Nánast með doktorspróf í þrautseigju og þolinmæði

Um þessar mundir er ZETO að kynna sína fyrstu vöru á markað, vatnslaust sjampó. „Hugmyndin af púðursjampóinu sem var að koma á markað núna kom frekar seint í þessu ferli og það er í rauninni Covid að þakka að við veljum að koma fyrst út með þessa vöru. Við vorum ekki að sjá fram á að geta kynnt vörur fyrir fólki vegna Covid og því lögðum við höfuðin í bleyti til að finna einstaka vöru sem nánast kynnir sig sjálf,“ segir Eydís.

Zeto er eitt þeirra líftæknifyrirtækja sem stofnað var áratuginn eftir bankahrun. Vörur Zeto innihalda lífvirkt íslenskt þaraþykkni sem róar, styrkir og viðheldur heilbrigði húðar.

Sonurinn þolir ekki paraben

Eydís er land- og umhverfisfræðingur. Í um tvö ár, starfaði hún við kortlagningu fjöruvistgerða þar sem hún segist hafa öðlast gríðarlega þekkingu á hinum ýmsu tegundum sem vaxa við landið.

„Má segja að í gegnum þá vinnu hafi ég kolfallið fyrir þörungum,“ segir Eydís.

Í fjölskyldunni var hún þó ekki ein um það að vera hrifin af eiginleikum þörunga. Því þegar að áhuginn hennar var vaknaður, komst Eydís að því að móðurbróðir hennar, Steindór, hafði verið að vinna með þara og þá þannig að reyna að finna sjálfbærari aðferð til að búa til þaraþykkni.

Á þessum tíma var ég komin með mikinn áhuga á innihaldsefnum í snyrtivörum, því sonur minn þoli ekki paraben. 

Mamma var líka búin að vera gera sín eigin krem og sápur og þegar við þrjú komum saman varð Zeto til,“ 

segir Eydís og bætir við: „Upphaflega hugmyndin var að fullþróa framleiðsluaðferð þaraþykknisins og búa til húðvörulínu sem byggði á því. Við höfum öll mikinn áhuga á sjálfbærni og umhverfismálum og þar sem við erum að nýta hráefni úr hafinu finnst okkur mjög mikilvægt að nota einungis innihaldsefni í vörurnar sem brotna hratt niður í náttúrunni og valda ekki skaða á lífríki hafsins.“

Óþarfi að flytja mikið vatn til Íslands

Að sögn Eydísar hafa vatnslausar og umbúðalausar snyrtivörur verið að ryðja sér til rúms víða í heiminum undanfarið. Eydís segist strax hafa orðið mjög hrifin af þeirri hugmyndafræði að sem flestar umbúðir væru sjálfbærar. Umbúðir púðursjampósins eru úr endurrunnu plasti, sem er líka endurvinnanlegt og ýtir þannig undir hringrásarnýtingu plasts.

En það er ekki allt.

Hefðbundin sjampó eru oft um 70% vatn, með tilfallandi flutningskostnaði og kolefnaspori. Við búum á eyju sem er full af vatni og erum að flytja bæði inn og út gífurlegt magn af vatni. 

Með því að búa til vatnslausa formúlu, og sleppt því að flytja vatn á milli staða, getum við sparað gífurlegar upphæðir og umhverfiskostnað. 52 gr af púðursjampói jafngilda 400 ml af hefðbundnu sjampói,“ 

segir Eydís.

Eydís segir það í raun vera móður sína sem hafi smitað hana af áhuga á náttúrulegum vörum. Þannig hafi hún alist upp við það að týna ber, sveppi og jurtir.

Þá hafi hún sjálf alltaf verið með viðkvæma húð. Fengið rósroða og verið með þurra og viðkvæma húð, eitthvað sem margir glíma við í íslensku veðurfari.

Að sögn Eydísar fór móðir hennar fljótt að prófa sig áfram með alls kyns húðvörur. Fyrst og fremst þó til að mæta ýmsum húðvandamálum innan fjölskyldunnar.

Þegar sonur Eydísar fór síðan að upplifa sitt óþol, vaknaði áhugi Eydísar fyrir alvöru og hún fór að velta því fyrir sér, með hvaða hætti væri hægt að þróa vöru sem fólk með viðkvæma húð gæti notað.

„Púðursjampó er í rauninni eins og venjulegt sjampó, sem þú bleytir upp í lófanum fyrir notkun. Formúlan stuðlar að jafnvægi hársvarðarins og gefur hárinu aukin raka, mýkt og gljáa, án þess að þyngja það. Sjampóið er laust við ertandi súlföt, silíkon, rotvarnarefni, alkóhól og ilmefni og hentar því sérstaklega vel fyrir viðkvæman hársvörð og fyrir þá sem vilja halda í eiginleika þess að vera með liðað eða hrokkið hár.“

Betur má ef duga skal

Frá árinu 2016 hefur Zeto hlotið fjölmarga styrki. Þar má nefna styrki frá Tækniþróunarsjóði, AVS Rannsóknarsjóði í sjávarútvegi, Íslandsbanka, Atvinnumál kvenna, Átak til atvinnusköpunar, Gulleggið og fleiri.

Styrkina hlaut Zeto árin 2016, 2017, 2018 og 2019 og segir Eydís þá hafa skipt sköpum við rannsóknir og þróun á þeim vörum sem Zeto er að vinna að.

,,Allir þessir styrkir hafa gert okkur kleift að efnagreina og rannsaka mjög ýtarlega þaraþykknið okkar. Við vitum núna að það hentar afar vel í snyrtivörur og niðurstöður okkar benda til þess að það hafi meðal annars andbólguvirkni auk þess sem notandaprófanir sýna að það er kláðahemjandi. Við höfum einnig þróað vörulínu af húðvörum sem munu koma á markað í kjölfar fyrstu varana sem við erum að opinbera núna í Nýsköpunarvikunni,“ segir Eydís og vísar þar til Pop-up kynninga sem Zeto stendur fyrir í Rammagerðinni þessa dagana.

En betur má ef duga skal.

„Í svona löngu ferli er þetta engan veginn nóg,“ segir Eydís um styrki og stuðning við frumkvöðla og nýsköpunarstarfsemi.

Til að mæta betur kostnaði rannsókna og þróunar og tryggja fyrirtækinu meira fjárhagslegt öryggi, hefur Zeto framleitt vörur frá árinu 2018, sem seldar eru undir nafni annarra fyrirtækja. Að sögn Eydísar hefur sú framleiðsla gefist vel, ekki aðeins fjárhagslega heldur einnig sem mikilvæg reynsla í framleiðslu, innflutningu og sölu.

Doktorspróf í þrautseigju og þolinmæði

Að vera frumkvöðull að reyna að koma nýsköpunarfyrirtæki og vörum á legg, er ekki auðveld vegferð og reynir oft á.

„Það sem mér finnst einna mest erfiðast við að vera frumkvöðull er að maður er mikið að vinna einn og taka allar ákvarðanir sjálfur. Það er líka mun lengri leið frá hugmynd að vöru til vöru á markaði en ég gerði mér grein fyrir þegar ég byrjaði þessa vegferð,“ segir Eydís.

Þá segir Eydís það mikilvægt fyrir frumkvöðla að fá gott fólk til að vinna með sér og þar þurfi mikið traust að ríkja á milli aðila.

„Zeto væri ekki til ef ég hefði ekki fengið til liðs með mér einstaka snillinga á sínum sviðum til þess að sjá um rannsóknir, þróun, hönnun, fjármál og annað með mér,“ segir Eydís.

Að mati Eydísar, eru peningamálin oft erfiðasti hjallinn fyrir frumkvöðla að yfirstíga.

Svo er það líka að ná að skapa sér fjárhagslegt öryggi á meðan beðið er eftir að koma vörum á markað. 

Það er hlutur sem ég held að margir frumkvöðlar springa á,“ 

segir Eydís og bætir við:

„Ég held ég sé nánast komin með doktorspróf í þrautseigju og þolinmæði.