingi Jónsson, þingmaður Pírata, flutti ræðu um störf þingsins sem hefst á þeim fleygu orðum: „Herra forseti. Það er nú ekki alltaf bongóblíða á Íslandi.“ Mest lesið Ben McKenzie á Kaffi Vest Lífið „Ef ég væri ekki prestur væri gaman að vera poppstjarna“ Tíska og hönnun Fundu hvort annað hjá Val Lífið „Þetta er enginn helvítis félagskvíði, það bara þolir mig enginn“ Áskorun Danadrottning klæddi af sér kuldann með íslenskri hönnun Lífið Hefur ekki hitt öll 26 systkini sín Lífið „Margoft verið haldið framhjá mér“ Lífið Endurnýjuðu heitin í ráðhúsinu þar sem tæplega þrjátíu voru gefin saman Lífið Sláandi og óhugnanlegar staðreyndir á strimlum Aþenu Lífið Skoski hópdansinn endaði óvænt sem algjör hápunktur Lífið Fleiri fréttir Ben McKenzie á Kaffi Vest Hefur ekki hitt öll 26 systkini sín Endurnýjuðu heitin í ráðhúsinu þar sem tæplega þrjátíu voru gefin saman Plortedo prófar nýja Elden Ring aukapakkann Sviptir hulunni af kílóatölunni Reiður, æstur, dapur, viðkunnalegur, glaður og elskulegur Danadrottning klæddi af sér kuldann með íslenskri hönnun Fundu hvort annað hjá Val Skoski hópdansinn endaði óvænt sem algjör hápunktur Tuttugu og sex pör „ganga í það óheilaga“ á einu bretti Skvísurnar skelltu sér á ströndina Sláandi og óhugnanlegar staðreyndir á strimlum Aþenu Ekki fyrir þá miklu athygli sem fylgir hjónabandinu Fann fyrir nærveru hinna látnu í Auschwitz Helvítis kokkurinn: Fullkominn helvítis hamborgari Travis Scott handtekinn í Miami Börn verði tekin framyfir gæluverkefni Allar líkur á því að eiginmaður Páls Óskars verði íslenskur ríkisborgari Kóngurinn er sá sem keypti Fender Telecaster-frímerkið „Margoft verið haldið framhjá mér“ Egill og villta vestrið í Víkinni Jaðarlistamenn eiga sviðið í vikunni Kevin Costner opnar sig um slúðrið Dúxinn Max er „tölvuleikjanörd“ og mætti á öll böllin Vilt þú taka þátt í fimmtu þáttaröð af Skreytum hús? Birgir og Lísa selja hús í sérflokki Getur varla lesið Sjálfstætt fólk lengur „Þetta líf er bara eitt augnabliksstopp“ Það mikilvægasta og það auðveldasta til að gera í garðinum Mættu á Seyðisfjörð í brúðkaup á Siglufirði Sjá meira
Rannsóknarferlið tók ekki drjúga stund þar sem Guðrún Kvaran, prófessor emeritus í íslenskum fræðum, gerði grein fyrir sifjum orðsins í grein sem hún birti á Vísindavefinn árið 2017. Þar segir hún að orðið bongóblíða hafi fyrst komið fram í laginu Sólarsömbu sem Bræðrabandalagið söng í Söngvakeppni sjónvarpsins árið 1988. Guðrún vitnar í ummæli sem hún fann á vefnum Bland. „Lagið á 20 ára afmæli núna í vor og því tilvalið að dusta rykið af þessum þemasöng íslenska sumarsins og kynna það vonandi fyrir nýjum kynslóðum. Lag þetta var sem límt við heila landsmanna þegar það braust fram á sjónarsviðið árið 1988 og má nefna að það var í texta þessa lag sem nýyrðið "bongóblíða" skaut fyrst upp kollinum. Í dag er ekki útskrifaður veðurfræðingur á Íslandi án þess að hann hafi tamið sér notkun þessa orð,“ skrifar ónefndur notandi Bland. Í grein sinni á Vísindavefnum tekur Guðrún fram að bongó sé nafn á antílóputegund á sléttum Mið-Afríku sem og afró-kúbanskri trommu og því hefur þessi tiltekna samsetning hljóða haft einhvern suðrænan, hitabeltisblæ fyrir höfundi lagsins. Orðið hefur síðan jafnt og þétt aukist í notkun í fréttum ef marka má leitarvél Tímarit.is. Því hefur einnig borið á góma í veðurfréttum og á samfélagsmiðlum. Um Verslunarmannahelgina árið 2017 var viðtal við höfund orðsins bongóblíða Halldór Gunnarsson. Hann samdi textann fyrir Magnús Kjartansson og segir orðið eiga tilvist sinni að þakka því að hann vantaði stuðul við höfuðstafinn í „básúnur.