Ekki brotið á lögreglumönnunum Tryggvi Páll Tryggvason skrifar 1. nóvember 2022 08:53 Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu og Nefnd um eftirlit með lögreglu brutu ekki á tveimur lögreglumönnum sem sinntu lögreglustörfum í Ásmundarsal á Þorláksmessu árið 2020. Lögreglumennirnir kvörtuðu yfir því að meðferð á upptökum úr búkmyndavélum þeirra hafi verið brot á persónuverndarlögum. RÚV greindi fyrst frá. Það vakti gríðarlega athygli á aðfangadag árið 2020 þegar lögregla greindi frá því að að hún hafði verið kölluð út vegna samkvæmis í sal í útleigu í miðbæ Reykjavíkur á Þorláksmessu. Á þessum tíma giltu ýmsar samkomutakmarkanir vegna Covid-faraldursins. Það sem helst vakti athygli var þó sú staðreynd að lögregla greindi frá því að „háttvirtur ráðherra í ríkisstjórn Íslands“ hafi verið viðstaddur. Síðar kom í ljós að umræddur ráðherra var Bjarni Benediktsson og að viðburðurinn var „sölusýning“ á listaverkum í Ásmundarsal. Bjarni sagðist aðeins hafa verið inni í salnum í fimmtán mínútur, auk þess sem hann sagðist ekki hafa brotið sóttvarnalög með veru sinni þar. Lögregla rannsakaði málið og notaði til þess meðal annars upptökur úr búkmyndavélum lögreglumanna sem mættu á svæðið. Í þeim má greina samræður lögreglumanna eftir að samkvæmið hafði verið brotið upp í Ásmundarsal. Þar voru ummæli látin falla sem Nefnd með eftirlit lögreglu þótti ámælisverð: Hin ámælisverðu ummæli Annar lögreglumannanna: „Hvernig yrði fréttatilkynningin… 40 manna einkasamkvæmi og þjóðþekktir einstaklingar… er það of mikið eða?“ Hinn lögreglumaðurinn svarar: „Ekki fyrir mig, ég myndi lesa það…“ Og segir einnig: „Ég þekkti tvær stelpur þarna uppi og þær eru báðar sjálfstæðis… svona… framapotarar eða þú veist.“ Lögreglumennirnir kvörtuðu til Persónuverndar og töldu Nefnd um eftirlit með lögreglu og Lögregluna á höfuðborgarsvæðinu hafa brotið persónuverndarlög. Kvörtuðu yfir því að einkasamtal þeirra hafi verið birt orðrétt og tengt við lögreglunúmer Kvartað var yfir því að lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefði varðveitt tilteknar upptökur úr búkmyndavélum, spilað upptökurnar fyrir verjanda sakbornings við skýrslutöku ásamt því að upptökunum hafi verið miðlað til Nefndar um eftirlit með lögreglu. Jafnframt var kvartað yfir vinnslu persónuupplýsinga af hálfu Nefndar um eftirlit með lögreglu í tengslum við birtingu ákvörðunar nefndarinnar. Töldu lögreglumennirnir meðal annars að nefndin hefði gætt meðalhófs við vinnslu persónuupplýsinganna þegar einkasamtal þeirra var tekið orðrétt upp í ákvörðun nefndarinnar og það tengt við lögreglunúmer hans. Enda hefði nefndin mátt gera sér grein fyrir því að ákvörðun hennar myndi að öllum líkindum rata í fjölmiðla. Nefndin hafi þurft að leggja mat á upptökurnar Í svörum Nefndar um eftirlit með lögreglu til Persónuverndar sagði meðal annars að það sé hlutverk nefndarinnar að taka til meðferðar mál þar sem háttsemi, framkoma eða starfsaðferðir lögreglumanna kunni að vera ámælisverðar. Nefndin hafi þurft að leggja mat á upptökurnar til að geta unnið vinnu sínu. Sagði nefndin einnig að eitt af markmiðum með notkun búkmyndavéla lögreglu sé að varpa ljósi á málsatvik. Lögreglumennirnir hafi umrætt sinn verið í embættiserindum, í einkennisfatnaði, á vettvangi og hafi með engu móti getað tryggt að enginn heyrði til þeirra. Þá hafi umrætt samtal verið um gesti á þeim vettvangi sem afskipti lögreglu voru höfð af. Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu vísaði einnig til þess að skýrar verklagsreglur væri til um notkun búkmyndavéla, auk þess sem að lögreglu hafi verið skylt að veita verjanda í málinu aðgang að upptökunum. Ekki brot á persónuverndarlögum Komst Persónuvernd að þeirri niðurstöðu að sú vinnsla persónuupplýsinga um lögreglumennina sem fólst í spilun upptaka úr búkmyndavélum fyrir verjanda sakbornings og miðlun þeirra til Nefndar um eftirlit með lögreglu hefði farið fram í löggæslutilgangi og verið í samræmi við lög um vinnslu persónuupplýsinga í löggæslutilgangi. Hvað varðar notkun búkmyndavéla hjá lögreglustjóranum á höfuðborgarsvæðinu, að því marki sem hún tekur til starfsmanna embættisins, var niðurstaða Persónuverndar að sú vinnsla fæli í sér rafræna vöktun og félli undir gildissvið laga um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga. Niðurstaða Persónuverndar var að vinnslan hefði samrýmst lögum um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga og reglum nr. 837/2006, um rafræna vöktun og meðferð persónuupplýsinga sem verða til við rafræna vöktun. Jafnframt var það niðurstaða Persónuverndar að vinnsla Nefndar um eftirlit með lögreglu samrýmdist lögum um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga. Segir í úrskurði Persónuverndar að lögreglumennirnir hafi verið á vettvangi þegar upptökurnar voru teknar upp og að auki í embættiserindum. Þá þurfi Nefnd um eftirlit með lögregu að fá afhent þau gögn sem varpað geti ljósi á þau umkvörtunarefni sem berist til nefndarinnar. Ráðherra í Ásmundarsal Lögreglan Persónuvernd Mest lesið „Ef þessi maður kemst út úr fangelsi mun hann drepa barnið mitt“ Innlent „Ef þið haldið mér áfram í fangelsi þá verður vandamál“ Innlent „Að láta taka sig ósmurt? Takk, en nei takk“ Innlent Þrír af hverjum fjórum sitja eftir með sárt ennið Innlent Segja Ásgeir Helga hafa verið 20 mínútur í stæðinu Innlent „Pabbi er að senda þér skilaboð og mamma vill fá að sjá hvað stendur“ Innlent Ósáttur með sætin og fær milljón endurgreidda Neytendur Ætlaði með allt of ungt barn í ferð og heimtaði endurgreiðslu Innlent Íris segir RÚV henda blautri og kaldri tusku í andlit sjómanna Innlent Ekki náttúruspjöll heldur forvarnir Innlent Fleiri fréttir „Í mínum huga alveg útilokað“ Sveitastrákur mætir með byssuna sína á Ólympíuleikana Stærðarinnar skilti sem ekkert má sýna Jarðgöng undir Miklubraut fýsilegri kostur Óhjákvæmilegt fyrir stjórnvöld að grípa inn í Milljarðar streyma úr landi með starfsemi veðmálafyrirtækja Lagabreytingin vegi að eldri borgurum og öryrkjum erlendis Vestmannaeyjabær höfðar skaðabótamál á hendur Vinnslustöðinni Bóndi þvingaður til að afhenda hrút Segja Ásgeir Helga hafa verið 20 mínútur í stæðinu Segja Grindavík alls ekki ónýta og vilja hleypa fólki inn Fjórar ferðir vegna heilbrigðisþjónustu fást nú endurgreiddar Skemmdu bíla í reiðiskasti áður en þeir flúðu lögreglu á rafskútu Dýrmætu vasaúri og silfurfesti stolið af byggðasafni „Ef þessi maður kemst út úr fangelsi mun hann drepa barnið mitt“ Rannsókn lokið á máli sem snýr að Polar Nanoq Fyrsta makrílfarmi vertíðarinnar landað í Neskaupstað Kári Garðarsson ráðinn framkvæmdastjóri Samtakanna 78 „Að láta taka sig ósmurt? Takk, en nei takk“ Albert neitaði sök Mikil tækifæri felist í að gera Þórsmörk að þjóðgarði Öldrun heimilislækna og fólksfjölgun valda læknaskorti Sjómenn „arfavitlausir“ og Lilja biður Stefán um frest Læknaskortur og sjávarháski Ætlaði með allt of ungt barn í ferð og heimtaði endurgreiðslu Ekki náttúruspjöll heldur forvarnir „Ef þið haldið mér áfram í fangelsi þá verður vandamál“ „Við erum að klæða vegi sem eiga að vera malbikaðir“ Íris segir RÚV henda blautri og kaldri tusku í andlit sjómanna Faglært starfsfólk og eftirlit skorti í búsetuúrræðum fyrir börn Sjá meira
RÚV greindi fyrst frá. Það vakti gríðarlega athygli á aðfangadag árið 2020 þegar lögregla greindi frá því að að hún hafði verið kölluð út vegna samkvæmis í sal í útleigu í miðbæ Reykjavíkur á Þorláksmessu. Á þessum tíma giltu ýmsar samkomutakmarkanir vegna Covid-faraldursins. Það sem helst vakti athygli var þó sú staðreynd að lögregla greindi frá því að „háttvirtur ráðherra í ríkisstjórn Íslands“ hafi verið viðstaddur. Síðar kom í ljós að umræddur ráðherra var Bjarni Benediktsson og að viðburðurinn var „sölusýning“ á listaverkum í Ásmundarsal. Bjarni sagðist aðeins hafa verið inni í salnum í fimmtán mínútur, auk þess sem hann sagðist ekki hafa brotið sóttvarnalög með veru sinni þar. Lögregla rannsakaði málið og notaði til þess meðal annars upptökur úr búkmyndavélum lögreglumanna sem mættu á svæðið. Í þeim má greina samræður lögreglumanna eftir að samkvæmið hafði verið brotið upp í Ásmundarsal. Þar voru ummæli látin falla sem Nefnd með eftirlit lögreglu þótti ámælisverð: Hin ámælisverðu ummæli Annar lögreglumannanna: „Hvernig yrði fréttatilkynningin… 40 manna einkasamkvæmi og þjóðþekktir einstaklingar… er það of mikið eða?“ Hinn lögreglumaðurinn svarar: „Ekki fyrir mig, ég myndi lesa það…“ Og segir einnig: „Ég þekkti tvær stelpur þarna uppi og þær eru báðar sjálfstæðis… svona… framapotarar eða þú veist.“ Lögreglumennirnir kvörtuðu til Persónuverndar og töldu Nefnd um eftirlit með lögreglu og Lögregluna á höfuðborgarsvæðinu hafa brotið persónuverndarlög. Kvörtuðu yfir því að einkasamtal þeirra hafi verið birt orðrétt og tengt við lögreglunúmer Kvartað var yfir því að lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefði varðveitt tilteknar upptökur úr búkmyndavélum, spilað upptökurnar fyrir verjanda sakbornings við skýrslutöku ásamt því að upptökunum hafi verið miðlað til Nefndar um eftirlit með lögreglu. Jafnframt var kvartað yfir vinnslu persónuupplýsinga af hálfu Nefndar um eftirlit með lögreglu í tengslum við birtingu ákvörðunar nefndarinnar. Töldu lögreglumennirnir meðal annars að nefndin hefði gætt meðalhófs við vinnslu persónuupplýsinganna þegar einkasamtal þeirra var tekið orðrétt upp í ákvörðun nefndarinnar og það tengt við lögreglunúmer hans. Enda hefði nefndin mátt gera sér grein fyrir því að ákvörðun hennar myndi að öllum líkindum rata í fjölmiðla. Nefndin hafi þurft að leggja mat á upptökurnar Í svörum Nefndar um eftirlit með lögreglu til Persónuverndar sagði meðal annars að það sé hlutverk nefndarinnar að taka til meðferðar mál þar sem háttsemi, framkoma eða starfsaðferðir lögreglumanna kunni að vera ámælisverðar. Nefndin hafi þurft að leggja mat á upptökurnar til að geta unnið vinnu sínu. Sagði nefndin einnig að eitt af markmiðum með notkun búkmyndavéla lögreglu sé að varpa ljósi á málsatvik. Lögreglumennirnir hafi umrætt sinn verið í embættiserindum, í einkennisfatnaði, á vettvangi og hafi með engu móti getað tryggt að enginn heyrði til þeirra. Þá hafi umrætt samtal verið um gesti á þeim vettvangi sem afskipti lögreglu voru höfð af. Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu vísaði einnig til þess að skýrar verklagsreglur væri til um notkun búkmyndavéla, auk þess sem að lögreglu hafi verið skylt að veita verjanda í málinu aðgang að upptökunum. Ekki brot á persónuverndarlögum Komst Persónuvernd að þeirri niðurstöðu að sú vinnsla persónuupplýsinga um lögreglumennina sem fólst í spilun upptaka úr búkmyndavélum fyrir verjanda sakbornings og miðlun þeirra til Nefndar um eftirlit með lögreglu hefði farið fram í löggæslutilgangi og verið í samræmi við lög um vinnslu persónuupplýsinga í löggæslutilgangi. Hvað varðar notkun búkmyndavéla hjá lögreglustjóranum á höfuðborgarsvæðinu, að því marki sem hún tekur til starfsmanna embættisins, var niðurstaða Persónuverndar að sú vinnsla fæli í sér rafræna vöktun og félli undir gildissvið laga um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga. Niðurstaða Persónuverndar var að vinnslan hefði samrýmst lögum um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga og reglum nr. 837/2006, um rafræna vöktun og meðferð persónuupplýsinga sem verða til við rafræna vöktun. Jafnframt var það niðurstaða Persónuverndar að vinnsla Nefndar um eftirlit með lögreglu samrýmdist lögum um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga. Segir í úrskurði Persónuverndar að lögreglumennirnir hafi verið á vettvangi þegar upptökurnar voru teknar upp og að auki í embættiserindum. Þá þurfi Nefnd um eftirlit með lögregu að fá afhent þau gögn sem varpað geti ljósi á þau umkvörtunarefni sem berist til nefndarinnar.
Hin ámælisverðu ummæli Annar lögreglumannanna: „Hvernig yrði fréttatilkynningin… 40 manna einkasamkvæmi og þjóðþekktir einstaklingar… er það of mikið eða?“ Hinn lögreglumaðurinn svarar: „Ekki fyrir mig, ég myndi lesa það…“ Og segir einnig: „Ég þekkti tvær stelpur þarna uppi og þær eru báðar sjálfstæðis… svona… framapotarar eða þú veist.“
Ráðherra í Ásmundarsal Lögreglan Persónuvernd Mest lesið „Ef þessi maður kemst út úr fangelsi mun hann drepa barnið mitt“ Innlent „Ef þið haldið mér áfram í fangelsi þá verður vandamál“ Innlent „Að láta taka sig ósmurt? Takk, en nei takk“ Innlent Þrír af hverjum fjórum sitja eftir með sárt ennið Innlent Segja Ásgeir Helga hafa verið 20 mínútur í stæðinu Innlent „Pabbi er að senda þér skilaboð og mamma vill fá að sjá hvað stendur“ Innlent Ósáttur með sætin og fær milljón endurgreidda Neytendur Ætlaði með allt of ungt barn í ferð og heimtaði endurgreiðslu Innlent Íris segir RÚV henda blautri og kaldri tusku í andlit sjómanna Innlent Ekki náttúruspjöll heldur forvarnir Innlent Fleiri fréttir „Í mínum huga alveg útilokað“ Sveitastrákur mætir með byssuna sína á Ólympíuleikana Stærðarinnar skilti sem ekkert má sýna Jarðgöng undir Miklubraut fýsilegri kostur Óhjákvæmilegt fyrir stjórnvöld að grípa inn í Milljarðar streyma úr landi með starfsemi veðmálafyrirtækja Lagabreytingin vegi að eldri borgurum og öryrkjum erlendis Vestmannaeyjabær höfðar skaðabótamál á hendur Vinnslustöðinni Bóndi þvingaður til að afhenda hrút Segja Ásgeir Helga hafa verið 20 mínútur í stæðinu Segja Grindavík alls ekki ónýta og vilja hleypa fólki inn Fjórar ferðir vegna heilbrigðisþjónustu fást nú endurgreiddar Skemmdu bíla í reiðiskasti áður en þeir flúðu lögreglu á rafskútu Dýrmætu vasaúri og silfurfesti stolið af byggðasafni „Ef þessi maður kemst út úr fangelsi mun hann drepa barnið mitt“ Rannsókn lokið á máli sem snýr að Polar Nanoq Fyrsta makrílfarmi vertíðarinnar landað í Neskaupstað Kári Garðarsson ráðinn framkvæmdastjóri Samtakanna 78 „Að láta taka sig ósmurt? Takk, en nei takk“ Albert neitaði sök Mikil tækifæri felist í að gera Þórsmörk að þjóðgarði Öldrun heimilislækna og fólksfjölgun valda læknaskorti Sjómenn „arfavitlausir“ og Lilja biður Stefán um frest Læknaskortur og sjávarháski Ætlaði með allt of ungt barn í ferð og heimtaði endurgreiðslu Ekki náttúruspjöll heldur forvarnir „Ef þið haldið mér áfram í fangelsi þá verður vandamál“ „Við erum að klæða vegi sem eiga að vera malbikaðir“ Íris segir RÚV henda blautri og kaldri tusku í andlit sjómanna Faglært starfsfólk og eftirlit skorti í búsetuúrræðum fyrir börn Sjá meira