Þráttað um vernd lögaðila gegn endurtekinni málsmeðferð Jóhann Óli Eiðsson skrifar 15. september 2018 07:45 Málflutningur fór fram í Hæstarétti á þriðjudag og mun dómur liggja fyrir á næstu vikum. Vísir/Eyþór Deilt var um það í málflutningi í Hæstarétti í vikunni hvort lögaðilar njóti verndar ákvæðis mannréttindasáttmála Evrópu (MSE) sem kveður á um bann við endurtekinni málsmeðferð. Lengi hefur það tíðkast í íslenskum rétti að refsing við skattalagabrotum sé tvöföld, það er annars vegar sekt eða álag sem mönnum er gert að greiða hjá skattayfirvöldum og hins vegar rekstur sakamáls fyrir dómstólum. Með tveimur dómum Mannréttindadómstóls Evrópu (MDE), í fyrsta lagi í máli gegn Noregi árið 2016 og öðru lagi í máli Jóns Ásgeirs Jóhannessonar og Tryggva Jónssonar, var því slegið föstu að ákvæði MSE útilokaði ekki að fjallað væri um brot í tveimur aðskildum málum að ákveðnum skilyrðum fullnægðum. Síðasta haust kvað Hæstiréttur upp dóm þar sem kveðið var á um hvaða skilyrði þyrftu að vera uppfyllt til að slíkt væri heimilt. Síðan þá hafa verið kveðnir upp dómar og frávísunarúrskurðir í héraði og Landsrétti á grundvelli þess dóms. Málið sem flutt var í Hæstarétti í vikunni er slíkt mál. Í Landsrétti í maí var kveðinn upp dómur í máli ákæruvaldsins gegn fjórum félögum og framkvæmdastjóra þeirra en virðisaukaskattskýrslum fyrir árið 2011 var ekki skilað af þeirra hálfu. Niðurstaða Landsréttar var sú að þætti félaganna fjögurra var vísað frá dómi vegna endurtekinnar málsmeðferðar í andstöðu við MSE. Framkvæmdastjórinn var dæmdur í átta mánaða fangelsi og til greiðslu 16,4 milljóna sektar þar sem þáttur hans hafði ekki verið til skoðunar á stjórnsýslustigi.Helgi Magnús Gunnarsson vararíkissaksóknari.Ríkissaksóknari sótti um kæruleyfi til Hæstaréttar til að fá frávísunina endurskoðaða. Er sú krafa byggð á tvenns konar rökum. Annars vegar á því að í þessu máli sé um virðisaukaskatt að ræða en ekki tekjuskatt líkt og í dómi Hæstaréttar frá síðasta hausti. Í lögum um tekjuskatt sé veitt heimild til að leggja álag á skattstofn sé ekki talið fram innan tilskilins frests eða ef annmarkar eru á skattframtali. Framkvæmdin í virðisaukaskattsmálum sé allt öðruvísi. Þar leggist eitt prósent álag á fyrir hvern dag sem skil dragast, þó að hámarki tíu prósent. „Það álag er lagt sjálfkrafa á af tölvu og því kemur í raun ekki til ákvörðunar þar um,“ sagði Helgi Magnús Gunnarsson vararíkissaksóknari í málflutningsræðu sinni. Álag samkvæmt virðisaukaskattslögum beri því einkenni dráttarvaxta en ekki refsiákvörðunar. Hin rök ákæruvaldsins snúa að því að ekki sé ljóst hvort lögaðilar njóti þeirrar verndar sem kveðið er á um í umræddu ákvæði MSE. Málið hafi verið kært til Hæstaréttar til að fá úr því skorið. „MSE er að stórum hluta þögull um lögaðila og mörg réttindi sáttmálans eru þess eðlis að lögaðilar geti notið þeirra,“ sagði Helgi. „Félög geta illa látið sér líða illa yfir því hvort þau hafi fengið tvöfalda málsmeðferð eður ei.“ Björgvin Þorsteinsson, verjandi félaganna fjögurra, vísaði á móti í Ne bis im idem, rit Róberts Spanó dómara við MDE, þar sem segir að óumdeilt sé að lögaðilar njóti þessarar verndar. Einnig gerði hann að umræðuefni ójafnvægi sem hann telur felast í því að ákæruvaldið hafi fengið samþykkt kæruleyfi vegna frávísunarinnar en ekki hafi verið fallist á áfrýjunarleyfi vegna efnisdómsins. Skjólstæðingi hans sé líklega sá kostur nauðugur að leita til MDE vegna þessa. Dómur Hæstaréttar er væntanlegur á næstu vikum. Birtist í Fréttablaðinu Dómsmál Mest lesið Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Innlent Missti stjórn á bílnum og keyrði á fimm Erlent Málið áfall fyrir embættið Innlent Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent Ráðherra vill að leigubílsstjórar tali íslensku Innlent Fjölmiðlanefnd tekur fyrir umfjöllun Fréttarinnar Innlent Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Innlent Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Innlent Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Innlent Mál Ásthildar Lóu krufið fyrir opnum tjöldum Innlent Fleiri fréttir Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Kristófer Breki nýr formaður Vöku Skýrsla starfshóps um lagaumgjörð hvalveiða tilbúin Gætu þurft að endurskoða aukastörf lögreglumanna Mjöll Snæsdóttir er látin Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Jafnréttisstofa krefur Ingu Sæland um útskýringu á vali á stjórnarmönnum „Það er ekkert til sem heitir að heita trúnaði um fundarbeiðni“ Fjölmiðlanefnd tekur fyrir umfjöllun Fréttarinnar Ráðherra vill að leigubílsstjórar tali íslensku Mál Ásthildar Lóu krufið fyrir opnum tjöldum Vill að þingflokkar vinni saman að því að stytta frí þingmanna Mikilvægt að vita hvar og hvernig réttar upplýsingar fást í krísuástandi Málið áfall fyrir embættið Skiptar skoðanir á stöðvarskyldu: „Held að enginn vilji hverfa aftur í það ástand“ „Miklu svakalegra en ég gerði mér grein fyrir“ Njósnaaðgerðir sagðar tengjast deilum tveggja af auðugustu mönnum landsins Boðar brottfararstöð fyrir hælisleitendur Óttaðist hið versta þegar allar tengingar rofnuðu Furðar sig á umdeildri Exit-auglýsingu og hækkar veiðigjöldin Selfyssingar buðu lægst í brúasmíði á Vestfjörðum Hræðilegt að missa samskipti við umheiminn og veiðigjöldin Varðstjóri leystur undan vinnuskyldu vegna gruns um njósnir Vesturbæingar búa sig undir fjögurra vikna sundlaugarlokun Mikill reykur vegna elds í bílatætara Vill taka upp stöðvarskyldu tveimur árum eftir að hún var afnumin Ný stjórn Ríkisútvarpsins kjörin Sjá meira
Deilt var um það í málflutningi í Hæstarétti í vikunni hvort lögaðilar njóti verndar ákvæðis mannréttindasáttmála Evrópu (MSE) sem kveður á um bann við endurtekinni málsmeðferð. Lengi hefur það tíðkast í íslenskum rétti að refsing við skattalagabrotum sé tvöföld, það er annars vegar sekt eða álag sem mönnum er gert að greiða hjá skattayfirvöldum og hins vegar rekstur sakamáls fyrir dómstólum. Með tveimur dómum Mannréttindadómstóls Evrópu (MDE), í fyrsta lagi í máli gegn Noregi árið 2016 og öðru lagi í máli Jóns Ásgeirs Jóhannessonar og Tryggva Jónssonar, var því slegið föstu að ákvæði MSE útilokaði ekki að fjallað væri um brot í tveimur aðskildum málum að ákveðnum skilyrðum fullnægðum. Síðasta haust kvað Hæstiréttur upp dóm þar sem kveðið var á um hvaða skilyrði þyrftu að vera uppfyllt til að slíkt væri heimilt. Síðan þá hafa verið kveðnir upp dómar og frávísunarúrskurðir í héraði og Landsrétti á grundvelli þess dóms. Málið sem flutt var í Hæstarétti í vikunni er slíkt mál. Í Landsrétti í maí var kveðinn upp dómur í máli ákæruvaldsins gegn fjórum félögum og framkvæmdastjóra þeirra en virðisaukaskattskýrslum fyrir árið 2011 var ekki skilað af þeirra hálfu. Niðurstaða Landsréttar var sú að þætti félaganna fjögurra var vísað frá dómi vegna endurtekinnar málsmeðferðar í andstöðu við MSE. Framkvæmdastjórinn var dæmdur í átta mánaða fangelsi og til greiðslu 16,4 milljóna sektar þar sem þáttur hans hafði ekki verið til skoðunar á stjórnsýslustigi.Helgi Magnús Gunnarsson vararíkissaksóknari.Ríkissaksóknari sótti um kæruleyfi til Hæstaréttar til að fá frávísunina endurskoðaða. Er sú krafa byggð á tvenns konar rökum. Annars vegar á því að í þessu máli sé um virðisaukaskatt að ræða en ekki tekjuskatt líkt og í dómi Hæstaréttar frá síðasta hausti. Í lögum