“ „Vegna stuðlunarinnar í orðinu passaði það sérstaklega vel inn í sumarlegan textann: „Þetta er algjör bongóblíða, og básúnur og trommur hljóma þrumuvel í dag.“ Sumarið 1988 kom svo út safnplatan Bongóblíða á vegum plötuútgáfunnar Steinar sem innihélt meðal annars lagið Sólarsamba og þá jókst hróður orðsins enn frekar,“ segir Halldór Gunnarsson í viðtali við DV. Halló, komið öll á fætur (öll á fætur nú) Fínt er veðrið borgin iðar sér í takt. Sjáið hvernig lífið lætur það er lýgilegra en nokkur orð fá sagt. Þett' er algjör bongó blíða og básúnur og trommur hljóma þrumuvel í dag. frá hljómskálanum sömbutónar líða út í oft þegar lúðra sveitin þeytir heitan brag. „Ég hef ekkert fylgst sérstaklega með þessu, en ég tók eftir því þegar bongóblíða var fyrst notað í veðurfréttum – hærra verður náttúrlega ekki komist,“ segir Halldór líka en þar skjátlaðist honum allörugglega. Hróður orðsins átti nefnilega eftir að ná slíkum hæðum að orðhöfundinn hefði líklega ekki órað fyrir því. Þann 25. janúar á síðasta ári var orðið sagt í sjálfri Alþingispontunni þegar Andrés Ingi Jónsson, þingmaður Pírata, flutti ræðu um störf þingsins sem hefst á þeim fleygu orðum: „Herra forseti. Það er nú ekki alltaf bongóblíða á Íslandi.“
Halló, komið öll á fætur (öll á fætur nú) Fínt er veðrið borgin iðar sér í takt. Sjáið hvernig lífið lætur það er lýgilegra en nokkur orð fá sagt. Þett' er algjör bongó blíða og básúnur og trommur hljóma þrumuvel í dag. frá hljómskálanum sömbutónar líða út í oft þegar lúðra sveitin þeytir heitan brag.
Mest lesið Ben McKenzie á Kaffi Vest Lífið „Ef ég væri ekki prestur væri gaman að vera poppstjarna“ Tíska og hönnun Fundu hvort annað hjá Val Lífið „Þetta er enginn helvítis félagskvíði, það bara þolir mig enginn“ Áskorun Danadrottning klæddi af sér kuldann með íslenskri hönnun Lífið Hefur ekki hitt öll 26 systkini sín Lífið „Margoft verið haldið framhjá mér“ Lífið Endurnýjuðu heitin í ráðhúsinu þar sem tæplega þrjátíu voru gefin saman Lífið Sláandi og óhugnanlegar staðreyndir á strimlum Aþenu Lífið Skoski hópdansinn endaði óvænt sem algjör hápunktur Lífið Fleiri fréttir Ben McKenzie á Kaffi Vest Hefur ekki hitt öll 26 systkini sín Endurnýjuðu heitin í ráðhúsinu þar sem tæplega þrjátíu voru gefin saman Plortedo prófar nýja Elden Ring aukapakkann Sviptir hulunni af kílóatölunni Reiður, æstur, dapur, viðkunnalegur, glaður og elskulegur Danadrottning klæddi af sér kuldann með íslenskri hönnun Fundu hvort annað hjá Val Skoski hópdansinn endaði óvænt sem algjör hápunktur Tuttugu og sex pör „ganga í það óheilaga“ á einu bretti Skvísurnar skelltu sér á ströndina Sláandi og óhugnanlegar staðreyndir á strimlum Aþenu Ekki fyrir þá miklu athygli sem fylgir hjónabandinu Fann fyrir nærveru hinna látnu í Auschwitz Helvítis kokkurinn: Fullkominn helvítis hamborgari Travis Scott handtekinn í Miami Börn verði tekin framyfir gæluverkefni Allar líkur á því að eiginmaður Páls Óskars verði íslenskur ríkisborgari Kóngurinn er sá sem keypti Fender Telecaster-frímerkið „Margoft verið haldið framhjá mér“ Egill og villta vestrið í Víkinni Jaðarlistamenn eiga sviðið í vikunni Kevin Costner opnar sig um slúðrið Dúxinn Max er „tölvuleikjanörd“ og mætti á öll böllin Vilt þú taka þátt í fimmtu þáttaröð af Skreytum hús? Birgir og Lísa selja hús í sérflokki Getur varla lesið Sjálfstætt fólk lengur „Þetta líf er bara eitt augnabliksstopp“ Það mikilvægasta og það auðveldasta til að gera í garðinum Mættu á Seyðisfjörð í brúðkaup á Siglufirði Sjá meira