Trúa á forystuhlutverk Bandaríkjanna Guðsteinn Bjarnason skrifar 2. ágúst 2016 07:00 Í nóvember verður ekki aðeins kosinn nýr forseti, heldur verður einnig kosið til þings í Bandaríkjunum. Þingkosningar eru þar á tveggja ára fresti en forsetakosningar á fjögurra ára fresti. vísir/epa Stefnuskrár demókrata og repúblikana, sem samþykktar voru í nýliðnum mánuði, sýna að báðir flokkarnir líta á Bandaríkin sem boðbera frelsis og friðar í heiminum. „Bandaríkin hafa alltaf verið ljósberi vonar fyrir þá sem búa við myrkur alræðisstjórnar, og þannig verður það að vera áfram,“ segir til dæmis í stefnuskrá Repúblikanaflokksins, og sérstök áhersla er lögð á forystu flokksins í þessum efnum: „Repúblikanar hafa verið í fararbroddi við að styðja verkefni sem hafa verndað og bjargað milljónum manna sem eru berskjaldaðastir og sæta mestum ofsóknum.“ Demókratar segja að verðmætamat Bandaríkjamanna veki vonir um heim allan og auki öryggi Bandaríkjanna sjálfra: „Við reynum að tryggja að þau gildi sem ríki okkar var byggt á, þar á meðal trú okkar á það að allir menn séu skapaðir jafnir, endurspeglist í öllu því sem ríkið okkar gerir,“ segir í stefnuskrá flokksins. „Þess vegna munum við styðja friðarviðleitni, vernda lýðræði og berjast í þágu þeirra sem vernda mannréttindi.“Donald Trump á sviðinu í Cleveland eftir að hafa formlega tekið við útnefningu Repúblikanaflokksins.vísir/epa Í stefnuskrám beggja flokkanna er víða vikið að hlutverki Bandaríkjanna í flestum heimshlutum. Hér eru nokkur dæmi.Evrópa og NATO Í stefnuskrá repúblikana er að finna ótvíræðan stuðning við yfirlýsingar Donalds Trump um að stuðningur Bandaríkjanna við NATO sé háður því að Evrópuríkin standi við skuldbindingar sínar um fjárframlög til hervarna. „Úr því að bandaríska þjóðin ver, miðað við höfðatölu, fjórum sinnum meira til varnarmála en Evrópubúar þá krefjumst við þess, eins og við höfum áður gert, að félagar okkar í NATO standi við skuldbindingar sínar og mæti auknum fjárfestingarþörfum sínum í herbúnaði.“ Fullyrt er að það sem til þessa hefur sameinað Bandaríkin og Evrópu, hin sameiginlega saga og sameiginlegt gildismat, sameiginlegir hagsmunir og markmið, séu í hættu vegna efnahagserfiðleika í Evrópu og breytinga á mannfjöldasamsetningu Evrópuríkja. Repúblikanar segjast hins vegar ætla að mæta auknum hernaðarumsvifum Rússa af „þeim sama þrótti sem leiddi af sér hrun Sovétríkjanna. Við munum ekki fallast á neinar landamærabreytingar í Austur-Evrópu sem þröngvað er upp á fólk með valdi, hvorki í Úkraínu, Georgíu né annars staðar.“ Demókratar fordæma hins vegar þessa afstöðu andstæðinga sinna, segja að Donald Trump muni kollvarpa hálfrar aldar gamalli utanríkisstefnu Bandaríkjanna með því að yfirgefa samherja sína í NATO, en leita í staðinn á náðir Vladimírs Pútíns Rússlandsforseta. „Við myndum gera Pútín það ljóst að við erum reiðubúin til að starfa með honum þar sem það er í okkar þágu,“ segir í stefnuskrá demókrata, „en við munum ekki hika við að standa gegn árásarstefnu Rússa. Við munum einnig standa með íbúum Rússlands og beita stjórnvöld þrýstingi til að virða grundvallarréttindi borgaranna.“Ísrael Báðir flokkarnir lofa því að standa þétt við bakið á Ísraelsríki. Demókratar rökstyðja það með því að sterkt og öruggt Ísraelsríki sé lífsnauðsynlegt fyrir Bandaríkin vegna sameiginlegra hagsmuna og sameiginlegs gildismats: „Þess vegna munum við alltaf styðja rétt Ísraels til sjálfsvarnar,“ segir í stefnuskránni, „og standa gegn allri viðleitni til þess að grafa undan stöðu Ísraels, meðal annars á vettvangi Sameinuðu þjóðanna eða í BDS-hreyfingunni,“ en sú hreyfing snýst um að fá einstaklinga, fyrirtæki og ríki til þess að neita að eiga viðskipti við Ísrael, hvetja banka og aðra til þess að fjárfesta ekki í ísraelskum fyrirtækjum og fá ríki til þess að beita Ísrael refsiaðgerðum. Demókratar boða samt áfram stuðning við samninga um tveggja ríkja lausnina, sem myndi „tryggja framtíð Ísraels sem öruggs og lýðræðislegs ríkis gyðinga með viðurkenndum landamærum og sjá Palestínumönnum fyrir sjálfstæði, fullveldi og virðingu.“ Þeir ganga út frá því að Jerúsalem verði „áfram höfuðborg Ísraels, óskipt borg sem allir trúarhópar hefðu aðgang að.“ Repúblikanaflokkurinn ítrekar einnig í sinni stefnuskrá stuðning sinn við Ísrael og ætlar að sjá til þess að Ísrael hafi áfram hernaðaryfirburði gagnvart öllum andstæðingum sínum: „Við styðjum rétt og skyldu Ísraels til þess að verja sig gegn hryðjuverkaárásum og gegn öðrum hernaðaraðferðum sem beitt er gegn Ísrael, hvort sem beitt er lagalegum, efnahagslegum, menningarlegum eða öðrum aðferðum. Við höfnum þeirri ranghugmynd að Ísrael sé hernámsríki og veitum sérstaka athygli því að sniðgöngu-, fjárfestingastöðvunar- og refsiaðgerðahreyfingin er andgyðingleg í eðli sínu og stefnir að því að eyða Ísraelsríki.“ Í stefnuskrá Repúblikanaflokksins er aðeins einu sinni minnst á Palestínu, en það er í tengslum við Rammasamning Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar. Repúblikanar heita því að stöðva öll fjárframlög Bandaríkjanna til loftslagssamningsins, og vísa til þess að slík framlög séu bönnuð vegna þess að bandarísk lög frá 1994 banna stjórninni að veita fé í stofnanir tengdar Sameinuðu þjóðunum sem viðurkenna sjálfstætt Palestínuríki.Hillary Clinton ásamt varaforsetaefni sínu, Tim Kaine, og mökum þeirra á sviðinu í Philadelphia eftir að hafa tekið við útnefningu Demókrataflokksins.vísir/epaSérstaða Bandaríkjanna Upphaf stefnuskrár Repúblikanaflokksins hljóðar þannig: „Við trúum á sérstöðu Bandaríkjanna. Við trúum því að Bandaríkin séu ólík öllum öðrum löndum á jörðinni.“ Nánari útlistun fylgir strax: „Við trúum því að Bandaríkin séu sérstök vegna sögulegs hlutverks okkar, fyrst sem griðastaðar, síðan sem varnarafls og nú sem fyrirmyndar frelsis heiminum öllum til gaumgæfni.“ Þessi „sérstöðuhyggja“ skín víða í gegn í stefnuskrám beggja flokkanna, ekki bara Repúblikanaflokksins, og ekki síður birtist hún í ræðunum sem fluttar voru á landsþingum þeirra í júlí. „Látið engan segja ykkur að þetta land sé ekki stórkostlegt,” sagði Michelle Obama forsetafrú á sviðinu í Philadelphiu. „Því einmitt núna er þetta stórbrotnasta land á jörðu.“ Með þessu var hún að andmæla loforðum Donalds Trump um að hann ætli sér að endurheimta fyrri reisn Bandaríkjanna, gera þau að stórkostlegu landi á ný. Barack Obama forseti tók í sama streng, þótt ekki hafi hann notað hástig lýsingarorðsins: „Bandaríkin eru nú þegar stórkostleg. Bandaríkin eru nú þegar sterk. Og ég heiti ykkur því að styrkur okkar, mikilfengleiki okkar, er ekki undir Donald Trump kominn.“Þessi frétt birtist upphaflega í Fréttablaðinu. Donald Trump Forsetakosningar í Bandaríkjunum Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Innlent Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Innlent „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Innlent Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Innlent Keyrði utan vegar og hafnaði á öðrum bíl sem valt Innlent „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Innlent Gætum þurft að bíða í nokkra daga ef ekkert óvænt gerist Erlent Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Innlent Fleiri fréttir Gætum þurft að bíða í nokkra daga ef ekkert óvænt gerist Netanjahú rekur varnarmálaráðherrann Spurning hvort hræðsluáróður eða jákvæðni nái betur til kjósenda Baráttan um Bandaríkin: Hvað gerist eiginlega í nótt? Mikill viðbúnaður vegna ásakana um svindl í lykilsýslu Arizona Dæmdur í fangelsi fyrir kóranbrennur Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Bandaríkjamenn ganga að kjörborðinu Útsendarar GRU sagðir hafa sent eldsprengjur með flugvélum Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Pennsylvanía nauðsynleg til að tryggja sigur Réttað yfir átta vegna afhöfðunar kennara í París Rauð veðurviðvörun og 80 flugferðum aflýst eða frestað „Já, maður! Að sjálfsögðu vinnur hann þetta!“ Evrópusamstarf verður að Evrópuvandamáli Forseti Moldóvu hélt velli þrátt fyrir ásakanir um rússnesk afskipti Á lokametrunum í kosningabaráttu Repúblikanar önugir yfir óvæntu atriði Harris í SNL Grýttu drullu í Spánarkonung Skyggnst inn í hugarheim stuðningsmanna Trump Óvænt forskot Harris í Iowa sætir tíðindum Hefja bólusetningar við lömunarveiki á ný Sendir tíu þúsund manna herlið til Valensía Ostaþjófnaður skekur heim matgæðinga: „Hver vill svona mikinn ost?“ „Margt að óttast“ en ameríski draumurinn lifir Badenoch nýr leiðtogi Íhaldsflokksins „Ég myndi frekar kasta mér fram af kletti en að kjósa Donald Trump“ Létust þegar skyggni hrundi ofan á þau í Serbíu Rúmlega tvö hundruð látnir eftir flóðin Kim hafi stutt Rússa frá upphafi „heilags stríðs“ þeirra Sjá meira
Stefnuskrár demókrata og repúblikana, sem samþykktar voru í nýliðnum mánuði, sýna að báðir flokkarnir líta á Bandaríkin sem boðbera frelsis og friðar í heiminum. „Bandaríkin hafa alltaf verið ljósberi vonar fyrir þá sem búa við myrkur alræðisstjórnar, og þannig verður það að vera áfram,“ segir til dæmis í stefnuskrá Repúblikanaflokksins, og sérstök áhersla er lögð á forystu flokksins í þessum efnum: „Repúblikanar hafa verið í fararbroddi við að styðja verkefni sem hafa verndað og bjargað milljónum manna sem eru berskjaldaðastir og sæta mestum ofsóknum.“ Demókratar segja að verðmætamat Bandaríkjamanna veki vonir um heim allan og auki öryggi Bandaríkjanna sjálfra: „Við reynum að tryggja að þau gildi sem ríki okkar var byggt á, þar á meðal trú okkar á það að allir menn séu skapaðir jafnir, endurspeglist í öllu því sem ríkið okkar gerir,“ segir í stefnuskrá flokksins. „Þess vegna munum við styðja friðarviðleitni, vernda lýðræði og berjast í þágu þeirra sem vernda mannréttindi.“Donald Trump á sviðinu í Cleveland eftir að hafa formlega tekið við útnefningu Repúblikanaflokksins.vísir/epa Í stefnuskrám beggja flokkanna er víða vikið að hlutverki Bandaríkjanna í flestum heimshlutum. Hér eru nokkur dæmi.Evrópa og NATO Í stefnuskrá repúblikana er að finna ótvíræðan stuðning við yfirlýsingar Donalds Trump um að stuðningur Bandaríkjanna við NATO sé háður því að Evrópuríkin standi við skuldbindingar sínar um fjárframlög til hervarna. „Úr því að bandaríska þjóðin ver, miðað við höfðatölu, fjórum sinnum meira til varnarmála en Evrópubúar þá krefjumst við þess, eins og við höfum áður gert, að félagar okkar í NATO standi við skuldbindingar sínar og mæti auknum fjárfestingarþörfum sínum í herbúnaði.