Krónan styrkist Óli Kristján Ármannsson skrifar 2. ágúst 2012 06:00 Eftir hrun hefur margt unnist í endurreisn hér á landi. Ekki er þó laust við að sumum merkjum um bættan efnahag fylgi blendnar tilfinningar. Þannig hefur krónan styrkst mjög síðustu daga og er það að sjálfsögðu vel, svo fremi sú styrking skili sér í lægra vöruverði. Þess sjást þó ekki enn merki og er þá sama hvort horft er til nauðsynjavöru, neysluvarnings eða eldsneytisverðs. En þá er í öllu falli örlítið hagkvæmara að fara til útlanda. Skuggi fellur þó á gleðina yfir styrkingu krónunnar við tilhugsunina um að hana megi að öllum líkindum þakka hertum tökum Seðlabanka Íslands á framkvæmd gjaldeyrishafta. Bankanum gengur, að minnsta kosti tímabundið, betur að takmarka flæði gjaldeyris út úr landinu. Þá er innstreymi gjaldeyris vitanlega með mesta móti núna, á háannatíma íslenskrar ferðaþjónustu. Og hafandi reynsluna af sveiflum í gengi krónunnar þá hverfur gleðin yfir styrkingu hennar nú næstum alveg þegar upp rennur fyrir manni það ljós að vitanlega dragi úr gjaldeyrisinnstreyminu þegar líður á haustið og líklega verði þeir sem þannig eru þenkjandi ekki lengi að finna nýjar glufur í varnarmúr Seðlabankans til að stelast með peninga úr landi. Þá segir reynslan manni að tímabundin gengisstyrking hafi að mjög litlu leyti skilað sér í lægra vöruverði og líklegast sé að þeir sem selja okkur hinum innfluttar vörur noti næstu veikingu krónunnar sem fyrirslátt til að auka enn á dýrtíð í landinu. Meirihluti landsmanna virðist hins vegar kunna ágætlega við þetta ástand og er það miður. Í öllu falli virðist ekki nema tiltölulega litlum hluta landsmanna hugnast að leita raunhæfra leiða úr úr þessari hringavitleysu gengissveiflna. Raunhæfu leiðinni fylgir nefnilega aðild að Evrópusambandinu, stuðningur við gjaldmiðilinn frá Seðlabanka Evrópu og upptaka evru þegar fram líða stundir. Afar forvitnilegur var pistill Arthúrs Björgvins Bollasonar í Spegli Útvarpsins í fyrradag um hvernig evrunni hafi fylgt stöðugleiki í Þýskalandi. Benti hann á nýjar tölur efnahagsstofnunar Þýskalands um hvernig laun í landinu hafi síðustu tvo áratugi hækkað tveimur prósentustigum meira en almennt verðlag. Hér þekkjum við hins vegar ekki annað en sveiflur í efnahag og síhækkandi vöruverð. Gjaldeyrishöftin kunna að hafa verið nauðsynleg til að forða skaða í miðju hruni. Núna, á meðan ekki hefur verið mörkuð raunhæf framtíðarstefna í gjaldeyrismálum þjóðarinnar, eru þau hins vegar merki um viðleitni stjórnvalda til að handstýra aðstæðum. Heyrst hefur fleygt að ekki þurfi að furða sig á því að kínverskur fjárfestir skuli vilja hefja hér starfsemi. Líkur sækir líkan heim og líkast til eru kínversk stjórnvöld líka með puttana í hverju smámáli heima fyrir, jafnvel viðskiptum einkaaðila. Fjárfesting á Grímsstöðum á Fjöllum og furðuleg framganga ráðamanna hér sem endurspeglar fullkomið vantraust á öllu lagaumhverfi öðru, er hins vegar smámál hjá óleystum gengisvandanum. Málin tengjast hins vegar því í báðum endurspeglast óstöðugleiki, annars vegar krónunnar og hins vegar pólitískur óstöðugleiki. Á þessum óstöðugleika þarf að ráða bót. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Óli Kr. Ármannsson Mest lesið Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir Skoðun Veistu þitt skýjaspor? Hólmfríður Rut Einarsdóttir,Þóra Rut Jónsdóttir Skoðun
