Maður endar í raun alltaf nakinn

„Þetta er svona verk sem er hálf-impróvíserað og mig hefur langað til þess að gera síðan ég var átján ára en aldrei fundist ég tilbúin til þess fyrr en núna,“ segir Gyða Valtýsdóttir um verkið Galagalactic sem hún ætlar að flytja, vædd boga og sellói, á tónleikum í Mengi kl. 9 í kvöld en tónleikarnir eru hluti af Listahátíðinni í Reykjavík. Verkið er óður til eilífðarinnar, snýst í áttu í allar áttir samtímis.

„Ég er með smá fordóma fyrir konseptverkum en engu að síður er þetta eiginlega konseptverk. Það er alltaf gott að mæta fordómum sínum. Ég er mikið að hugleiða tímann þessa dagana og sambandið við hann, hvernig hann hagar sér og hvernig við skynjum hann. Okkur finnst hann alltaf tifa og líða en takturinn breytist stöðugt eftir því hvernig við eigum við hann. Ég sem yfirleitt í rauntíma – ef hann er til – það kallast víst að spinna og ég reyni að nálgast lífið á sama hátt.“

Gyða Valtýsdóttir hóf tónlistarferilinn á táningsaldri með hljómsveitinni múm. Hún yfirgaf sveitina til að einbeita sér að klassísku tónlistarnámi og lærði meðal annars í Rimsky-Korsakov Conservatory í St. Pétursborg og Hochschule für Music í Basel, þar sem hún lauk meistaranámi í sellóleik hjá Thomas Demenga og frjálsum spuna hjá Walter Fähndrich.

„Ég hætti í múm eftir að við gáfum út aðra plötuna okkar, Loksins erum við engin, og hóf nám í Listaháskólanum. Mig langaði að stúdera eitt hljóðfæri alla leið, það var einhver leit að frelsi held ég. En svo vaknaði ég upp einn daginn í klassísku tónlistarnámi í Sviss af öllum stöðum og hugsaði: Var ég ekki að leita að frelsi?

En það getur verið gott að kynnast öllum áttum og andstæðum og verða smá áttavilltur til þess að finna sína leið. Maður lærir og aflærir, afklæðir sig svo og endar í raun alltaf nakinn, en þá er maður búinn að ganga í gengum svona alkemíska umbreytingu. Í þessu verki verð ég einmitt mjög fáklædd,“ segir Gyða og glottir.

Gyða er því að takast á við fjölbreytt og skemmtileg verkefni og vinnan tekur hana víða. „Ég er að vinna mikið með Josephine Foster og var að klára upptökur með Colin Stetson. Ég hef einnig spilað með múm síðustu árin og spila reglulega með manninum mínum, Shahzad Ismaily.“ 

Hún þarf aðeins að hugsa sig um spurð að því hvar hún búi. „Jú, ætli ég búi ekki á Íslandi en annars á ég heima á flakki. Ég fæst við ýmislegt og hef að undanförnu verið að vinna í Marokkó og New York og svo virðist ég oft enda óvart í Istanbúl. Ég veit ekki af hverju.“

Gyða telur að tónlistarheimurinn sé að breytast, þá sérstaklega milli klassískrar og ó-klassískrar tónlistar. „Í raun á þetta við um allt í heiminum, búið er að fara í öfgar með aðskilnað allra greina en nú er allt að renna saman, vísindin eru orðin mystík og mystíkina er nú loksins hægt að útskýra og sanna. Sýndarveruleikinn er orðinn að raunveruleika á sama tíma og við komumst að því að það er ekkert svo raunverulegt við veruleikann. við erum í raun áttavilltar leikandi verur á flakki í tíma og rúmi.“