Ólafur Stephensen: Ekki tími yfirboða Ólafur Stephensen skrifar 14. maí 2010 06:00 Einhvern veginn er kosningabaráttan fyrir sveitarstjórnarkosningarnar, sem fram fara í lok mánaðarins, varla komin í gang. Önnur mál hafa skyggt á hana í almennri umræðu; rannsóknarskýrsla, handtökur og stefnur á hendur útrásarvíkingum, náttúruhamfarir. Engu að síður eru kosningarnar mikilvægt mál. Það er brýnt að kjósendur setji sig inn í málin í sínu sveitarfélagi og taki upplýsta ákvörðun um hvernig þeir hyggjast verja atkvæði sínu. Ef við teljum lýðræðið á annað borð mikilvægt hljótum við að vilja nota kosningaréttinn. Ritstjórn Fréttablaðsins hefur viljað gera sitt til að stuðla að upplýstri umræðu og birtir nú síðustu vikurnar fyrir kosningar skoðanakannanir í stærstu sveitarfélögunum í hverjum landshluta og fréttaskýringar um stöðuna í stærstu bæjunum. Af þeim greinum, sem þegar hafa birzt, er nokkuð ljóst að fjármálin eru efst á baugi víðast hvar. Mörg sveitarfélög eru illa stödd eftir bankahrunið. Þau höguðu sér mörg hver eins og fyrirtæki sem nú eru í vanda, tóku há lán fyrir framkvæmdum og uppfyllingu annarra kosningaloforða en eru nú í þeirri stöðu að lánin hafa snarhækkað vegna hruns gjaldmiðilsins og tekjurnar til að standa undir afborgunum dregizt saman, meðal annars vegna þess að flestir útsvarsgreiðendur hafa misst spón úr aski sínum. Fjöldi sveitarfélaga er því hrikalega skuldsettur. Við þessar aðstæður er úrlausnarefni stjórnmálamannanna hvernig á að koma lögbundnum verkefnum sveitarfélaganna, einkum velferðar-, félags- og menntamálum, fyrir innan þrengri fjárhagsramma. Svigrúmið til að lofa nýjum framkvæmdum eða útgjöldum er ekkert. Kjósendur ættu raunar að vara sig alveg sérstaklega á stjórnmálamönnum, sem gefa slík loforð; reynslan af þeim undanfarin ár er slæm. Og þeir ættu alls ekki að kjósa þá, sem reyna að yfirbjóða aðra flokka með kostnaðarsömum hugmyndum um framkvæmdir eða þjónustu. Í þetta sinn ættu kjósendur fremur að kjósa stjórnmálamenn, sem hafa sannfærandi og rökstuddar hugmyndir um hvernig skera megi niður í kostnaði sveitarfélaganna án þess að það komi niður á grundvallarþáttum í velferðarþjónustunni. Þeir ættu að kjósa stjórnmálamenn, sem eru líklegir til að hafa nógu sterk bein til að taka erfiðar ákvarðanir. Helzt ættu þeir að kjósa fólk, sem þorir að ná jafnvægi í rekstrinum án þess að hækka skattana - þótt skattahækkanir séu óvinsælar líta stjórnmálamenn oftast á þær sem auðveldari leið en að skera niður. Síðast en ekki sízt ættu kjósendur í sveitarfélögum landsins að kjósa stjórnmálamenn, sem eru í sveitarstjórnarmálum af alvöru. Staðan er of alvarleg og lýðræðið of mikilvægt til að kjósa spaugframboð. Vantraust á stjórnmálamönnum er útbreitt þessa dagana, en einmitt þá getur verið ástæða til að kjósa þá sem lofa minnstu en eru líklegastir til að standa við orð sín. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Stephensen Mest lesið Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Almageddon? Eyþór Kristleifsson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson Skoðun
Einhvern veginn er kosningabaráttan fyrir sveitarstjórnarkosningarnar, sem fram fara í lok mánaðarins, varla komin í gang. Önnur mál hafa skyggt á hana í almennri umræðu; rannsóknarskýrsla, handtökur og stefnur á hendur útrásarvíkingum, náttúruhamfarir. Engu að síður eru kosningarnar mikilvægt mál. Það er brýnt að kjósendur setji sig inn í málin í sínu sveitarfélagi og taki upplýsta ákvörðun um hvernig þeir hyggjast verja atkvæði sínu. Ef við teljum lýðræðið á annað borð mikilvægt hljótum við að vilja nota kosningaréttinn. Ritstjórn Fréttablaðsins hefur viljað gera sitt til að stuðla að upplýstri umræðu og birtir nú síðustu vikurnar fyrir kosningar skoðanakannanir í stærstu sveitarfélögunum í hverjum landshluta og fréttaskýringar um stöðuna í stærstu bæjunum. Af þeim greinum, sem þegar hafa birzt, er nokkuð ljóst að fjármálin eru efst á baugi víðast hvar. Mörg sveitarfélög eru illa stödd eftir bankahrunið. Þau höguðu sér mörg hver eins og fyrirtæki sem nú eru í vanda, tóku há lán fyrir framkvæmdum og uppfyllingu annarra kosningaloforða en eru nú í þeirri stöðu að lánin hafa snarhækkað vegna hruns gjaldmiðilsins og tekjurnar til að standa undir afborgunum dregizt saman, meðal annars vegna þess að flestir útsvarsgreiðendur hafa misst spón úr aski sínum. Fjöldi sveitarfélaga er því hrikalega skuldsettur. Við þessar aðstæður er úrlausnarefni stjórnmálamannanna hvernig á að koma lögbundnum verkefnum sveitarfélaganna, einkum velferðar-, félags- og menntamálum, fyrir innan þrengri fjárhagsramma. Svigrúmið til að lofa nýjum framkvæmdum eða útgjöldum er ekkert. Kjósendur ættu raunar að vara sig alveg sérstaklega á stjórnmálamönnum, sem gefa slík loforð; reynslan af þeim undanfarin ár er slæm. Og þeir ættu alls ekki að kjósa þá, sem reyna að yfirbjóða aðra flokka með kostnaðarsömum hugmyndum um framkvæmdir eða þjónustu. Í þetta sinn ættu kjósendur fremur að kjósa stjórnmálamenn, sem hafa sannfærandi og rökstuddar hugmyndir um hvernig skera megi niður í kostnaði sveitarfélaganna án þess að það komi niður á grundvallarþáttum í velferðarþjónustunni. Þeir ættu að kjósa stjórnmálamenn, sem eru líklegir til að hafa nógu sterk bein til að taka erfiðar ákvarðanir. Helzt ættu þeir að kjósa fólk, sem þorir að ná jafnvægi í rekstrinum án þess að hækka skattana - þótt skattahækkanir séu óvinsælar líta stjórnmálamenn oftast á þær sem auðveldari leið en að skera niður. Síðast en ekki sízt ættu kjósendur í sveitarfélögum landsins að kjósa stjórnmálamenn, sem eru í sveitarstjórnarmálum af alvöru. Staðan er of alvarleg og lýðræðið of mikilvægt til að kjósa spaugframboð. Vantraust á stjórnmálamönnum er útbreitt þessa dagana, en einmitt þá getur verið ástæða til að kjósa þá sem lofa minnstu en eru líklegastir til að standa við orð sín.