En sjálfsvörn? Jón Gnarr skrifar 21. janúar 2016 07:00 Sundkennsla hefur lengi verið mikilvægur hluti af námi ungmenna á Íslandi. Það er töluverð áhersla lögð á mikilvægi þess að börn læri að synda. Ég þekki ekki upphaf sundkennslu á Íslandi og veit ekki hvað hún er mikil í samanburði við nágrannaþjóðir okkar. En ég býst við því að þetta eigi rætur sínar að rekja til landfræðilegrar stöðu okkar og menningar. Sjávarútvegur var jú ein okkar helsta atvinnugrein. Svo er landið uppfullt af vötnum þar sem líka má veiða og jafnvel detta útí. Og þetta byrjaði örugglega löngu fyrir tíma björgunarvesta og öryggisstaðla. Þannig að það hefur verið lífsnauðsynlegt að geta bjargað sér á sundi og margir sem eiga sundkunnáttu sinni líf að launa. Svo eru sundlaugar auðvitað mikilvægur hluti af menningu þjóðarinnar, samkomustaður fólks á öllum aldri. Sund er heilsusamlegt. En það eru hlaup líka. Og fjallgöngur. Og jóga. Gallinn við sund og sundkennslu barna er að það fylgir henni nokkur hætta og mikilvægt er að eftirlit sé óaðfinnanlegt. Svo finnst mörgum börnum beinlínis óþægilegt að fara í sund og afklæða sig frammi fyrir öðrum. Það getur verið venjuleg spéhræðsla, líkamleg frávik sem börn blygðast sín fyrir eða vaxtarlag sem gerir börnum erfitt fyrir, nú eða bara einföld vatnshræðsla. Sundtímar eru oft vettvangur aðkasts og jafnvel eineltis. Mörg börn kvíða fyrir því að fara í sundtíma vegna þessa. Ég átti sjálfur alltaf erfitt með sundtímana í barnaskóla og á ekki margar góðar minningar úr þeim. En ég lærði að synda. Ég kann bringusund, ekkert annað. Ég hef lítið synt um ævina og eyði mestum tíma í heitu pottunum og gufunni þegar ég fer í laugarnar. Ég er vatnshræddur og syndi aldrei á baðströndum í sólarlöndum. Ég hef aldrei lent í sjávarháska eða þurft að bjarga mér á sundi. Í þau skipti sem ég fer eitthvað á báti þá er ég undantekningarlaust í björgunarvesti. Ég hef sem betur fer aldrei reynt það en ég held að ég gæti ekki synt í svona vesti. Nú er ég alls ekki að segja að sundkennsla sé ekki mikilvæg. En hún er kannski minna mikilvæg en hún var áður. Og kannski mætti fara að bjóða börnum að velja eitthvað annað en sund. Mér finnst til dæmis sjálfsvörn mikilvæg. Ein helsta ógn við öryggi kvenna eru til dæmis karlmenn. Ég held að konum stafi almennt meiri hætta af karlmönnum heldur en vatni. Því ekki að leggja áherslu á að kenna ungum stúlkum júdó eða karate? Það gæti jafnvel bjargað lífi þeirra seinna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Jón Gnarr Mest lesið Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun Verklausi milljónakennarinn Þórunn Sveinbjarnardóttir Skoðun Ólögleg meðvirkni lækna Teitur Ari Theodórsson Skoðun
Sundkennsla hefur lengi verið mikilvægur hluti af námi ungmenna á Íslandi. Það er töluverð áhersla lögð á mikilvægi þess að börn læri að synda. Ég þekki ekki upphaf sundkennslu á Íslandi og veit ekki hvað hún er mikil í samanburði við nágrannaþjóðir okkar. En ég býst við því að þetta eigi rætur sínar að rekja til landfræðilegrar stöðu okkar og menningar. Sjávarútvegur var jú ein okkar helsta atvinnugrein. Svo er landið uppfullt af vötnum þar sem líka má veiða og jafnvel detta útí. Og þetta byrjaði örugglega löngu fyrir tíma björgunarvesta og öryggisstaðla. Þannig að það hefur verið lífsnauðsynlegt að geta bjargað sér á sundi og margir sem eiga sundkunnáttu sinni líf að launa. Svo eru sundlaugar auðvitað mikilvægur hluti af menningu þjóðarinnar, samkomustaður fólks á öllum aldri. Sund er heilsusamlegt. En það eru hlaup líka. Og fjallgöngur. Og jóga. Gallinn við sund og sundkennslu barna er að það fylgir henni nokkur hætta og mikilvægt er að eftirlit sé óaðfinnanlegt. Svo finnst mörgum börnum beinlínis óþægilegt að fara í sund og afklæða sig frammi fyrir öðrum. Það getur verið venjuleg spéhræðsla, líkamleg frávik sem börn blygðast sín fyrir eða vaxtarlag sem gerir börnum erfitt fyrir, nú eða bara einföld vatnshræðsla. Sundtímar eru oft vettvangur aðkasts og jafnvel eineltis. Mörg börn kvíða fyrir því að fara í sundtíma vegna þessa. Ég átti sjálfur alltaf erfitt með sundtímana í barnaskóla og á ekki margar góðar minningar úr þeim. En ég lærði að synda. Ég kann bringusund, ekkert annað. Ég hef lítið synt um ævina og eyði mestum tíma í heitu pottunum og gufunni þegar ég fer í laugarnar. Ég er vatnshræddur og syndi aldrei á baðströndum í sólarlöndum. Ég hef aldrei lent í sjávarháska eða þurft að bjarga mér á sundi. Í þau skipti sem ég fer eitthvað á báti þá er ég undantekningarlaust í björgunarvesti. Ég hef sem betur fer aldrei reynt það en ég held að ég gæti ekki synt í svona vesti. Nú er ég alls ekki að segja að sundkennsla sé ekki mikilvæg. En hún er kannski minna mikilvæg en hún var áður. Og kannski mætti fara að bjóða börnum að velja eitthvað annað en sund. Mér finnst til dæmis sjálfsvörn mikilvæg. Ein helsta ógn við öryggi kvenna eru til dæmis karlmenn. Ég held að konum stafi almennt meiri hætta af karlmönnum heldur en vatni. Því ekki að leggja áherslu á að kenna ungum stúlkum júdó eða karate? Það gæti jafnvel bjargað lífi þeirra seinna.