Mannslífum bjargað með skóla fyrir trans börn Stefán Rafn Sigurbjörnsson skrifar 11. febrúar 2019 11:00 Í íhaldsömu Chilesku samfélagi eiga börn sem sýna ódæmigerða kyntjáningu gjarnan erfitt uppdráttar. Skólakerfið í Chile hefur ekki getað tekið með viðunandi hætti á móti þessum börnum og þau gjarnan lögð í einelti af samnemendum og jafnvel starfsfólki. Eftir áralöng mótmæli og áhyggjur foreldra trans barna og ungmenna í Chile var settur á laggirnar sérstakur skóli fyrir trans börn. Hann var stofnaður árið 2017 og er fjármagnaður með einkaframlögum. „Krakkarnir í gamla skólanum komu mjög illa fram við mig,“ segir hin 16 ára gamla Angela í samtali við AP fréttastofuna en hún er trans stúlka. „Þau ýttu mér og stríddu og á tímabili íhugaði ég sjáfsvíg. Ég sagði mömmu minni að ég hafði séð frétt um stelpu sem hafði framið sjálfsvíg eftir einelti. Ég sagði henni að mér liði þannig, að mig langaði að deyja og ekki vera til lengur.“ Angela fíflast í yngri skólafélaga sínum Lauru. Violeta fylgist með. Angela íhugaði sjálfsvíg vegna þess eineltis sem hún varð fyrir sem transmanneskja í hefðbundna skólakerfinu.AP/Esteban FelixEftir nokkur ár af fordómum og einelti fékk hún aðgang að hinum nýstofnaða skóla í Santiago, höfuðborg Chile. Hún segir það hafa fært sér von. Um 20 trans börn og unglingar á aldrinum 6 til 17 ára ganga í skólann og þrátt fyrir að rýmið sé lítið og peningar séu af skornum skammti eru börnin hamingjusamari, afslappaðri og gengur betur í skóla fyrir vikið. Foreldrar eru fegnir þessu úrræði fyrir börnin sín þar sem hefðbundnir skólar mættu ekki þörfum þeirra. „Hann var að glata sjálfsmynd sinni,“ segir Gabriel Astete, faðir Alexis, trans barns sem gengur í skólann. „Hann skammaðist sín fyrir að vera transgender af því að hann passaði ekki neinstaðar inn. Kennararnir í gamla skólanum hans neyddu hann til að fara á kvennaklósettið á meðan hann vildi frekar nýta strákaklósettið. Sjálfstraustið var mjög lágt í gamla skólanum“ „Þetta er að bjarga mannslífum á þessum stað,“ segir Sigríður Birna Valsdóttir fjölskyldufræðingur og ráðgjafi hjá Samtökunum 78 um trans skólann í Santiago. „Börn sem hafa ekki náð að vera þau sjálf og ekki fengið að vera þau sjálf eru þarna loksins að geta það og eru ekki að lenda í áreiti.“Sigríður Birna Valsdóttir fjölskyldufræðingur og ráðgjafi hjá Samtökunum 78 segir að álíka úrræði og í chile óþarfi á Íslandi. Skólakerfið sé yfirleitt til fyrirmyndar.Mynd/SkjáskotHún segir að á Íslandi sé sagan önnur og telur úrræði á borð við sérskóla fyrir trans fólk ekki réttu lausnina miðað við hvar íslenskt samfélag sé statt í þessum efnum. „Ég held að það sé mun mikilvægara að við tökum öll þátt í því að gera heiminn betri.“ Hún segir að yfirleitt sé skólakerfið á Íslandi með opinn huga gagnvart þessu viðfangsefni. Birna Björg Guðmundsdóttir, móðir 7 ára transstelpu, tekur undir þetta. „Skólinn er búinn að taka þessu yndislega,“ segir hún. „Tveimur dögum eftir að ég tilkynni um nýtt nafn á stelpunni hringir skólastjórinn í mig og segir: „Birna, hvernig viltu að við gerum þetta? Hún er sú fyrsta í skólanum sem er trans og ég vil gera þetta vel.“ Að fá svona viðbrögð er ómetanlegt. Ég fékk svo mikla hlýju í hjartað og hugsaði með mér hvað dóttir mín er heppin að vera þarna. Skólinn og hennar skólastjórnendur og kennarar hafa tekið þessu frábærlega.“Birna Björg Guðmundsdóttir, móðir 7 ára transstelpu, segir skólann hennar gert allt til að taka á móti henni.Mynd/SkjáskotHún segir að í nokkurn tíma hafi hún tekið eftir að barnið hennar féll ekki í venjulegt box kyntjáningar stráka. Það hafi verið mikið, erfitt og flókið ferli en á endanum hafi það borgað sig. „Það er auðvitað erfitt að kveðja strákinn,“ segir Birna. „En að sama skapi er stelpan svo flott og svo sterk og yndisleg. Það er svo gaman að sjá hana koma fram.“ Birna ásamt öðrum foreldrum hafa stofnað samtökin Trans-Vinir hagsmunasamtök foreldra og aðstandenda transbarna- og ungmenna á Íslandi. Hún hvetur foreldra barna sem sýna ódæmigerða kyntjáningu að fá fræðslu frá Samtökunum 78, það hafi hjálpað henni mikið. Áhugasamir geta haft samband transvinir@gmail.com. „Ég hvet foreldra til að hafa samband við okkur og fræðast. Ég segi bara það er ekkert að óttast. þú ert bara að hugsa um hvernig barninu þínu líður og ef barninu þínu líður vel þá líður þér vel.“ Chile Skóla - og menntamál Mest lesið Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Erlent Gera nú ráð fyrir 43 prósent meiri halla á ríkissjóði Innlent Útsendarar GRU sagðir hafa sent eldsprengjur með flugvélum Erlent Pennsylvanía nauðsynleg til að tryggja sigur Erlent „Þetta var hræðilegt slys“ Innlent Stjórnarliðið reynir að hysja upp um sig brækurnar í vegamálum Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Formaður Kyndils lést í slysinu við Tungufljót Innlent Einn fluttur á sjúkrahús eftir árekstur Innlent Rauð veðurviðvörun og 80 flugferðum aflýst eða frestað Erlent Fleiri fréttir Útsendarar GRU sagðir hafa sent eldsprengjur með flugvélum Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Pennsylvanía nauðsynleg til að tryggja sigur Réttað yfir átta vegna afhöfðunar kennara í París Rauð veðurviðvörun og 80 flugferðum aflýst eða frestað „Já, maður! Að sjálfsögðu vinnur hann þetta!“ Evrópusamstarf verður að Evrópuvandamáli Forseti Moldóvu hélt velli þrátt fyrir ásakanir um rússnesk afskipti Á lokametrunum í kosningabaráttu Repúblikanar önugir yfir óvæntu atriði Harris í SNL Grýttu drullu í Spánarkonung Skyggnst inn í hugarheim stuðningsmanna Trump Óvænt forskot Harris í Iowa sætir tíðindum Hefja bólusetningar við lömunarveiki á ný Sendir tíu þúsund manna herlið til Valensía Ostaþjófnaður skekur heim matgæðinga: „Hver vill svona mikinn ost?“ „Margt að óttast“ en ameríski draumurinn lifir Badenoch nýr leiðtogi Íhaldsflokksins „Ég myndi frekar kasta mér fram af kletti en að kjósa Donald Trump“ Létust þegar skyggni hrundi ofan á þau í Serbíu Rúmlega tvö hundruð látnir eftir flóðin Kim hafi stutt Rússa frá upphafi „heilags stríðs“ þeirra Telja opinber úrslit kosninganna í Georgíu ekki standast Háttsettur Trump-liði segir RFK hafa sannfært hann um skaðsemi bóluefna Rússar taldir hylja slóð flutningaskipa til að verja olíuhafnir sínar Búa sig undir meiri rigningu og fleiri flóð á Spáni Segir ummæli Trump um konur móðgun við alla Um átta þúsund norðurkóreskir hermenn á landamærunum Horfði á lík fljóta fram hjá Tala látinna á Spáni hækkar Sjá meira
Í íhaldsömu Chilesku samfélagi eiga börn sem sýna ódæmigerða kyntjáningu gjarnan erfitt uppdráttar. Skólakerfið í Chile hefur ekki getað tekið með viðunandi hætti á móti þessum börnum og þau gjarnan lögð í einelti af samnemendum og jafnvel starfsfólki. Eftir áralöng mótmæli og áhyggjur foreldra trans barna og ungmenna í Chile var settur á laggirnar sérstakur skóli fyrir trans börn. Hann var stofnaður árið 2017 og er fjármagnaður með einkaframlögum. „Krakkarnir í gamla skólanum komu mjög illa fram við mig,“ segir hin 16 ára gamla Angela í samtali við AP fréttastofuna en hún er trans stúlka. „Þau ýttu mér og stríddu og á tímabili íhugaði ég sjáfsvíg. Ég sagði mömmu minni að ég hafði séð frétt um stelpu sem hafði framið sjálfsvíg eftir einelti. Ég sagði henni að mér liði þannig, að mig langaði að deyja og ekki vera til lengur.“ Angela fíflast í yngri skólafélaga sínum Lauru. Violeta fylgist með. Angela íhugaði sjálfsvíg vegna þess eineltis sem hún varð fyrir sem transmanneskja í hefðbundna skólakerfinu.AP/Esteban FelixEftir nokkur ár af fordómum og einelti fékk hún aðgang að hinum nýstofnaða skóla í Santiago, höfuðborg Chile. Hún segir það hafa fært sér von. Um 20 trans börn og unglingar á aldrinum 6 til 17 ára ganga í skólann og þrátt fyrir að rýmið sé lítið og peningar séu af skornum skammti eru börnin hamingjusamari, afslappaðri og gengur betur í skóla fyrir vikið. Foreldrar eru fegnir þessu úrræði fyrir börnin sín þar sem hefðbundnir skólar mættu ekki þörfum þeirra. „Hann var að glata sjálfsmynd sinni,“ segir Gabriel Astete, faðir Alexis, trans barns sem gengur í skólann. „Hann skammaðist sín fyrir að vera transgender af því að hann passaði ekki neinstaðar inn. Kennararnir í gamla skólanum hans neyddu hann til að fara á kvennaklósettið á meðan hann vildi frekar nýta strákaklósettið. Sjálfstraustið var mjög lágt í gamla skólanum“ „Þetta er að bjarga mannslífum á þessum stað,“ segir Sigríður Birna Valsdóttir fjölskyldufræðingur og ráðgjafi hjá Samtökunum 78 um trans skólann í Santiago. „Börn sem hafa ekki náð að vera þau sjálf og ekki fengið að vera þau sjálf eru þarna loksins að geta það og eru ekki að lenda í áreiti.“Sigríður Birna Valsdóttir fjölskyldufræðingur og ráðgjafi hjá Samtökunum 78 segir að álíka úrræði og í chile óþarfi á Íslandi. Skólakerfið sé yfirleitt til fyrirmyndar.Mynd/SkjáskotHún segir að á Íslandi sé sagan önnur og telur úrræði á borð við sérskóla fyrir trans fólk ekki réttu lausnina miðað við hvar íslenskt samfélag sé statt í þessum efnum. „Ég held að það sé mun mikilvægara að við tökum öll þátt í því að gera heiminn betri.“ Hún segir að yfirleitt sé skólakerfið á Íslandi með opinn huga gagnvart þessu viðfangsefni. Birna Björg Guðmundsdóttir, móðir 7 ára transstelpu, tekur undir þetta. „Skólinn er búinn að taka þessu yndislega,“ segir hún. „Tveimur dögum eftir að ég tilkynni um nýtt nafn á stelpunni hringir skólastjórinn í mig og segir: „Birna, hvernig viltu að við gerum þetta? Hún er sú fyrsta í skólanum sem er trans og ég vil gera þetta vel.“ Að fá svona viðbrögð er ómetanlegt. Ég fékk svo mikla hlýju í hjartað og hugsaði með mér hvað dóttir mín er heppin að vera þarna. Skólinn og hennar skólastjórnendur og kennarar hafa tekið þessu frábærlega.“Birna Björg Guðmundsdóttir, móðir 7 ára transstelpu, segir skólann hennar gert allt til að taka á móti henni.Mynd/SkjáskotHún segir að í nokkurn tíma hafi hún tekið eftir að barnið hennar féll ekki í venjulegt box kyntjáningar stráka. Það hafi verið mikið, erfitt og flókið ferli en á endanum hafi það borgað sig. „Það er auðvitað erfitt að kveðja strákinn,“ segir Birna. „En að sama skapi er stelpan svo flott og svo sterk og yndisleg. Það er svo gaman að sjá hana koma fram.“ Birna ásamt öðrum foreldrum hafa stofnað samtökin Trans-Vinir hagsmunasamtök foreldra og aðstandenda transbarna- og ungmenna á Íslandi. Hún hvetur foreldra barna sem sýna ódæmigerða kyntjáningu að fá fræðslu frá Samtökunum 78, það hafi hjálpað henni mikið. Áhugasamir geta haft samband transvinir@gmail.com. „Ég hvet foreldra til að hafa samband við okkur og fræðast. Ég segi bara það er ekkert að óttast. þú ert bara að hugsa um hvernig barninu þínu líður og ef barninu þínu líður vel þá líður þér vel.“
Chile Skóla - og menntamál Mest lesið Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Erlent Gera nú ráð fyrir 43 prósent meiri halla á ríkissjóði Innlent Útsendarar GRU sagðir hafa sent eldsprengjur með flugvélum Erlent Pennsylvanía nauðsynleg til að tryggja sigur Erlent „Þetta var hræðilegt slys“ Innlent Stjórnarliðið reynir að hysja upp um sig brækurnar í vegamálum Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Formaður Kyndils lést í slysinu við Tungufljót Innlent Einn fluttur á sjúkrahús eftir árekstur Innlent Rauð veðurviðvörun og 80 flugferðum aflýst eða frestað Erlent Fleiri fréttir Útsendarar GRU sagðir hafa sent eldsprengjur með flugvélum Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Pennsylvanía nauðsynleg til að tryggja sigur Réttað yfir átta vegna afhöfðunar kennara í París Rauð veðurviðvörun og 80 flugferðum aflýst eða frestað „Já, maður! Að sjálfsögðu vinnur hann þetta!“ Evrópusamstarf verður að Evrópuvandamáli Forseti Moldóvu hélt velli þrátt fyrir ásakanir um rússnesk afskipti Á lokametrunum í kosningabaráttu Repúblikanar önugir yfir óvæntu atriði Harris í SNL Grýttu drullu í Spánarkonung Skyggnst inn í hugarheim stuðningsmanna Trump Óvænt forskot Harris í Iowa sætir tíðindum Hefja bólusetningar við lömunarveiki á ný Sendir tíu þúsund manna herlið til Valensía Ostaþjófnaður skekur heim matgæðinga: „Hver vill svona mikinn ost?“ „Margt að óttast“ en ameríski draumurinn lifir Badenoch nýr leiðtogi Íhaldsflokksins „Ég myndi frekar kasta mér fram af kletti en að kjósa Donald Trump“ Létust þegar skyggni hrundi ofan á þau í Serbíu Rúmlega tvö hundruð látnir eftir flóðin Kim hafi stutt Rússa frá upphafi „heilags stríðs“ þeirra Telja opinber úrslit kosninganna í Georgíu ekki standast Háttsettur Trump-liði segir RFK hafa sannfært hann um skaðsemi bóluefna Rússar taldir hylja slóð flutningaskipa til að verja olíuhafnir sínar Búa sig undir meiri rigningu og fleiri flóð á Spáni Segir ummæli Trump um konur móðgun við alla Um átta þúsund norðurkóreskir hermenn á landamærunum Horfði á lík fljóta fram hjá Tala látinna á Spáni hækkar Sjá meira