Menning

Reynir að gera köngulærnar eins girnilegar og hægt er

Dóra Júlía Agnarsdóttir skrifar
Listakonan Helena Margrét málar köngulær og hversdagslega hluti á girnilegan hátt.
Listakonan Helena Margrét málar köngulær og hversdagslega hluti á girnilegan hátt. Aðsend/Sóllilja Tinds

Listakonan Helena Margrét fann fyrir keppnisskapi í listinni á sínum yngri árum en hún stendur nú fyrir einkasýningu í Ásmundarsal og tekur þátt í sýningum víða um heiminn á næstunni. Blaðamaður heyrði í henni og fékk að heyra nánar frá listinni og lífinu.

Þríhyrningakjóll sem vakti skilningarvitin

„Það tók mig frekar langan tíma að fatta að það væri hægt að vinna við að vera listamaður en ég hafði alltaf mikinn áhuga á teikningu og sköpun,“ segir Helena og bætir við að á sínum yngri árum hafi listin verið það eina sem hún hafði keppnisskap fyrir. „Mér var alveg sama um að vinna í íþróttum eða spilum.“

Áhuginn kviknaði snemma.

„Ég á sterka minningu af mér á leikskóla í teiknistund þegar vinkona mín teiknaði mynd af sér og hún teiknaði kjólinn sinn sem þríhyrning, mjög algeng krakkateikning. Ég hafði aldrei séð það áður og ég hugsaði bara: „Vá, hvernig datt henni þetta í hug? Þetta er ótrúlegt.“ Og mér finnst það ennþá í dag!“

Helena fór á námskeið í Myndlistaskólanum í Reykjavík þegar hún var sex ára gömul. 

„Ég fékk aðeins víðari nálgun á hvað myndlist er og hvað hún gæti verið. Mér þykir alltaf vænt um það og ég var meira og minna í Myndlistaskólanum yfir veturinn með skólanum, þangað til ég fór svo á Sjónlistarbraut og útskrifaðist með stúdentsprófið þaðan.“

Köngulær og Kristals dósir

Í listsköpun sinni vinnur Helena gjarnan með hluti úr hversdagsleikanum.

„Til dæmis Kristal, skó, nammi, glös, plastpoka, vín og köngulær. Ég laðast mikið af glansandi, fíngerðum og gagnsæjum hlutum sem virðast kannski frekar ómerkilegir eða algengir.

Þegar ég mála til dæmis kramda Kristallsdós tek ég eftir og endurgeri hverja dæld og beyglu og eitthvað sem ég hefði vanalega ekki litið tvisvar á er ég kannski að horfa á og stúdera í tvær vikur. Þá verður hún svo falleg.“

Hún segist vona að þetta skili sér til þeirra sem horfi á verkin.

„Að þau finni fyrir tímanum sem fór í að endurgera dósina, því það er ekki bara dósin, það er líka tíminn. Og þá horfa þau kannski á hana lengur en þau hefðu vanalega gert.“

Hún fær innblásturinn víða og blandar ólíkum hlutum saman.

„Ég fæ mikinn innblástur frá gömlu meisturunum og matar kyrralífsverkunum þeirra þar sem allur glans og endurspeglanir eru ýktar til að láta fyrirmyndina líta út sem girnilegasta og raunverulegasta, en svo fæ ég líka mikinn innblástur frá stock myndum af Google.“

Hæg framköllun

Verkferli Helenu er fjölbreytt.

„Ég fæ yfirleitt hugmynd um að það væri gaman að mála eitthvað ákveðið og ég skissa það upp í notes til að muna það. 

Ég er farin að skrifa undir líka hvað það er af því stundum þegar ég kem aftur að því seinna er ekki nokkur leið að sjá hvað skissan átti að vera. 

Svo þegar ég byrja á nýju verki fer ég í gegnum skissurnar og stundum sé ég að eitthvað passar óvænt saman. Þá fer ég og tek myndir til að setja lokaskissuna upp í photoshop og klippi það til eða sný upp á það svo það passi hugmyndinni sem er yfirleitt furðu lík upprunalegu skissunni þó hún sé algjört krot.

Ég byrja ekki að mála fyrr en ég er alveg sátt við loka skissuna og þá er það ferli í rauninni bara eins og hæg framköllun.“

Að geta ekki fest sig í eigin vef

Helena er sem áður segir með sýningu í Ásmundarsal en sýningin ber heitið Þú getur ekki fest þig í þínum eigin vef og til sýnis eru tólf málverk úr akrýl og olíu á striga.

„Á málverkunum eru köngulær í ýmsum aðstæðum, sumar eru að fela sig illa í glærum glösum, aðrar eru eins og þær séu alveg að losna úr ísmola eða sleikjó.

Ein er í fullkomnum felulitum til að standa á plastpokum en stendur á svartri skálm svo hún kemur upp um sig.

Titilinn vísar til þess að köngulær geta ekki fest sig í sínum eigin vef. Eitt verkið er sjálfsmynd af mér sem virðist líka vera speglasjálfa, spegilinn er brotinn og brotin mynda vef. Á speglinum er könguló sem virðist stefna í áttina að mér og þar af leiðandi virðist hún vera mun nær mér en hún er. Það er mikið af gagnsæjum efnum, plastpokum, glærum glösum, Kristal og loftbólum. 

Í textanum um sýninguna tala ég um köngulóarfælni og ímynda mér að þær geti verið hvar sem er. Með því að nota bara glæra hluti geta þær ekki falið sig, þá mun ég að minnsta kosti vita hvort þær séu þarna eða ekki.“

Togstreyta á milli hins girnilega og ógeðslega

„Í verkunum er togstreita á milli þess sem er girnilegt og ógeðslegt, glitrandi sleikjó er eyðilagður með iðandi könguló. Ég reyni að gera köngulærnar eins girnilegar og ég get líka og ýki áferðina á þeim þannig þær verði silkimjúkar og glansandi.“

Helena með sjálfsmynd á brotnum spegli.Aðsend/Sóllilja Tinds

Hún segir köngulóarfælni mögulega vera hversdagslegustu og algengustu fælnina.

„Með því að mála köngulær reyni ég að upphefja og festa eitthvað á striga sem flestir reyna að forðast eða losa sig við. 

Verkin sýna löngunina til að vernda sig fyrir óáþreifanlegri hættu, en þú nærð samt aldrei beint til köngulónnar þó þú sjáir hana, það er alltaf eitthvað glært lag á milli.“

Helena byrjaði að undirbúa sýninguna í byrjun árs og málaði fyrsta málverkið fyrir hana í febrúar.

„Olíumálverk taka svo langan tíma þannig þegar ég byrja á sýningu er ég alltaf að reyna að sjá fyrir mér eitthvað með margra mánaða fyrirvara. Ég var til dæmis orðin mjög tæp á tíma í sumar og hélt ég næði ekki að klára, þó ég ætti alveg fjóra mánuði eftir.“

Sýningar í Peking og Dubai

Það er ýmislegt spennandi á döfinni hjá þessari listakonu sem mun sýna víða um heiminn.

„Ég tek þátt í þremur samsýningum næstu mánuði; ein er núna í nóvember hjá Tang Contemporary í Peking, svo er önnur í Dubai í janúar í samstarfssýningu tveggja gallería, Stems og Volery. Í mars á næsta ári verð ég með á samsýningu í Kling og Bang og svo er ég með mína þriðju einkasýningu í D-salnum í Hafnarhúsinu næsta júní,“ segir Helena að lokum.


Tengdar fréttir

Ást og friður birtist sem dúfur sem róta í rusli

„Ég var nú mjög snemma búin að ákveða að listin væri það sem ég vildi leggja fyrir mig, enda var ég alltaf að teikna og búa eitthvað til þegar ég var barn,“ segir listakonan Auður Lóa Guðnadóttir en hún var að opna sýninguna Be Mine í Gallerí Þulu.

Dvöldu í svartasta skammdeginu á Grænlandi

Hjónin Rósa Sigrún Jónsdóttir og Páll Ásgeir Ásgeirsson opna sýninguna Rörsýn næstkomandi fimmtudag. Rósa Sigrún er myndlistarmaður og Páll Ásgeir rithöfundur og leiðsögumaður en þetta er í fyrsta sinn sem þau opna sýningu saman.

Skemmtilegt þegar fólk fær að gera eitthvað meira en bara að horfa

Þórdís Erla Zoega hefur átt viðburðaríkt ár þar sem hún var meðal annars valin bæjarlistarmaður Seltjarnarnesbæjar, setti upp sýningu í Kaupmannahöfn og opnaði einkasýninguna Spaced Out í Berg Contemporary. Þórdís Erla er viðmælandi í nýjasta þætti af Kúnst.

Listaverk sem fagna nýju lífi

Kristín Morthens vann verk á nýrri sýningu sinni út frá minni tilfinninga fyrir og eftir fæðingu. Sýningin opnaði síðastliðna helgi í NORR11 í samvinnu við Listval og heitir Að snerta uppsprettu.

Listræn upplifun fyrir blinda, full sjáandi og öll þar á milli

Á degi hvíta stafsins síðastliðinn laugardag opnaði myndlistarsýningin Skynleikar á Hafnartorgi. Sýningin er unnin í samstarfi við Blindrafélagið með það að markmiði að virkja öll skynfæri líkamans og að leyfa blindum, full sjáandi og öllum þar á milli að upplifa myndlist á jöfnum grundvelli.

KÚNST: Rembrandt var fyrsta ástin

Þrándur Þórarinsson skapar gjarnan ævintýralega heima með myndlist sinni og sækir meðal annars innblástur í bókmenntir, tónlist og gömlu klassísku meistarana. Hann segir listina hafa kallað á sig á barnsaldri, þá byrjaði hann að teikna og hefur ekki hætt síðan. Þrándur er viðmælandi í nýjasta þætti af Kúnst.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×