“ Fullyrt er að það sem til þessa hefur sameinað Bandaríkin og Evrópu, hin sameiginlega saga og sameiginlegt gildismat, sameiginlegir hagsmunir og markmið, séu í hættu vegna efnahagserfiðleika í Evrópu og breytinga á mannfjöldasamsetningu Evrópuríkja. Repúblikanar segjast hins vegar ætla að mæta auknum hernaðarumsvifum Rússa af „þeim sama þrótti sem leiddi af sér hrun Sovétríkjanna. Við munum ekki fallast á neinar landamærabreytingar í Austur-Evrópu sem þröngvað er upp á fólk með valdi, hvorki í Úkraínu, Georgíu né annars staðar.“ Demókratar fordæma hins vegar þessa afstöðu andstæðinga sinna, segja að Donald Trump muni kollvarpa hálfrar aldar gamalli utanríkisstefnu Bandaríkjanna með því að yfirgefa samherja sína í NATO, en leita í staðinn á náðir Vladimírs Pútíns Rússlandsforseta. „Við myndum gera Pútín það ljóst að við erum reiðubúin til að starfa með honum þar sem það er í okkar þágu,“ segir í stefnuskrá demókrata, „en við munum ekki hika við að standa gegn árásarstefnu Rússa. Við munum einnig standa með íbúum Rússlands og beita stjórnvöld þrýstingi til að virða grundvallarréttindi borgaranna.“Ísrael Báðir flokkarnir lofa því að standa þétt við bakið á Ísraelsríki. Demókratar rökstyðja það með því að sterkt og öruggt Ísraelsríki sé lífsnauðsynlegt fyrir Bandaríkin vegna sameiginlegra hagsmuna og sameiginlegs gildismats: „Þess vegna munum við alltaf styðja rétt Ísraels til sjálfsvarnar,“ segir í stefnuskránni, „og standa gegn allri viðleitni til þess að grafa undan stöðu Ísraels, meðal annars á vettvangi Sameinuðu þjóðanna eða í BDS-hreyfingunni,“ en sú hreyfing snýst um að fá einstaklinga, fyrirtæki og ríki til þess að neita að eiga viðskipti við Ísrael, hvetja banka og aðra til þess að fjárfesta ekki í ísraelskum fyrirtækjum og fá ríki til þess að beita Ísrael refsiaðgerðum. Demókratar boða samt áfram stuðning við samninga um tveggja ríkja lausnina, sem myndi „tryggja framtíð Ísraels sem öruggs og lýðræðislegs ríkis gyðinga með viðurkenndum landamærum og sjá Palestínumönnum fyrir sjálfstæði, fullveldi og virðingu.“ Þeir ganga út frá því að Jerúsalem verði „áfram höfuðborg Ísraels, óskipt borg sem allir trúarhópar hefðu aðgang að.“ Repúblikanaflokkurinn ítrekar einnig í sinni stefnuskrá stuðning sinn við Ísrael og ætlar að sjá til þess að Ísrael hafi áfram hernaðaryfirburði gagnvart öllum andstæðingum sínum: „Við styðjum rétt og skyldu Ísraels til þess að verja sig gegn hryðjuverkaárásum og gegn öðrum hernaðaraðferðum sem beitt er gegn Ísrael, hvort sem beitt er lagalegum, efnahagslegum, menningarlegum eða öðrum aðferðum. Við höfnum þeirri ranghugmynd að Ísrael sé hernámsríki og veitum sérstaka athygli því að sniðgöngu-, fjárfestingastöðvunar- og refsiaðgerðahreyfingin er andgyðingleg í eðli sínu og stefnir að því að eyða Ísraelsríki.“ Í stefnuskrá Repúblikanaflokksins er aðeins einu sinni minnst á Palestínu, en það er í tengslum við Rammasamning Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar. Repúblikanar heita því að stöðva öll fjárframlög Bandaríkjanna til loftslagssamningsins, og vísa til þess að slík framlög séu bönnuð vegna þess að bandarísk lög frá 1994 banna stjórninni að veita fé í stofnanir tengdar Sameinuðu þjóðunum sem viðurkenna sjálfstætt Palestínuríki.Hillary Clinton ásamt varaforsetaefni sínu, Tim Kaine, og mökum þeirra á sviðinu í Philadelphia eftir að hafa tekið við útnefningu Demókrataflokksins.vísir/epaSérstaða Bandaríkjanna Upphaf stefnuskrár Repúblikanaflokksins hljóðar þannig: „Við trúum á sérstöðu Bandaríkjanna. Við trúum því að Bandaríkin séu ólík öllum öðrum löndum á jörðinni.“ Nánari útlistun fylgir strax: „Við trúum því að Bandaríkin séu sérstök vegna sögulegs hlutverks okkar, fyrst sem griðastaðar, síðan sem varnarafls og nú sem fyrirmyndar frelsis heiminum öllum til gaumgæfni.“ Þessi „sérstöðuhyggja“ skín víða í gegn í stefnuskrám beggja flokkanna, ekki bara Repúblikanaflokksins, og ekki síður birtist hún í ræðunum sem fluttar voru á landsþingum þeirra í júlí. „Látið engan segja ykkur að þetta land sé ekki stórkostlegt,” sagði Michelle Obama forsetafrú á sviðinu í Philadelphiu. „Því einmitt núna er þetta stórbrotnasta land á jörðu.“ Með þessu var hún að andmæla loforðum Donalds Trump um að hann ætli sér að endurheimta fyrri reisn Bandaríkjanna, gera þau að stórkostlegu landi á ný. Barack Obama forseti tók í sama streng, þótt ekki hafi hann notað hástig lýsingarorðsins: „Bandaríkin eru nú þegar stórkostleg. Bandaríkin eru nú þegar sterk. Og ég heiti ykkur því að styrkur okkar, mikilfengleiki okkar, er ekki undir Donald Trump kominn.“Þessi frétt birtist upphaflega í Fréttablaðinu.
Donald Trump Forsetakosningar í Bandaríkjunum Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Innlent Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Innlent „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Innlent Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Innlent Keyrði utan vegar og hafnaði á öðrum bíl sem valt Innlent „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Innlent Gætum þurft að bíða í nokkra daga ef ekkert óvænt gerist Erlent Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Innlent Fleiri fréttir Gætum þurft að bíða í nokkra daga ef ekkert óvænt gerist Netanjahú rekur varnarmálaráðherrann Spurning hvort hræðsluáróður eða jákvæðni nái betur til kjósenda Baráttan um Bandaríkin: Hvað gerist eiginlega í nótt? Mikill viðbúnaður vegna ásakana um svindl í lykilsýslu Arizona Dæmdur í fangelsi fyrir kóranbrennur Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Bandaríkjamenn ganga að kjörborðinu Útsendarar GRU sagðir hafa sent eldsprengjur með flugvélum Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Pennsylvanía nauðsynleg til að tryggja sigur Réttað yfir átta vegna afhöfðunar kennara í París Rauð veðurviðvörun og 80 flugferðum aflýst eða frestað „Já, maður! Að sjálfsögðu vinnur hann þetta!“ Evrópusamstarf verður að Evrópuvandamáli Forseti Moldóvu hélt velli þrátt fyrir ásakanir um rússnesk afskipti Á lokametrunum í kosningabaráttu Repúblikanar önugir yfir óvæntu atriði Harris í SNL Grýttu drullu í Spánarkonung Skyggnst inn í hugarheim stuðningsmanna Trump Óvænt forskot Harris í Iowa sætir tíðindum Hefja bólusetningar við lömunarveiki á ný Sendir tíu þúsund manna herlið til Valensía Ostaþjófnaður skekur heim matgæðinga: „Hver vill svona mikinn ost?“ „Margt að óttast“ en ameríski draumurinn lifir Badenoch nýr leiðtogi Íhaldsflokksins „Ég myndi frekar kasta mér fram af kletti en að kjósa Donald Trump“ Létust þegar skyggni hrundi ofan á þau í Serbíu Rúmlega tvö hundruð látnir eftir flóðin Kim hafi stutt Rússa frá upphafi „heilags stríðs“ þeirra Sjá meira