Fastir pennar

Ábyrg afstaða

Mála sannast er að gildi sjávarútvegs fyrir þjóðarbúskapinn er ekki það sama og áður. Eigi að síður skiptir hann enn sköpum og er bakbein allrar verðmætasköpunar í landinu. Alþjóðleg hagsmunagæsla á því sviði hefur í því ljósi engu minni þýðingu en fyrr.

Þetta kom einkar vel í ljós á dögunum þegar fjallað var um verndun viðkvæmra vistkerfa í úthafinu á vettvangi Sameinuðu þjóðanna. Þar náðist mikilvægt samkomulag. Það fól í sér málamiðlun. En hún brýtur ekki í bága við þau grundvallarsjónarmið sem við og flestar aðrar ábyrgar fiskveiðiþjóðir höfum fylgt.

Það hefur verið ófrávíkjanleg afstaða Íslands að Sameinuðu þjóðirnar ættu í samræmi við hafréttarsáttmálann að viðurkenna í verki rétt svæðabundinna samtaka þjóða til að stjórna veiðum á úthöfunum. Aðeins með því móti er unnt að tryggja staðbundna þekkingu sem er afar mikilvæg á þessu sviði.

Á vettvangi Sameinuðu þjóðanna hafa verið gerðar margar tilraunir til þess að taka allt vald í þessum efnum undir einn hatt. Slík skipan mála mun veikja vísindalegar forsendur sem grundvöll ákvarðana en auka að sama skapi vægi lögmáls hrossakaupanna.

Sums staðar er þörf á að banna veiðar með botnvörpu til þess að vernda viðkvæm vistkerfi. Það á við bæði innan landhelgi sem utan. Engar vísindalegar forsendur eru hins vegar fyrir algildu banni af því tagi. Hrossakaup á vettvangi allsherjarþings Sameinuðu þjóðanna um fiskveiðistjórnun eru líkleg til að leiða til þess háttar óvísindalegra ákvarðana.

Hentistefna varðandi grundvallarregluna um sjálfbæra nýtingu á greiðari leið upp á fundarborð allsherjarþingsins en svæðastofnana. Fyrir þá sök er þeim betur treystandi til að framfylgja ábyrgri og um leið hagkvæmri nýtingarstefnu.

Það er utanríkispólitískur styrkur Íslands að hafa á alþjóðavettvangi fylgt skýrum grundvallarviðhorfum í þessum efnum um langan tíma. Afstaða er því ekki tekin eftir því hvernig vindarnir blása hverju sinni eða hvernig á stendur með önnur mál.

Þegar Halldór Ásgrímsson kom í utanríkisráðuneytið fyrir meir en áratug var á ný farið að halda fast í reipi grundvallarsjónarmiða varðandi þessa hagsmuni Íslands. Eftirmenn hans hafa allir fetað í þau fótspor.

Með sumum öðrum þjóðum þykir fiskur varla nógu fínt málefni til afskipta fyrir utanríkisráðuneyti. Í því ljósi er ærin ástæða til þess að taka undir með sjávarútvegsráðherra þegar hann í grein hér í Fréttablaðinu í þessari viku ber lof á sterka forystu utanríkisráðuneytisins við afgreiðslu þessara mála á vettvangi Sameinuðu þjóðanna fyrir skömmu.

Ísland á mikið undir því að fylgt sé skýrri og markvissri langtímastefnu á þessu sviði hvar sem þau eru til umfjöllunar á alþjóðavettvangi. Í þeim efnum dregur utanríkisþjónustan eðlilega dám af sýn þess ráðherra sem ábyrgur er á hverjum tíma.

Að öllu athuguðu er því ærin ástæða til að gefa því gaum þegar utanríkisþjónustan vinnur vel með sjávarútvegsráðuneytinu að svo mikilvægri hagsmunagæslu eins og raun var á í þessu tilviki.






×