Sagan um smáblómið eilífa Guðmundur Steingrímsson skrifar 18. júní 2018 07:00 Í miðjum fyrri hálfleik á Ísland – Argentína fór ég allt í einu að hlæja. Allan morguninn fram að leik hafði ég ekki verið með réttu ráði. Taugaspennan var yfirþyrmandi. Ég vissi ekki hvort ég ætti að sitja eða standa. Rétt fyrir leik spurði konan mín mig hvort ég væri ekki örugglega í lagi. „Jú, jú, jú,“ svaraði ég. „Ég er bara spenntur, þú veist. Allt í fína.“ Í miðjum fyrri hálfleik varð ég semsagt var við það að ég var svo spenntur að neðri kjálkinn á mér var farinn að titra. Þá fór ég að hlæja. Þetta var ekki heilbrigt. Þarna sat maður í sófa hjá vinafólki með gamlan Íslandstrefil um hálsinn og gat ekki stjórnað kjálkanum á sér út af stressi. Næsta skref hefði verið að ég missti stjórn á munnvatni. Líkaminn höndlar þetta varla. Ég veit um fólk sem missti stjórn á þvagi þegar Ísland mætti Englandi um árið og ég skil það vel.Hvað er í húfi? „Pabbi, hvað gerist ef við töpum?“ spurði níu ára sonur minn í upphafi leiks. Alltaf þurfa börn að spyrja erfiðustu spurninganna. Ég tafsaði á þessu. „Auðvitað gerist í sjálfu sér ekki neitt,“ muldraði ég. Það var ekki gott svar, eða til þess fallið að auka áhuga sonar míns á fótbolta. Ég bætti auðvitað við með tilheyrandi handahreyfingum að við þyrftum jú að vinna til þess að auka líkur okkar á því að komast upp úr riðlinum og þá þurfti ég að útskýra hvað riðill er, og þá var ég búinn að missa athyglina. Hvað gerist ef við töpum? Þetta er strembin spurning. Hvernig á að svara þessu? Af hverju er maður með titrandi kjálka af stressi út af einhverjum fótboltaleik? Ég ætla að svara þessu svona, sonur sæll. Taka tvö: Málið er, að það að vera Íslendingur er að mörgu leyti skrítinn díll. Við húkum hér á norðurhjara í skítaveðri mestmegnis, og myrkri. Við erum rosalega fá. Það er smá dýrmætt fyrir mann sem Íslending að umheimurinn fái að vita endrum og eins að við erum til, að við erum hérna og að við höfum eitthvað fram að færa. En þetta segir ekki allt. Við erum nefnilega líka sagnaþjóðin sem brennum fyrir það að segja öðrum sögur. Íslenska fótboltalandsliðið er saga. Hún er sagan um það hvernig litli aðilinn, sem fólk vanmetur og fáir búast við að geti nokkuð, er rosagóður og kemur veröldinni á óvart með snilli sinni, samvinnu, óttaleysi og trú. Það að litla Ísland komi á völlinn og skíttapi fyrir þeim stóra, það er leiðinleg saga. Það að Ísland vinni er skemmtileg saga. Það er saga sem getur kennt öðru fólki að það getur líka, þrátt fyrir að vera fyrirfram álitið lítið og vanmáttugt, náð markmiðum sínum og gert hið ómögulega. Íslensk saga Staðreyndin er þessi: Hannes Þór Halldórsson getur núna fundið sér bar hvar sem er í veröldinni, sest inn á hann og verið þar, í ókeypis mat og drykk hér eftir, safnað hári og skeggi og talað um það, aftur og aftur, þegar hann varði vítaspyrnuna frá Messi. Það myndi öllum finnast það skiljanlegt ef Hannes léti prenta út myndina af sér að verja í 3 metrum sinnum 7 og láta veggfóðra hana á svefnherbergisvegginn sinn. Það er rétt sem blaðamaður Guardian skrifaði: Barnabörnin hans og barnabarnabörnin hans eiga eftir að horfa á þetta á YouTube svo lengi sem YouTube verður til. Þetta er komið hjá gæjanum. Hann þarf ekki að gera meira. En þetta er önnur saga. Sagan sem maður tengir við er frábrugðin. Það sem er svo frábært við liðsmenn íslenska landsliðsins er það hversu æðrulausir þeir eru. Þeir afgreiða eitt verkefni og fara svo í næsta. Ekkert er óyfirstíganlegt. Ekkert er rosalegt. Það er enginn að fara yfir um. Mér finnst ég skynja í landsliðinu sama æðruleysið og Íslendingar hafa gripið til um aldir í viðureignum sínum við gereyðingarmátt náttúrunnar. Maður verður bara að synda í land. Maður verður bara að komast yfir þessa heiði í þessum byl. Maður verður bara að verja þetta víti. Smá kaffi á undan og molasykur. Á þennan hátt er þetta alíslensk saga upp á gamla móðinn. Svoleiðis saga á erindi við heiminn allan á þessu risastóra leiksviði sem HM er. Þetta er sagan um frumkraftinn og lífsbjörgina sem býr í litlu eilífðar smáblómi með titrandi tár í veröld stórra ógna. Löngunin til að upplifa þessa sögu, að þessi saga sé sögð með tilheyrandi hetjudáðum, er svo mikil og djúpstæð að kjálkinn á manni semsagt titrar. Og fólk pissar í sig. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Guðmundur Steingrímsson Mest lesið Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson Skoðun Skoðun Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Áfram Breiðholt og Kjalarnes! Skúli Helgason skrifar Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Vesturlönd mega ekki leyfa Pútín að skrifa leikreglurnar Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Gulur september María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Reiði á tímum allsnægta Jökull Gíslason skrifar Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Tölur segja ekki alla söguna Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Enn úr sömu sveitinni Trausti Hjálmarsson skrifar Skoðun Palestínsk börn eiga betra skilið Anna Lúðvíksdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Öll dýrin í skóginum eiga að vera vinir Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Meira að segja Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason skrifar Skoðun Er popúlismi kenning um siðferði? Einar Gísli Gunnarsson skrifar Sjá meira
Í miðjum fyrri hálfleik á Ísland – Argentína fór ég allt í einu að hlæja. Allan morguninn fram að leik hafði ég ekki verið með réttu ráði. Taugaspennan var yfirþyrmandi. Ég vissi ekki hvort ég ætti að sitja eða standa. Rétt fyrir leik spurði konan mín mig hvort ég væri ekki örugglega í lagi. „Jú, jú, jú,“ svaraði ég. „Ég er bara spenntur, þú veist. Allt í fína.“ Í miðjum fyrri hálfleik varð ég semsagt var við það að ég var svo spenntur að neðri kjálkinn á mér var farinn að titra. Þá fór ég að hlæja. Þetta var ekki heilbrigt. Þarna sat maður í sófa hjá vinafólki með gamlan Íslandstrefil um hálsinn og gat ekki stjórnað kjálkanum á sér út af stressi. Næsta skref hefði verið að ég missti stjórn á munnvatni. Líkaminn höndlar þetta varla. Ég veit um fólk sem missti stjórn á þvagi þegar Ísland mætti Englandi um árið og ég skil það vel.Hvað er í húfi? „Pabbi, hvað gerist ef við töpum?“ spurði níu ára sonur minn í upphafi leiks. Alltaf þurfa börn að spyrja erfiðustu spurninganna. Ég tafsaði á þessu. „Auðvitað gerist í sjálfu sér ekki neitt,“ muldraði ég. Það var ekki gott svar, eða til þess fallið að auka áhuga sonar míns á fótbolta. Ég bætti auðvitað við með tilheyrandi handahreyfingum að við þyrftum jú að vinna til þess að auka líkur okkar á því að komast upp úr riðlinum og þá þurfti ég að útskýra hvað riðill er, og þá var ég búinn að missa athyglina. Hvað gerist ef við töpum? Þetta er strembin spurning. Hvernig á að svara þessu? Af hverju er maður með titrandi kjálka af stressi út af einhverjum fótboltaleik? Ég ætla að svara þessu svona, sonur sæll. Taka tvö: Málið er, að það að vera Íslendingur er að mörgu leyti skrítinn díll. Við húkum hér á norðurhjara í skítaveðri mestmegnis, og myrkri. Við erum rosalega fá. Það er smá dýrmætt fyrir mann sem Íslending að umheimurinn fái að vita endrum og eins að við erum til, að við erum hérna og að við höfum eitthvað fram að færa. En þetta segir ekki allt. Við erum nefnilega líka sagnaþjóðin sem brennum fyrir það að segja öðrum sögur. Íslenska fótboltalandsliðið er saga. Hún er sagan um það hvernig litli aðilinn, sem fólk vanmetur og fáir búast við að geti nokkuð, er rosagóður og kemur veröldinni á óvart með snilli sinni, samvinnu, óttaleysi og trú. Það að litla Ísland komi á völlinn og skíttapi fyrir þeim stóra, það er leiðinleg saga. Það að Ísland vinni er skemmtileg saga. Það er saga sem getur kennt öðru fólki að það getur líka, þrátt fyrir að vera fyrirfram álitið lítið og vanmáttugt, náð markmiðum sínum og gert hið ómögulega. Íslensk saga Staðreyndin er þessi: Hannes Þór Halldórsson getur núna fundið sér bar hvar sem er í veröldinni, sest inn á hann og verið þar, í ókeypis mat og drykk hér eftir, safnað hári og skeggi og talað um það, aftur og aftur, þegar hann varði vítaspyrnuna frá Messi. Það myndi öllum finnast það skiljanlegt ef Hannes léti prenta út myndina af sér að verja í 3 metrum sinnum 7 og láta veggfóðra hana á svefnherbergisvegginn sinn. Það er rétt sem blaðamaður Guardian skrifaði: Barnabörnin hans og barnabarnabörnin hans eiga eftir að horfa á þetta á YouTube svo lengi sem YouTube verður til. Þetta er komið hjá gæjanum. Hann þarf ekki að gera meira. En þetta er önnur saga. Sagan sem maður tengir við er frábrugðin. Það sem er svo frábært við liðsmenn íslenska landsliðsins er það hversu æðrulausir þeir eru. Þeir afgreiða eitt verkefni og fara svo í næsta. Ekkert er óyfirstíganlegt. Ekkert er rosalegt. Það er enginn að fara yfir um. Mér finnst ég skynja í landsliðinu sama æðruleysið og Íslendingar hafa gripið til um aldir í viðureignum sínum við gereyðingarmátt náttúrunnar. Maður verður bara að synda í land. Maður verður bara að komast yfir þessa heiði í þessum byl. Maður verður bara að verja þetta víti. Smá kaffi á undan og molasykur. Á þennan hátt er þetta alíslensk saga upp á gamla móðinn. Svoleiðis saga á erindi við heiminn allan á þessu risastóra leiksviði sem HM er. Þetta er sagan um frumkraftinn og lífsbjörgina sem býr í litlu eilífðar smáblómi með titrandi tár í veröld stórra ógna. Löngunin til að upplifa þessa sögu, að þessi saga sé sögð með tilheyrandi hetjudáðum, er svo mikil og djúpstæð að kjálkinn á manni semsagt titrar. Og fólk pissar í sig.
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar
Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar
Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun