Segir áhrif kalda pottsins ofmetin Birgir Olgeirsson skrifar 11. febrúar 2019 14:52 Bandarísku blaðamaður hefur ritað bók um tískufyrirbrigði þegar kemur að endurheimt og segir kalda pottinn hamla viðgerðarferli líkamans. Vísir/Vilhelm Bandaríski heilsublaðamaðurinn Christie Aschwanden hefur kafað ofan í tískufyrirbrigði þegar kemur að endurheimt íþróttamanna og komist að því að margar aðferðirnar eru ekki að skila þeim niðurstöðum sem lofað er. Ritaði hún bók um málið sem nefnist Good To Go en þar segir hún að fyrri fullyrðingar um hlutverk vötnunar, kuldabaða og „cupping“ við endurheimt líkamans ekki réttar. Um kuldaböðin, eða ísböðin, segir hún að það sé eitthvað sem íþróttamenn hófu að stunda fyrir fyrir margt löngu og almenningur fylgdi með. Hún bendir þó á að þessar kælimeðferðir hamli endurheimt líkamans. Þegar manneskja reynir á vöðva sína við æfingar myndast litlar rifur í vöðvaþráðunum. Aschwanden segir líkamann bregðast við slíku álagi með því að setja af stað endurheimtarferli þar sem skemmdum vöðvaþráðum er skipt út og vöðvarnir byggðir upp. Við það áreiti myndast bólgur sem hjálpa vöðvunum að jafna sig og eflast. Það að kæla vöðvana hamlar hins vegar bólgumyndun. Þegar dregið er úr bólgumyndum með kælingu dregur líkaminn úr áhrifum þjálfunarinnar og verður því ábatinn af henni minni.Ætla má að einhverjir hafi skellt sér í kalda pottinn eftir Reykjavíkurmaraþonið. Vísir/VilhelmSársaukafull lyfleysuáhrif Fjallað er um innihald þessar bókar og rætt við Aschwanden á vef Vox en þar er hún spurð hvers vegna svo margir velji að kæla eftir æfingar. Nefnir hún að þetta geti flokkast undir lyfleysuáhrif. „Það er nokkur góðar sannanir fyrir því lyfleysuáhrif sem valda sársauka hafi meiri áhrif en þau sem valda ekki sársauka. Því er kuldi mjög góð lyfleysa.“ Aschwanden þessi keppti á skíðum á tíunda áratug síðustu aldar og við upphaf þessa árþúsunds en þegar hún var að jafna sig eftir æfingar á þeim árum reyndi hún eftir fremsta megni að gera sem minnst, sofa mikið og liggja fyrir með góða bók. Fyrir um áratug síðan varð hún vör við breytingu þar sem íþróttafólk var farið að nota frauðplastrúllur, kuldameðferðir og „cupping“. „Cupping“ er þegar sogskálum er komið fyrir á líkama og á sogið að auka blóðflæði um skemmda vöðvaþræði og flýta þannig endurheimtHér má sjá sogbletti á líkama bandaríska sundkappans Michael Phelps.Vísir/GettyAschwanden segir engar almennilegar sannanir fyrir því þessi aðferð geri íþróttamönnum gagn. „Þú ert bara að fá þér marbletti.“ Þessi aðferð er þó ekki hættuleg en líkt og áður segir, ekki bein sönnun fyrir því að hún geri gagn.Ranghugmyndir um drykkju Hún segir að drykkjarvöruframleiðendur hafi ákaft reynt að koma því í meðvitund íþróttafólks að það þurfi að drekka nógu mikið af steinefnaríkum vökva á meðan æfingum og keppni stendur. Hún segir að það hafi komist í umræðu vegna þessarar markaðssetningar að fólk þurfi að drekka mikið af slíkum vökva og ekki sé treystandi á að líkaminn kalli eftir vökva með því að valda þorsta. Hún segir þorstann hins vegar vera bestu vísbendinguna um að líkaminn þurfi á vökva að halda. Þá bendir hún á að þessir íþróttadrykkir séu í flestum tilvikum óþarfir. Þeir séu helst gagnlegir fólki sem er undir miklu líkamlegu álagi í langan tíma. „Þá geta þeir gagnast við að veita líkamanum hitaeiningar en þú þarft að æfa í meira en klukkutíma til að þurfa á því að halda.“Aschwanden vill meina að drykkjarframleiðendur hafi komið því inn í höfuð íþróttafólks að það þurfi steinefnaríkardrykki á meðan æfingum stendur. Vísir/VilhelmAschwanden segir að íþróttafólk ætti mun fremur að hafa áhyggjur af því að drekka of mikið og valda því að natríumstaða líkamans fari niður fyrir hættuleg mörk. Hún segir engan maraþon hlaupara hafa látist af völdum vessaþurrðar en frá árinu 1993 hafa hins vegar fimm maraþonhlauparar látist af völdum natríumskorts.Einföldu atriðin hafa mestu áhrifin Sjúkraþjálfarinn Björn Hákon Sveinsson deildi þessari grein Vox um bók Christie Aschwanden en hann segir í samtali við Vísi að einföldu atriðin í hegðunarmynstri fólks hafi oftast mestu áhrifin. Nefnir hann þar svefn, hvíld, fæðu og streitustjórnun sem eigi það til að gleymast. „Þetta eru grunnatriði í lífi flestra og því þykja þau kannski ekki nógu merkileg fyrir fólk sem stundar íþróttir eða hreyfingu af kappi til þess að stjórn þessara atriða fái nógu mikla athygli,“ segir Björn.Björn Hákon Sveinsson, sjúkraþjálfari.FBL/Anton BrinkLíkt og Aschwenden bendir á þá getur kæling eftir æfingar og keppnisleiki seinkað endurheimtarferli líkamans og þannig haft frekar slæm áhrif en góð. Björn er þessu sammála en segir þó að kælingin geti haft andleg og líkamleg vellíðunaráhrif sem skiljanlegt sé að fólk sækist í. „Jafnt toppíþróttafólk sem almenningur. Eins er sjálfsmynd okkar mjög háð því að ná tökum á nýjum og erfiðum athöfnum, ögrum okkur. Það gefur sjálfstrausti okkar óhemju mikið að sigrast á einhverju sem við töldum áður nánast ómögulegt. Þannig sýnum við vald okkar á líkamanum og það getur verið fólki ómetanlegt í streituvaldandi umhverfi nútímans.“ Heilsa Sundlaugar Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Innlent Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Innlent Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Innlent Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Innlent Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Innlent Tilbúin að aflýsa verkföllum í fjórum leikskólum Innlent Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Innlent Atburðarás gærdagsins í myndum Innlent Vaktin: Totur farnar að teygja sig til norðurs Innlent Fleiri fréttir „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Tilbúin að aflýsa verkföllum í fjórum leikskólum Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Boða verkföll í tíu leikskólum í desember Í beinni frá gosstöðvum, undrun á vegferð seðlabankans og lokasprettur Atburðarás gærdagsins í myndum Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Virkni í þremur gígum og mest í miðjunni Mikill meirihluti vill ekki sjá sjókvíaeldi í Seyðisfirði Segir íbúafundinn ekki hafa verið nægilega upplýsandi FA klagar Willum Þór til umboðsmanns Með hundruð kílóa af þýfi heima hjá sér Bílar og byggingariðnaður losar mest í Reykjavík „Allt athafnasvæði Bláa lónsins er innan varnargarða“ Rokk og ról í Rockville holunni frestast fram í janúar Framsókn með þriggja prósenta fylgi í borginni Gist í um tuttugu húsum í Grindavík Njarðvíkuræðin heldur sem stendur og vaxtakjörin útskýrð á mannamáli Útkall vegna reyks við Borgarholtsbraut Ekki þörf enn á að stækka varnargarða við Bláa lónið Bein útsending: Heilbrigðisstarfsfólk grillar frambjóðendur Meirihluti styður verkfallsaðgerðir kennara Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Stöðug virkni í nótt og og litlar breytingar Hótaði heimilismönnum með skærum Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Sjá meira
Bandaríski heilsublaðamaðurinn Christie Aschwanden hefur kafað ofan í tískufyrirbrigði þegar kemur að endurheimt íþróttamanna og komist að því að margar aðferðirnar eru ekki að skila þeim niðurstöðum sem lofað er. Ritaði hún bók um málið sem nefnist Good To Go en þar segir hún að fyrri fullyrðingar um hlutverk vötnunar, kuldabaða og „cupping“ við endurheimt líkamans ekki réttar. Um kuldaböðin, eða ísböðin, segir hún að það sé eitthvað sem íþróttamenn hófu að stunda fyrir fyrir margt löngu og almenningur fylgdi með. Hún bendir þó á að þessar kælimeðferðir hamli endurheimt líkamans. Þegar manneskja reynir á vöðva sína við æfingar myndast litlar rifur í vöðvaþráðunum. Aschwanden segir líkamann bregðast við slíku álagi með því að setja af stað endurheimtarferli þar sem skemmdum vöðvaþráðum er skipt út og vöðvarnir byggðir upp. Við það áreiti myndast bólgur sem hjálpa vöðvunum að jafna sig og eflast. Það að kæla vöðvana hamlar hins vegar bólgumyndun. Þegar dregið er úr bólgumyndum með kælingu dregur líkaminn úr áhrifum þjálfunarinnar og verður því ábatinn af henni minni.Ætla má að einhverjir hafi skellt sér í kalda pottinn eftir Reykjavíkurmaraþonið. Vísir/VilhelmSársaukafull lyfleysuáhrif Fjallað er um innihald þessar bókar og rætt við Aschwanden á vef Vox en þar er hún spurð hvers vegna svo margir velji að kæla eftir æfingar. Nefnir hún að þetta geti flokkast undir lyfleysuáhrif. „Það er nokkur góðar sannanir fyrir því lyfleysuáhrif sem valda sársauka hafi meiri áhrif en þau sem valda ekki sársauka. Því er kuldi mjög góð lyfleysa.“ Aschwanden þessi keppti á skíðum á tíunda áratug síðustu aldar og við upphaf þessa árþúsunds en þegar hún var að jafna sig eftir æfingar á þeim árum reyndi hún eftir fremsta megni að gera sem minnst, sofa mikið og liggja fyrir með góða bók. Fyrir um áratug síðan varð hún vör við breytingu þar sem íþróttafólk var farið að nota frauðplastrúllur, kuldameðferðir og „cupping“. „Cupping“ er þegar sogskálum er komið fyrir á líkama og á sogið að auka blóðflæði um skemmda vöðvaþræði og flýta þannig endurheimtHér má sjá sogbletti á líkama bandaríska sundkappans Michael Phelps.Vísir/GettyAschwanden segir engar almennilegar sannanir fyrir því þessi aðferð geri íþróttamönnum gagn. „Þú ert bara að fá þér marbletti.“ Þessi aðferð er þó ekki hættuleg en líkt og áður segir, ekki bein sönnun fyrir því að hún geri gagn.Ranghugmyndir um drykkju Hún segir að drykkjarvöruframleiðendur hafi ákaft reynt að koma því í meðvitund íþróttafólks að það þurfi að drekka nógu mikið af steinefnaríkum vökva á meðan æfingum og keppni stendur. Hún segir að það hafi komist í umræðu vegna þessarar markaðssetningar að fólk þurfi að drekka mikið af slíkum vökva og ekki sé treystandi á að líkaminn kalli eftir vökva með því að valda þorsta. Hún segir þorstann hins vegar vera bestu vísbendinguna um að líkaminn þurfi á vökva að halda. Þá bendir hún á að þessir íþróttadrykkir séu í flestum tilvikum óþarfir. Þeir séu helst gagnlegir fólki sem er undir miklu líkamlegu álagi í langan tíma. „Þá geta þeir gagnast við að veita líkamanum hitaeiningar en þú þarft að æfa í meira en klukkutíma til að þurfa á því að halda.“Aschwanden vill meina að drykkjarframleiðendur hafi komið því inn í höfuð íþróttafólks að það þurfi steinefnaríkardrykki á meðan æfingum stendur. Vísir/VilhelmAschwanden segir að íþróttafólk ætti mun fremur að hafa áhyggjur af því að drekka of mikið og valda því að natríumstaða líkamans fari niður fyrir hættuleg mörk. Hún segir engan maraþon hlaupara hafa látist af völdum vessaþurrðar en frá árinu 1993 hafa hins vegar fimm maraþonhlauparar látist af völdum natríumskorts.Einföldu atriðin hafa mestu áhrifin Sjúkraþjálfarinn Björn Hákon Sveinsson deildi þessari grein Vox um bók Christie Aschwanden en hann segir í samtali við Vísi að einföldu atriðin í hegðunarmynstri fólks hafi oftast mestu áhrifin. Nefnir hann þar svefn, hvíld, fæðu og streitustjórnun sem eigi það til að gleymast. „Þetta eru grunnatriði í lífi flestra og því þykja þau kannski ekki nógu merkileg fyrir fólk sem stundar íþróttir eða hreyfingu af kappi til þess að stjórn þessara atriða fái nógu mikla athygli,“ segir Björn.Björn Hákon Sveinsson, sjúkraþjálfari.FBL/Anton BrinkLíkt og Aschwenden bendir á þá getur kæling eftir æfingar og keppnisleiki seinkað endurheimtarferli líkamans og þannig haft frekar slæm áhrif en góð. Björn er þessu sammála en segir þó að kælingin geti haft andleg og líkamleg vellíðunaráhrif sem skiljanlegt sé að fólk sækist í. „Jafnt toppíþróttafólk sem almenningur. Eins er sjálfsmynd okkar mjög háð því að ná tökum á nýjum og erfiðum athöfnum, ögrum okkur. Það gefur sjálfstrausti okkar óhemju mikið að sigrast á einhverju sem við töldum áður nánast ómögulegt. Þannig sýnum við vald okkar á líkamanum og það getur verið fólki ómetanlegt í streituvaldandi umhverfi nútímans.“
Heilsa Sundlaugar Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Innlent Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Innlent Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Innlent Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Innlent Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Innlent Tilbúin að aflýsa verkföllum í fjórum leikskólum Innlent Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Innlent Atburðarás gærdagsins í myndum Innlent Vaktin: Totur farnar að teygja sig til norðurs Innlent Fleiri fréttir „RÚV er sá fjölmiðill sem er líklega einna lengst til vinstri á Íslandi“ Ætla að opna Bláa lónið 29. nóvember Rafmagnsmastur í hættu vegna hraunflæðis Segist svikin af Viðreisn og segir sig úr flokknum Tilbúin að aflýsa verkföllum í fjórum leikskólum Hörð viðbrögð við vaxtahækkunum Boða verkföll í tíu leikskólum í desember Í beinni frá gosstöðvum, undrun á vegferð seðlabankans og lokasprettur Atburðarás gærdagsins í myndum Eldri maður á gamalli Corollu ógnaði ekki lífi hjóna á nýjum Ram Virkni í þremur gígum og mest í miðjunni Mikill meirihluti vill ekki sjá sjókvíaeldi í Seyðisfirði Segir íbúafundinn ekki hafa verið nægilega upplýsandi FA klagar Willum Þór til umboðsmanns Með hundruð kílóa af þýfi heima hjá sér Bílar og byggingariðnaður losar mest í Reykjavík „Allt athafnasvæði Bláa lónsins er innan varnargarða“ Rokk og ról í Rockville holunni frestast fram í janúar Framsókn með þriggja prósenta fylgi í borginni Gist í um tuttugu húsum í Grindavík Njarðvíkuræðin heldur sem stendur og vaxtakjörin útskýrð á mannamáli Útkall vegna reyks við Borgarholtsbraut Ekki þörf enn á að stækka varnargarða við Bláa lónið Bein útsending: Heilbrigðisstarfsfólk grillar frambjóðendur Meirihluti styður verkfallsaðgerðir kennara Jafnast ekki út að vera með annan fótinn í hrauni og hinn í ís Stöðug virkni í nótt og og litlar breytingar Hótaði heimilismönnum með skærum Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Sjá meira