B sé ekki best Silja Rún Sigurbjörnsdóttir skrifar 12. ágúst 2025 11:25 Bjarki Már Baxter er fjögurra barna faðir. Bylgjan Foreldri grunnskólabarna segir einkunnakerfi byggt á bókstöfum draga úr hvata nemenda til að gera betur og sé skalinn of víður. Hann segir kennara viðurkenna að kerfið veiti þeim ekki nægar upplýsingar til að sinna starfi sínu og gagnrýnir harðlega „yfirborðskennda“ aðgerðaáætlun menntamálaráðuneytisins. „Þetta er bein tilvitnun í umsjónarkennara einnar af dætrum mínum í grunnskóla,“ segir Bjarki Már Baxter, lögmaður á Málþingi lögmannsstofu og fjögurra barna faðir, er hann ræddi grein sem hann birti í Morgunblaðinu titluð „B er best.“ „Hún er að undirbúa bekkinn og foreldra sem eru þarna viðstaddir. Hún segir „krakkar, hafið nú í huga að B er best.“ Þetta sat í mér, ég ranghvolfdi augunum. Ég held ég viti alveg hvað hún var að undirbúa börnin undir, hún var að undirbúa þau fyrir að þegar þau kæmu heim og skoðuðu einkunnirnar að þetta væri minna og meira B. Ég fer að skoða kerfið, þá er það uppbyggt þannig þetta einkunnakerfi að skalinn er svo víður,“ segir Bjarki sem var í viðtali í Bítinu á Bylgjunni. Hann segir það mismunandi hvað einkunnin B þýði eftir fögum og aldri barnanna. Sem dæmi tekur Bjarki stærðfræðipróf sem dóttir hans þeytti. Einkunnin B var jafngild 4,5 til 7,5 á gamla einkunnaskalanum. „Þetta er semsagt frá falli í mjög góða einkunn. Ég fæ þá tilfinningu að það sé markmið menntakerfisins að það séu allir með B,“ segir Bjarki. „Ég get tekið annað dæmi, dóttir mín var að læra fyrir útskrift úr tíunda bekk allan síðasta vetur og við vorum náttúrulega að meta hennar möguleika að komast í menntaskóla. Ég fer inn á þessi kerfi Mentor og sé að hún er svolítið gegnumgangandi, hún er með B í öllu. En ég veit ekkert af því að skalinn er svo víður, hvort að hún sé að detta niður í C eða komast upp í A.“ Vöntun á hvata stærsta vandamálið Bjarki segir marga vankanta vera á íslenska menntakerfinu, til að mynda sé enginn hvati fyrir nemendur til að gera betur. Þá læri börnin heldur ekki að takast á við að ná ekki markmiðunum sínum. „Menntun snýst um í mínum huga að þú sért að keppa við sjálfan þig, að þú sért að ná árangri,“ segir hann. „Ef þú ert með einhverja B-einkunn sem er á einhverju skala ertu kannski bara dæmdur til að vera þar, það er enginn hvati til að gera betur. Ég held að það sé stærsta vandamál kerfisins, það vantar hvata fyrir nemendur og kennara að gera betur.“ Hann tekur jafnframt fram að hann sé ekki menntaður í þessum fræðum, heldur tali sem foreldri. „Ég er bara foreldri, ég er ekki menntaður kennari eða uppeldis- eða kennslufræðingur. Ég er að tala út frá minni reynslu.“ Að hans mati er staðan í menntakerfinu afskaplega slæm og fátt sé gert til að afstýra vandanum. „Við erum á einhverri vegferð, eins og með þessu bókstafakerfi, sem ég held að sé ekki að hjálpa okkur út úr því.“ Skiptar skoðanir kennara Bjarki Már segist hafa fengið sterk viðbrögð við greininni sem hann skrifaði en neikvæðu viðbrögðin komi aðallega frá kennurum. Hins vegar segist hann einnig sjálfur hafa rætt við nokkra kennara barnanna sinna sem líki illa við fyrirkomulag einkunna. „Ég hef rætt í öllum foreldraviðtölum við kennara um þetta einkunnakerfi, á mjög góðum nótum, ég er ekkert að gagnrýna þau í tveggja manna tali heldur fá bara betri upplýsingar. Ef ég næ kennurunum á gott eintal þá kemur akkúrat þetta, að þeir viðurkenna sjálfir að leiðbeiningarnar sem þeir fá til að starfa innan þessa kerfis eru ófullkomnar, þeim líði ekkert endilega vel í því,“ segir hann. „Ég var meira að segja í einu foreldraviðtali með kennara með töluverðan starfsaldur þar sem hún var með neðst í bunkanum einkunnir nemanda eftir einn til tíu skalanum. Hún sagði að hún hefði verið svo lengi í þessu að henni fyndist þetta skýrara en hún mætti ekkert vera að sýna þetta.“ Kallar eftir aðgerðum og upplýsingum Hann gefur þá lítið fyrir aðgerðaáætlun stjórnvalda í málaflokknum. „Í júlí, mánuði eftir að þessi skýrsla kemur, þá birtir menntamálaráðuneytið aðgerðaskýrslu. Ég las hana, ég er ekkert í pólitík og hef enga þörf fyrir stór orð en orðið froða, aðgerðaáætlun án aðgerða og eitthvað svona kom í hugann. Þetta er svona yfirborðskennt skjal en það er ekkert í þessu skjali sem er að fara breyta um kúrs,“ segir Bjarki. Hann kallar eftir því að nákvæmari upplýsingar um árangur grunnskólabarna eftir skólum og landsvæðum verði birtar í þeim tilgangi að foreldrar og börn geti gert sér grein fyrir hvar þau standi á landsvísu. Þá hvetur hann foreldra og aðra til að ræða málaflokkinn betur. „Við þurfum að vera óhrædd sem samfélag að taka þetta mál upp,“ segir Bjarki. Bítið Skóla- og menntamál Börn og uppeldi Mest lesið Ástand á stúdentagörðum: Ítrekuð innbrot, mat stolið, dýnur í kjallara og hland á gólfi Innlent „Það kemur að því að við lendum í veseni“ Innlent Yfirgefið hreysi víkur fyrir hundrað íbúðum Innlent „Mér hefur aldrei verið sýnd jafn mikil vanvirðing“ Innlent „Geta verið dauðsföll, þú veist ekkert hvað er í þessu“ Innlent Konan er fundin Innlent „Selir“ skutu óvopnaða borgara í leyniaðgerð í Norður-Kóreu Erlent Hefur sætt umsáturseinelti í 14 ár: „Þetta hefur bara rústað lífi mínu“ Innlent Lögregla hafi hlaupið á sig á Siglufirði: „Þetta eru einstök prúðmenni“ Innlent Skoða að banna trans fólki að eiga skotvopn Erlent Fleiri fréttir Starfsfólk Alcoa vilji setja fyrirtækinu mörk Lögregla hafi hlaupið á sig á Siglufirði: „Þetta eru einstök prúðmenni“ Ætla að rannsaka meint undirboð á kísilmálmi „Mér hefur aldrei verið sýnd jafn mikil vanvirðing“ Hélt eiginkonu og fimm börnum í heljargreipum Breyta Korpuskóla til að anna eftirspurn í Klettaskóla Vegabætur á Vestfjörðum opni tækifæri í vetrarferðamennsku Vilja aðgerðir strax Ástand á stúdentagörðum: Ítrekuð innbrot, mat stolið, dýnur í kjallara og hland á gólfi „Geta verið dauðsföll, þú veist ekkert hvað er í þessu“ Öllum börnum undir sex mánaða boðin forvörn gegn RS veiru Vildu fá að vita hvort ríkisstyrkir hefðu farið í málsóknir gegn orkuframkvæmdum Vara við ólöglegum megrunarlyfjum sem eru í umferð Konan er fundin Sextán ára kveikti í herbergi sínu Þremur sleppt úr haldi og brotaþoli útskrifaður „Það kemur að því að við lendum í veseni“ Ekki hægt að þaga þegar stjórnmálamenn leika sér að því að særa fram tröllin 252,6 milljónir runnið í ríkissjóð úr dánarbúum án lögerfingja á tíu árum Þrjú söfn í eina sæng Yfirgefið hreysi víkur fyrir hundrað íbúðum Líkamsárás á gistiheimili „Ekkert óeðlilegt við það að endurskoða þetta kerfi“ Tveir á sjúkrahús eftir harðan árekstur Vegurinn yfir Kjöl gerir ferðalöngum lífið leitt Stefna um mikla og hraða fólksfjölgun „alið á stéttaskiptingu á Íslandi“ Fimm handteknir í aðgerðum sérsveitar Ættum að fara varlega í orkudrykki með sætuefnum „Mér fannst þetta vera svolítil vonbrigði“ Allt tiltækt slökkvilið kallað út vegna elds í íbúð Sjá meira
„Þetta er bein tilvitnun í umsjónarkennara einnar af dætrum mínum í grunnskóla,“ segir Bjarki Már Baxter, lögmaður á Málþingi lögmannsstofu og fjögurra barna faðir, er hann ræddi grein sem hann birti í Morgunblaðinu titluð „B er best.“ „Hún er að undirbúa bekkinn og foreldra sem eru þarna viðstaddir. Hún segir „krakkar, hafið nú í huga að B er best.“ Þetta sat í mér, ég ranghvolfdi augunum. Ég held ég viti alveg hvað hún var að undirbúa börnin undir, hún var að undirbúa þau fyrir að þegar þau kæmu heim og skoðuðu einkunnirnar að þetta væri minna og meira B. Ég fer að skoða kerfið, þá er það uppbyggt þannig þetta einkunnakerfi að skalinn er svo víður,“ segir Bjarki sem var í viðtali í Bítinu á Bylgjunni. Hann segir það mismunandi hvað einkunnin B þýði eftir fögum og aldri barnanna. Sem dæmi tekur Bjarki stærðfræðipróf sem dóttir hans þeytti. Einkunnin B var jafngild 4,5 til 7,5 á gamla einkunnaskalanum. „Þetta er semsagt frá falli í mjög góða einkunn. Ég fæ þá tilfinningu að það sé markmið menntakerfisins að það séu allir með B,“ segir Bjarki. „Ég get tekið annað dæmi, dóttir mín var að læra fyrir útskrift úr tíunda bekk allan síðasta vetur og við vorum náttúrulega að meta hennar möguleika að komast í menntaskóla. Ég fer inn á þessi kerfi Mentor og sé að hún er svolítið gegnumgangandi, hún er með B í öllu. En ég veit ekkert af því að skalinn er svo víður, hvort að hún sé að detta niður í C eða komast upp í A.“ Vöntun á hvata stærsta vandamálið Bjarki segir marga vankanta vera á íslenska menntakerfinu, til að mynda sé enginn hvati fyrir nemendur til að gera betur. Þá læri börnin heldur ekki að takast á við að ná ekki markmiðunum sínum. „Menntun snýst um í mínum huga að þú sért að keppa við sjálfan þig, að þú sért að ná árangri,“ segir hann. „Ef þú ert með einhverja B-einkunn sem er á einhverju skala ertu kannski bara dæmdur til að vera þar, það er enginn hvati til að gera betur. Ég held að það sé stærsta vandamál kerfisins, það vantar hvata fyrir nemendur og kennara að gera betur.“ Hann tekur jafnframt fram að hann sé ekki menntaður í þessum fræðum, heldur tali sem foreldri. „Ég er bara foreldri, ég er ekki menntaður kennari eða uppeldis- eða kennslufræðingur. Ég er að tala út frá minni reynslu.“ Að hans mati er staðan í menntakerfinu afskaplega slæm og fátt sé gert til að afstýra vandanum. „Við erum á einhverri vegferð, eins og með þessu bókstafakerfi, sem ég held að sé ekki að hjálpa okkur út úr því.“ Skiptar skoðanir kennara Bjarki Már segist hafa fengið sterk viðbrögð við greininni sem hann skrifaði en neikvæðu viðbrögðin komi aðallega frá kennurum. Hins vegar segist hann einnig sjálfur hafa rætt við nokkra kennara barnanna sinna sem líki illa við fyrirkomulag einkunna. „Ég hef rætt í öllum foreldraviðtölum við kennara um þetta einkunnakerfi, á mjög góðum nótum, ég er ekkert að gagnrýna þau í tveggja manna tali heldur fá bara betri upplýsingar. Ef ég næ kennurunum á gott eintal þá kemur akkúrat þetta, að þeir viðurkenna sjálfir að leiðbeiningarnar sem þeir fá til að starfa innan þessa kerfis eru ófullkomnar, þeim líði ekkert endilega vel í því,“ segir hann. „Ég var meira að segja í einu foreldraviðtali með kennara með töluverðan starfsaldur þar sem hún var með neðst í bunkanum einkunnir nemanda eftir einn til tíu skalanum. Hún sagði að hún hefði verið svo lengi í þessu að henni fyndist þetta skýrara en hún mætti ekkert vera að sýna þetta.“ Kallar eftir aðgerðum og upplýsingum Hann gefur þá lítið fyrir aðgerðaáætlun stjórnvalda í málaflokknum. „Í júlí, mánuði eftir að þessi skýrsla kemur, þá birtir menntamálaráðuneytið aðgerðaskýrslu. Ég las hana, ég er ekkert í pólitík og hef enga þörf fyrir stór orð en orðið froða, aðgerðaáætlun án aðgerða og eitthvað svona kom í hugann. Þetta er svona yfirborðskennt skjal en það er ekkert í þessu skjali sem er að fara breyta um kúrs,“ segir Bjarki. Hann kallar eftir því að nákvæmari upplýsingar um árangur grunnskólabarna eftir skólum og landsvæðum verði birtar í þeim tilgangi að foreldrar og börn geti gert sér grein fyrir hvar þau standi á landsvísu. Þá hvetur hann foreldra og aðra til að ræða málaflokkinn betur. „Við þurfum að vera óhrædd sem samfélag að taka þetta mál upp,“ segir Bjarki.
Bítið Skóla- og menntamál Börn og uppeldi Mest lesið Ástand á stúdentagörðum: Ítrekuð innbrot, mat stolið, dýnur í kjallara og hland á gólfi Innlent „Það kemur að því að við lendum í veseni“ Innlent Yfirgefið hreysi víkur fyrir hundrað íbúðum Innlent „Mér hefur aldrei verið sýnd jafn mikil vanvirðing“ Innlent „Geta verið dauðsföll, þú veist ekkert hvað er í þessu“ Innlent Konan er fundin Innlent „Selir“ skutu óvopnaða borgara í leyniaðgerð í Norður-Kóreu Erlent Hefur sætt umsáturseinelti í 14 ár: „Þetta hefur bara rústað lífi mínu“ Innlent Lögregla hafi hlaupið á sig á Siglufirði: „Þetta eru einstök prúðmenni“ Innlent Skoða að banna trans fólki að eiga skotvopn Erlent Fleiri fréttir Starfsfólk Alcoa vilji setja fyrirtækinu mörk Lögregla hafi hlaupið á sig á Siglufirði: „Þetta eru einstök prúðmenni“ Ætla að rannsaka meint undirboð á kísilmálmi „Mér hefur aldrei verið sýnd jafn mikil vanvirðing“ Hélt eiginkonu og fimm börnum í heljargreipum Breyta Korpuskóla til að anna eftirspurn í Klettaskóla Vegabætur á Vestfjörðum opni tækifæri í vetrarferðamennsku Vilja aðgerðir strax Ástand á stúdentagörðum: Ítrekuð innbrot, mat stolið, dýnur í kjallara og hland á gólfi „Geta verið dauðsföll, þú veist ekkert hvað er í þessu“ Öllum börnum undir sex mánaða boðin forvörn gegn RS veiru Vildu fá að vita hvort ríkisstyrkir hefðu farið í málsóknir gegn orkuframkvæmdum Vara við ólöglegum megrunarlyfjum sem eru í umferð Konan er fundin Sextán ára kveikti í herbergi sínu Þremur sleppt úr haldi og brotaþoli útskrifaður „Það kemur að því að við lendum í veseni“ Ekki hægt að þaga þegar stjórnmálamenn leika sér að því að særa fram tröllin 252,6 milljónir runnið í ríkissjóð úr dánarbúum án lögerfingja á tíu árum Þrjú söfn í eina sæng Yfirgefið hreysi víkur fyrir hundrað íbúðum Líkamsárás á gistiheimili „Ekkert óeðlilegt við það að endurskoða þetta kerfi“ Tveir á sjúkrahús eftir harðan árekstur Vegurinn yfir Kjöl gerir ferðalöngum lífið leitt Stefna um mikla og hraða fólksfjölgun „alið á stéttaskiptingu á Íslandi“ Fimm handteknir í aðgerðum sérsveitar Ættum að fara varlega í orkudrykki með sætuefnum „Mér fannst þetta vera svolítil vonbrigði“ Allt tiltækt slökkvilið kallað út vegna elds í íbúð Sjá meira