um tekjuskatt sé veitt heimild til að leggja álag á skattstofn sé ekki talið fram innan tilskilins frests eða ef annmarkar eru á skattframtali. Framkvæmdin í virðisaukaskattsmálum sé allt öðruvísi. Þar leggist eitt prósent álag á fyrir hvern dag sem skil dragast, þó að hámarki tíu prósent. „Það álag er lagt sjálfkrafa á af tölvu og því kemur í raun ekki til ákvörðunar þar um,“ sagði Helgi Magnús Gunnarsson vararíkissaksóknari í málflutningsræðu sinni. Álag samkvæmt virðisaukaskattslögum beri því einkenni dráttarvaxta en ekki refsiákvörðunar. Hin rök ákæruvaldsins snúa að því að ekki sé ljóst hvort lögaðilar njóti þeirrar verndar sem kveðið er á um í umræddu ákvæði MSE. Málið hafi verið kært til Hæstaréttar til að fá úr því skorið. „MSE er að stórum hluta þögull um lögaðila og mörg réttindi sáttmálans eru þess eðlis að lögaðilar geti notið þeirra,“ sagði Helgi. „Félög geta illa látið sér líða illa yfir því hvort þau hafi fengið tvöfalda málsmeðferð eður ei.“ Björgvin Þorsteinsson, verjandi félaganna fjögurra, vísaði á móti í Ne bis im idem, rit Róberts Spanó dómara við MDE, þar sem segir að óumdeilt sé að lögaðilar njóti þessarar verndar. Einnig gerði hann að umræðuefni ójafnvægi sem hann telur felast í því að ákæruvaldið hafi fengið samþykkt kæruleyfi vegna frávísunarinnar en ekki hafi verið fallist á áfrýjunarleyfi vegna efnisdómsins. Skjólstæðingi hans sé líklega sá kostur nauðugur að leita til MDE vegna þessa. Dómur Hæstaréttar er væntanlegur á næstu vikum.
Birtist í Fréttablaðinu Dómsmál Mest lesið Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Innlent Missti stjórn á bílnum og keyrði á fimm Erlent Málið áfall fyrir embættið Innlent Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent Ráðherra vill að leigubílsstjórar tali íslensku Innlent Fjölmiðlanefnd tekur fyrir umfjöllun Fréttarinnar Innlent Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Innlent Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Innlent Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Innlent Mál Ásthildar Lóu krufið fyrir opnum tjöldum Innlent Fleiri fréttir Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Kristófer Breki nýr formaður Vöku Skýrsla starfshóps um lagaumgjörð hvalveiða tilbúin Gætu þurft að endurskoða aukastörf lögreglumanna Mjöll Snæsdóttir er látin Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Jafnréttisstofa krefur Ingu Sæland um útskýringu á vali á stjórnarmönnum „Það er ekkert til sem heitir að heita trúnaði um fundarbeiðni“ Fjölmiðlanefnd tekur fyrir umfjöllun Fréttarinnar Ráðherra vill að leigubílsstjórar tali íslensku Mál Ásthildar Lóu krufið fyrir opnum tjöldum Vill að þingflokkar vinni saman að því að stytta frí þingmanna Mikilvægt að vita hvar og hvernig réttar upplýsingar fást í krísuástandi Málið áfall fyrir embættið Skiptar skoðanir á stöðvarskyldu: „Held að enginn vilji hverfa aftur í það ástand“ „Miklu svakalegra en ég gerði mér grein fyrir“ Njósnaaðgerðir sagðar tengjast deilum tveggja af auðugustu mönnum landsins Boðar brottfararstöð fyrir hælisleitendur Óttaðist hið versta þegar allar tengingar rofnuðu Furðar sig á umdeildri Exit-auglýsingu og hækkar veiðigjöldin Selfyssingar buðu lægst í brúasmíði á Vestfjörðum Hræðilegt að missa samskipti við umheiminn og veiðigjöldin Varðstjóri leystur undan vinnuskyldu vegna gruns um njósnir Vesturbæingar búa sig undir fjögurra vikna sundlaugarlokun Mikill reykur vegna elds í bílatætara Vill taka upp stöðvarskyldu tveimur árum eftir að hún var afnumin Ný stjórn Ríkisútvarpsins kjörin Sjá meira
Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent
Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent