Býður mökum barna sinna að greiða þjónustugjald Oddur Ævar Gunnarsson skrifar 12. desember 2023 10:00 Theodór Francis Birgisson félags- og fjölskylduráðgjafi. Stöð 2 Félagsráðgjafi segir það algengt að foreldrum líki ekki við tengdabörn sín. Hann segist sjálfur setja reglur á eigin heimili og býður mökum barna sinna að greiða þjónustugjald eða taka þátt í heimilisstörfum. Þetta kom fram í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Þar var rætt við Theodór Francis Birgisson, sem er klínískur félagsráðgjafi. Hann segir dæmi vera um það að foreldrar eyðileggi fyrir samböndum barna sinna vegna þessa. Snýst upp í andhverfu sína „Það er mjög algengt að foreldrar hafi ákveðnar fyrirfram gefnar hugmyndir um það hvernig börnin eigi að verða, hvað þau eiga að læra, hverja þau eiga að umgangast,“ segir Theodór. „Svo þegar að börnin verða eldri, stálpuð og unglingar og fara að velja sér einhverja lífsförunauta, þá átta foreldrar sig ekki á því að þau hafa sjaldnast atkvæðisrétt og jafnvel ekki tillögurétt.“ Hann segir foreldra upp að vissu marki geta haft áhrif á makaval barna sinna. Síðan taki barnið ákvörðunina. Það snúist yfirleitt upp í andhverfu sína þegar foreldrar skipti sér of mikið af. „Það gerir það yfirleitt. Annað hvort snýst það alveg upp í andhverfu sína eða þú ert búinn að negla barnið þitt í einhvern farveg sem er ekkert víst að barnið þitt hefði nokkurn tímann viljað.“ Setur sjálfur tóninn Theodór segist hafa þá kenningu að einstaklingar eigi álíka góð samskipti við tengdafólkið sitt og maka barnanna sinna og þeir viji sjálfir vera í. „Þú setur alltaf tóninn,“ segir Theodór. Hann segist sjálfur þekkja það að hafa eignast tengdabörn sem jafnvel komi úr fjölskyldum með allt aðra menningu en hans eigin. „Um leið og tengdabarn flytur inn á okkar heimili, þá gilda okkar reglur. Það á við um bæði þrif og bara verkaskiptingu á heimilinu. Kannski er ég ýktur að því leytinu til, að ég hef leyft þeim sem hafa flutt heim til okkar að ráða því hvort þau borgi okkur þjónustugjald eða taki þátt í þjónustunni. Það hefur í einu tilfelli ekki endilega verið vel séð, en samt sem áður, okkar reglur gilda í okkar húsi.“ Val barnsins skipti meira máli Theodór segist sjálfur hafa verið heppinn með sín tengdabörn. Þau hafi verið skemmtileg en það geti hins vegar komið fyrir að tengdabörn séu erfið í samskiptum og segist hann geta ímyndað sér að þar sem það gerist geti dýnamíkin orðið erfið í fjölskyldunni. „Og þá myndi ég segja að það er mjög mikilvægt að fjölskyldan geti sest niður og talað um það og þá er ekkert athugavert að segja: „Mér þarf ekkert að líka við tengdabarnið mitt. Mér þarf heldur ekkert að líka við tengdafólkið mitt almennt.“ En ef þú sættir þig við það, hvað svo? „Ef barnið mitt er hamingjusamt með þeim aðila sem barnið mitt hefur valið þá þarf það að skipta mig meira máli en hvort að ég sé mjög ánægður með ráðahaginn.“ Theodór bætir því við að öðru máli gegni um það ef að einstaklingurinn væri klárlega að hafa vond áhrif á barnið. Þá myndi hann reyna að opna augu barnsins fyrir því með einhverjum hætti. „En valdið er ekki lengur okkar. Þegar barnið er orðið fullorðið, orðið átján vetra, þá er það orðið fullorðið og ræður sínum hag sjálft.“ Erfitt þegar foreldrar sakna fyrrverandi Theodór segir að það séu mörg dæmi um það að foreldrum þyki vænt um maka barna sinna og sakni þeirra þegar það slitnar upp úr sambandinu. Sé barn í spilinu sé mikilvægt að foreldrar haldi vinskap við makann. Það geti hins vegar oft verið erfitt fyrir nýjan maka. „Ef barnið upplifir að þú sért ofsalega ánægður með gamla makann en þolir síðan ekki nýja makann. Hvernig á makinn minn að geta komið hingað í kaffi eða mat og gamli makinn er alltaf hafður í hávegum?