Almennt á móti rekstri spilakassa en tryggja þurfi fjármögnun Hólmfríður Gísladóttir skrifar 14. mars 2025 11:02 Rektorsefnin virðast sammála um það sé óheppilegt að HÍ sé að hagnast á rekstri spilakassa. Þau eru þó misafdráttarlaus í afstöðu sinni. Fimmmenningarnir sem sækjast eftir því að verða rektor Háskóla Íslands eru mis afdráttarlausir gagnvart því hvort þeir vilja sjá HÍ hætta rekstri spilakassa. Samtök áhugafólks um spilafíkn, sem reka vefsíðuna lokum.is, spurðu rektorsefnin um afstöðu þeirra til spilakassa Happdrætti Háskóla Íslands, en ágóðinn af kössunum er meðal annars nýttur til að viðhalda byggingum skólans og tækjakosti. Það er gegnumgangandi þema í svörum frambjóðendanna að þeir vilja koma málunum í gott horf til framtíðar en að samræðna sé þörf og lausna á fjármögnun rekturs HÍ. „Ég vil að HÍ hætti rekstri spilakassa sem fyrst. Fjárveitingarvaldið þarf þó að koma til móts við okkur en ég er bjartsýnn á að hægt verði að losa HÍ úr þessu óheilbrigða sambandi við starfsemi sem verður varla kallað annað en siðlaus. Jafnframt mun ég beita mér fyrir því að HÍ leggist á eitt með stjórnvöldum í baráttunni gegn því alvarlega og vaxandi samfélagsvandamáli sem spilafíkn er,“ segir Björn Þorsteinsson. Magnús Karl Magnússon og Silja Bára R. Ómarsdóttir eru sömuleiðis nokkuð afdráttarlaus: „Ég tel það ekki verjandi að Háskóli Íslands fjármagni sig með rekstri spilakassa sem tengjast hættu á spilafíkn. Það þarf því að finna aðrar leiðir, í samvinnu við stjórnvöld, til fjármögnunar skólans,“ segir Magnús. „Ég myndi vilja að Happdrætti Háskóla Íslands hætti að reka spilakassa en það er ekki ákvörðun einnar manneskju. Staðan er sú að samkvæmt lögum um HHÍ nr. 13/1973 skal veita ágóðanum af því til að reisa byggingar á vegum HÍ og halda þeim við. HÍ hefur þess vegna ekki aðgang að öðru fjármagni í það verkefni. Þessu myndi ég vilja breyta og þótt það sé stjórnvalda að breyta lögum og tryggja fjármögnun með öðrum hætti, þá mun ég sem rektor þrýsta á samtal um slíkar breytingar,“ svarar Silja. Ingibjörg Gunnarsdóttir segir málið flóknara en svo að spurningunni sé hægt að svar með já eða nei. „Það er ómögulegt að svara þessum spurningum játandi eða neitandi án útskýringa og umræðu. Ég vísa til greinargerðar starfshóps um álitamál tengd tekjuöflun HHÍ sem ég leiddi árið 2021. Verði ég rektor mun málið verða á dagskrá, enda nauðsynlegt að finna góða lausn til framtíðar,“ segir hún. Kolbrún Þorbjörg Pálsdóttir segir óskastöðuna þá að HÍ þurfi ekki að standa að rekstri spilakassa. „Ég tel brýnt að vinna með stjórnvöldum að langtímaáætlun um að fjármögnun til reksturs Háskóla Íslands verði með þeim hætti að dregið verði stórlega úr vægi spilakassa sem grundvallar uppbyggingar húsnæðis. Óskastaðan væri sú að HÍ þyrfti ekki að standa að rekstri spilakassa. Þangað til þarf stöðuga umræðu um með hvaða hætti staðið er að rekstrinum, að setja fjármagn í rannsóknir á spilafíkn og forvarnir, s.s. innleiðingu á spilakortum sem nýtast einstaklingum til að stýra og hamla eigin neyslu. Í nýlegri skýrslu frá 2023 komu fram þau sjónarmið rekstraraðila sem nýta happdrættisarð til almannaheilla að það þurfi að sporna við erlendu netspili en vísbendingar eru um að Íslendingar eyði allt að 20 milljörðum árlega í erlend netspil sem hér eru ólöglega aðgengileg. Erlendu fyrirtækin hafa því íslenskan almenning að féþúfu og nýta sér þá staðreynd að sumir ánetjast og þjást af spilafíkn. Ljóst er að brotalamir eru á lagalegri umgjörð happdrætta, ekki síst netspila, og stórefla þarf forvarnir og inngrip gegn spilafíkn. Í nýlegri umsögn Háskóla Íslands um frumvarp Flokks fólksins þar sem lagt er til að spilakassar verði bannaðir er bent á hættuna á því að starfsemin færist undir yfirborðið og verði þá enn erfiðara að ná til og aðstoða þau sem þjást af spilafíkn.“ Háskólar Fjárhættuspil Rektorskjör við Háskóla Íslands Mest lesið Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum Innlent Bein útsending: Páfakjör í Páfagarði Erlent Samþykktu Trump-samninginn einróma Erlent „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Innlent Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Innlent Reyndi til hins síðasta að koma skikki á fjármál Vatíkansins Erlent Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Innlent Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Innlent Svik við almenning, kerfið og samstarfsfólk Innlent Annar snarpur skjálfti í Ljósufjallakerfi Innlent Fleiri fréttir Þungt hugsi og í áfalli Telja Jón Þór hafa tryllst af afbrýðissemi Viðsnúningur eftir krappan dans Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Rúmir níu milljarðar runnið úr ríkissjóði til flokkanna Ólafur Þór undrandi og dómsmálaráðherra talar um svik við þjóðina Heilsa, vellíðan, friður, réttlæti og jöfnuður mikilvægustu markmiðin Svik við almenning, kerfið og samstarfsfólk Ein breyting á stjórn sem leggja á niður „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Annar snarpur skjálfti í Ljósufjallakerfi Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum „Þetta er mál sem varðar ekki einungis kaþólsku kirkjuna“ „Íslenskir bankar eru með belti, axlabönd, sikrisnælur og hjálma“ „Þetta er svona eitraður kokteill” Til skoðunar hvort hægt sé að innheimta leigu beint af tekjum Hefur áhyggjur af því að Amgen „gleypi Íslenska erfðagreiningu og spýti því út“ Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Páfaspenna, drykkjulæti og umdeildur útburður „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Skora á stjórnvöld að skoða áhrifin af hærra veiðigjaldi á Vestfirði Konan í gæsluvarðhaldi í mánuð til viðbótar Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Bein útsending: Staða ungs fatlaðs fólks á húsnæðis- og leigumarkaði Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Ekkert sem bendi til málþófs um veiðigjöld Þeir sem gangi inn sem páfaefni gangi út sem kardinálar Skorað á Ísraela og átök hafin milli Indlands og Pakistans Sjá meira
Samtök áhugafólks um spilafíkn, sem reka vefsíðuna lokum.is, spurðu rektorsefnin um afstöðu þeirra til spilakassa Happdrætti Háskóla Íslands, en ágóðinn af kössunum er meðal annars nýttur til að viðhalda byggingum skólans og tækjakosti. Það er gegnumgangandi þema í svörum frambjóðendanna að þeir vilja koma málunum í gott horf til framtíðar en að samræðna sé þörf og lausna á fjármögnun rekturs HÍ. „Ég vil að HÍ hætti rekstri spilakassa sem fyrst. Fjárveitingarvaldið þarf þó að koma til móts við okkur en ég er bjartsýnn á að hægt verði að losa HÍ úr þessu óheilbrigða sambandi við starfsemi sem verður varla kallað annað en siðlaus. Jafnframt mun ég beita mér fyrir því að HÍ leggist á eitt með stjórnvöldum í baráttunni gegn því alvarlega og vaxandi samfélagsvandamáli sem spilafíkn er,“ segir Björn Þorsteinsson. Magnús Karl Magnússon og Silja Bára R. Ómarsdóttir eru sömuleiðis nokkuð afdráttarlaus: „Ég tel það ekki verjandi að Háskóli Íslands fjármagni sig með rekstri spilakassa sem tengjast hættu á spilafíkn. Það þarf því að finna aðrar leiðir, í samvinnu við stjórnvöld, til fjármögnunar skólans,“ segir Magnús. „Ég myndi vilja að Happdrætti Háskóla Íslands hætti að reka spilakassa en það er ekki ákvörðun einnar manneskju. Staðan er sú að samkvæmt lögum um HHÍ nr. 13/1973 skal veita ágóðanum af því til að reisa byggingar á vegum HÍ og halda þeim við. HÍ hefur þess vegna ekki aðgang að öðru fjármagni í það verkefni. Þessu myndi ég vilja breyta og þótt það sé stjórnvalda að breyta lögum og tryggja fjármögnun með öðrum hætti, þá mun ég sem rektor þrýsta á samtal um slíkar breytingar,“ svarar Silja. Ingibjörg Gunnarsdóttir segir málið flóknara en svo að spurningunni sé hægt að svar með já eða nei. „Það er ómögulegt að svara þessum spurningum játandi eða neitandi án útskýringa og umræðu. Ég vísa til greinargerðar starfshóps um álitamál tengd tekjuöflun HHÍ sem ég leiddi árið 2021. Verði ég rektor mun málið verða á dagskrá, enda nauðsynlegt að finna góða lausn til framtíðar,“ segir hún. Kolbrún Þorbjörg Pálsdóttir segir óskastöðuna þá að HÍ þurfi ekki að standa að rekstri spilakassa. „Ég tel brýnt að vinna með stjórnvöldum að langtímaáætlun um að fjármögnun til reksturs Háskóla Íslands verði með þeim hætti að dregið verði stórlega úr vægi spilakassa sem grundvallar uppbyggingar húsnæðis. Óskastaðan væri sú að HÍ þyrfti ekki að standa að rekstri spilakassa. Þangað til þarf stöðuga umræðu um með hvaða hætti staðið er að rekstrinum, að setja fjármagn í rannsóknir á spilafíkn og forvarnir, s.s. innleiðingu á spilakortum sem nýtast einstaklingum til að stýra og hamla eigin neyslu. Í nýlegri skýrslu frá 2023 komu fram þau sjónarmið rekstraraðila sem nýta happdrættisarð til almannaheilla að það þurfi að sporna við erlendu netspili en vísbendingar eru um að Íslendingar eyði allt að 20 milljörðum árlega í erlend netspil sem hér eru ólöglega aðgengileg. Erlendu fyrirtækin hafa því íslenskan almenning að féþúfu og nýta sér þá staðreynd að sumir ánetjast og þjást af spilafíkn. Ljóst er að brotalamir eru á lagalegri umgjörð happdrætta, ekki síst netspila, og stórefla þarf forvarnir og inngrip gegn spilafíkn. Í nýlegri umsögn Háskóla Íslands um frumvarp Flokks fólksins þar sem lagt er til að spilakassar verði bannaðir er bent á hættuna á því að starfsemin færist undir yfirborðið og verði þá enn erfiðara að ná til og aðstoða þau sem þjást af spilafíkn.“
Háskólar Fjárhættuspil Rektorskjör við Háskóla Íslands Mest lesið Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum Innlent Bein útsending: Páfakjör í Páfagarði Erlent Samþykktu Trump-samninginn einróma Erlent „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Innlent Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Innlent Reyndi til hins síðasta að koma skikki á fjármál Vatíkansins Erlent Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Innlent Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Innlent Svik við almenning, kerfið og samstarfsfólk Innlent Annar snarpur skjálfti í Ljósufjallakerfi Innlent Fleiri fréttir Þungt hugsi og í áfalli Telja Jón Þór hafa tryllst af afbrýðissemi Viðsnúningur eftir krappan dans Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Rúmir níu milljarðar runnið úr ríkissjóði til flokkanna Ólafur Þór undrandi og dómsmálaráðherra talar um svik við þjóðina Heilsa, vellíðan, friður, réttlæti og jöfnuður mikilvægustu markmiðin Svik við almenning, kerfið og samstarfsfólk Ein breyting á stjórn sem leggja á niður „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Annar snarpur skjálfti í Ljósufjallakerfi Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum „Þetta er mál sem varðar ekki einungis kaþólsku kirkjuna“ „Íslenskir bankar eru með belti, axlabönd, sikrisnælur og hjálma“ „Þetta er svona eitraður kokteill” Til skoðunar hvort hægt sé að innheimta leigu beint af tekjum Hefur áhyggjur af því að Amgen „gleypi Íslenska erfðagreiningu og spýti því út“ Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Páfaspenna, drykkjulæti og umdeildur útburður „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Skora á stjórnvöld að skoða áhrifin af hærra veiðigjaldi á Vestfirði Konan í gæsluvarðhaldi í mánuð til viðbótar Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Bein útsending: Staða ungs fatlaðs fólks á húsnæðis- og leigumarkaði Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Ekkert sem bendi til málþófs um veiðigjöld Þeir sem gangi inn sem páfaefni gangi út sem kardinálar Skorað á Ísraela og átök hafin milli Indlands og Pakistans Sjá meira