OECD gerir hátt í 700 athugasemdir við „flóknar“ íslenskar reglur Sunna Sæmundsdóttir skrifar 10. nóvember 2020 13:50 Í skýrslunni segir að Isavia sé sá óhagkvæmasti í Evrópu, þegar litið er til annarra flugrekstraraðila. visir/Jóhann Greining OECD á 632 lögum og stjórnvaldsfyrirmælum sem gilda um ferðaþjónustu og byggingariðnað hér á landi leiddi í ljós 676 mögulegar samkeppnishindranir. Þetta er niðurstaða samkeppnismats sem OECD gerði á regluverkinu fyrir íslensk stjórnvöld að beiðni Þórdísar Kolbrúnar Reykfjörð Gylfadóttur, ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra. Gerðar eru 438 tillögur til breytinga sem eru sagðar til þess fallnar að skapa sveigjanlegra umhverfi fyrir atvinnustarfsemi, skapa fleiri störf og auka framleiðni og vöxt í hagkerfinu. Í mati OECD segir að breytingar í samræmi við tillögurnar geti leitt til aukinnar landsframleiðslu sem nemur um 200 milljónum evra á ári. Það svarar til um 1% af landsframleiðslu Íslands. Flestar tillögur til úrbóta lúta að byggingarreglugerðum, eða alls 149. Þá eru 70 tillögur til breytinga á reglum um skipulagsmál. Auk þess eru gerðar 122 úrbótatillögur á reglum sem gilda um ferðaþjónustu. Draga úr kröfum um fjölda bílastæða Í greiningu OECD á byggingariðnaði segir að ferlið við að sækja um breytingar á skipulagsáætlun sé óskýrt, tímafrekt og þungt í framkvæmd. Ýmsar opinberar kröfur sem gerðar séu til nýbygginga, svo sem gatnagerðargjald og kröfur um fjölda bílastæða auki byggingarkostnað verulega. Lagt er til að skoðað verði að lækka gatnagerðargjöld og draga úr um fjölda bílastæða í Reykjavík. Einnig að ferli skipulagsákvarðana sveitarfélaga verði endurskoðað í heild með það að markmiði að einfalda og skýra verklagið. Þá er lagt til að ferli við veitingu byggingarleyfa verði einfaldað og gert að fullu rafrænt auk þess að smærri og einfaldari verkefni geti fengið flýtimeðferð. Þá megi afnema tilkyninngarskyldu um minniháttar framkvæmdir. Í skýrslunni segir að of yfirgripsmikið kerfi um lögverndun starfi leiði af sér hærri kostnað fyrir neytendur. Lagt er til að lögverndun verði afnumin í einhverjum tilvikum. Gerðar eru athugasemdir við kerfið sem gildir um löggiltar starfsgreinar. Í skýrslunni segir að of yfirgripsmikil lögverndun geti haft í för með sér hærra verð til neytenda og færri störf. Niðurstaða rannsóknar sem var gerð samhliða samkeppnismatinu sýnir að fjöldi lögverndaðra starfsgreina og starfa er umtalsvert hærri hér á landi miðað við önnur Evrópulönd og önnur lönd innan OECD. Lagt er til að skoðað verði að afnema eða þrengja einkarétt til tiltekinna starfa. Einnig að kerfi meistararéttinda verði endurskoðað þannig að iðnaðarmenn eigi auðveldara með að afla sér réttindanna, eða að iðnaðarmenn með sveinspróf megi vinna verkefni sem meistarar hafi einkarétt á samkvæmt núgildandi reglum. Flóknar leyfisveitingar í ferðaþjónustu Í skýrslunni kemur fram að óþarfa reglubyrði einkenni nokkuð regluverk ferðatengdrar þjónustu. Fyrirkomulag leyfismála sé flókið og að sumum tilvikum nauðsynlegt að vera með mörg leyfi fyrir tiltekna starfsemi. Sem dæmi má nefna að lagt er til að leyfi vegna sérútbúinna bifreiða fyrir farþegaflutninga í atvinnuskyni verði afnumin og að hömlur sveitarfélaga á breytingu á nýtingu íbúðarhúsnæðis í gistihúsnæði verði afnumdar. Í skýrslunni segir að útboð á rekstri Keflavíkurflugvallar gæti verið ein leið til að draga úr kostnaði. Isavia með óhagkvæmasta reksturinn Ýmsar athugasemdir eru gerðar við Keflavíkurflugvöll. Rekstur allra flugvalla á Íslandi er í höndum Isavia og í skýrslunni segir að rekstur félagsins sé sá óhagkvæmasti í samanburði við rekstur allra annarra flugrekstraraðila í Evrópu. Líkur séu á að núgildandi regluverk og eignarhald á íslenskum flugvöllum stuðli að þessari niðurstöðu. Lagt er til að kannaðar verði leiðir til að auka hvata Isavia á Keflavíkurflugvelli til að draga úr kostnaði. Mögulegar leiðir gætu t.d. verið breytt skipan eignarhalds eða útboð á rekstri Keflavíkurflugvallar. Þá ætti Isavia að endurskoða veitingu sérleyfissamninga fyrir sölu veitinga og varnings í flugstöðinni, í því skyni að draga úr háum kostnaði fyrir neytendur og þjónustuaðilar. Í skýrslunni segir að horfa ætti til víðtækari markmiða en hámörkun hagnaðar Isavia. Skoða eigi að setja eigendastefnu fyrir félagið þar sem fram komi efnahagsleg og samfélagsleg markmið með rekstri félagsins. Keflavíkurflugvöllur Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Alþingi Húsnæðismál Mest lesið Minnkuðu lúxuspinna en ekki eldflaugina Neytendur Hundrað og fimmtíu manns unnu að opnuninni Viðskipti innlent Bretar fyrstir til að semja við Trump Viðskipti erlent Til Samtaka atvinnulífsins eftir mánuð á auglýsingastofu Viðskipti innlent Tæplega átta milljarða króna viðsnúningur milli ára Viðskipti innlent Rekstrarstöðvun sé yfirvofandi á Bakka Viðskipti innlent Gríðarlegt áhyggjuefni fyrir Norðurþing Viðskipti innlent Breytist hratt næstu árin hvaða fyrirtæki teljast stærst og best Atvinnulíf Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Viðskipti innlent Samþykktu að bæta við leið fyrir stóra fjárfesta í sölu Íslandsbanka Viðskipti innlent Fleiri fréttir Hundrað og fimmtíu manns unnu að opnuninni Samþykktu að bæta við leið fyrir stóra fjárfesta í sölu Íslandsbanka Gríðarlegt áhyggjuefni fyrir Norðurþing Ingunn ráðin framkvæmdastjóri Auðnu Rannsakendur og nemendur við HA fá aðgang að sérhæfðu gervigreindartóli Tæplega átta milljarða króna viðsnúningur milli ára Rekstrarstöðvun sé yfirvofandi á Bakka Til Samtaka atvinnulífsins eftir mánuð á auglýsingastofu Margrét hættir sem forstjóri Nova Sýkna í Samskipamálinu en Eimskip þarf samt að passa sig Ekkert fékkst upp í gjaldþrot upp á tugi milljóna Áhrif tolla Trumps væru innan við eitt prósent Berjaya vill halda áfram að leigja Nordica og Natura Farþegum fjölgaði um 24 prósent í apríl Sólon lokað vegna gjaldþrots Slær bjartari tón þegar kemur að verðbólgunni AGS: Spenna í milliríkjaviðskiptum og bandarískir tollar gætu haft áhrif á Íslandi Sveinn verður viðskiptastjóri hjá Styrkás Ráðin hagfræðingur SVÞ Fríhöfnin fær nýtt nafn og verður lokað um tíma í vikunni Tollar Trump á kvikmyndir „mjög sérstakt útspil“ Ráðinn framkvæmdastjóri mannauðs hjá Benchmark Genetics Þórdís til dómsmálaráðuneytisins „Rán um hábjartan dag“ kom ekki á óvart Hjálmtýr viðskiptastjóri fyrirtækjasviðs ELKO Landsbankinn geri úrbætur vegna lánveitinga til lítilla og meðalstórra fyrirtækja Óttast ekki komu Starbucks til Íslands Selja Íslandsbanka á næstu vikum þó það sé „mikil óvissa“ Hömlulaus einokun á Keflavíkurflugvelli „Í markaðshagkerfi þurfa menn bara að synda“ Sjá meira
Greining OECD á 632 lögum og stjórnvaldsfyrirmælum sem gilda um ferðaþjónustu og byggingariðnað hér á landi leiddi í ljós 676 mögulegar samkeppnishindranir. Þetta er niðurstaða samkeppnismats sem OECD gerði á regluverkinu fyrir íslensk stjórnvöld að beiðni Þórdísar Kolbrúnar Reykfjörð Gylfadóttur, ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra. Gerðar eru 438 tillögur til breytinga sem eru sagðar til þess fallnar að skapa sveigjanlegra umhverfi fyrir atvinnustarfsemi, skapa fleiri störf og auka framleiðni og vöxt í hagkerfinu. Í mati OECD segir að breytingar í samræmi við tillögurnar geti leitt til aukinnar landsframleiðslu sem nemur um 200 milljónum evra á ári. Það svarar til um 1% af landsframleiðslu Íslands. Flestar tillögur til úrbóta lúta að byggingarreglugerðum, eða alls 149. Þá eru 70 tillögur til breytinga á reglum um skipulagsmál. Auk þess eru gerðar 122 úrbótatillögur á reglum sem gilda um ferðaþjónustu. Draga úr kröfum um fjölda bílastæða Í greiningu OECD á byggingariðnaði segir að ferlið við að sækja um breytingar á skipulagsáætlun sé óskýrt, tímafrekt og þungt í framkvæmd. Ýmsar opinberar kröfur sem gerðar séu til nýbygginga, svo sem gatnagerðargjald og kröfur um fjölda bílastæða auki byggingarkostnað verulega. Lagt er til að skoðað verði að lækka gatnagerðargjöld og draga úr um fjölda bílastæða í Reykjavík. Einnig að ferli skipulagsákvarðana sveitarfélaga verði endurskoðað í heild með það að markmiði að einfalda og skýra verklagið. Þá er lagt til að ferli við veitingu byggingarleyfa verði einfaldað og gert að fullu rafrænt auk þess að smærri og einfaldari verkefni geti fengið flýtimeðferð. Þá megi afnema tilkyninngarskyldu um minniháttar framkvæmdir. Í skýrslunni segir að of yfirgripsmikið kerfi um lögverndun starfi leiði af sér hærri kostnað fyrir neytendur. Lagt er til að lögverndun verði afnumin í einhverjum tilvikum. Gerðar eru athugasemdir við kerfið sem gildir um löggiltar starfsgreinar. Í skýrslunni segir að of yfirgripsmikil lögverndun geti haft í för með sér hærra verð til neytenda og færri störf. Niðurstaða rannsóknar sem var gerð samhliða samkeppnismatinu sýnir að fjöldi lögverndaðra starfsgreina og starfa er umtalsvert hærri hér á landi miðað við önnur Evrópulönd og önnur lönd innan OECD. Lagt er til að skoðað verði að afnema eða þrengja einkarétt til tiltekinna starfa. Einnig að kerfi meistararéttinda verði endurskoðað þannig að iðnaðarmenn eigi auðveldara með að afla sér réttindanna, eða að iðnaðarmenn með sveinspróf megi vinna verkefni sem meistarar hafi einkarétt á samkvæmt núgildandi reglum. Flóknar leyfisveitingar í ferðaþjónustu Í skýrslunni kemur fram að óþarfa reglubyrði einkenni nokkuð regluverk ferðatengdrar þjónustu. Fyrirkomulag leyfismála sé flókið og að sumum tilvikum nauðsynlegt að vera með mörg leyfi fyrir tiltekna starfsemi. Sem dæmi má nefna að lagt er til að leyfi vegna sérútbúinna bifreiða fyrir farþegaflutninga í atvinnuskyni verði afnumin og að hömlur sveitarfélaga á breytingu á nýtingu íbúðarhúsnæðis í gistihúsnæði verði afnumdar. Í skýrslunni segir að útboð á rekstri Keflavíkurflugvallar gæti verið ein leið til að draga úr kostnaði. Isavia með óhagkvæmasta reksturinn Ýmsar athugasemdir eru gerðar við Keflavíkurflugvöll. Rekstur allra flugvalla á Íslandi er í höndum Isavia og í skýrslunni segir að rekstur félagsins sé sá óhagkvæmasti í samanburði við rekstur allra annarra flugrekstraraðila í Evrópu. Líkur séu á að núgildandi regluverk og eignarhald á íslenskum flugvöllum stuðli að þessari niðurstöðu. Lagt er til að kannaðar verði leiðir til að auka hvata Isavia á Keflavíkurflugvelli til að draga úr kostnaði. Mögulegar leiðir gætu t.d. verið breytt skipan eignarhalds eða útboð á rekstri Keflavíkurflugvallar. Þá ætti Isavia að endurskoða veitingu sérleyfissamninga fyrir sölu veitinga og varnings í flugstöðinni, í því skyni að draga úr háum kostnaði fyrir neytendur og þjónustuaðilar. Í skýrslunni segir að horfa ætti til víðtækari markmiða en hámörkun hagnaðar Isavia. Skoða eigi að setja eigendastefnu fyrir félagið þar sem fram komi efnahagsleg og samfélagsleg markmið með rekstri félagsins.
Keflavíkurflugvöllur Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Alþingi Húsnæðismál Mest lesið Minnkuðu lúxuspinna en ekki eldflaugina Neytendur Hundrað og fimmtíu manns unnu að opnuninni Viðskipti innlent Bretar fyrstir til að semja við Trump Viðskipti erlent Til Samtaka atvinnulífsins eftir mánuð á auglýsingastofu Viðskipti innlent Tæplega átta milljarða króna viðsnúningur milli ára Viðskipti innlent Rekstrarstöðvun sé yfirvofandi á Bakka Viðskipti innlent Gríðarlegt áhyggjuefni fyrir Norðurþing Viðskipti innlent Breytist hratt næstu árin hvaða fyrirtæki teljast stærst og best Atvinnulíf Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Viðskipti innlent Samþykktu að bæta við leið fyrir stóra fjárfesta í sölu Íslandsbanka Viðskipti innlent Fleiri fréttir Hundrað og fimmtíu manns unnu að opnuninni Samþykktu að bæta við leið fyrir stóra fjárfesta í sölu Íslandsbanka Gríðarlegt áhyggjuefni fyrir Norðurþing Ingunn ráðin framkvæmdastjóri Auðnu Rannsakendur og nemendur við HA fá aðgang að sérhæfðu gervigreindartóli Tæplega átta milljarða króna viðsnúningur milli ára Rekstrarstöðvun sé yfirvofandi á Bakka Til Samtaka atvinnulífsins eftir mánuð á auglýsingastofu Margrét hættir sem forstjóri Nova Sýkna í Samskipamálinu en Eimskip þarf samt að passa sig Ekkert fékkst upp í gjaldþrot upp á tugi milljóna Áhrif tolla Trumps væru innan við eitt prósent Berjaya vill halda áfram að leigja Nordica og Natura Farþegum fjölgaði um 24 prósent í apríl Sólon lokað vegna gjaldþrots Slær bjartari tón þegar kemur að verðbólgunni AGS: Spenna í milliríkjaviðskiptum og bandarískir tollar gætu haft áhrif á Íslandi Sveinn verður viðskiptastjóri hjá Styrkás Ráðin hagfræðingur SVÞ Fríhöfnin fær nýtt nafn og verður lokað um tíma í vikunni Tollar Trump á kvikmyndir „mjög sérstakt útspil“ Ráðinn framkvæmdastjóri mannauðs hjá Benchmark Genetics Þórdís til dómsmálaráðuneytisins „Rán um hábjartan dag“ kom ekki á óvart Hjálmtýr viðskiptastjóri fyrirtækjasviðs ELKO Landsbankinn geri úrbætur vegna lánveitinga til lítilla og meðalstórra fyrirtækja Óttast ekki komu Starbucks til Íslands Selja Íslandsbanka á næstu vikum þó það sé „mikil óvissa“ Hömlulaus einokun á Keflavíkurflugvelli „Í markaðshagkerfi þurfa menn bara að synda“ Sjá meira