“ Er það ekki ósanngjarnt gagnvart þeim nýja? „Það er bæði ósanngjarnt gagnvart nýja makanum og gagnvart barninu því að barnið þitt, sem er þá orðið fullorðið, er sett í alveg gríðarlega erfiða stöðu. Þannig að ég myndi segja að þú þarft alltaf að virða ákvörðunarrétt barnsins þíns og treysta því að þú hafir alið barnið þitt þannig upp að barnið viti og kunni sínum fótum forráða.“ Erfiður árstími Theodór segir að slíkt sé eitt af mörgum málum sem komi inn á sitt borð. Árstíminn nú, þegar stutt sé í jól, sé sá þar sem mikið álag sé á fjölskyldum. Margar leiti sér aðstoðar fagfólks á þessum tíma. „Þetta er erfiður tími. Út af allskonar svona málum,“ segir Theódór. Hann segir alltaf gott að taka samtalið með fagaðila, fyrir þær fjölskyldur sem eiga í erfiðleikum, en tekur fram að um ferli sé að ræða. „Ég hef stundum notað orðatiltækið: Þú lærir ekki dönsku á einni helgi. En þú getur kannski lært að segja já og nei og kannski á dönsku á einni helgi. Þannig að einn tími er miklu betri heldur en enginn tími.“ Verður að elska val barnanna þinna Þekkirðu dæmi þess þar sem foreldrar eru ekki sáttir við tengdabarnið og geri allt lymskulega til þess að eyðileggja? „Já, því miður. Stundum tekst það. Það er ekki gott, því þá er foreldrið farið að manipulera bæði barnið sitt og það hefur síðan áhrif inn í alla fjölskylduna. Ef það eru börn í spilinu hjá barninu okkar og maka þá er þetta náttúrulega algjörlega afleitt.“ Hvaða skilaboð hefurðu til foreldra sem eru kannski ekki alveg sátt við tengdabörnin sín? „Það er hluti af því að elska barnið sitt að elska val barnsins síns, hvort sem maður skilur það eða skilur það ekki.“ Fjölskyldumál Ástin og lífið Bítið Mest lesið Efni sem veldur uppköstum, yfirliðum og eilífri æsku Gagnrýni Brynjar Morthens leikur Bubba Morthens Bíó og sjónvarp Heitt, sveitt og óhugnanlegt á klúbbnum Lífið Aron selur húsið ári eftir kaupin Lífið „Dagurinn var algjörlega fullkominn“ Lífið Heiðdís Rós fagnaði sigrinum með sjálfum Trump Lífið Með 120 þúsund króna Dior der í golfi Lífið Gunnhildur og Erin eignuðust dreng Lífið Stóð með sjálfri sér og ekki talað við pabba sinn síðan 2015 Lífið Þrjár menntastofnanir og þrír kennarar handhafar Íslensku menntaverðlaunanna Lífið Fleiri fréttir Stóð með sjálfri sér og ekki talað við pabba sinn síðan 2015 Heiðdís Rós fagnaði sigrinum með sjálfum Trump Gunnhildur og Erin eignuðust dreng Seljaskóli og Ölduselsskóli áfram í úrslit í Skrekk „Dagurinn var algjörlega fullkominn“ Þrjár menntastofnanir og þrír kennarar handhafar Íslensku menntaverðlaunanna Heitt, sveitt og óhugnanlegt á klúbbnum Aron selur húsið ári eftir kaupin Með 120 þúsund króna Dior der í golfi Gulrótasalat sem rífur í bragðlaukana Setning Steinda gerði keppendur brjálaða Myndaveisla: Víkingskonur kunna að halda gott partí Versti óttinn að raungerast Árbæjarskóli og Laugalækjarskóli áfram í úrslit í Skrekk Hvuttar á kjörstað „Ég er miklu oftar gröð en hann“ Frægt fólk og feimnir karlar leita til Valgerðar spákonu Þvertekur fyrir að typpið hafi verið stækkað Hryllingurinn sveif yfir vötnum hjá fræga fólkinu Finna gersemar og handsama lygaþvælu og rusl Fólk grípi til sænsku dauðhreinsunarinnar fyrr en ella Björn keypti sex hundruð ára höll í Frakklandi og ætlar að gera hana upp „Ef við erum ekki að fara fá matareitrun núna þá er ekki hægt að fá matareitrun“ Siðlaus maður étur skít og öðlast samkennd Fegurðardrottning fékk nýtt herbergi Breiðholtsskóli og Hagaskóli áfram í Skrekk Íslenskur leiklistarnemi upplifði óraunverulega stund í New York Segist aldrei myndu deita Depp Tjáði sig óvænt um sína fyrrverandi Sunneva nefndi son Jóhönnu Sjá meira
Þetta kom fram í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Þar var rætt við Theodór Francis Birgisson, sem er klínískur félagsráðgjafi. Hann segir dæmi vera um það að foreldrar eyðileggi fyrir samböndum barna sinna vegna þessa. Snýst upp í andhverfu sína „Það er mjög algengt að foreldrar hafi ákveðnar fyrirfram gefnar hugmyndir um það hvernig börnin eigi að verða, hvað þau eiga að læra, hverja þau eiga að umgangast,“ segir Theodór. „Svo þegar að börnin verða eldri, stálpuð og unglingar og fara að velja sér einhverja lífsförunauta, þá átta foreldrar sig ekki á því að þau hafa sjaldnast atkvæðisrétt og jafnvel ekki tillögurétt.“ Hann segir foreldra upp að vissu marki geta haft áhrif á makaval barna sinna. Síðan taki barnið ákvörðunina. Það snúist yfirleitt upp í andhverfu sína þegar foreldrar skipti sér of mikið af. „Það gerir það yfirleitt. Annað hvort snýst það alveg upp í andhverfu sína eða þú ert búinn að negla barnið þitt í einhvern farveg sem er ekkert víst að barnið þitt hefði nokkurn tímann viljað.“ Setur sjálfur tóninn Theodór segist hafa þá kenningu að einstaklingar eigi álíka góð samskipti við tengdafólkið sitt og maka barnanna sinna og þeir viji sjálfir vera í. „Þú setur alltaf tóninn,“ segir Theodór. Hann segist sjálfur þekkja það að hafa eignast tengdabörn sem jafnvel komi úr fjölskyldum með allt aðra menningu en hans eigin. „Um leið og tengdabarn flytur inn á okkar heimili, þá gilda okkar reglur. Það á við um bæði þrif og bara verkaskiptingu á heimilinu. Kannski er ég ýktur að því leytinu til, að ég hef leyft þeim sem hafa flutt heim til okkar að ráða því hvort þau borgi okkur þjónustugjald eða taki þátt í þjónustunni. Það hefur í einu tilfelli ekki endilega verið vel séð, en samt sem áður, okkar reglur gilda í okkar húsi.“ Val barnsins skipti meira máli Theodór segist sjálfur hafa verið heppinn með sín tengdabörn. Þau hafi verið skemmtileg en það geti hins vegar komið fyrir að tengdabörn séu erfið í samskiptum og segist hann geta ímyndað sér að þar sem það gerist geti dýnamíkin orðið erfið í fjölskyldunni. „Og þá myndi ég segja að það er mjög mikilvægt að fjölskyldan geti sest niður og talað um það og þá er ekkert athugavert að segja: „Mér þarf ekkert að líka við tengdabarnið mitt. Mér þarf heldur ekkert að líka við tengdafólkið mitt almennt.“ En ef þú sættir þig við það, hvað svo? „Ef barnið mitt er hamingjusamt með þeim aðila sem barnið mitt hefur valið þá þarf það að skipta mig meira máli en hvort að ég sé mjög ánægður með ráðahaginn.“ Theodór bætir því við að öðru máli gegni um það ef að einstaklingurinn væri klárlega að hafa vond áhrif á barnið. Þá myndi hann reyna að opna augu barnsins fyrir því með einhverjum hætti. „En valdið er ekki lengur okkar. Þegar barnið er orðið fullorðið, orðið átján vetra, þá er það orðið fullorðið og ræður sínum hag sjálft.“ Erfitt þegar foreldrar sakna fyrrverandi Theodór segir að það séu mörg dæmi um það að foreldrum þyki vænt um maka barna sinna og sakni þeirra þegar það slitnar upp úr sambandinu. Sé barn í spilinu sé mikilvægt að foreldrar haldi vinskap við makann. Það geti hins vegar oft verið erfitt fyrir nýjan maka. „Ef barnið upplifir að þú sért ofsalega ánægður með gamla makann en þolir síðan ekki nýja makann. Hvernig á makinn minn að geta komið hingað í kaffi eða mat og gamli makinn er alltaf hafður í hávegum?“ Er það ekki ósanngjarnt gagnvart þeim nýja? „Það er bæði ósanngjarnt gagnvart nýja makanum og gagnvart barninu því að barnið þitt, sem er þá orðið fullorðið, er sett í alveg gríðarlega erfiða stöðu. Þannig að ég myndi segja að þú þarft alltaf að virða ákvörðunarrétt barnsins þíns og treysta því að þú hafir alið barnið þitt þannig upp að barnið viti og kunni sínum fótum forráða.“ Erfiður árstími Theodór segir að slíkt sé eitt af mörgum málum sem komi inn á sitt borð. Árstíminn nú, þegar stutt sé í jól, sé sá þar sem mikið álag sé á fjölskyldum. Margar leiti sér aðstoðar fagfólks á þessum tíma. „Þetta er erfiður tími. Út af allskonar svona málum,“ segir Theódór. Hann segir alltaf gott að taka samtalið með fagaðila, fyrir þær fjölskyldur sem eiga í erfiðleikum, en tekur fram að um ferli sé að ræða. „Ég hef stundum notað orðatiltækið: Þú lærir ekki dönsku á einni helgi. En þú getur kannski lært að segja já og nei og kannski á dönsku á einni helgi. Þannig að einn tími er miklu betri heldur en enginn tími.“ Verður að elska val barnanna þinna Þekkirðu dæmi þess þar sem foreldrar eru ekki sáttir við tengdabarnið og geri allt lymskulega til þess að eyðileggja? „Já, því miður. Stundum tekst það. Það er ekki gott, því þá er foreldrið farið að manipulera bæði barnið sitt og það hefur síðan áhrif inn í alla fjölskylduna. Ef það eru börn í spilinu hjá barninu okkar og maka þá er þetta náttúrulega algjörlega afleitt.“ Hvaða skilaboð hefurðu til foreldra sem eru kannski ekki alveg sátt við tengdabörnin sín? „Það er hluti af því að elska barnið sitt að elska val barnsins síns, hvort sem maður skilur það eða skilur það ekki.“
Fjölskyldumál Ástin og lífið Bítið Mest lesið Efni sem veldur uppköstum, yfirliðum og eilífri æsku Gagnrýni Brynjar Morthens leikur Bubba Morthens Bíó og sjónvarp Heitt, sveitt og óhugnanlegt á klúbbnum Lífið Aron selur húsið ári eftir kaupin Lífið „Dagurinn var algjörlega fullkominn“ Lífið Heiðdís Rós fagnaði sigrinum með sjálfum Trump Lífið Með 120 þúsund króna Dior der í golfi Lífið Gunnhildur og Erin eignuðust dreng Lífið Stóð með sjálfri sér og ekki talað við pabba sinn síðan 2015 Lífið Þrjár menntastofnanir og þrír kennarar handhafar Íslensku menntaverðlaunanna Lífið Fleiri fréttir Stóð með sjálfri sér og ekki talað við pabba sinn síðan 2015 Heiðdís Rós fagnaði sigrinum með sjálfum Trump Gunnhildur og Erin eignuðust dreng Seljaskóli og Ölduselsskóli áfram í úrslit í Skrekk „Dagurinn var algjörlega fullkominn“ Þrjár menntastofnanir og þrír kennarar handhafar Íslensku menntaverðlaunanna Heitt, sveitt og óhugnanlegt á klúbbnum Aron selur húsið ári eftir kaupin Með 120 þúsund króna Dior der í golfi Gulrótasalat sem rífur í bragðlaukana Setning Steinda gerði keppendur brjálaða Myndaveisla: Víkingskonur kunna að halda gott partí Versti óttinn að raungerast Árbæjarskóli og Laugalækjarskóli áfram í úrslit í Skrekk Hvuttar á kjörstað „Ég er miklu oftar gröð en hann“ Frægt fólk og feimnir karlar leita til Valgerðar spákonu Þvertekur fyrir að typpið hafi verið stækkað Hryllingurinn sveif yfir vötnum hjá fræga fólkinu Finna gersemar og handsama lygaþvælu og rusl Fólk grípi til sænsku dauðhreinsunarinnar fyrr en ella Björn keypti sex hundruð ára höll í Frakklandi og ætlar að gera hana upp „Ef við erum ekki að fara fá matareitrun núna þá er ekki hægt að fá matareitrun“ Siðlaus maður étur skít og öðlast samkennd Fegurðardrottning fékk nýtt herbergi Breiðholtsskóli og Hagaskóli áfram í Skrekk Íslenskur leiklistarnemi upplifði óraunverulega stund í New York Segist aldrei myndu deita Depp Tjáði sig óvænt um sína fyrrverandi Sunneva nefndi son Jóhönnu Sjá meira