Hefur áhrif á væntingarnar 6. júlí 2007 06:00 Sú ákvörðun félagsmálaráðherra að lækka hámarkslán íbúðalánasjóðs er mikilvægt innlegg í baráttunni gegn verðbólgu. Þar með leggur ráðherrann mikilvægt lóð á vogarskála þess að verja skuldug íslensk heimili fyrir hárri verðbólgu og stuðlar að því að vextir geti lækkað fyrr en ella. Félag fasteignasala hefur barist fyrir því að lánshlutfall haldist hátt og fært fyrir því þau rök að þessi lán hafi ekki áhrif á eftirspurn á húsnæðismarkaði og valdi þar með ekki hækkun húsnæðisverðs og aukinni veltu. Nú er ljóst að fasteignasalar hafa af því nokkurn hag að mikið líf sé á fasteignamarkaði. Í ljósi slíkra hagsmuna má auðvitað velta því fyrir sér hvers vegna andstaða er af þeirra hálfu við lækkun lánshlutfall, ef það hefur engin áhrif á markaðinn. Hin rök þeirra um að Íbúðalánasjóður tryggi samkeppni mætti allt eins svara með því að telja æskilegt að ríkið stofnaði fasteignasölu. Staðreyndin er sú og það hefur komið fram í gagnrýni Seðlabankans og alþjóðastofnana að það er fordæmi ríkisins og inngrip á húsnæðismarkaði sem hvetur hann áfram og kyndir undir hækkun fasteignaverðs með tilheyrandi hækkunum. Vera ríkisins á markaði skekkir myndina og því fagnaðarefni að félagsmálaráðherra taki á málum og hefji nú vinnu við að skerpa á félagslegum áherslum húsnæðiskerfisins á kostnað markaðsinngrips þar sem einkamarkaður á að vera fullfær um að veita almennilega þjónustu. Opinn og frjáls markaður snýst um væntingar. Þannig hefur ákvörðun um lækkað lánshlutfall áhrif á slíkar væntingar og draga þar með úr spennu í hagkerfinu. Seðlabankinn ákvað í gær að halda vöxtum óbreyttum, en það sem olli styrkingu krónunnar og breyttum væntingum á markaði var að í rökstuðningi bankans kom skýrt fram að ekki er fyrirhugað að óbreyttu að hefja lækkun stýrivaxta á þessu ári. Undirliggjandi verðbólga er enn töluverð og hægar hefur dregið úr einkaneyslu en vonast var til. Hækkandi fasteignaverð á sinn þátt í því að heimilin treysta sér í meiri skuldir sem aftur veldur meiri neyslu. Það er því mikilvægur liður í að ná tökum á þenslunni að fasteignamarkaður kólni. Stjórnvöld hafa undanfarin ár sýnt alltof lítinn skilning á mikilvægi þess að stýra væntingum á markaði í rétta átt. Þannig voru svartsýnisraddir jafnharðar kveðnar niður af ráðherrum á síðasta kjörtímabili. Aleiðingin er auðvitað sú að væntingarvísitala sýnir taumlitla og óraunsæja bjartsýni. Framundan er mikill niðurskurður aflaheimilda sem mun bitna hart á landsbyggðinni. Þegar við bætist hátt vaxtastig og sterkur gjaldmiðill verður vandinn víða úti á landi verulegur. Lækkun hámarksláns ætti því að vera talsmönnum landsbyggðar sérstakt ánægjuefni þar sem það stuðlar að mýkri aðlögun hagkerfisins og lækkandi vöxtum. Hætt er við að skammgóður vermir hárra húsnæðislána kólni hratt í þjóðarskónum og fúlni í þokkabót þegar bakreikningur verðbólgunnar verður sendur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hafliði Helgason Mest lesið Sögufölsun í heimildarþætti RÚV — Svör óskast Jóna Benediktsdóttir,Hjörtur Hjartarson,Katrín Oddsdóttir,Kjartan Jónsson,Kristín Erna Arnardóttir,Sigríður Ólafsdóttir,Þórir Baldursson Skoðun Óframseljanlegt DAGA-kerfi Kári Jónsson Skoðun Halldór 23.11.2024 Halldór Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Eru aðventan og jólin kvíða- eða tilhlökkunarefni? Guðlaug Helga Ásgeirsdóttir Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun
Sú ákvörðun félagsmálaráðherra að lækka hámarkslán íbúðalánasjóðs er mikilvægt innlegg í baráttunni gegn verðbólgu. Þar með leggur ráðherrann mikilvægt lóð á vogarskála þess að verja skuldug íslensk heimili fyrir hárri verðbólgu og stuðlar að því að vextir geti lækkað fyrr en ella. Félag fasteignasala hefur barist fyrir því að lánshlutfall haldist hátt og fært fyrir því þau rök að þessi lán hafi ekki áhrif á eftirspurn á húsnæðismarkaði og valdi þar með ekki hækkun húsnæðisverðs og aukinni veltu. Nú er ljóst að fasteignasalar hafa af því nokkurn hag að mikið líf sé á fasteignamarkaði. Í ljósi slíkra hagsmuna má auðvitað velta því fyrir sér hvers vegna andstaða er af þeirra hálfu við lækkun lánshlutfall, ef það hefur engin áhrif á markaðinn. Hin rök þeirra um að Íbúðalánasjóður tryggi samkeppni mætti allt eins svara með því að telja æskilegt að ríkið stofnaði fasteignasölu. Staðreyndin er sú og það hefur komið fram í gagnrýni Seðlabankans og alþjóðastofnana að það er fordæmi ríkisins og inngrip á húsnæðismarkaði sem hvetur hann áfram og kyndir undir hækkun fasteignaverðs með tilheyrandi hækkunum. Vera ríkisins á markaði skekkir myndina og því fagnaðarefni að félagsmálaráðherra taki á málum og hefji nú vinnu við að skerpa á félagslegum áherslum húsnæðiskerfisins á kostnað markaðsinngrips þar sem einkamarkaður á að vera fullfær um að veita almennilega þjónustu. Opinn og frjáls markaður snýst um væntingar. Þannig hefur ákvörðun um lækkað lánshlutfall áhrif á slíkar væntingar og draga þar með úr spennu í hagkerfinu. Seðlabankinn ákvað í gær að halda vöxtum óbreyttum, en það sem olli styrkingu krónunnar og breyttum væntingum á markaði var að í rökstuðningi bankans kom skýrt fram að ekki er fyrirhugað að óbreyttu að hefja lækkun stýrivaxta á þessu ári. Undirliggjandi verðbólga er enn töluverð og hægar hefur dregið úr einkaneyslu en vonast var til. Hækkandi fasteignaverð á sinn þátt í því að heimilin treysta sér í meiri skuldir sem aftur veldur meiri neyslu. Það er því mikilvægur liður í að ná tökum á þenslunni að fasteignamarkaður kólni. Stjórnvöld hafa undanfarin ár sýnt alltof lítinn skilning á mikilvægi þess að stýra væntingum á markaði í rétta átt. Þannig voru svartsýnisraddir jafnharðar kveðnar niður af ráðherrum á síðasta kjörtímabili. Aleiðingin er auðvitað sú að væntingarvísitala sýnir taumlitla og óraunsæja bjartsýni. Framundan er mikill niðurskurður aflaheimilda sem mun bitna hart á landsbyggðinni. Þegar við bætist hátt vaxtastig og sterkur gjaldmiðill verður vandinn víða úti á landi verulegur. Lækkun hámarksláns ætti því að vera talsmönnum landsbyggðar sérstakt ánægjuefni þar sem það stuðlar að mýkri aðlögun hagkerfisins og lækkandi vöxtum. Hætt er við að skammgóður vermir hárra húsnæðislána kólni hratt í þjóðarskónum og fúlni í þokkabót þegar bakreikningur verðbólgunnar verður sendur.
Sögufölsun í heimildarþætti RÚV — Svör óskast Jóna Benediktsdóttir,Hjörtur Hjartarson,Katrín Oddsdóttir,Kjartan Jónsson,Kristín Erna Arnardóttir,Sigríður Ólafsdóttir,Þórir Baldursson Skoðun
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Sögufölsun í heimildarþætti RÚV — Svör óskast Jóna Benediktsdóttir,Hjörtur Hjartarson,Katrín Oddsdóttir,Kjartan Jónsson,Kristín Erna Arnardóttir,Sigríður Ólafsdóttir,Þórir Baldursson Skoðun
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun