Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum Magnús Jochum Pálsson skrifar 7. maí 2025 23:03 Gréta Kristín, sem er leikstjóri, dramatúrg og dósent við LHÍ, skrifar um það hvernig trans hatur smitar út frá sér og skerðir frelsi allra. Vísir/Anton Brink Gréta Kristín Ómarsdóttir leikstjóri segist hafa verið rangkynjuð alla ævi vegna útlits síns. Transfóbía og hysterísk kynjatvíhyggja bitni á öllum og atvikum sem byggi á slíku fari fjölgandi. Fólk eigi að fá að stjórna eigin líkömum og segir hún trans hatur skerða frelsi allra. Gréta Kristín, sem er einnig dósent við sviðslistadeild LHÍ, skrifaði um skaðleg áhrif transfóbíu í Facebook-færslu í kvöld sem hefur vakið mikla athygli en þegar þetta er skrifað hefur henni verið deilt 92 sinnum. Tilefni færslunnar er frétt af tveimur cis konum sem var um helgina hent út af klósetti á hóteli í Boston eftir að önnur neitaði að sýna kynfæri sín til að mega nota kvennaklósett. Öryggisvörður hafi tekið þá geðþóttaákvörðun um að meina þeim aðgengi að klósettinu því önnur þeirra hafi verið karlleg. „Hér sannast enn á ný að transfóbía og hysterísk kynjatvíhyggja bitnar á okkur öllum og skerðir frelsi og lífsgæði allra. Langar okkur virkilega að fara á þennan stað?“ skrifar Gréta í færslunni. Rangkynjuð oftar en hún getur talið Hún lýsir síðan eigin reynslu af því vera „190 cm há cis kona, stutthærð, stórbeinótt og sterkbyggð cis kona“ og setur í samhengi við samfélagslega þróun síðustu misseri. „Ég hef lent í því allt frá barnæsku, oftar en ég get talið, að vera rangkynjuð,“ skrifar hún í færslunni. „Oftast hefur það verið meinlaust og valdið meiri vandræðagangi hjá þeim sem rangkynjar heldur en nokkurri raunverulegri ógn eða óþægindum hjá mér.“ Hún nefnir nokkur dæmi, huggun velviljaðrar eldri konu sem kallaði hana „elsku drenginn,“ kanadíska flugfreyju sem ávarpaði hana sem herra og þjón sem sagði: „Jæja strákar, hvað má bjóða ykkur,“ þegar hún fór á veitingastað með vinum mínum. „En svo eru óþægileg og jafnvel óhugnanleg móment í bankanum,“ segir hún. „Hvað viljið þið að ég geri?“ Eins og „mörg börn sem dansa á brekkum normalkúrvunnar“ segist Gréta hafa lent í einelti sem snerist ekki síst um hvað líkami hennar var „óeðlilegur, strákalegur, lessulegur, ógeðslegur.“ „Á fullorðinsaldri hafa menn öskrað á mig „hvort ertu?“ úti á götu, mér hefur verið meinaður aðgangur að kvennaklósettum, ungir menn hafa ráðist á mig inni á skemmtistað,“ skrifar hún og spyr svo: „Hvað ætli ég sé að gera vitlaust?“ „Það stoðar lítt fyrir mig að safna hári, strákarnir lömdu mig á skólalóðinni þó ég væri með stelpulegt og sléttað, sítt hár. Ég var stífmáluð, hrikalega sæt í hrikalega sætum kjól þegar karlmaður hrinti mér á Klapparstíg af því hann hélt ég væri karl í dragi,“ skrifar hún. „Á ég að ganga um með vottorð um kyn-litningamælingu og hormónabúskap minn? Bera á mér kynfærin þegar einhver er í vafa? Hvað viljið þið að ég geri? Hætti að vera með há kinnbein og stóran kjálka? Hætti að vera stórbeinótt og sterkbyggð? Hætti að vera svona hávaxin?“ spyr hún svo. Í krafti jaðarsettra geti hún sagt: „Nei takk og fokkaðu þér“ Gréta segir óþægileg og óhugnanleg atvik sem þessi vera að færast í aukana. Hún ætli hins vega ekki að minnka eða beygja sig. „Ég vil ekki fara með á þennan stað,“ segir hún. „Eftir 35 ár á þessari jörð hef ég lært að þessi stóri, ókvenlegi líkami minn er gullkista af forréttindum. Ég geng í hælum sem hækka mig hátt í tvo metra, ég vil vera með stutt hár, ég klæði mig eins og mig langar til, ég horfi niður á litla lúða sem þykjast geta minnkað mig,“ skrifar Gréta. Þetta frelsi segist Gréta fá frá „trans og hinsegin fólki, jaðarsettu fólki, lituðu fólki, fötluðum aktívistum og femínistum sem hafa rutt brautina fyrir mig og kennt mér að ég er frjálsari en það hlutskipti sem þröngsýn tvíhyggja býður okkur öllum upp á, að ég er stærri en kúgandi hugmyndirnar sem ég ólst upp við.“ Í krafti þessa fólks og vegna þeirrar baráttu segist Gréta geta sagt: „Nei takk og fokkaðu þér.“ Í krafti þeirra geti hún fyllt út í „allt þetta djöfulsins pláss sem ég fékk úthlutað með því að vera eins lessuleg, kven,- og karlmannleg og mér sýnist hverju sinni.“ Fólk eigi að fá að stjórna eigin líkömum Gréta skrifar í færslunni að fólk geti ekki stjórnað því hvernig líkama það fái þegar það fæðist, í hvaða skítapleisi það fæðist eða hvaða hugmyndir eru við líði þar sem það fæðist. „Við ættum hins vegar öll að fá að stjórna því sjálf hvað við gerum með okkar eigin líkama, hvernig við skilgreinum hann og tengjum við hann, hvort við dveljum áfram í skítapleisinu eða förum eitthvert annað,“ skrifar Gréta. „Anti-trans, LGB og Terf er að mínu viti það versta, innsta hrings helvítis skítapleis á plánetunni allri. Þetta er smáríki smásála sem hafa ekkert betra við innrætt sjálfshatur sitt að gera en að misþyrma þeim sem sýna með tilvist sinni fram á hvað við gætum öll verið frjálsari,“ skrifar Gréta. Í því skítapleisi tapi allir og frelsi allra skerðist „niður í dystópískar öreindir sínar og andstæðu.“ Hún varar því fólk við að snúa við frá slíku skítapleisi. „Trans hatur mun éta okkur öll ef við leyfum því að stýra ferðinni og förum þangað. Protect the dolls, þau halda á frelsi okkar allra,“ skrifar hún að lokum. Málefni trans fólks Jafnréttismál Hinsegin Mest lesið Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Innlent Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa Erlent „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Innlent Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Erlent Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Innlent Fleiri fréttir Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Mengun gæti borist á Snæfellsnes og Vestfirði Hlutum kastað til í verslun og könnu í bílrúðu Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík Sjá meira
Gréta Kristín, sem er einnig dósent við sviðslistadeild LHÍ, skrifaði um skaðleg áhrif transfóbíu í Facebook-færslu í kvöld sem hefur vakið mikla athygli en þegar þetta er skrifað hefur henni verið deilt 92 sinnum. Tilefni færslunnar er frétt af tveimur cis konum sem var um helgina hent út af klósetti á hóteli í Boston eftir að önnur neitaði að sýna kynfæri sín til að mega nota kvennaklósett. Öryggisvörður hafi tekið þá geðþóttaákvörðun um að meina þeim aðgengi að klósettinu því önnur þeirra hafi verið karlleg. „Hér sannast enn á ný að transfóbía og hysterísk kynjatvíhyggja bitnar á okkur öllum og skerðir frelsi og lífsgæði allra. Langar okkur virkilega að fara á þennan stað?“ skrifar Gréta í færslunni. Rangkynjuð oftar en hún getur talið Hún lýsir síðan eigin reynslu af því vera „190 cm há cis kona, stutthærð, stórbeinótt og sterkbyggð cis kona“ og setur í samhengi við samfélagslega þróun síðustu misseri. „Ég hef lent í því allt frá barnæsku, oftar en ég get talið, að vera rangkynjuð,“ skrifar hún í færslunni. „Oftast hefur það verið meinlaust og valdið meiri vandræðagangi hjá þeim sem rangkynjar heldur en nokkurri raunverulegri ógn eða óþægindum hjá mér.“ Hún nefnir nokkur dæmi, huggun velviljaðrar eldri konu sem kallaði hana „elsku drenginn,“ kanadíska flugfreyju sem ávarpaði hana sem herra og þjón sem sagði: „Jæja strákar, hvað má bjóða ykkur,“ þegar hún fór á veitingastað með vinum mínum. „En svo eru óþægileg og jafnvel óhugnanleg móment í bankanum,“ segir hún. „Hvað viljið þið að ég geri?“ Eins og „mörg börn sem dansa á brekkum normalkúrvunnar“ segist Gréta hafa lent í einelti sem snerist ekki síst um hvað líkami hennar var „óeðlilegur, strákalegur, lessulegur, ógeðslegur.“ „Á fullorðinsaldri hafa menn öskrað á mig „hvort ertu?“ úti á götu, mér hefur verið meinaður aðgangur að kvennaklósettum, ungir menn hafa ráðist á mig inni á skemmtistað,“ skrifar hún og spyr svo: „Hvað ætli ég sé að gera vitlaust?“ „Það stoðar lítt fyrir mig að safna hári, strákarnir lömdu mig á skólalóðinni þó ég væri með stelpulegt og sléttað, sítt hár. Ég var stífmáluð, hrikalega sæt í hrikalega sætum kjól þegar karlmaður hrinti mér á Klapparstíg af því hann hélt ég væri karl í dragi,“ skrifar hún. „Á ég að ganga um með vottorð um kyn-litningamælingu og hormónabúskap minn? Bera á mér kynfærin þegar einhver er í vafa? Hvað viljið þið að ég geri? Hætti að vera með há kinnbein og stóran kjálka? Hætti að vera stórbeinótt og sterkbyggð? Hætti að vera svona hávaxin?“ spyr hún svo. Í krafti jaðarsettra geti hún sagt: „Nei takk og fokkaðu þér“ Gréta segir óþægileg og óhugnanleg atvik sem þessi vera að færast í aukana. Hún ætli hins vega ekki að minnka eða beygja sig. „Ég vil ekki fara með á þennan stað,“ segir hún. „Eftir 35 ár á þessari jörð hef ég lært að þessi stóri, ókvenlegi líkami minn er gullkista af forréttindum. Ég geng í hælum sem hækka mig hátt í tvo metra, ég vil vera með stutt hár, ég klæði mig eins og mig langar til, ég horfi niður á litla lúða sem þykjast geta minnkað mig,“ skrifar Gréta. Þetta frelsi segist Gréta fá frá „trans og hinsegin fólki, jaðarsettu fólki, lituðu fólki, fötluðum aktívistum og femínistum sem hafa rutt brautina fyrir mig og kennt mér að ég er frjálsari en það hlutskipti sem þröngsýn tvíhyggja býður okkur öllum upp á, að ég er stærri en kúgandi hugmyndirnar sem ég ólst upp við.“ Í krafti þessa fólks og vegna þeirrar baráttu segist Gréta geta sagt: „Nei takk og fokkaðu þér.“ Í krafti þeirra geti hún fyllt út í „allt þetta djöfulsins pláss sem ég fékk úthlutað með því að vera eins lessuleg, kven,- og karlmannleg og mér sýnist hverju sinni.“ Fólk eigi að fá að stjórna eigin líkömum Gréta skrifar í færslunni að fólk geti ekki stjórnað því hvernig líkama það fái þegar það fæðist, í hvaða skítapleisi það fæðist eða hvaða hugmyndir eru við líði þar sem það fæðist. „Við ættum hins vegar öll að fá að stjórna því sjálf hvað við gerum með okkar eigin líkama, hvernig við skilgreinum hann og tengjum við hann, hvort við dveljum áfram í skítapleisinu eða förum eitthvert annað,“ skrifar Gréta. „Anti-trans, LGB og Terf er að mínu viti það versta, innsta hrings helvítis skítapleis á plánetunni allri. Þetta er smáríki smásála sem hafa ekkert betra við innrætt sjálfshatur sitt að gera en að misþyrma þeim sem sýna með tilvist sinni fram á hvað við gætum öll verið frjálsari,“ skrifar Gréta. Í því skítapleisi tapi allir og frelsi allra skerðist „niður í dystópískar öreindir sínar og andstæðu.“ Hún varar því fólk við að snúa við frá slíku skítapleisi. „Trans hatur mun éta okkur öll ef við leyfum því að stýra ferðinni og förum þangað. Protect the dolls, þau halda á frelsi okkar allra,“ skrifar hún að lokum.
Málefni trans fólks Jafnréttismál Hinsegin Mest lesið Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Innlent Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa Erlent „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Innlent Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Erlent Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Innlent Fleiri fréttir Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Mengun gæti borist á Snæfellsnes og Vestfirði Hlutum kastað til í verslun og könnu í bílrúðu Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík Sjá meira