Bandaríkin: Samanburður forstjóralauna við meðallaun starfsmanna

Forstjóralaun í Bandaríkjunum hafa nú blandast inn í forsetakosningarnar. Til að mynda hefur forsetaframbjóðandinn Bernie Sanders talað fyrir löggjöf um að hækka skatta á fyrirtæki sem greiða forstjórum sínum himinhá laun. Hér erum við þó ekki að tala um neinar milljónir, heldur milljarða. Við skoðun forstjóralaunanna þarf þó að hafa í huga að upphæðir endurspegla ekki mánaðarlaun forstjóra heldur heildartekjur ársins samkvæmt nýrri könnun sem As you sow birti yfir 100 tekjuhæstu forstjóra Bandaríkjanna árið 2019.

Hér er listi yfir tíu launahæstu forstjórana sem Fortune birti. Til samanburðar eru meðallaun starfsmanna hjá sömu fyrirtækjum. Listinn er ekki í réttri röð miðað við upphæð hæstu launa en þó trónir í efsta sæti forstjóri Oracle á síðasta ári. Hann lést í október 2019 og því má telja líklegt að um uppgjör á samningi sé að ræða.

1.Forstjóri Oracle Corportaion, Mark Hurd (látinn). Laun um 27,8 milljarðar króna. Meðallaun starfsmanna um 11,5 milljónir króna.

2. Forstjóri Align Technology, Joseph Hogan. Laun ríflega 5,3 milljarðar króna. Meðallaun starfsmanna eru 1,7 milljónir króna.

3. Forstjóri Walt Disney, Robert Iger. Laun um 8,4 milljarðar króna. Meðallaun starfsmanna Disney eru kr. 5,9 milljónir króna á ári. Robert Iger steig úr forstjórastóli nú í febrúar en hann var ráðinn forstjóri Disney árið 2005.

4. Forstjóri Discovery David Zaslav. Laun um 16,6 milljarðar króna. Meðallaun starfsmanna 11 milljónir króna.

5. Forstjóri CenturyLink, Jeffrey Storey. Laun tæplega 5,6 milljarðar króna. Meðallaun starfsmanna 8,8 milljónir króna.

6. Forstjóri PayPal Holdins Inc, Daniel H. Schulman. Laun um 4,8 milljarðar króna. Meðallaun starfsmanna tæplega 9 milljónir króna.

7. Forstjóri GAP Inc, Arthur Peck. Laun tæpir 2,7 milljarðar króna. Meðallaun starfsmanna um 750 þúsund krónur.

8. Forstjóri Hologic Inc, Stephen MacMillan. Laun tæplega 5,4 milljarðar króna. Meðallaun starfsmanna kr.11,3 milljónir króna.

9. Forstjóri Chipotle Mexican Grill Inc. Laun 4,3 milljarðar króna. Meðallaun starfsmanna tæplega 1,8 milljónir króna.

10. Forstjóri Xerox Corportaion, Giovanni G. Visentin. Laun 3 milljarðar króna. Meðallaun starfsmanna 5,6 milljónir króna.

Upphæðir umreiknaðar í íslenskar krónur miðað við gengi dollarans í dag.

Aldrei verið meiri munur

Í umfjöllun FastCompany kemur fram að á sjöunda áratugnum hafi munurinn á milli forstjóralauna og meðallauna starfsmanna ekki verið svona mikill en þá er talað um að munurinn hafi verið um tuttugufaldur. Eins og sjá má á tölunum hér að ofan hefur þessi mismunur hækkað verulega. Samkvæmt skýrslu Economic Policy Institute frá í fyrra segir að forstjóralaun hafi á tímabilinu 1978 til 2018 hækkað um 940% á meðan meðallaun starfsmanna í Bandaríkjunum hafi hækkað um 12% á sama tímabili.

Fleiri en forsetaframbjóðandinn Sanders vill sporna við þessu. Í Oregon fylki voru til dæmis lagðir nýir skattar á fyrirtæki sem greiða forstjóra sínum hundrað sinnum hærri laun en meðallaun starfsmanna. Lögin tóku gildi árið 2017 og er ekki talið að áhrif þeirra séu orðin sýnileg enn. Í Kaliforníu liggur fyrir frumvarp um hærri skatta á fyrirtæki ef munurinn á milli forstjóralauna og meðallauna starfsamanna er mjög mikill.