Eftir hrun hefur margt unnist í endurreisn hér á landi. Ekki er þó laust við að sumum merkjum um bættan efnahag fylgi blendnar tilfinningar. Þannig hefur krónan styrkst mjög síðustu daga og er það að sjálfsögðu vel, svo fremi sú styrking skili sér í lægra vöruverði. Þess sjást þó ekki enn merki og er þá sama hvort horft er til nauðsynjavöru, neysluvarnings eða eldsneytisverðs. En þá er í öllu falli örlítið hagkvæmara að fara til útlanda. Skuggi fellur þó á gleðina yfir styrkingu krónunnar við tilhugsunina um að hana megi að öllum líkindum þakka hertum tökum Seðlabanka Íslands á framkvæmd gjaldeyrishafta. Bankanum gengur, að minnsta kosti tímabundið, betur að takmarka flæði gjaldeyris út úr landinu. Þá er innstreymi gjaldeyris vitanlega með mesta móti núna, á háannatíma íslenskrar ferðaþjónustu. Og hafandi reynsluna af sveiflum í gengi krónunnar þá hverfur gleðin yfir styrkingu hennar nú næstum alveg þegar upp rennur fyrir manni það ljós að vitanlega dragi úr gjaldeyrisinnstreyminu þegar líður á haustið og líklega verði þeir sem þannig eru þenkjandi ekki lengi að finna nýjar glufur í varnarmúr Seðlabankans til að stelast með peninga úr landi. Þá segir reynslan manni að tímabundin gengisstyrking hafi að mjög litlu leyti skilað sér í lægra vöruverði og líklegast sé að þeir sem selja okkur hinum innfluttar vörur noti næstu veikingu krónunnar sem fyrirslátt til að auka enn á dýrtíð í landinu. Meirihluti landsmanna virðist hins vegar kunna ágætlega við þetta ástand og er það miður. Í öllu falli virðist ekki nema tiltölulega litlum hluta landsmanna hugnast að leita raunhæfra leiða úr úr þessari hringavitleysu gengissveiflna. Raunhæfu leiðinni fylgir nefnilega aðild að Evrópusambandinu, stuðningur við gjaldmiðilinn frá Seðlabanka Evrópu og upptaka evru þegar fram líða stundir. Afar forvitnilegur var pistill Arthúrs Björgvins Bollasonar í Spegli Útvarpsins í fyrradag um hvernig evrunni hafi fylgt stöðugleiki í Þýskalandi. Benti hann á nýjar tölur efnahagsstofnunar Þýskalands um hvernig laun í landinu hafi síðustu tvo áratugi hækkað tveimur prósentustigum meira en almennt verðlag. Hér þekkjum við hins vegar ekki annað en sveiflur í efnahag og síhækkandi vöruverð. Gjaldeyrishöftin kunna að hafa verið nauðsynleg til að forða skaða í miðju hruni. Núna, á meðan ekki hefur verið mörkuð raunhæf framtíðarstefna í gjaldeyrismálum þjóðarinnar, eru þau hins vegar merki um viðleitni stjórnvalda til að handstýra aðstæðum. Heyrst hefur fleygt að ekki þurfi að furða sig á því að kínverskur fjárfestir skuli vilja hefja hér starfsemi. Líkur sækir líkan heim og líkast til eru kínversk stjórnvöld líka með puttana í hverju smámáli heima fyrir, jafnvel viðskiptum einkaaðila. Fjárfesting á Grímsstöðum á Fjöllum og furðuleg framganga ráðamanna hér sem endurspeglar fullkomið vantraust á öllu lagaumhverfi öðru, er hins vegar smámál hjá óleystum gengisvandanum. Málin tengjast hins vegar því í báðum endurspeglast óstöðugleiki, annars vegar krónunnar og hins vegar pólitískur óstöðugleiki. Á þessum óstöðugleika þarf að ráða bót.
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun