Upplýst einræði í farangursmálum Þórlindur Kjartansson skrifar 14. september 2018 07:00 Fyrir utan samsetningu á IKEA húsgögnum þá er fátt sem hefur valdið eins mikilli togstreitu í samskiptum mínum við eiginkonu mína í gegnum tíðina og ákvarðanir um hvað þurfi að pakkast með í utanlandsferðir. Það er óbrigðult að kvöldið fyrir ferðalag fer fram nákvæmlega sama fyrirsjáanlega umræðan um það hversu margar töskur þurfi að hafa með í ferðina og hvað eigi að vera í þeim. „Hversu margar dúnúlpur heldurðu í alvörunni að við þurfum á Tenerife?“ „Það getur verið kalt á kvöldin og í flugvélinni.“ „En er þá ekki nóg að taka með jakka?“ „En ef það verður brjálað veður þegar við komum út á völl í fyrramálið?“ „Þá skutla ég ykkur bara upp að stöðinni og legg bílnum.“ „En ef það verður stormur þegar við komum til baka, um miðja nótt. Viltu að börnin krókni úr kulda á stuttermabol í hagléli og sautján vindstigum á meðan við leitum að bílnum sem þú ert búinn að gleyma hvar þú lagðir?“ „Það er nú kominn júlí.“ Ökkli eða eyra Mín kenning er nefnilega sú að það sé hægt að fara í sumarfrí með ekkert annað en kreditkort og vegabréf upp á vasann. Allt annað muni einhvern veginn leysast. Ef ég fengi að ráða þá tæki fimm mínútur að henda ofan í plastpoka nokkrum flíkum og við gætum svo lagt af stað. Það er að minnsta kosti þetta sem ég reyni að halda fram. Ef eiginkona mín fengi að ráða þá þyrftum við líklega að gera það sama og sádiarabíska kóngafólkið sem sendir aukaflugvél með farangurinn þegar það ferðast til útlanda, og tvær til baka með afrakstur verslunarferðanna. Þessi togstreita milli okkar hefur á endanum oftast skilað þeirri niðurstöðu að farangurinn sem við tökum með okkur rúmast nokkurn veginn fullkomlega innan þeirra heimilda sem flugfélög gera almennt ráð fyrir með vísitölufjölskyldu. Tvær tiltölulega stórar ferðatöskur eru tékkaðar inn, ein flugfreyjutaska kemur með í vélina og allir hafa á sér bakpoka eða tösku með afþreyingarefni fyrir flugferðina. Engum verður kalt. Enginn verður blautur. Allir hafa feykinóg af afþreyingu. 50% af farangrinum reynast óþörf. Og þótt þessi niðurstaða hafi ætíð reynst mjög farsæl þá höfum samt sem áður átt erfitt með að venja okkur af því að karpa hressilega um málið áður við sættumst á sömu lausn og áður. Farangurseinvaldur En nýverið hefur orðið sú gleðilega breyting á að eiginkona mín virðist loksins hafa séð að sér. Áralangur ágangur virðist hafa skilað því að hún nennir ekki þessum rökræðum. Loksins fæ ég að vera nokkurn veginn einráður um það hversu mikill farangur var tekinn með. Ein stór taska og bakpoki á línuna. Eina vitið. Skiptir einhver um föt í sumarfríi? Þarf maður ekki einmitt bara stuttbuxur og svo einn eða tvo boli? Sigri hrósandi höfuð fjölskyldunnar, húsbóndinn á heimilinu, fékk því loksins framgengt að hlustað væri á hans óbrigðulu rökvísi og allir heimilismenn framkvæmdu flatan niðurskurð á þeim óþarfa sem við höfðum áður burðast með milli landa og heimsálfa. „Sjáið þið bara kolefnisfótsporið okkar, það bara minnkar og minnkar. Við erum ekki bara sparsöm og skynsöm heldur erum við hreinlega að bjarga umhverfinu og jörðinni. Namaste. Setjum þetta strax á Instasnappið.“ Og svona hefur fjölskyldan ferðast í nokkur skipti; dúnúlpu- og ullarsokkalaus með örfáar spjarir til skiptanna í neyðartilvikum. Kampakátur kippi ég einni léttri tösku af færibandinu á flugvellinum og valhoppa svo sönglandi út, en horfi með samúð til allra hinna heimilisfeðranna og mæðranna sem með útþandar hálsæðar stafla útbólgnum ferðatöskum upp á töskukerrurnar og ýta þeim svo—rymjandi og stynjandi eins og úrvinda jakuxar—út um hliðið þar sem ekkert bíður nema áframhaldandi puð og pína þangað til komið er á hótelið. Skammvinnur sigur Það verður þó að segjast að þessir sigrar mínir í ferðaskipulagi fjölskyldunnar hafa ekki endilega verið eins afgerandi og ég hélt. Það hefur komið í ljós að þótt gjarnan reynist drjúgur hluti farangursins óþarfur, þá er ómögulegt að vita fyrirfram nákvæmlega hvaða hluti af farangrinum það var sem mátti missa sín. Fyrir vikið hefur undanfarið þurft að gera umtalsverð innkaup á ýmiss konar staðalútbúnaði sem við áttum til heima. Þannig að nú eigum við tvö eða þrjú eintök af alls konar dóti sem við þurfum ekki að eiga nema eitt af. Og svo hefur það því miður reynst óbrigðul niðurstaða af illa upplýstu einræði mínu í farangursmálum að við höfum neyðst til þess að kaupa nýja tösku, eða nýjar töskur, á heimleiðinni undir allan varninginn sem við þurftum að kaupa á ferðalaginu. Þannig að hin upplýsta og umhverfisvæna farangursstefna mín hefur leitt til þess að inni á heimilinu eru smám saman að safnast upp birgðir af bæði ferðatöskum og ýmiss konar sumarfrísdrasli í fjölriti, sem gerir ekkert annað en að éta rúmmetra. Það má því segja að fullnaðarsigur minn hafi reynst skammgóður vermir. Þetta gekk allt miklu betur þegar niðurstaðan í farangursmálum var afrakstur smávægilegrar togstreitu. Togstreita til góðs Þeir sem rannsaka ákvarðanatöku myndu kannast ágætlega við farangurssöguna mína. Ákvarðanir sem byggjast á samtali og málamiðlunum reynast oftast betur en þær sem keyrðar eru í gegn af offorsi. Þetta þurfa þeir að hafa í huga sem falið er vald því það gerist nefnilega furðufljótt að valdhafar hætta að nenna að hlusta á kvabb, kvart og kvein; en velja frekar að hafa í kringum sig fólk sem er tilbúið að hlusta, hlýða og trúa. Þetta á ekki síst við í málum sem „allir“ virðast vera sammála um, eða enginn þorir að mótmæla. Það er ágætt að hafa þetta í huga í vikunni þegar Alþingi er sett því jafnvel þótt rifrildi geti virst leiðinleg, þá geta þau þjónað mikilvægum tilgangi því togstreitan sjálf hnikar gjarnan ákvörðunum í rétta átt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Skoðun Þórlindur Kjartansson Mest lesið Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun Afleiðingar verkfallsaðgerða á minnstu börnin - krafa um svör Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir Skoðun Ólögleg meðvirkni lækna Teitur Ari Theodórsson Skoðun Verklausi milljónakennarinn Þórunn Sveinbjarnardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Kosningaloforð og hvað svo? Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Fólk, fjárfestingar og framfarir Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Húsnæðis- og skipulagsmál Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson skrifar Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Skattlögð þegar við þénum, eigum og eyðum Aron H. Steinsson skrifar Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson skrifar Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist skrifar Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Kyrrstöðuna verður að rjúfa! Lausn fyrir verðandi innviðaráðherra Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun Íslenskan og menningararfurinn Sólveig Dagmar Þórisdóttir skrifar Skoðun Mannúðlegri úrræði Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Læknar á landsbyggðinni Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Íslensk verðtrygging á mannamáli! Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun Varðhundar kerfisins Lára Herborg Ólafsdóttir skrifar Skoðun Mótum stefnu um iðn- og tæknimenntun á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Stýrir gervigreind málflutningi stjórnmálamanna og semur stefnur stjórnmálaflokkanna? Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Kolkrabbinn og fjármálafjötrar Íslands Ágústa Árnadóttir skrifar Sjá meira
Fyrir utan samsetningu á IKEA húsgögnum þá er fátt sem hefur valdið eins mikilli togstreitu í samskiptum mínum við eiginkonu mína í gegnum tíðina og ákvarðanir um hvað þurfi að pakkast með í utanlandsferðir. Það er óbrigðult að kvöldið fyrir ferðalag fer fram nákvæmlega sama fyrirsjáanlega umræðan um það hversu margar töskur þurfi að hafa með í ferðina og hvað eigi að vera í þeim. „Hversu margar dúnúlpur heldurðu í alvörunni að við þurfum á Tenerife?“ „Það getur verið kalt á kvöldin og í flugvélinni.“ „En er þá ekki nóg að taka með jakka?“ „En ef það verður brjálað veður þegar við komum út á völl í fyrramálið?“ „Þá skutla ég ykkur bara upp að stöðinni og legg bílnum.“ „En ef það verður stormur þegar við komum til baka, um miðja nótt. Viltu að börnin krókni úr kulda á stuttermabol í hagléli og sautján vindstigum á meðan við leitum að bílnum sem þú ert búinn að gleyma hvar þú lagðir?“ „Það er nú kominn júlí.“ Ökkli eða eyra Mín kenning er nefnilega sú að það sé hægt að fara í sumarfrí með ekkert annað en kreditkort og vegabréf upp á vasann. Allt annað muni einhvern veginn leysast. Ef ég fengi að ráða þá tæki fimm mínútur að henda ofan í plastpoka nokkrum flíkum og við gætum svo lagt af stað. Það er að minnsta kosti þetta sem ég reyni að halda fram. Ef eiginkona mín fengi að ráða þá þyrftum við líklega að gera það sama og sádiarabíska kóngafólkið sem sendir aukaflugvél með farangurinn þegar það ferðast til útlanda, og tvær til baka með afrakstur verslunarferðanna. Þessi togstreita milli okkar hefur á endanum oftast skilað þeirri niðurstöðu að farangurinn sem við tökum með okkur rúmast nokkurn veginn fullkomlega innan þeirra heimilda sem flugfélög gera almennt ráð fyrir með vísitölufjölskyldu. Tvær tiltölulega stórar ferðatöskur eru tékkaðar inn, ein flugfreyjutaska kemur með í vélina og allir hafa á sér bakpoka eða tösku með afþreyingarefni fyrir flugferðina. Engum verður kalt. Enginn verður blautur. Allir hafa feykinóg af afþreyingu. 50% af farangrinum reynast óþörf. Og þótt þessi niðurstaða hafi ætíð reynst mjög farsæl þá höfum samt sem áður átt erfitt með að venja okkur af því að karpa hressilega um málið áður við sættumst á sömu lausn og áður. Farangurseinvaldur En nýverið hefur orðið sú gleðilega breyting á að eiginkona mín virðist loksins hafa séð að sér. Áralangur ágangur virðist hafa skilað því að hún nennir ekki þessum rökræðum. Loksins fæ ég að vera nokkurn veginn einráður um það hversu mikill farangur var tekinn með. Ein stór taska og bakpoki á línuna. Eina vitið. Skiptir einhver um föt í sumarfríi? Þarf maður ekki einmitt bara stuttbuxur og svo einn eða tvo boli? Sigri hrósandi höfuð fjölskyldunnar, húsbóndinn á heimilinu, fékk því loksins framgengt að hlustað væri á hans óbrigðulu rökvísi og allir heimilismenn framkvæmdu flatan niðurskurð á þeim óþarfa sem við höfðum áður burðast með milli landa og heimsálfa. „Sjáið þið bara kolefnisfótsporið okkar, það bara minnkar og minnkar. Við erum ekki bara sparsöm og skynsöm heldur erum við hreinlega að bjarga umhverfinu og jörðinni. Namaste. Setjum þetta strax á Instasnappið.“ Og svona hefur fjölskyldan ferðast í nokkur skipti; dúnúlpu- og ullarsokkalaus með örfáar spjarir til skiptanna í neyðartilvikum. Kampakátur kippi ég einni léttri tösku af færibandinu á flugvellinum og valhoppa svo sönglandi út, en horfi með samúð til allra hinna heimilisfeðranna og mæðranna sem með útþandar hálsæðar stafla útbólgnum ferðatöskum upp á töskukerrurnar og ýta þeim svo—rymjandi og stynjandi eins og úrvinda jakuxar—út um hliðið þar sem ekkert bíður nema áframhaldandi puð og pína þangað til komið er á hótelið. Skammvinnur sigur Það verður þó að segjast að þessir sigrar mínir í ferðaskipulagi fjölskyldunnar hafa ekki endilega verið eins afgerandi og ég hélt. Það hefur komið í ljós að þótt gjarnan reynist drjúgur hluti farangursins óþarfur, þá er ómögulegt að vita fyrirfram nákvæmlega hvaða hluti af farangrinum það var sem mátti missa sín. Fyrir vikið hefur undanfarið þurft að gera umtalsverð innkaup á ýmiss konar staðalútbúnaði sem við áttum til heima. Þannig að nú eigum við tvö eða þrjú eintök af alls konar dóti sem við þurfum ekki að eiga nema eitt af. Og svo hefur það því miður reynst óbrigðul niðurstaða af illa upplýstu einræði mínu í farangursmálum að við höfum neyðst til þess að kaupa nýja tösku, eða nýjar töskur, á heimleiðinni undir allan varninginn sem við þurftum að kaupa á ferðalaginu. Þannig að hin upplýsta og umhverfisvæna farangursstefna mín hefur leitt til þess að inni á heimilinu eru smám saman að safnast upp birgðir af bæði ferðatöskum og ýmiss konar sumarfrísdrasli í fjölriti, sem gerir ekkert annað en að éta rúmmetra. Það má því segja að fullnaðarsigur minn hafi reynst skammgóður vermir. Þetta gekk allt miklu betur þegar niðurstaðan í farangursmálum var afrakstur smávægilegrar togstreitu. Togstreita til góðs Þeir sem rannsaka ákvarðanatöku myndu kannast ágætlega við farangurssöguna mína. Ákvarðanir sem byggjast á samtali og málamiðlunum reynast oftast betur en þær sem keyrðar eru í gegn af offorsi. Þetta þurfa þeir að hafa í huga sem falið er vald því það gerist nefnilega furðufljótt að valdhafar hætta að nenna að hlusta á kvabb, kvart og kvein; en velja frekar að hafa í kringum sig fólk sem er tilbúið að hlusta, hlýða og trúa. Þetta á ekki síst við í málum sem „allir“ virðast vera sammála um, eða enginn þorir að mótmæla. Það er ágætt að hafa þetta í huga í vikunni þegar Alþingi er sett því jafnvel þótt rifrildi geti virst leiðinleg, þá geta þau þjónað mikilvægum tilgangi því togstreitan sjálf hnikar gjarnan ákvörðunum í rétta átt.
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Stýrir gervigreind málflutningi stjórnmálamanna og semur stefnur stjórnmálaflokkanna? Tómas Ellert Tómasson skrifar