Nauðsynlegt að „spenna beltið“ þegar kemur að netöryggi Hólmfríður Gísladóttir skrifar 12. júní 2023 07:38 Gunnar segir mun meira í húfi fyrir þá sem neyðast til að verjast árásum en fyrir þá sem fremja þær. Bæði hvað varðar fyrirhöfn og kostnað. „Við getum í raun ekki starfað lengur sem litli sveitaskólinn sem enginn hefur áhuga á. Við verðum að horfa á þetta þannig að við erum skotmark; verðum að gera ráð fyrir því þannig að við séum betur í stakk búin þegar eitthvað kemur upp á.“ Þetta segir Gunnar Ingi Ómarsson, verkefnastjóri tæknimála hjá Háskólanum á Akureyri, en hann hélt erindi á ráðstefnu Ský á dögunum þar sem hann fjallaði um atvik sem kom upp í janúar síðastliðnum, þar sem netþrjótar stálu upplýsingum um nemendur og starfsmenn skólans. Viðbrögð við árásinni voru snögg og þrátt fyrir að upplýsingum hafi verið stolið, svo sem kennitölum, farsímanúmerum, notendanöfnum og lykilorðum, virðist sem náðst hafi að takmarka skaðann. Að sögn Gunnars var um að ræða fjárkúgunarhópinn Karakurt, sem herjar á upplýsingar fyrirtækja og stofnana með það að markmiðið að stela þeim eða læsa og heimta fé fyrir að leka ekki upplýsingunum eða aflæsa þeim. Spurður að því hvað gerir Háskólann á Akureyri aðlaðandi skotmark segist Gunnar hafa það á tilfinningunni að oft sé um að ræða handahófskenndar tilraunir, þar sem menn láta á það reyna að komast í upplýsingar og sjái svo til hvernig reynist. „Það sem við kannski lærum af þessu er að við þurfum hreinlega bara að vera betur búin,“ segir Gunnar. „Við þurfum að nýta okkur alla þá varnagla og þær varnir sem við mögulega getum. Þetta er pínu eins og löggu og bófa leikur; löggan þarf að gera rétt í 100 prósent tilvika en bófinn þarf bara að vera heppinn einu sinni. Það í raun skiptir þá ekki máli þótt 99 prósent árása heppnist ekki ef eitt prósent heppnast. Þá fá þeir tekjur.“ Gunnar segir menn reglulega fylgjast með síðum á borð við Have I Been Pwned, þar sem fólk getur kannað hvort tölvupóstföngum og/eða símanúmerum hefur verið stolið eða birt í stórum gagnalekum. Þessar athuganir hafi leitt í ljós að menn séu að nota háskólapóstinn á margvíslegan hátt, til að mynda til að stofna aðganga hér og þar. „Þetta er hluti af fræðslunni sem við verðum að huga að í framtíðinni,“ segir Gunnar. „Sérstaklega gagnvart nemendum; að hugsa og nota netföngin eins og vinnunetföng. Þetta er fókusað á skólann og það á að nota þetta fyrir skólann,“ segir hann um tölvupóstinn. „Ekki vera að nota hann til að stofna aðganga sem eru ekki tímabundnir. Ekki hugsa þetta þannig að þú verðir með háskólanetfangið þitt að eilífu,“ bætir hann við. Það geti til að mynda reynst þrautin þyngri að breyta aðgöngum eftir á, ef menn eru hættir í námi og vilja skipta um póstfangið sem fylgir aðgangi, til dæmis hjá samfélagsmiðli. Gunnar segir háskólann hafa farið í umfangsmikla vinnu í kjölfar árásarinnar, bæði hvað varðar tölvukerfin sjálf en einnig varðandi verkferla. Áður hafi ekki verið krafist tveggja þátta auðkenningar þegar menn voru tengdir innan skólans en nú sé hennar krafist undantekningalaust. Viðbúið sé að enn frekari breytinga sé að vænta og að nemendur og starfsfólk þurfi að sætta sig við þau óþægindi sem þeim fylgja. „Þetta er nýja landslagið. Við erum ekki að fara aftur á bak í óöruggt umhverfi,“ segir Gunnar. „Ég hef oft gripið til þeirra samlíkingar að um tíma voru bílbelti ekki lögbundin og fólk var verulega ósátt við það þegar þau voru gerð lögbundin. Það var óþægilegt. En öryggi og þægindi fara ekki endilega saman.“ Skýrslu um atvikið í janúar er að vænta núna í júní. Akureyri Háskólar Netöryggi Netglæpir Mest lesið Vaktin: Robert Francis Prevost er nýr páfi Erlent Lá alblóðugur á gangstétt eftir að hafa komist undan árás æskuvinarins Innlent Þungt hugsi og í áfalli Innlent Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum Innlent Samþykktu Trump-samninginn einróma Erlent Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Innlent „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Innlent Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Innlent Reyndi til hins síðasta að koma skikki á fjármál Vatíkansins Erlent Telja Jón Þór hafa tryllst af afbrýðissemi Innlent Fleiri fréttir Uppsagnir á Þjóðminjasafninu Lítil Björg dró stóra Hildi í land Nýr páfi, svik við almenning og loðnasti starfsmaður Rimaskóla Lá alblóðugur á gangstétt eftir að hafa komist undan árás æskuvinarins Þungt hugsi og í áfalli Telja Jón Þór hafa tryllst af afbrýðissemi Viðsnúningur eftir krappan dans Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Rúmir níu milljarðar runnið úr ríkissjóði til flokkanna Ólafur Þór undrandi og dómsmálaráðherra talar um svik við þjóðina Heilsa, vellíðan, friður, réttlæti og jöfnuður mikilvægustu markmiðin Svik við almenning, kerfið og samstarfsfólk Ein breyting á stjórn sem leggja á niður „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Annar snarpur skjálfti í Ljósufjallakerfi Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum „Þetta er mál sem varðar ekki einungis kaþólsku kirkjuna“ „Íslenskir bankar eru með belti, axlabönd, sikrisnælur og hjálma“ „Þetta er svona eitraður kokteill” Til skoðunar hvort hægt sé að innheimta leigu beint af tekjum Hefur áhyggjur af því að Amgen „gleypi Íslenska erfðagreiningu og spýti því út“ Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Páfaspenna, drykkjulæti og umdeildur útburður „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Skora á stjórnvöld að skoða áhrifin af hærra veiðigjaldi á Vestfirði Konan í gæsluvarðhaldi í mánuð til viðbótar Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Bein útsending: Staða ungs fatlaðs fólks á húsnæðis- og leigumarkaði Sjá meira
Þetta segir Gunnar Ingi Ómarsson, verkefnastjóri tæknimála hjá Háskólanum á Akureyri, en hann hélt erindi á ráðstefnu Ský á dögunum þar sem hann fjallaði um atvik sem kom upp í janúar síðastliðnum, þar sem netþrjótar stálu upplýsingum um nemendur og starfsmenn skólans. Viðbrögð við árásinni voru snögg og þrátt fyrir að upplýsingum hafi verið stolið, svo sem kennitölum, farsímanúmerum, notendanöfnum og lykilorðum, virðist sem náðst hafi að takmarka skaðann. Að sögn Gunnars var um að ræða fjárkúgunarhópinn Karakurt, sem herjar á upplýsingar fyrirtækja og stofnana með það að markmiðið að stela þeim eða læsa og heimta fé fyrir að leka ekki upplýsingunum eða aflæsa þeim. Spurður að því hvað gerir Háskólann á Akureyri aðlaðandi skotmark segist Gunnar hafa það á tilfinningunni að oft sé um að ræða handahófskenndar tilraunir, þar sem menn láta á það reyna að komast í upplýsingar og sjái svo til hvernig reynist. „Það sem við kannski lærum af þessu er að við þurfum hreinlega bara að vera betur búin,“ segir Gunnar. „Við þurfum að nýta okkur alla þá varnagla og þær varnir sem við mögulega getum. Þetta er pínu eins og löggu og bófa leikur; löggan þarf að gera rétt í 100 prósent tilvika en bófinn þarf bara að vera heppinn einu sinni. Það í raun skiptir þá ekki máli þótt 99 prósent árása heppnist ekki ef eitt prósent heppnast. Þá fá þeir tekjur.“ Gunnar segir menn reglulega fylgjast með síðum á borð við Have I Been Pwned, þar sem fólk getur kannað hvort tölvupóstföngum og/eða símanúmerum hefur verið stolið eða birt í stórum gagnalekum. Þessar athuganir hafi leitt í ljós að menn séu að nota háskólapóstinn á margvíslegan hátt, til að mynda til að stofna aðganga hér og þar. „Þetta er hluti af fræðslunni sem við verðum að huga að í framtíðinni,“ segir Gunnar. „Sérstaklega gagnvart nemendum; að hugsa og nota netföngin eins og vinnunetföng. Þetta er fókusað á skólann og það á að nota þetta fyrir skólann,“ segir hann um tölvupóstinn. „Ekki vera að nota hann til að stofna aðganga sem eru ekki tímabundnir. Ekki hugsa þetta þannig að þú verðir með háskólanetfangið þitt að eilífu,“ bætir hann við. Það geti til að mynda reynst þrautin þyngri að breyta aðgöngum eftir á, ef menn eru hættir í námi og vilja skipta um póstfangið sem fylgir aðgangi, til dæmis hjá samfélagsmiðli. Gunnar segir háskólann hafa farið í umfangsmikla vinnu í kjölfar árásarinnar, bæði hvað varðar tölvukerfin sjálf en einnig varðandi verkferla. Áður hafi ekki verið krafist tveggja þátta auðkenningar þegar menn voru tengdir innan skólans en nú sé hennar krafist undantekningalaust. Viðbúið sé að enn frekari breytinga sé að vænta og að nemendur og starfsfólk þurfi að sætta sig við þau óþægindi sem þeim fylgja. „Þetta er nýja landslagið. Við erum ekki að fara aftur á bak í óöruggt umhverfi,“ segir Gunnar. „Ég hef oft gripið til þeirra samlíkingar að um tíma voru bílbelti ekki lögbundin og fólk var verulega ósátt við það þegar þau voru gerð lögbundin. Það var óþægilegt. En öryggi og þægindi fara ekki endilega saman.“ Skýrslu um atvikið í janúar er að vænta núna í júní.
Akureyri Háskólar Netöryggi Netglæpir Mest lesið Vaktin: Robert Francis Prevost er nýr páfi Erlent Lá alblóðugur á gangstétt eftir að hafa komist undan árás æskuvinarins Innlent Þungt hugsi og í áfalli Innlent Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum Innlent Samþykktu Trump-samninginn einróma Erlent Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Innlent „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Innlent Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Innlent Reyndi til hins síðasta að koma skikki á fjármál Vatíkansins Erlent Telja Jón Þór hafa tryllst af afbrýðissemi Innlent Fleiri fréttir Uppsagnir á Þjóðminjasafninu Lítil Björg dró stóra Hildi í land Nýr páfi, svik við almenning og loðnasti starfsmaður Rimaskóla Lá alblóðugur á gangstétt eftir að hafa komist undan árás æskuvinarins Þungt hugsi og í áfalli Telja Jón Þór hafa tryllst af afbrýðissemi Viðsnúningur eftir krappan dans Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Rúmir níu milljarðar runnið úr ríkissjóði til flokkanna Ólafur Þór undrandi og dómsmálaráðherra talar um svik við þjóðina Heilsa, vellíðan, friður, réttlæti og jöfnuður mikilvægustu markmiðin Svik við almenning, kerfið og samstarfsfólk Ein breyting á stjórn sem leggja á niður „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Annar snarpur skjálfti í Ljósufjallakerfi Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum „Þetta er mál sem varðar ekki einungis kaþólsku kirkjuna“ „Íslenskir bankar eru með belti, axlabönd, sikrisnælur og hjálma“ „Þetta er svona eitraður kokteill” Til skoðunar hvort hægt sé að innheimta leigu beint af tekjum Hefur áhyggjur af því að Amgen „gleypi Íslenska erfðagreiningu og spýti því út“ Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Páfaspenna, drykkjulæti og umdeildur útburður „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Skora á stjórnvöld að skoða áhrifin af hærra veiðigjaldi á Vestfirði Konan í gæsluvarðhaldi í mánuð til viðbótar Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Bein útsending: Staða ungs fatlaðs fólks á húsnæðis- og leigumarkaði Sjá meira