Sósíalísk byggðastefna gegn byggðareyðingu Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks Gunnar Smári Egilsson skrifar 19. ágúst 2021 07:31 Eitt af undrum íslenskra stjórnmála er hvers vegna fólk í landsbyggðarkjördæmum kýs þessa flokka enn, Framsóknar- og Sjálfstæðisflokkinn. Síðustu öld hafa þessir flokkar kynnt sig sem sérstaka verndara hinna dreifðari byggða án þess að hafa nokkru sinni staðið undir því. Byggðareyðing Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks Á vakt þessara flokka hefur auður og völd streymt frá landsbyggðinni. Ákvarðanir um uppbyggingu samfélagsins eru ekki lengur teknar innan byggðanna heldur langt í burtu. Þar sem áður voru sjálfstæðir bæir er núna stærsti hluti fyrirtækjanna útibú stórfyrirtækja með höfuðstöðvar langt langt í burtu. Á vakt þessara flokka hafa samvinnufyrirtæki og bæjarútgerðir verið brotin niður, fyrirtæki sem voru í eigu íbúanna á staðnum og höfðu tryggt fjölskyldum atvinnu og afkomu áratugum saman. Á vakt þessara flokka hefur landbúnaður staðnað og ekki náð að svara kalli tímans um fjölbreyttari framleiðslu. Á vakt þessara flokka hefur heilbrigðiskerfið molnað niður svo að helsta áhyggjuefni fólks í smærri bæjum, jafnvel stærri bæjum, er læknaskortur og aðgengi að heilsugæslu og heilbrigðisþjónustu. Á vakt þessara flokka hefur uppbygging grunnkerfa á borð við dreifingu rafmagns stöðvast svo langtíma rafmagnsleysi hefur skollið á stórum svæðum í óveðrum. Stór landsvæði búa ekki einu sinni við traust rafmagn á góðviðrisdögum. Á vakt þessara flokka hafa stjórnvöld gefist upp við uppbyggingu vegakerfisins og hefur nú uppi ráðagerðir um einkavæðingu veganna með tilheyrandi gjaldtöku, sem verða mun sérstakur landsbyggðarskattur. Á vakt þessara flokka hefur fólki á landsbyggðinni fækkað nær undantekningarlaust frá áratug til áratugar, aflið hefur verið dregið úr byggðunum. Og samt koma talsmenn þessara flokka út í byggðirnar fyrir hverjar kosningar og lofa fólki öllu fögru. Án þess að blikna segjast þeir ætla að verja byggðirnar og efla þótt þeim hafi mistekist það í hundrað ár. Hvar er vinstrið? Byggðastefna er krafa um valddreifingu, jöfnuð og réttlæti. Þetta eru klassískar kröfur vinstri manna, í raun kjarninn í sósíalískri baráttu. Einhverra hluta vegna hefur byggðastefna á Íslandi hins vegar verið hægra málefni. Sem útskýrir útkomuna. Hægri stefna er stefna þeirra sem lifa á samfélaginu og draga upp úr því fé, soga til sín afl þess og orku. Og það er einmitt það sem hefur verið hent byggðirnar hringinn í kringum landið. Ekki veit ég hvers vegna vinstri flokkarnir hafa litla, ef nokkra, áherslu lagt á byggðastefnu. En það á ekki við um Sósíalistaflokk Íslands. Hann ætlar sér að móta í samtali við alþýðuna um land allt það sem kallast sósíalísk byggðastefna, sem verða mun grunnur endurreisnar byggða um allt land. Sósíalísk byggðastefna Sósíalísk byggðastefna byggir á því að flytja völd út í byggðirnar og hverfa frá miðstýrðu ríkisvaldi nýfrjálshyggjuáranna. Sósíalísk byggðastefna byggir á því að flytja kvótann heim, færa valdið yfir auðlindum sjávar, sem almenningur barðist fyrir á síðustu öld, aftur út í byggðirnar. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að endurreisa samvinnuhugsjónina, byggja upp samvinnufélög sem verða munu hryggjasúlur öflugs atvinnulífs og þjónustu. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að byggja upp fjármálakerfi í héraði sem þjónar nærsamfélagi sínu en ekki aðeins allra stærstu fyrirtækjum landsins, þeim sem gleypt hafa smærri fyrirtæki um allt land. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að byggja upp heilbrigðiskerfi sem þjónar öllum íbúum landsins, aðlaga kerfið að fólkinu en gera ekki kröfu um að það aðlagi sig kerfinu. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að allir landsmenn hafi sambærilegt aðgengi að fjarskiptum, orku, húshitun og öllum grunnkerfum samfélagsins. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að þjónusta við börn, aldraða, sjúka, fatlaða, langveika og annarra sem háðir eru félagslegum innviðum landsins sé sú sama hvar sem fólk býr. Allir hafa sama rétt, hvar sem þeir búa, vegna þess að fólk hefur sömu þarfir, hvar sem það býr. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að félagslegt húsnæði veður byggt um allt land svo fólk geti flutt þangað sem það kýs helst að búa. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að fólk um allt land hafi aðgengi að menningu og að þjónusta hins opinbera aðlagi sig að ólíkum byggðum. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að fólk geti unnið við það sem það kýs og búið þar sem það vill, að uppbygging byggðanna miðist við þarfir fólks, vonir og væntingar, en sé ekki haldið niðri af kerfum sem í raun hafa það markmið að draga afl úr landsbyggðinni. Sósíalistaflokkurinn er landsbyggðarflokkur Þótt Sósíalistaflokkurinn bjóði nú fram til Alþingis er meginmarkmið flokksins að byggja upp breiða og öfluga alþýðuhreyfingu, sem mun ná að byggja upp völd, sjálfstæði, afkomu og lífsgæði alþýðu manna. Til þess að það náist þurfum við að endurreisa verkalýðshreyfinguna sem baráttutæki almennings, endurvekja samvinnuhugsjónina og byggja á henni öflugt atvinnulíf og þjónustu, kveikja á virkri pólitískri þátttöku almennings og marka nýja sósíalíska byggðastefnu. Án slíkrar hreyfingar mun okkur ekki takast að ná neinum árangri. Og þessi hreyfing þarf að ná hringinn í kringum landið, við þurfum að sameina alþýðuna í þéttbýlinu fyrir sunnan við alþýðuna í dreifðari byggðum. Öfugt við það sem Framsóknar- og Sjálfstæðisflokkurinn hefur haldið fram hefur alþýðan úti á landi og alþýðan á Suðvesturhorninu sömu hagsmuni. Þetta eru ekki andstæðingar hvors annars, heldur hefur alþýðan úti á landi og alþýðan fyrir sunnan sama andstæðing. Sem er auðvaldið sem hefur svipt alþýðuna fé, völdum og auðlindum. Og andstæðingar alþýðunnar eru líka flokkarnir sem segjast fyrir kosningar ætla að þjóna fólkinu og byggðunum en sem snúa sér að hinum ríku og valdamiklu daginn eftir kjördaga og þjóna þeim út kjörtímabilið. Þar til koma nýjar kosningar og flokkarnir halda aftur út í byggðirnar með sömu sviknu loforðin. Hundrað ár undir byggðastefnu Framsóknar- og Sjálfstæðisflokksins er nóg. Í haust gefst fólki færi á að segja nei, takk við tilboði þessara flokka um áframhaldandi stöðnun og hnignun. Það er best gert með því að kjósa Sósíalistaflokkinn, eina flokkinn með byggðastefnu sem stillt er upp gegn byggðaeyðingarstefnu Framsóknar- og Sjálfstæðisflokksins. Í raun eru bara þessir tveir valkostir í boði. Höfundur er félagi í Sósíalistaflokknum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gunnar Smári Egilsson Skoðun: Kosningar 2021 Alþingiskosningar 2021 Sósíalistaflokkurinn Byggðamál Mest lesið Vindmyllufyrirtæki í áskrift hjá íslenskum almenningi Linda Jónsdóttir Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun Hvers virði er vara ef hún er ekki seld? Jón Jósafat Björnsson Skoðun Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun Aulatal um að Evrópa sé veik og getulaus Ole Anton Bieltvedt Skoðun Ár vondra vinnubragða í Stúdentaráði HÍ Katla Ólafsdóttir,Mathias Bragi Ölvisson Skoðun Metnaðarfull markmið og stórir sigrar Halla Helgadóttir Skoðun „Evrópa er í hnignun“ – Er það samt? Lítum aðeins á söguna Guðni Freyr Öfjörð Skoðun Vilja Ísland í sambandsríki Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Börn í skjóli Kvennaathvarfsins Auður Magnúsdóttir skrifar Skoðun Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nýr vettvangur samskipta? Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson skrifar Skoðun Vilja Ísland í sambandsríki Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Blikkandi viðvörunarljós Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun „Evrópa er í hnignun“ – Er það samt? Lítum aðeins á söguna Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Vindmyllufyrirtæki í áskrift hjá íslenskum almenningi Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Metnaðarfull markmið og stórir sigrar Halla Helgadóttir skrifar Skoðun Hvers virði er vara ef hún er ekki seld? Jón Jósafat Björnsson skrifar Skoðun Aulatal um að Evrópa sé veik og getulaus Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Ár vondra vinnubragða í Stúdentaráði HÍ Katla Ólafsdóttir,Mathias Bragi Ölvisson skrifar Skoðun Mannúð og hugrekki - gegn stríðsglæpum og þjóðarmorði Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Framtíð menntunar – byggjum á trausti, ekki tortryggni Helga Kristín Kolbeins skrifar Skoðun Fé án hirðis Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson skrifar Skoðun Gæludýr geta dimmu í dagsljós breytt Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Myllan sem mala átti gull Andrés Kristjánsson skrifar Skoðun Sjö mýtur um loftslagsbreytingar Kristinn Már Hilmarsson,Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Pírati pissar í skóinn sinn Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Fáum presta aftur inn í skólana Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Rösk og reiðubúin fyrir landsbyggðina Hópur Röskvuliða skrifar Skoðun Icelandic Learning is a Gendered Health Issue Logan Lee Sigurðsson skrifar Skoðun Goðsögnin um UFS-sjóði sem róttækar „woke"- fjárfestingar Már Wolfgang Mixa skrifar Skoðun Framtíð Öskjuhlíðar Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Vanhæfur Sjálfstæðisflokkur Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Mælt fyrir miklum kjarabótum öryrkja og aldraðra Inga Sæland skrifar Skoðun Mannréttindabrot og stríðsglæpir Rússa í Úkraínu Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson skrifar Skoðun Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum skrifar Sjá meira
Eitt af undrum íslenskra stjórnmála er hvers vegna fólk í landsbyggðarkjördæmum kýs þessa flokka enn, Framsóknar- og Sjálfstæðisflokkinn. Síðustu öld hafa þessir flokkar kynnt sig sem sérstaka verndara hinna dreifðari byggða án þess að hafa nokkru sinni staðið undir því. Byggðareyðing Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks Á vakt þessara flokka hefur auður og völd streymt frá landsbyggðinni. Ákvarðanir um uppbyggingu samfélagsins eru ekki lengur teknar innan byggðanna heldur langt í burtu. Þar sem áður voru sjálfstæðir bæir er núna stærsti hluti fyrirtækjanna útibú stórfyrirtækja með höfuðstöðvar langt langt í burtu. Á vakt þessara flokka hafa samvinnufyrirtæki og bæjarútgerðir verið brotin niður, fyrirtæki sem voru í eigu íbúanna á staðnum og höfðu tryggt fjölskyldum atvinnu og afkomu áratugum saman. Á vakt þessara flokka hefur landbúnaður staðnað og ekki náð að svara kalli tímans um fjölbreyttari framleiðslu. Á vakt þessara flokka hefur heilbrigðiskerfið molnað niður svo að helsta áhyggjuefni fólks í smærri bæjum, jafnvel stærri bæjum, er læknaskortur og aðgengi að heilsugæslu og heilbrigðisþjónustu. Á vakt þessara flokka hefur uppbygging grunnkerfa á borð við dreifingu rafmagns stöðvast svo langtíma rafmagnsleysi hefur skollið á stórum svæðum í óveðrum. Stór landsvæði búa ekki einu sinni við traust rafmagn á góðviðrisdögum. Á vakt þessara flokka hafa stjórnvöld gefist upp við uppbyggingu vegakerfisins og hefur nú uppi ráðagerðir um einkavæðingu veganna með tilheyrandi gjaldtöku, sem verða mun sérstakur landsbyggðarskattur. Á vakt þessara flokka hefur fólki á landsbyggðinni fækkað nær undantekningarlaust frá áratug til áratugar, aflið hefur verið dregið úr byggðunum. Og samt koma talsmenn þessara flokka út í byggðirnar fyrir hverjar kosningar og lofa fólki öllu fögru. Án þess að blikna segjast þeir ætla að verja byggðirnar og efla þótt þeim hafi mistekist það í hundrað ár. Hvar er vinstrið? Byggðastefna er krafa um valddreifingu, jöfnuð og réttlæti. Þetta eru klassískar kröfur vinstri manna, í raun kjarninn í sósíalískri baráttu. Einhverra hluta vegna hefur byggðastefna á Íslandi hins vegar verið hægra málefni. Sem útskýrir útkomuna. Hægri stefna er stefna þeirra sem lifa á samfélaginu og draga upp úr því fé, soga til sín afl þess og orku. Og það er einmitt það sem hefur verið hent byggðirnar hringinn í kringum landið. Ekki veit ég hvers vegna vinstri flokkarnir hafa litla, ef nokkra, áherslu lagt á byggðastefnu. En það á ekki við um Sósíalistaflokk Íslands. Hann ætlar sér að móta í samtali við alþýðuna um land allt það sem kallast sósíalísk byggðastefna, sem verða mun grunnur endurreisnar byggða um allt land. Sósíalísk byggðastefna Sósíalísk byggðastefna byggir á því að flytja völd út í byggðirnar og hverfa frá miðstýrðu ríkisvaldi nýfrjálshyggjuáranna. Sósíalísk byggðastefna byggir á því að flytja kvótann heim, færa valdið yfir auðlindum sjávar, sem almenningur barðist fyrir á síðustu öld, aftur út í byggðirnar. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að endurreisa samvinnuhugsjónina, byggja upp samvinnufélög sem verða munu hryggjasúlur öflugs atvinnulífs og þjónustu. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að byggja upp fjármálakerfi í héraði sem þjónar nærsamfélagi sínu en ekki aðeins allra stærstu fyrirtækjum landsins, þeim sem gleypt hafa smærri fyrirtæki um allt land. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að byggja upp heilbrigðiskerfi sem þjónar öllum íbúum landsins, aðlaga kerfið að fólkinu en gera ekki kröfu um að það aðlagi sig kerfinu. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að allir landsmenn hafi sambærilegt aðgengi að fjarskiptum, orku, húshitun og öllum grunnkerfum samfélagsins. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að þjónusta við börn, aldraða, sjúka, fatlaða, langveika og annarra sem háðir eru félagslegum innviðum landsins sé sú sama hvar sem fólk býr. Allir hafa sama rétt, hvar sem þeir búa, vegna þess að fólk hefur sömu þarfir, hvar sem það býr. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að félagslegt húsnæði veður byggt um allt land svo fólk geti flutt þangað sem það kýs helst að búa. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að fólk um allt land hafi aðgengi að menningu og að þjónusta hins opinbera aðlagi sig að ólíkum byggðum. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að fólk geti unnið við það sem það kýs og búið þar sem það vill, að uppbygging byggðanna miðist við þarfir fólks, vonir og væntingar, en sé ekki haldið niðri af kerfum sem í raun hafa það markmið að draga afl úr landsbyggðinni. Sósíalistaflokkurinn er landsbyggðarflokkur Þótt Sósíalistaflokkurinn bjóði nú fram til Alþingis er meginmarkmið flokksins að byggja upp breiða og öfluga alþýðuhreyfingu, sem mun ná að byggja upp völd, sjálfstæði, afkomu og lífsgæði alþýðu manna. Til þess að það náist þurfum við að endurreisa verkalýðshreyfinguna sem baráttutæki almennings, endurvekja samvinnuhugsjónina og byggja á henni öflugt atvinnulíf og þjónustu, kveikja á virkri pólitískri þátttöku almennings og marka nýja sósíalíska byggðastefnu. Án slíkrar hreyfingar mun okkur ekki takast að ná neinum árangri. Og þessi hreyfing þarf að ná hringinn í kringum landið, við þurfum að sameina alþýðuna í þéttbýlinu fyrir sunnan við alþýðuna í dreifðari byggðum. Öfugt við það sem Framsóknar- og Sjálfstæðisflokkurinn hefur haldið fram hefur alþýðan úti á landi og alþýðan á Suðvesturhorninu sömu hagsmuni. Þetta eru ekki andstæðingar hvors annars, heldur hefur alþýðan úti á landi og alþýðan fyrir sunnan sama andstæðing. Sem er auðvaldið sem hefur svipt alþýðuna fé, völdum og auðlindum. Og andstæðingar alþýðunnar eru líka flokkarnir sem segjast fyrir kosningar ætla að þjóna fólkinu og byggðunum en sem snúa sér að hinum ríku og valdamiklu daginn eftir kjördaga og þjóna þeim út kjörtímabilið. Þar til koma nýjar kosningar og flokkarnir halda aftur út í byggðirnar með sömu sviknu loforðin. Hundrað ár undir byggðastefnu Framsóknar- og Sjálfstæðisflokksins er nóg. Í haust gefst fólki færi á að segja nei, takk við tilboði þessara flokka um áframhaldandi stöðnun og hnignun. Það er best gert með því að kjósa Sósíalistaflokkinn, eina flokkinn með byggðastefnu sem stillt er upp gegn byggðaeyðingarstefnu Framsóknar- og Sjálfstæðisflokksins. Í raun eru bara þessir tveir valkostir í boði. Höfundur er félagi í Sósíalistaflokknum.
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun
Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun
Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun
Skoðun Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson skrifar
Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson skrifar
Skoðun Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum skrifar
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun
Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun
Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun