Stöndum með íbúalýðræði Jódís Skúladóttir skrifar 13. maí 2022 14:11 Mikið hefur verið fjallað um áætlanir um fiskeldi í Seyðisfirði á undanförnum misserum. Ekki er laust við að ýmsum íbúum Múlaþings, Seyðfirðingum sérstaklega, sé misboðið hvernig aðdragandi þessa máls hefur verið. Fulltrúar VG í sveitarstjórn Múlaþings hafa beitt sér af hörku í þessu máli. Fyrst og fremst hafa þau haldið tveim sjónarmiðum á lofti, annars vegar náttúruverndarsjónarmið og hins vegar sjónarmið um íbúðalýðræði sem vega þungt. Það er alveg skýrt að VG í Múlaþingi stendur með afgerandi hætti með íbúum á Seyðisfirði gegn fiskeldisáformum. Fulltrúar í Múlaþingi tala hvorki fyrir hönd ráðherra Vinstri grænna eða hreyfingarinnar í heild en í aumu yfirklóri annarra framboða má heyra að ef eitthvað væri að marka orð VG í Múlaþingi væri fiskeldið bara slegið af með einu pennastriki af ráðherra. Þannig ganga hlutirnir ekki fyrir sig í lýðræðisríki, fara þarf að lögum. Svandís Svavarsdóttir, matvælaráðherra, hefur sagt mikilvægt að ná meiri sátt um fiskeldi og að mikilvægt sé að taka tillit til íbúalýðræðis við uppbyggingu fiskeldis. VG hefur það ekki á sinni stefnuskrá að leggja niður fiskeldi, síður en svo. Stefna VG í fiskeldismálum er að greinin byggist upp í sátt við umhverfi og samfélög, með sjálfbærni að leiðarljósi. Það verður ekki litið fram hjá því að uppgangur í fiskeldi hefur verið gríðarlegur en stjórnvöld og regluverk hafa því miður ekki náð að fylgja þeim mikla hraða sem uppgangnum hefur fylgt. Matvælaráðherra, vinnur nú að því að ná utan um og tryggja það að regluverkið sé í lagi hvort heldur er varðandi leyfisveitingar, eftirlit og að nærsamfélög njóti góðs af uppbyggingu og að hún sé unnin í sátt. Klárlega þarf að stórauka rannsóknir og eftirlit og að þess sé gætt í hvívetna að ekki sé gengið á náttúrulegar auðlindir og að kolefnissporið sé sem minnst. Fiskeldi skapar sívaxandi hluta af útflutningstekjum Íslands auk starfa í þjónustu og tengdum rannsóknum. Við sameiningu sveitarfélaga á Austurlandi og tilkomu hins unga Múlaþings var ein af forsendum sameiningar mikilvægi þess að tryggja íbúalýðræði. Önnur áhersla var líka mjög fyrirferðarmikil í sameiningarferlinu en það var sú afstaða að hvert hinna gömlu sveitarfélaga ættu að fá að halda sérstöðu sinni. Flestir firðir Austurlands eru nú undir laxeldi. Sérstaða Seyðisfjarðar er öllum ljós sem vilja sjá það en það er hin gróskumikla ferðaþjónusta, menningar- og lista starfsemi auk uppbyggingar í rannsóknum og annarri háskólastarfsemi. Sérstaða sem íbúar hafa lagt mikið á sig við að byggja upp með hugviti, hugrekki og nýrri nálgun. Það er talsverð ábyrgð sem fylgir þeim forréttindum að hafa fengið leyfi til þess að nýta firði við Ísland til þess að rækta lax. Hluti af þeirri ábyrgð er skilgreind í lögum og í skilmálum leyfanna. En annar hluti snýr að samfélagslegri ábyrgð sem snýst um að greinin skilji eftir sem mest verðmæti á Íslandi. Að það verði til fjölbreytt störf til hliðar við iðnaðinn, við nýsköpun, við framleiðslu fóðurs, við nýtingu afurða og svona mætti lengi telja. Þessa samfélagslegu ábyrgð þarf greinin að axla – en stjórnvöld verða að skapa ákveðin ramma. Það er sýn Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs að stjórnvöld þurfi að stilla upp ramma fyrir greinina sem tryggi vernd náttúrunnar, bæði staðbundins lífríkis og líffræðilegan fjölbreytileika en að stuðla að því að greinin byggist upp á grundvelli verðmætasköpunar frekar en magnframleiðslu. Þannig vonast ég til að við lærum af reynslu Færeyinga og við byggjum upp fiskeldi í sátt við umhverfi, efnahag og samfélag. Það er til mikils að vinna. Við verðum þó líka að velta því fyrir okkur hvort fiskeldi eigi alls staðar heima og hvort að á sínum tími hafi verið gengið ansi langt í því skipulagi sem samþykkt var á sínum tíma og ég spyr, var það nægilega kynnt fyrir þjóðinni? Þarna hefði þurft að vanda betur til verka en fara verður að því regluverki sem gildir. Með samþykkt nýrra laga um skipulagningu haf og strandsvæða kom nýr vettvangur til þess að leiða fram vilja borgarana um hvernig haf og strandsvæði skulu nýtt. Þar skiptir máli að sjónarmið allra íbúa Múlaþings séu við borðið Á þessu kjörtímabili verður mótuð heildstæð stefna um uppbyggingu, umgjörð og gjaldtöku fiskeldis. Þar verður lögð áhersla á tækifæri til atvinnusköpunar og mikilvægi þess að greinin byggist upp á grundvelli sjálfbærni, vísindalegrar þekkingar og verndar villtra laxastofna. Með hliðsjón af þessum atriðum, sem kveðið er á um í stjórnarsáttmála og öðrum áherslum ráðherra mun stefnumótun í fiskeldi skiptast í nokkur aðskilin verkefni. Að ósk Svandísar Svavarsdóttur hefur Ríkisendurskoðun samþykkt að fara í stjórnsýsluúttekt á málefnum fiskeldis. Þá verður unnið mat á stöðu greinarinnar þar sem greindur verður bæði þjóðhagslegur ávinningur greinarinnar í heild en einnig staðbundinn ávinningur byggðarlaga þar sem fiskeldi er stundað. Gjaldtaka og skipting hennar verða sérstaklega skoðuð ásamt fleiri þáttum. Síðast en ekki síst þarf að móta umhverfi þar sem verðmætasköpun í sátt við samfélag og umhverfi er í forgrunni. Slíkt umhverfi þarf að taka mið af áskorunum og tækifærum og verður greint af innlendum og erlendum sérfræðingum og ráðgjafafyrirtækjum. Það er engin sátt um laxeldi í Seyðisfirði, VG í Múlaþingi stendur með vilja meirihluta íbúa og felur sig ekki á bak við valdaleysi í málinu eins og öll önnur framboð virðast gera. Fiskeldi verður aldrei byggt upp nema með samvinnu og sátt við sveitarfélagið. Höfum í huga að öfluga þjónustu þarf í landi hvar sveitarfélagið hefur allt skipulagsvald. Tölum hreint út um hlutina og virðum vilja íbúa í þessu máli sem og öðrum. Setjum X við V á laugardaginn. Höfundur er þingmaður VG í Norðausturkjördæmi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Jódís Skúladóttir Skoðun: Kosningar 2022 Vinstri græn Múlaþing Fiskeldi Mest lesið Mengum meira Heiðar Guðjónsson Skoðun Sigmundi Davíð svarað Björn Bjarnason Skoðun Halldór 05.07.2024 Halldór Coda Terminal hefur ekki áhrif á neysluvatnsból höfuðborgarsvæðisins Sigrún Tómasdóttir Skoðun Hvað verður um Kára? Helga Sigrún Harðardóttir Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Líf og dauði leikur á hnífsegg Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Af hverju leka gluggar fyrr en áður? Böðvar Bjarnason Skoðun Að óttast blokkir Ásta Logadóttir Skoðun Þegar fórnarlamb verður böðull Sigurður Skúlason Skoðun Skoðun Skoðun Sigmundi Davíð svarað Björn Bjarnason skrifar Skoðun Coda Terminal hefur ekki áhrif á neysluvatnsból höfuðborgarsvæðisins Sigrún Tómasdóttir skrifar Skoðun Líf og dauði leikur á hnífsegg Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Mengum meira Heiðar Guðjónsson skrifar Skoðun Hvað verður um Kára? Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Að eiga tertuna og borða hana líka – svar til formanns Hildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Hik er sama og tap Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Af hverju leka gluggar fyrr en áður? Böðvar Bjarnason skrifar Skoðun Hluta þjóðarinnar hent út í kuldann – hinn baðar sig í sólinni Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Að óttast blokkir Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Engin gúrka hjá Blaðamannafélaginu Sigríður Dögg Auðunsdóttir,Freyja Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Ert þú í góðu netsambandi? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kaupin á eyrinni Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir skrifar Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hljóð úr horni Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun ESB fyrir almenning Oddný G. Harðardóttir skrifar Skoðun Strámaðurinn mikli Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Árið er 2024 Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Samkeppni í nýju ljósi Páll Hermannsson skrifar Skoðun Það er verið að grafa dýpri fátæktargjá Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Stundum hefur Gunnar Smári rétt fyrir sér Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Sjá meira
Mikið hefur verið fjallað um áætlanir um fiskeldi í Seyðisfirði á undanförnum misserum. Ekki er laust við að ýmsum íbúum Múlaþings, Seyðfirðingum sérstaklega, sé misboðið hvernig aðdragandi þessa máls hefur verið. Fulltrúar VG í sveitarstjórn Múlaþings hafa beitt sér af hörku í þessu máli. Fyrst og fremst hafa þau haldið tveim sjónarmiðum á lofti, annars vegar náttúruverndarsjónarmið og hins vegar sjónarmið um íbúðalýðræði sem vega þungt. Það er alveg skýrt að VG í Múlaþingi stendur með afgerandi hætti með íbúum á Seyðisfirði gegn fiskeldisáformum. Fulltrúar í Múlaþingi tala hvorki fyrir hönd ráðherra Vinstri grænna eða hreyfingarinnar í heild en í aumu yfirklóri annarra framboða má heyra að ef eitthvað væri að marka orð VG í Múlaþingi væri fiskeldið bara slegið af með einu pennastriki af ráðherra. Þannig ganga hlutirnir ekki fyrir sig í lýðræðisríki, fara þarf að lögum. Svandís Svavarsdóttir, matvælaráðherra, hefur sagt mikilvægt að ná meiri sátt um fiskeldi og að mikilvægt sé að taka tillit til íbúalýðræðis við uppbyggingu fiskeldis. VG hefur það ekki á sinni stefnuskrá að leggja niður fiskeldi, síður en svo. Stefna VG í fiskeldismálum er að greinin byggist upp í sátt við umhverfi og samfélög, með sjálfbærni að leiðarljósi. Það verður ekki litið fram hjá því að uppgangur í fiskeldi hefur verið gríðarlegur en stjórnvöld og regluverk hafa því miður ekki náð að fylgja þeim mikla hraða sem uppgangnum hefur fylgt. Matvælaráðherra, vinnur nú að því að ná utan um og tryggja það að regluverkið sé í lagi hvort heldur er varðandi leyfisveitingar, eftirlit og að nærsamfélög njóti góðs af uppbyggingu og að hún sé unnin í sátt. Klárlega þarf að stórauka rannsóknir og eftirlit og að þess sé gætt í hvívetna að ekki sé gengið á náttúrulegar auðlindir og að kolefnissporið sé sem minnst. Fiskeldi skapar sívaxandi hluta af útflutningstekjum Íslands auk starfa í þjónustu og tengdum rannsóknum. Við sameiningu sveitarfélaga á Austurlandi og tilkomu hins unga Múlaþings var ein af forsendum sameiningar mikilvægi þess að tryggja íbúalýðræði. Önnur áhersla var líka mjög fyrirferðarmikil í sameiningarferlinu en það var sú afstaða að hvert hinna gömlu sveitarfélaga ættu að fá að halda sérstöðu sinni. Flestir firðir Austurlands eru nú undir laxeldi. Sérstaða Seyðisfjarðar er öllum ljós sem vilja sjá það en það er hin gróskumikla ferðaþjónusta, menningar- og lista starfsemi auk uppbyggingar í rannsóknum og annarri háskólastarfsemi. Sérstaða sem íbúar hafa lagt mikið á sig við að byggja upp með hugviti, hugrekki og nýrri nálgun. Það er talsverð ábyrgð sem fylgir þeim forréttindum að hafa fengið leyfi til þess að nýta firði við Ísland til þess að rækta lax. Hluti af þeirri ábyrgð er skilgreind í lögum og í skilmálum leyfanna. En annar hluti snýr að samfélagslegri ábyrgð sem snýst um að greinin skilji eftir sem mest verðmæti á Íslandi. Að það verði til fjölbreytt störf til hliðar við iðnaðinn, við nýsköpun, við framleiðslu fóðurs, við nýtingu afurða og svona mætti lengi telja. Þessa samfélagslegu ábyrgð þarf greinin að axla – en stjórnvöld verða að skapa ákveðin ramma. Það er sýn Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs að stjórnvöld þurfi að stilla upp ramma fyrir greinina sem tryggi vernd náttúrunnar, bæði staðbundins lífríkis og líffræðilegan fjölbreytileika en að stuðla að því að greinin byggist upp á grundvelli verðmætasköpunar frekar en magnframleiðslu. Þannig vonast ég til að við lærum af reynslu Færeyinga og við byggjum upp fiskeldi í sátt við umhverfi, efnahag og samfélag. Það er til mikils að vinna. Við verðum þó líka að velta því fyrir okkur hvort fiskeldi eigi alls staðar heima og hvort að á sínum tími hafi verið gengið ansi langt í því skipulagi sem samþykkt var á sínum tíma og ég spyr, var það nægilega kynnt fyrir þjóðinni? Þarna hefði þurft að vanda betur til verka en fara verður að því regluverki sem gildir. Með samþykkt nýrra laga um skipulagningu haf og strandsvæða kom nýr vettvangur til þess að leiða fram vilja borgarana um hvernig haf og strandsvæði skulu nýtt. Þar skiptir máli að sjónarmið allra íbúa Múlaþings séu við borðið Á þessu kjörtímabili verður mótuð heildstæð stefna um uppbyggingu, umgjörð og gjaldtöku fiskeldis. Þar verður lögð áhersla á tækifæri til atvinnusköpunar og mikilvægi þess að greinin byggist upp á grundvelli sjálfbærni, vísindalegrar þekkingar og verndar villtra laxastofna. Með hliðsjón af þessum atriðum, sem kveðið er á um í stjórnarsáttmála og öðrum áherslum ráðherra mun stefnumótun í fiskeldi skiptast í nokkur aðskilin verkefni. Að ósk Svandísar Svavarsdóttur hefur Ríkisendurskoðun samþykkt að fara í stjórnsýsluúttekt á málefnum fiskeldis. Þá verður unnið mat á stöðu greinarinnar þar sem greindur verður bæði þjóðhagslegur ávinningur greinarinnar í heild en einnig staðbundinn ávinningur byggðarlaga þar sem fiskeldi er stundað. Gjaldtaka og skipting hennar verða sérstaklega skoðuð ásamt fleiri þáttum. Síðast en ekki síst þarf að móta umhverfi þar sem verðmætasköpun í sátt við samfélag og umhverfi er í forgrunni. Slíkt umhverfi þarf að taka mið af áskorunum og tækifærum og verður greint af innlendum og erlendum sérfræðingum og ráðgjafafyrirtækjum. Það er engin sátt um laxeldi í Seyðisfirði, VG í Múlaþingi stendur með vilja meirihluta íbúa og felur sig ekki á bak við valdaleysi í málinu eins og öll önnur framboð virðast gera. Fiskeldi verður aldrei byggt upp nema með samvinnu og sátt við sveitarfélagið. Höfum í huga að öfluga þjónustu þarf í landi hvar sveitarfélagið hefur allt skipulagsvald. Tölum hreint út um hlutina og virðum vilja íbúa í þessu máli sem og öðrum. Setjum X við V á laugardaginn. Höfundur er þingmaður VG í Norðausturkjördæmi.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Coda Terminal hefur ekki áhrif á neysluvatnsból höfuðborgarsvæðisins Sigrún Tómasdóttir skrifar
Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun