Tíðarandinn nær jafnvel í gegn í kirkjugörðunum Gunnþóra Gunnarsdóttir skrifar 11. desember 2018 09:00 Heimir segir Hólavallakirkjugarð draga dám af borgarskipulaginu. Fréttablaðið/Stefán Hólavallakirkjugarði hefur aldrei verið raskað, við eigum enn fyrstu gröfina og vitum hvar hún er,“ segir Heimir Björn Janusarson, umsjónarmaður kirkjugarðsins við Suðurgötu sem tekinn var í notkun í nóvember 1838 og er því rétt rúmlega 180 ára. Hólavallagarður tók við af Víkurgarði sem síðar hlaut nafnið Fógetagarður og er umdeildur staður á horni Aðalstrætis og Kirkjustrætis. Þar segir Heimir Björn fólk hafa verið grafið á fólk ofan í um 1.000 ár. Sami háttur hafi verið hafður á úti um alla Evrópu. Hann minnir á að við eigum fleiri gamla kirkjugarða í Reykjavík, til dæmis í Laugarnesi, Gufunesi og í Skógarseli í Breiðholti. Þeim hafi öllum verið raskað á einhvern hátt. „En sínotkun á kirkjugörðum lagðist af þegar menn áttuðu sig á sjúkdómahættu og meiri helgi var viðhöfð,“ lýsir hann. Fjöldi Íslendinga hefur verið til moldar borinn í Hólavallagarði, jafnvel fram á 21. öld og þá í gamla frátekna fjölskyldugrafreiti. Heimir Björn segir skipulag garðsins sýna vissa þróun og heldur því fram að kirkjugarðar Reykjavíkur endurspegli borgarskipulagið að vissu leyti. „Þegar beinar línur myndast í Reykjavík, birtast líka beinar línur í kirkjugarðinum. Þegar götur eru gerðar í borginni verða líka til götur í kirkjugarðinum og þegar götur borgarinnar verða steinsteyptar, þá kemur líka steypa í kirkjugarðinn. Að ganga götuna sem liggur syðst í Hólavallagarði er eins og að ganga niður Snorrabrautina, þar sem Bergþórugata, Njálsgata og Grettisgata koma þvert á hana með sínum rammbyggðu húsum, nákvæmlega eins og steyptu reitirnir eru í garðinum.“ Í kirkjugarðinum í Grafarvogi er þetta svipað, að sögn Heimis Björns. „Grafarvogsgarðurinn er hannaður á áttunda áratug síðustu aldar, á sama tíma og hverfið í kring og þá snerist allt um bíla. Mörg bílastæði eru við hvert hús og í garðinum átti að vera hægt að keyra að hverju leiði. Nú hefur því verið breytt. Tíðarandinn nær alls staðar í gegn.“ Birtist í Fréttablaðinu Skipulag Mest lesið Á að pína sig í að stunda kynlíf til að minnka líkur á framhjáhaldi? Lífið Stjörnulífið: „Virkilega slæm vika fyrir all my haters“ Lífið Fór of nálægt arineldi og kveikti í andlitinu sínu Lífið Lára flakkar heimshorna á milli í einkaflugvél með lyfjaprinsinum Lífið Hlýlegt einbýli úr smiðju Rutar Kára Lífið Þraukuðu saman í tvo mánuði Lífið Nýr erfingi á leiðinni í Bretlandi Lífið Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Menning Kenningar á kreik eftir ásakanir um kynferðisbrot Al-Fayed Lífið Útilokar ekki að bjóða sig aftur fram Lífið Fleiri fréttir Á að pína sig í að stunda kynlíf til að minnka líkur á framhjáhaldi? Fór of nálægt arineldi og kveikti í andlitinu sínu Hlýlegt einbýli úr smiðju Rutar Kára Lára flakkar heimshorna á milli í einkaflugvél með lyfjaprinsinum Þraukuðu saman í tvo mánuði Nýr erfingi á leiðinni í Bretlandi „Herra kerran er til sölu“ Jákvæðni í algleymingi á Bylgjunni þessa vikuna Laufey og Júnía í fremstu röð í París Áttu að nefna kvenmannsnöfn sem byrja á D og F Flogið þangað sem enginn kemst nema í draumi „Stolt af mínum konum sem geisluðu af gleði“ Fóru líka upp á eiginkonuna fyrir besta útsýni landsins Draumkennt brúðkaup á Sardiníu Stórborgar fílingur í sögufrægu húsi Jóns Davíðs og Birgittu Ekki lengur undir sérstöku eftirliti Draumadrengur Söndru og Hilmars kominn í heiminn Halda styrktartónleika fyrir fjölskyldu Kolfinnu Eldeyjar Kenningar á kreik eftir ásakanir um kynferðisbrot Al-Fayed Persónulegt áfall varð kveikjan að laginu Útilokar ekki að bjóða sig aftur fram Lætur nettröllin ekki hafa áhrif á sjálfsmyndina Stjörnulífið: „Virkilega slæm vika fyrir all my haters“ Inga Lind gengin út Tekst á við lífið sem einhverf mamma með langveikt barn Lítil tengsl við okkar innri kynveru koma niður á kynlífinu Kántrígoðsögnin Kris Kristoffersson látin 105 ára og syngur í kór - Sérrí og Baileys eftir æfingu Beverly Hills Cop-stjarnan John Ashton er látin Elti drauminn og flutti um borð í húsbíl Sjá meira
Hólavallakirkjugarði hefur aldrei verið raskað, við eigum enn fyrstu gröfina og vitum hvar hún er,“ segir Heimir Björn Janusarson, umsjónarmaður kirkjugarðsins við Suðurgötu sem tekinn var í notkun í nóvember 1838 og er því rétt rúmlega 180 ára. Hólavallagarður tók við af Víkurgarði sem síðar hlaut nafnið Fógetagarður og er umdeildur staður á horni Aðalstrætis og Kirkjustrætis. Þar segir Heimir Björn fólk hafa verið grafið á fólk ofan í um 1.000 ár. Sami háttur hafi verið hafður á úti um alla Evrópu. Hann minnir á að við eigum fleiri gamla kirkjugarða í Reykjavík, til dæmis í Laugarnesi, Gufunesi og í Skógarseli í Breiðholti. Þeim hafi öllum verið raskað á einhvern hátt. „En sínotkun á kirkjugörðum lagðist af þegar menn áttuðu sig á sjúkdómahættu og meiri helgi var viðhöfð,“ lýsir hann. Fjöldi Íslendinga hefur verið til moldar borinn í Hólavallagarði, jafnvel fram á 21. öld og þá í gamla frátekna fjölskyldugrafreiti. Heimir Björn segir skipulag garðsins sýna vissa þróun og heldur því fram að kirkjugarðar Reykjavíkur endurspegli borgarskipulagið að vissu leyti. „Þegar beinar línur myndast í Reykjavík, birtast líka beinar línur í kirkjugarðinum. Þegar götur eru gerðar í borginni verða líka til götur í kirkjugarðinum og þegar götur borgarinnar verða steinsteyptar, þá kemur líka steypa í kirkjugarðinn. Að ganga götuna sem liggur syðst í Hólavallagarði er eins og að ganga niður Snorrabrautina, þar sem Bergþórugata, Njálsgata og Grettisgata koma þvert á hana með sínum rammbyggðu húsum, nákvæmlega eins og steyptu reitirnir eru í garðinum.“ Í kirkjugarðinum í Grafarvogi er þetta svipað, að sögn Heimis Björns. „Grafarvogsgarðurinn er hannaður á áttunda áratug síðustu aldar, á sama tíma og hverfið í kring og þá snerist allt um bíla. Mörg bílastæði eru við hvert hús og í garðinum átti að vera hægt að keyra að hverju leiði. Nú hefur því verið breytt. Tíðarandinn nær alls staðar í gegn.“
Birtist í Fréttablaðinu Skipulag Mest lesið Á að pína sig í að stunda kynlíf til að minnka líkur á framhjáhaldi? Lífið Stjörnulífið: „Virkilega slæm vika fyrir all my haters“ Lífið Fór of nálægt arineldi og kveikti í andlitinu sínu Lífið Lára flakkar heimshorna á milli í einkaflugvél með lyfjaprinsinum Lífið Hlýlegt einbýli úr smiðju Rutar Kára Lífið Þraukuðu saman í tvo mánuði Lífið Nýr erfingi á leiðinni í Bretlandi Lífið Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Menning Kenningar á kreik eftir ásakanir um kynferðisbrot Al-Fayed Lífið Útilokar ekki að bjóða sig aftur fram Lífið Fleiri fréttir Á að pína sig í að stunda kynlíf til að minnka líkur á framhjáhaldi? Fór of nálægt arineldi og kveikti í andlitinu sínu Hlýlegt einbýli úr smiðju Rutar Kára Lára flakkar heimshorna á milli í einkaflugvél með lyfjaprinsinum Þraukuðu saman í tvo mánuði Nýr erfingi á leiðinni í Bretlandi „Herra kerran er til sölu“ Jákvæðni í algleymingi á Bylgjunni þessa vikuna Laufey og Júnía í fremstu röð í París Áttu að nefna kvenmannsnöfn sem byrja á D og F Flogið þangað sem enginn kemst nema í draumi „Stolt af mínum konum sem geisluðu af gleði“ Fóru líka upp á eiginkonuna fyrir besta útsýni landsins Draumkennt brúðkaup á Sardiníu Stórborgar fílingur í sögufrægu húsi Jóns Davíðs og Birgittu Ekki lengur undir sérstöku eftirliti Draumadrengur Söndru og Hilmars kominn í heiminn Halda styrktartónleika fyrir fjölskyldu Kolfinnu Eldeyjar Kenningar á kreik eftir ásakanir um kynferðisbrot Al-Fayed Persónulegt áfall varð kveikjan að laginu Útilokar ekki að bjóða sig aftur fram Lætur nettröllin ekki hafa áhrif á sjálfsmyndina Stjörnulífið: „Virkilega slæm vika fyrir all my haters“ Inga Lind gengin út Tekst á við lífið sem einhverf mamma með langveikt barn Lítil tengsl við okkar innri kynveru koma niður á kynlífinu Kántrígoðsögnin Kris Kristoffersson látin 105 ára og syngur í kór - Sérrí og Baileys eftir æfingu Beverly Hills Cop-stjarnan John Ashton er látin Elti drauminn og flutti um borð í húsbíl Sjá meira