Spennandi söguminjar við hvert spor í Eyjum Kristján Már Unnarsson skrifar 20. júní 2017 21:45 Fornleifar í Herjólfsdal eru að miklu leyti órannsakaðar og afar spennandi vegna elstu byggðar á Íslandi. Söguminjar í Vestmannaeyjum var viðfangsefni þáttarins Ísland í sumar á Stöð 2 í kvöld, sem sjá má hér að ofan. Þar var Heimaey skoðuð í fylgd Gísla Óskarssonar, kennara og fréttaritara Stöðvar 2, og stiklað á nokkrum atburðum sögunnar, eins og landnámi, kristnitöku, Tyrkjaráni, sjóslysum og barnadauða. Í Herjólfsdal er talið að upphaf byggðar sé í Eyjum og hugsanlega á Íslandi. Gísli Óskarsson, okkar maður í Eyjum, tók þátt í frægri fornleifarannsókn Margrétar Hermanns Auðardóttur fyrir um fjörutíu árum þegar hún taldi sig hafa fundið í Herjólfsdal elsta bæjarstæði á Íslandi, frá því í kringum árið 700. Þær aldursákvarðanir eru umdeildar og hafa verið dregnar í efa. Gísli segir örnefni eins og Vestmannaeyjar og Írskibrunnur benda til að fyrstu íbúar dalsins hafi verið papar og hugsanlega hafi verið írskt klaustur í Eyjum. Hann telur að sögnin um dráp Ingólfs á þrælum Hjörleifs í Vestmannaeyjum sé í raun lýsing á því að Ingólfur hafi drepið írska munka. „Þetta eru í rauninni einhverjar merkustu fornleifar Íslands og stórmerkileg rannsókn sem Margrét framkvæmdi hér. Menn hafa verið að skoða þetta svæði með jarðsjá og fundið fleiri rústir, sem á eftir að skoða. Það er mjög spennandi verkefni og þetta er spennandi staður,” segir Gísli. Við stafkirkjuna á Skansinum rifjum við upp frásögnina af því þegar sendimenn Ólafs Tryggvasonar Noregskonungs, þeir Gissur hvíti og Hjalti Skeggjason, reistu fyrstu kirkju á Íslandi á Hörgaeyri undir Heimakletti skömmu fyrir kristnitökuna árið 1000. Við Skansinn var einnig fyrsta fæðingarheimili byggt á Íslandi, Landlyst, til að vinna bug á skelfilegum ungbarnadauða í Eyjum. Skansinn var upphaflega reistur árið 1586 til að verjast ræningjum en dugði þó ekki í Tyrkjaráninu árið 1627. Sjóræningjarnir eru taldir hafa drepið 36 manns en rænt um 240 sem þeir hnepptu í þrældóm. Þrátt fyrir grimmilegar misþyrmingar ræningjanna hefur varðveist sögn um að þeir hafi hlíft móður sem alið hafði barn við Sængurkonustein. Einn ræningjanna hafi breitt skikkju yfir konuna og barnið. Saga Vestmannaeyja er einnig mörkuð hörmulegum sjóslysum en jafnframt björgunarafrekum. Á Ofanleitishamri er minnisvarði um einhverja mestu hetjudáðina þegar vélbáturinn Sigríður strandaði í febrúar árið 1928 og brotnaði í spón. Skipverjarnir fimm komust upp á syllu undir lóðréttu berginu og biðu þar alla nóttina í fannfergi og foráttubrimi. Einn þeirra, Jón Vigfússon, kleif þá hamarinn og sótti hjálp sem varð til þess að allir björguðust. Kristín Jóhannsdóttir, forstöðumaður Eldheima.Stöð 2/Arnar Halldórsson. Sagan um það hvernig bærinn lifði af eldgosið árið 1973 þykir mörgum einnig kraftaverk. Hvernig Eyjamenn sýna gestum sínum hina mögnuðu sögu Heimaeyjargossins fjöllum við um í þættinum Ísland í sumar næsta þriðjudag eftir viku. Þá verða Eldheimar heimsóttir í fylgd Kristínar Jóhannsdóttur og forvitnilegir staðir skoðaðir í nýja hrauninu með Gísla Óskarssyni. Fornminjar Vestmannaeyjar Heimaeyjargosið 1973 Tengdar fréttir Ísland numið á árunum 700 til 750 Margrét Hermanns Auðardóttir segir bæði fornleifarannsóknir og frjógreiningar hafa staðfest að Ísland var numið mun fyrr en opinberlega er viðurkennt. Hún telur tregðu sagnfræðinga um að kenna að Íslandssagan sé ekki endurskrifuð. 16. mars 2009 19:06 Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Vaktin: Totur farnar að teygja sig til norðurs Innlent Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Innlent Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Innlent Segir íbúafundinn ekki hafa verið nægilega upplýsandi Innlent „Allt athafnasvæði Bláa lónsins er innan varnargarða“ Innlent Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Innlent Með hundruð kílóa af þýfi heima hjá sér Innlent Ákærður fyrir að nauðga og myrða þrettán ára stúlku Erlent Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Innlent Fleiri fréttir Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Tilbúin að aflýsa verkföllum í fjórum leikskólum Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Boða verkföll í tíu leikskólum í desember Í beinni frá gosstöðvum, undrun á vegferð seðlabankans og lokasprettur Atburðarás gærdagsins í myndum Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Virkni í þremur gígum og mest í miðjunni Mikill meirihluti vill ekki sjá sjókvíaeldi í Seyðisfirði Segir íbúafundinn ekki hafa verið nægilega upplýsandi FA klagar Willum Þór til umboðsmanns Með hundruð kílóa af þýfi heima hjá sér Bílar og byggingariðnaður losar mest í Reykjavík „Allt athafnasvæði Bláa lónsins er innan varnargarða“ Rokk og ról í Rockville holunni frestast fram í janúar Framsókn með þriggja prósenta fylgi í borginni Gist í um tuttugu húsum í Grindavík Njarðvíkuræðin heldur sem stendur og vaxtakjörin útskýrð á mannamáli Útkall vegna reyks við Borgarholtsbraut Ekki þörf enn á að stækka varnargarða við Bláa lónið Bein útsending: Heilbrigðisstarfsfólk grillar frambjóðendur Meirihluti styður verkfallsaðgerðir kennara Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Stöðug virkni í nótt og og litlar breytingar Hótaði heimilismönnum með skærum Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Sjá meira
Fornleifar í Herjólfsdal eru að miklu leyti órannsakaðar og afar spennandi vegna elstu byggðar á Íslandi. Söguminjar í Vestmannaeyjum var viðfangsefni þáttarins Ísland í sumar á Stöð 2 í kvöld, sem sjá má hér að ofan. Þar var Heimaey skoðuð í fylgd Gísla Óskarssonar, kennara og fréttaritara Stöðvar 2, og stiklað á nokkrum atburðum sögunnar, eins og landnámi, kristnitöku, Tyrkjaráni, sjóslysum og barnadauða. Í Herjólfsdal er talið að upphaf byggðar sé í Eyjum og hugsanlega á Íslandi. Gísli Óskarsson, okkar maður í Eyjum, tók þátt í frægri fornleifarannsókn Margrétar Hermanns Auðardóttur fyrir um fjörutíu árum þegar hún taldi sig hafa fundið í Herjólfsdal elsta bæjarstæði á Íslandi, frá því í kringum árið 700. Þær aldursákvarðanir eru umdeildar og hafa verið dregnar í efa. Gísli segir örnefni eins og Vestmannaeyjar og Írskibrunnur benda til að fyrstu íbúar dalsins hafi verið papar og hugsanlega hafi verið írskt klaustur í Eyjum. Hann telur að sögnin um dráp Ingólfs á þrælum Hjörleifs í Vestmannaeyjum sé í raun lýsing á því að Ingólfur hafi drepið írska munka. „Þetta eru í rauninni einhverjar merkustu fornleifar Íslands og stórmerkileg rannsókn sem Margrét framkvæmdi hér. Menn hafa verið að skoða þetta svæði með jarðsjá og fundið fleiri rústir, sem á eftir að skoða. Það er mjög spennandi verkefni og þetta er spennandi staður,” segir Gísli. Við stafkirkjuna á Skansinum rifjum við upp frásögnina af því þegar sendimenn Ólafs Tryggvasonar Noregskonungs, þeir Gissur hvíti og Hjalti Skeggjason, reistu fyrstu kirkju á Íslandi á Hörgaeyri undir Heimakletti skömmu fyrir kristnitökuna árið 1000. Við Skansinn var einnig fyrsta fæðingarheimili byggt á Íslandi, Landlyst, til að vinna bug á skelfilegum ungbarnadauða í Eyjum. Skansinn var upphaflega reistur árið 1586 til að verjast ræningjum en dugði þó ekki í Tyrkjaráninu árið 1627. Sjóræningjarnir eru taldir hafa drepið 36 manns en rænt um 240 sem þeir hnepptu í þrældóm. Þrátt fyrir grimmilegar misþyrmingar ræningjanna hefur varðveist sögn um að þeir hafi hlíft móður sem alið hafði barn við Sængurkonustein. Einn ræningjanna hafi breitt skikkju yfir konuna og barnið. Saga Vestmannaeyja er einnig mörkuð hörmulegum sjóslysum en jafnframt björgunarafrekum. Á Ofanleitishamri er minnisvarði um einhverja mestu hetjudáðina þegar vélbáturinn Sigríður strandaði í febrúar árið 1928 og brotnaði í spón. Skipverjarnir fimm komust upp á syllu undir lóðréttu berginu og biðu þar alla nóttina í fannfergi og foráttubrimi. Einn þeirra, Jón Vigfússon, kleif þá hamarinn og sótti hjálp sem varð til þess að allir björguðust. Kristín Jóhannsdóttir, forstöðumaður Eldheima.Stöð 2/Arnar Halldórsson. Sagan um það hvernig bærinn lifði af eldgosið árið 1973 þykir mörgum einnig kraftaverk. Hvernig Eyjamenn sýna gestum sínum hina mögnuðu sögu Heimaeyjargossins fjöllum við um í þættinum Ísland í sumar næsta þriðjudag eftir viku. Þá verða Eldheimar heimsóttir í fylgd Kristínar Jóhannsdóttur og forvitnilegir staðir skoðaðir í nýja hrauninu með Gísla Óskarssyni.
Fornminjar Vestmannaeyjar Heimaeyjargosið 1973 Tengdar fréttir Ísland numið á árunum 700 til 750 Margrét Hermanns Auðardóttir segir bæði fornleifarannsóknir og frjógreiningar hafa staðfest að Ísland var numið mun fyrr en opinberlega er viðurkennt. Hún telur tregðu sagnfræðinga um að kenna að Íslandssagan sé ekki endurskrifuð. 16. mars 2009 19:06 Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Vaktin: Totur farnar að teygja sig til norðurs Innlent Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Innlent Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Innlent Segir íbúafundinn ekki hafa verið nægilega upplýsandi Innlent „Allt athafnasvæði Bláa lónsins er innan varnargarða“ Innlent Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Innlent Með hundruð kílóa af þýfi heima hjá sér Innlent Ákærður fyrir að nauðga og myrða þrettán ára stúlku Erlent Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Innlent Fleiri fréttir Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Tilbúin að aflýsa verkföllum í fjórum leikskólum Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Boða verkföll í tíu leikskólum í desember Í beinni frá gosstöðvum, undrun á vegferð seðlabankans og lokasprettur Atburðarás gærdagsins í myndum Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Virkni í þremur gígum og mest í miðjunni Mikill meirihluti vill ekki sjá sjókvíaeldi í Seyðisfirði Segir íbúafundinn ekki hafa verið nægilega upplýsandi FA klagar Willum Þór til umboðsmanns Með hundruð kílóa af þýfi heima hjá sér Bílar og byggingariðnaður losar mest í Reykjavík „Allt athafnasvæði Bláa lónsins er innan varnargarða“ Rokk og ról í Rockville holunni frestast fram í janúar Framsókn með þriggja prósenta fylgi í borginni Gist í um tuttugu húsum í Grindavík Njarðvíkuræðin heldur sem stendur og vaxtakjörin útskýrð á mannamáli Útkall vegna reyks við Borgarholtsbraut Ekki þörf enn á að stækka varnargarða við Bláa lónið Bein útsending: Heilbrigðisstarfsfólk grillar frambjóðendur Meirihluti styður verkfallsaðgerðir kennara Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Stöðug virkni í nótt og og litlar breytingar Hótaði heimilismönnum með skærum Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Sjá meira
Ísland numið á árunum 700 til 750 Margrét Hermanns Auðardóttir segir bæði fornleifarannsóknir og frjógreiningar hafa staðfest að Ísland var numið mun fyrr en opinberlega er viðurkennt. Hún telur tregðu sagnfræðinga um að kenna að Íslandssagan sé ekki endurskrifuð. 16. mars 2009 19:06