„Fólk er reitt, sárt og finnst það ekki geta treyst sveitarfélaginu“ Magnús Jochum Pálsson skrifar 4. ágúst 2025 16:32 Eva Jörgensen, íbúi á Stöðvarfirði, segir Fjarðabyggð hafa vanrækt vatnsból Stöðvarfjarðar um árabil sem geri það að verkum að íbúar hafi ekki öruggt aðgengi að hreinu vatni. Vísir/Vilhelm/aðsend Íbúi á Stöðvarfirði segir alvarlegt að Stöðfirðingar hafi ekki verið upplýstir strax um gerlamengun í neysluvatni. Fólki finnist það ekki geta treyst sveitarfélaginu til að tryggja aðgengi að hreinu vatni og ábyrgðinni sé varpað á íbúa. Nokkrir íbúar á Stöðvarfirði hafa fengið magapest vegna gerlamengunar sem mældist í neysluvatni bæjarins en sveitarfélaginu láðist að láta íbúa vita af menguninni um leið og hún kom í ljós. Sýnataka úr vatnsbóli þorpsins fór fram þriðjudaginn 22. júlí síðastliðinn og við greiningu kom í ljós ekólí- og kólígerlamengun í vatnsbólinu. Formleg staðfesting barst þó ekki frá rannsóknarstofu til Heilbrigðiseftirlits Austurlands (HAUST) fyrr en sex dögum síðar, 28. júlí, og sólarhring síðar tilkynnti Fjarðabyggð íbúum málið með fréttatilkynningu. Bæjarstjóri í Fjarðabyggð harmar að töf hafi orðið í tilkynningarferlinu og oddviti minnihlutans væntir þess að málið sé í hæsta forgangi hjá framkvæmdavaldinu. Eva Jörgensen, doktor í heilsumannfræði og íbúi á Stöðvarfirði, er ein margra í bænum sem hefur fundið fyrir magapest síðustu daga. „Við höfum verið í fríi, ég og konan mín, en okkur tókst að E.Coli-smita okkur aftur þannig við höfum legið í veikindum,“ segir Eva. Hún og kona hennar voru nýbúnar að skipta um vatn á kaffivélinni. „Svo urðum við veikar á sömu mínútunni nokkrum klukkutímum seinna,“ segir hún. Bakteríusmitið skemmi fyrir sýklalyfjakúrnum Eva var fyrir viðkvæm í maganum þar sem hún er í sýklalyfjameðferð við meltingarröskun. Veikindin af völdum gerlanna hafi því komið á versta tíma. „Þetta er búið að vera margra vikna prógram, ég er á sérmataræði og hef undirbúið líkamann undir þetta með bætiefnum, því þetta er sýklalyf sem straujar garnirnar. Þegar ég byrja á þeim tekur HAUST próf á vatninu,“ segir Eva. Það sé kostnaðarsamt að vera á sýklalyfjakúrnum og því „frekar ömurlegt“ að þurfa að endurtaka hann vegna ekólí-smits. „Þetta er mikið prógram sem ég þarf að fara í til að byggja þaramaflórunni á mér aftur. Þannig þetta gæti hafa klúðrað allri tímalínunni sem ég var búin að setja mér með læknum,“ segir hún. Fólk hafi verið komið ónot í maganum Eva vinnur ásamt konu sinni, Kimi Tayler, á Steinasafni Petru og þær hafi byrjað að taka eftir veikindum fólks í aðdraganda þess að greint var frá gerlamenguninni. „Fólk var að hlaupa á klósettið og er búið að vera með ónot í maganum,“ segir Eva. Nokkrir þeirra steina sem eru til sýnis á Steinasafni Petru. Heilbrigðiseftirlit Austurlands (HAUST) tók próf 22. júlí síðastliðinn og hafi svo komið aftur viku síðar til að taka annað próf, að sögn Evu. „Við sjáum það um morguninn að það fer einhver frá Fjarðarbyggð og tengir slöngu í brunahanann sem er fyrir utan steinasafnið og fer að dæla úr. Einn kollegi minn spyr mig hvort ég viti eitthvað um þetta og ég segi bara nei og fer að skoða heimasíðuna og íbúasíðuna en það er ekkert um þetta þar,“ segir hún. „Síðan kemur einhver frá HAUST og þá er okkur sagt að við ættum að vera sjóða vatnið. En við höfðum ekkert heyrt þarna á milli,“ bætir hún við. „Vanræksla sem hefur verið í lengri tíma“ „Þetta er lýðheilsuvá að vatnið okkar sé að smitast af ekólí,“ segir Eva en ekki sé um fyrsta skiptið að ræða sem vatnsbólið mengist. Vont sé að yfirvöld geti ekki passað betur upp á að halda vatninu hreinu. „Ég er búin að búa hérna hátt í þrjú ár og þetta er í annað skiptið sem það kemur ekólí-smit í vatnið. Þetta er eitt af heimsmarkmiðunum, aðgengi að hreinu vatni, grundvallarmannréttindi,“ segir Eva. Sjá einnig: Biðja íbúa Stöðvarfjarðar að sjóða neysluvatn Sveitarfélagið beri ábyrgð á að halda vatnsbólinu ómenguðu og hafa þar varnir uppi. „Þetta er ákveðin vanræksla sem hefur verið í lengri tíma sem opnar fyrir það að vatnið okkar smitast trekk í trekk og við getum ekki treyst vatninu okkar,“ segir hún. „Hér eru íbúar á Stöðvarfirði að stórum hluta eldri borgarar, viðkvæmur hópur og svo er fólk eins og ég með meltingarraskanir sem má ekkert við því að fá svona smit í mig sem getur leitt til mjög mikilla veikinda.“ „Hvernig getur það gerst að tilkynning fari á vitlausan stað?“ Röksemdin fyrir því að íbúar hafi ekki fengið tilkynninguna strax haldi ekki vatni. „HAUST sendir frá sér ákveðna tímalínu um hvað þetta gæti tekið langan tíma og Fjarðabyggð segir að tilkynningin hafi farið í vitlaust pósthólf,“ segir Eva. Frídagar eigi ekki að koma í veg fyrir að brýnar tilkynningar berist til íbúa. Stöðvarfjörður er á sunnanverðum Austfjörðum og bú tæplega 200 manns þar.Vísir/Vilhelm „Og ef það er lýðheilsuvá hvernig getur það gerst að tilkynning fari á vitlausan stað og það sé ekki vaktað? Af hverju er þetta almennur tölvupóstur,“ segir hún. „Svo kemur ekki tilkynning frá Fjarðabyggð fyrr en morguninn eftir. Það er vitað að HAUST er búið að koma aftur að taka sýni því þau vita að vatnið okkar er þrælmengað. Okkur er sagt: ,Þið fáið tilkynningu frá Fjarðabyggð von bráðar.' Svo loka þau fyrir sumarfrí og það getur enginn hringt eða fengið nánari upplýsingar,“ segir Eva. Ábyrgðin sett á íbúa Í þokkabót hafi tilkynningin frá Fjarðabyggð verið birt á íbúahópi bæjarins á Facebook og vefsíðu sveitarfélagsins. „En það eru ekkert allir á Facebook, það er fólk sem vissi ekki ennþá fyrir tveimur dögum síðan að vatnið okkar væri mengað,“ segir Eva. „Þannig það er rosalega margt sem er ekki í lagi þarna og heilsan okkar er að veði.“ „Ábyrgðin er algjörlega sett á okkur að láta hvort annað vita og rafmagnsreikningurinn okkar mun bíta því við erum endalaust að sjóða vatn í allt saman,“ segir hún. Íbúum finnist þeir mæta neikvæðrar afstöðu þegar þeir leiti eftir skýringum hjá sveitarfélaginu. „Fólk er reitt, sárt og finnst það ekki geta treyst sveitarfélaginu til þess að tryggja okkur þennan grundvallarmannréttindaþátt sem er aðgengi að hreinu vatni,“ segir Eva. Ennfremur sé ekkert gert til að hughreysta íbúa og þeim haldið í myrkrinu hvað varðar næstu skref í málinu, breytingar á ferlum og úrbætur í málefnum vatnsbólsins Fjarðabyggð Vatn Vatnsból Heilbrigðiseftirlit Mest lesið Fjöldi fórnarlamba eftir skothríð og íkveikju í kirkju mormóna Erlent Skora á Snorra að gefa kost á sér Innlent Árásir stóðu yfir í rúma tólf tíma Erlent Bíll valt eftir flótta undan lögreglu og þrír slösuðust Innlent Banna dróna yfir Danmörku Erlent Með bílinn fullan af fíkniefnum Innlent Lögreglan með málið til rannsóknar Innlent Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Innlent Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Innlent Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Innlent Fleiri fréttir Allt niður í þriggja mánaða fiðluleikara „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Umfangsmiklar árásir og símengað neysluvatn Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Um 200 nemendur eru í lögreglunámi á Akureyri Skora á Snorra að gefa kost á sér Bíll valt eftir flótta undan lögreglu og þrír slösuðust Reiknað með afskiptum af öllum samkomum Vítisengla Lögreglan með málið til rannsóknar Áframhaldandi aðgerðir gegn Vítisenglum Geirfinnsmálið, orkuöflun, gjaldeyrishöftin og íslenskan á Sprengisandi Drógu aflvana bát í land í Neskaupstað Með bílinn fullan af fíkniefnum „Það verður boðið fram í nafni VG“ Loka aftur fyrir umferð á slóðum Vítisengla „Þjóðaröryggisráð er ekki upp á punt“ Rak frá Bretlandi til Íslands á einum mánuði Bátur sekkur við Hafnarfjarðarhöfn Ellilífeyrisþegar sá hópur sem hafi það einna best Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Þór sækist eftir endurkjöri Furðar sig á þjóðaröryggisráði og rándýr barnaafmæli Aftur flagnar Vesturbæjarlaug: „Eins og hún sé með skallablett“ Þyrlan kölluð út vegna vélsleðaslyss á Langjökli „Gervigreind er líka fyrir heimilið“ Hringvegurinn opnaður á ný klukkan 17 Snæfellsnes orðið að vistvangi UNESCO Sjá meira
Nokkrir íbúar á Stöðvarfirði hafa fengið magapest vegna gerlamengunar sem mældist í neysluvatni bæjarins en sveitarfélaginu láðist að láta íbúa vita af menguninni um leið og hún kom í ljós. Sýnataka úr vatnsbóli þorpsins fór fram þriðjudaginn 22. júlí síðastliðinn og við greiningu kom í ljós ekólí- og kólígerlamengun í vatnsbólinu. Formleg staðfesting barst þó ekki frá rannsóknarstofu til Heilbrigðiseftirlits Austurlands (HAUST) fyrr en sex dögum síðar, 28. júlí, og sólarhring síðar tilkynnti Fjarðabyggð íbúum málið með fréttatilkynningu. Bæjarstjóri í Fjarðabyggð harmar að töf hafi orðið í tilkynningarferlinu og oddviti minnihlutans væntir þess að málið sé í hæsta forgangi hjá framkvæmdavaldinu. Eva Jörgensen, doktor í heilsumannfræði og íbúi á Stöðvarfirði, er ein margra í bænum sem hefur fundið fyrir magapest síðustu daga. „Við höfum verið í fríi, ég og konan mín, en okkur tókst að E.Coli-smita okkur aftur þannig við höfum legið í veikindum,“ segir Eva. Hún og kona hennar voru nýbúnar að skipta um vatn á kaffivélinni. „Svo urðum við veikar á sömu mínútunni nokkrum klukkutímum seinna,“ segir hún. Bakteríusmitið skemmi fyrir sýklalyfjakúrnum Eva var fyrir viðkvæm í maganum þar sem hún er í sýklalyfjameðferð við meltingarröskun. Veikindin af völdum gerlanna hafi því komið á versta tíma. „Þetta er búið að vera margra vikna prógram, ég er á sérmataræði og hef undirbúið líkamann undir þetta með bætiefnum, því þetta er sýklalyf sem straujar garnirnar. Þegar ég byrja á þeim tekur HAUST próf á vatninu,“ segir Eva. Það sé kostnaðarsamt að vera á sýklalyfjakúrnum og því „frekar ömurlegt“ að þurfa að endurtaka hann vegna ekólí-smits. „Þetta er mikið prógram sem ég þarf að fara í til að byggja þaramaflórunni á mér aftur. Þannig þetta gæti hafa klúðrað allri tímalínunni sem ég var búin að setja mér með læknum,“ segir hún. Fólk hafi verið komið ónot í maganum Eva vinnur ásamt konu sinni, Kimi Tayler, á Steinasafni Petru og þær hafi byrjað að taka eftir veikindum fólks í aðdraganda þess að greint var frá gerlamenguninni. „Fólk var að hlaupa á klósettið og er búið að vera með ónot í maganum,“ segir Eva. Nokkrir þeirra steina sem eru til sýnis á Steinasafni Petru. Heilbrigðiseftirlit Austurlands (HAUST) tók próf 22. júlí síðastliðinn og hafi svo komið aftur viku síðar til að taka annað próf, að sögn Evu. „Við sjáum það um morguninn að það fer einhver frá Fjarðarbyggð og tengir slöngu í brunahanann sem er fyrir utan steinasafnið og fer að dæla úr. Einn kollegi minn spyr mig hvort ég viti eitthvað um þetta og ég segi bara nei og fer að skoða heimasíðuna og íbúasíðuna en það er ekkert um þetta þar,“ segir hún. „Síðan kemur einhver frá HAUST og þá er okkur sagt að við ættum að vera sjóða vatnið. En við höfðum ekkert heyrt þarna á milli,“ bætir hún við. „Vanræksla sem hefur verið í lengri tíma“ „Þetta er lýðheilsuvá að vatnið okkar sé að smitast af ekólí,“ segir Eva en ekki sé um fyrsta skiptið að ræða sem vatnsbólið mengist. Vont sé að yfirvöld geti ekki passað betur upp á að halda vatninu hreinu. „Ég er búin að búa hérna hátt í þrjú ár og þetta er í annað skiptið sem það kemur ekólí-smit í vatnið. Þetta er eitt af heimsmarkmiðunum, aðgengi að hreinu vatni, grundvallarmannréttindi,“ segir Eva. Sjá einnig: Biðja íbúa Stöðvarfjarðar að sjóða neysluvatn Sveitarfélagið beri ábyrgð á að halda vatnsbólinu ómenguðu og hafa þar varnir uppi. „Þetta er ákveðin vanræksla sem hefur verið í lengri tíma sem opnar fyrir það að vatnið okkar smitast trekk í trekk og við getum ekki treyst vatninu okkar,“ segir hún. „Hér eru íbúar á Stöðvarfirði að stórum hluta eldri borgarar, viðkvæmur hópur og svo er fólk eins og ég með meltingarraskanir sem má ekkert við því að fá svona smit í mig sem getur leitt til mjög mikilla veikinda.“ „Hvernig getur það gerst að tilkynning fari á vitlausan stað?“ Röksemdin fyrir því að íbúar hafi ekki fengið tilkynninguna strax haldi ekki vatni. „HAUST sendir frá sér ákveðna tímalínu um hvað þetta gæti tekið langan tíma og Fjarðabyggð segir að tilkynningin hafi farið í vitlaust pósthólf,“ segir Eva. Frídagar eigi ekki að koma í veg fyrir að brýnar tilkynningar berist til íbúa. Stöðvarfjörður er á sunnanverðum Austfjörðum og bú tæplega 200 manns þar.Vísir/Vilhelm „Og ef það er lýðheilsuvá hvernig getur það gerst að tilkynning fari á vitlausan stað og það sé ekki vaktað? Af hverju er þetta almennur tölvupóstur,“ segir hún. „Svo kemur ekki tilkynning frá Fjarðabyggð fyrr en morguninn eftir. Það er vitað að HAUST er búið að koma aftur að taka sýni því þau vita að vatnið okkar er þrælmengað. Okkur er sagt: ,Þið fáið tilkynningu frá Fjarðabyggð von bráðar.' Svo loka þau fyrir sumarfrí og það getur enginn hringt eða fengið nánari upplýsingar,“ segir Eva. Ábyrgðin sett á íbúa Í þokkabót hafi tilkynningin frá Fjarðabyggð verið birt á íbúahópi bæjarins á Facebook og vefsíðu sveitarfélagsins. „En það eru ekkert allir á Facebook, það er fólk sem vissi ekki ennþá fyrir tveimur dögum síðan að vatnið okkar væri mengað,“ segir Eva. „Þannig það er rosalega margt sem er ekki í lagi þarna og heilsan okkar er að veði.“ „Ábyrgðin er algjörlega sett á okkur að láta hvort annað vita og rafmagnsreikningurinn okkar mun bíta því við erum endalaust að sjóða vatn í allt saman,“ segir hún. Íbúum finnist þeir mæta neikvæðrar afstöðu þegar þeir leiti eftir skýringum hjá sveitarfélaginu. „Fólk er reitt, sárt og finnst það ekki geta treyst sveitarfélaginu til þess að tryggja okkur þennan grundvallarmannréttindaþátt sem er aðgengi að hreinu vatni,“ segir Eva. Ennfremur sé ekkert gert til að hughreysta íbúa og þeim haldið í myrkrinu hvað varðar næstu skref í málinu, breytingar á ferlum og úrbætur í málefnum vatnsbólsins
Fjarðabyggð Vatn Vatnsból Heilbrigðiseftirlit Mest lesið Fjöldi fórnarlamba eftir skothríð og íkveikju í kirkju mormóna Erlent Skora á Snorra að gefa kost á sér Innlent Árásir stóðu yfir í rúma tólf tíma Erlent Bíll valt eftir flótta undan lögreglu og þrír slösuðust Innlent Banna dróna yfir Danmörku Erlent Með bílinn fullan af fíkniefnum Innlent Lögreglan með málið til rannsóknar Innlent Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Innlent Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Innlent Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Innlent Fleiri fréttir Allt niður í þriggja mánaða fiðluleikara „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Umfangsmiklar árásir og símengað neysluvatn Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Um 200 nemendur eru í lögreglunámi á Akureyri Skora á Snorra að gefa kost á sér Bíll valt eftir flótta undan lögreglu og þrír slösuðust Reiknað með afskiptum af öllum samkomum Vítisengla Lögreglan með málið til rannsóknar Áframhaldandi aðgerðir gegn Vítisenglum Geirfinnsmálið, orkuöflun, gjaldeyrishöftin og íslenskan á Sprengisandi Drógu aflvana bát í land í Neskaupstað Með bílinn fullan af fíkniefnum „Það verður boðið fram í nafni VG“ Loka aftur fyrir umferð á slóðum Vítisengla „Þjóðaröryggisráð er ekki upp á punt“ Rak frá Bretlandi til Íslands á einum mánuði Bátur sekkur við Hafnarfjarðarhöfn Ellilífeyrisþegar sá hópur sem hafi það einna best Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Þór sækist eftir endurkjöri Furðar sig á þjóðaröryggisráði og rándýr barnaafmæli Aftur flagnar Vesturbæjarlaug: „Eins og hún sé með skallablett“ Þyrlan kölluð út vegna vélsleðaslyss á Langjökli „Gervigreind er líka fyrir heimilið“ Hringvegurinn opnaður á ný klukkan 17 Snæfellsnes orðið að vistvangi UNESCO Sjá meira